Bảo tồn Sâm Ngọc Linh trước nguy cơ cạn kiệt

Bảo tồn Sâm Ngọc Linh trước nguy cơ cạn kiệt
Ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Kon Tum, phát biểu khai mạc Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN
Ông Lê Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Kon Tum, phát biểu khai mạc Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN

Bảo tồn giống sâm quý

Sau hơn 20 năm bảo tồn và nhân giống, đến nay lần đầu tiên tỉnh Kon Tum đã tổ chức triển lãm giới thiệu cho người dân trong và ngoài tỉnh cùng khách nước ngoài biết về sâm Ngọc Linh Kon Tum (triển lãm từ ngày 4-7/9 tại thành phố Kon Tum).

“Từ năm 1997, chúng tôi bắt đầu thu mua các mầm cây của người dân xung quanh núi Ngọc Linh. Lúc đó giá thành rất rẻ. Củ sâm mua về, chúng tôi đem về gây giống trên chính đỉnh Ngọc Linh. Việc nhân giống từ mầm cho kết quả tốt, chỉ 2 năm cây đã bắt đầu cho hoa, hạt. Chúng tôi không thu hoạch củ, giữ cây sâm để lấy hạt nhân giống. Hơn 20 năm qua, công ty chưa bán sản phẩm ra thị trường. Tất cả mục đích chỉ để bảo tồn nguồn gen quý, mở rộng diện tích vườn cây” một lãnh đạo Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum thừa nhận.

Nói nghe dễ nhưng để có thể bảo tồn, nhân rộng vườn cây trên với người trồng sâm đó là một câu chuyện dài. Với sâm Ngọc Linh được trồng tại Kon Tum, tất cả những gì con người tác động chỉ là lấy hạt, gieo ươm, tăng độ phì nhiêu của đất. Việc cây sinh trưởng, phát triển hoàn toàn tự nhiên ở trên đỉnh Ngọc Linh có độ cao từ 1.200-2.500 m.

Để bảo vệ, các vườn sâm đều được rào chắn cẩn thận. Tại vườn sâm đang trồng trên đỉnh Ngọc Linh, mỗi khi có khách thăm thì các bảo vệ liên tục kèm cặp để hướng dẫn cách đi, tránh lọt hầm bảo vệ hay dẫm, đạp cây…

Khách hàng tham quan Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN
 Khách hàng tham quan Triển lãm.
Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN

Quanh vườn đều có hầm, hào ngăn chuột núi đến mùa lẻn vào ăn hạt, củ sâm. Nếu lơ là, chim, chuột phá. Chuột leo lên cây, chuột bò dưới đất, rất khó bảo vệ. Ngoài ra, các vườn sâm để được “lợp mái” che chắn bên trên để tránh mưa đá, giông lốc gây gãy đổ.

“Có năm, khi cây đang trong thời kỳ ra hoa, kết hạt, chỉ vì mưa giông, mưa đá gây gãy đổ cây, chúng tôi mất trắng vụ hạt. Lấy hạt đã khó, khi gieo tỷ lệ hạt gieo ươm thành công cũng thấp. Người trồng sâm ngày nghĩ, tối về trắng đêm diệt chuột.” một người trồng sâm ở Kon Tum nói.

Từ chỗ vài chục nghìn, đến nay mỗi hạt giống lên tới 200-300 nghìn đồng/hạt (chưa biết trồng được hay không). Mỗi lon hạt có giá cả trăm triệu đồng. Với người trồng sâm Ngọc Linh, có tiền cũng khó làm. Ở Kon Tum rất ít người bán hạt giống, dân không có để trồng.

Theo tìm hiểu, hiện tại Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum, năng lực cung cấp cả triệu cây giống một năm nhưng không bán ra thị trường, chỉ để mở rộng diện tích và một phần hỗ trợ giống người Xê Đăng ở đỉnh Ngọc Linh về trồng, để giúp dân thoát nghèo, làm giàu chính đáng.

Theo ông Nguyễn Trung Hải, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kon Tum, hiện sở cấp giấy công nhận về giống sâm Ngọc Linh cho 2 đơn vị là Công ty TNHH một thành viên lâm nghiệp Đăk Tô và Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum. Đây là 2 đơn vị có hồ sơ, được kiểm định về chất lượng nguồn gốc. Tuy nhiên, đến nay tỉnh Kon Tum vẫn chưa bán sâm Ngọc Linh ra thị trường.

Khách hàng tham quan Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN
Khách hàng tham quan Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN

Lo cho vườn sâm

Giá trị dinh dưỡng cao, Sâm Ngọc Linh tại tỉnh Kon Tum chưa bán, hiện rất khan hiếm nên giá thành đẩy lên rất cao. Hiện tại, ở các huyện Đăk Tô, Đăk Glei hay Tumơrông có rất nhiều “đại lý” bán sâm được giới thiệu là Ngọc Linh Kon Tum với giá khác nhau.

Trong khi đó, trên mạng, việc rao bán sâm Ngọc Linh cũng tràn lan, không chỉ ở Kon Tum, Quảng Nam, đây là 2 địa phương được cấp chỉ dẫn địa lý Sâm Ngọc Linh mà cả các thành phố lớn như Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh. Việc bán sâm giả tràn lan làm ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng của sản phẩm sâm Ngọc Linh. “Những giống và sâm bán ra thị trường hiện nay đa số giả, tỷ lệ 70-80%, sâm giả chỉ người trồng mới phân biệt được” ông Nguyễn Trung Hải khẳng định. Tuy nhiên, vì nhu cầu và giá trị cao của Sâm Ngọc Linh nên các đại lý trên vẫn còn nhiều đất sống.

Không dừng lại bán sâm củ giả, một số người, vì muốn tạo niềm tin cho khách mua cũng đã mang cả sâm giả lên các cánh rừng ở núi Ngọc Linh trồng. Theo người trồng sâm Kon Tum, việc trồng sâm giả sẽ để lại hậu quả không lường cho cây sâm Ngọc Linh Kon Tum. Sâm có nguồn gốc từ Trung Quốc (rất giống sâm Ngọc Linh Kon Tum) đang đội lốt Ngọc Linh Kon Tum từng bước len lỏi lên các xã có sâm để trồng xen.

“Hiện một số cá nhân, doanh nghiệp đang sử dụng hạt giống và củ có hình dạng giống sâm Ngọc Linh mang từ Trung Quốc vào vùng Kon Tum và Quảng Nam bán cho dân, người tiêu dùng đang có nhu cầu mua giống về trồng. Nếu trồng trong vùng chỉ dẫn Ngọc Linh sẽ khiến cây sâm Ngọc Linh gốc bị lai tạp từn ngày, làm mất nguồn gen gốc”, lãnh đạo Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum cho biết. Đây cũng là nổi niềm của người trồng sâm và chính quyền các cấp trong tỉnh Kon Tum.

Trước thực trạng trên, trong suốt thời gian qua, tỉnh Kon Tum đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra các diện tích sâm trồng trên địa bàn để ngăn chặn tình trạng trên. Theo những người trồng sâm tại Kon Tum, vừa qua, ngay trước khi mùa sâm chưa ra hoa, chưa có hạt thu hoạch nhưng một số người đã mang hạt giống từ nơi khác về trồng, gọi là sâm Ngọc Linh.

Cá biệt, nhiều người trồng sâm nơi đây kể, vừa qua khi nghe có đoàn sẽ kiểm tra của tỉnh về trồng sâm Ngọc Linh, đã có người nhổ vườn sâm đang trồng dấu….Đây là những chuyện cười ra nước mắt của người trồng Sâm Ngọc Linh thật, chân chính tại Kon Tum.

Khách hàng tham quan Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN
Khách hàng tham quan Triển lãm. Ảnh: Cao Nguyên - TTXVN

Bên cạnh đó, việc mở rộng chỉ dẫn địa lý từ 2 xã lên thành 9 xã của 2 huyện Đăk Glei và Tumơrông cũng tạo cơ hội cho những người làm ăn không chân chính có thể phù phép sâm giả để trà trộn vào vùng có chỉ dẫn địa lý sâm Ngọc Linh Kon Tum.

“Nếu hội sâm hoạt động, quản lý không chặt sản phẩm trên thị trường thì sâm không nguồn gốc, chất lượng kém sẽ trà trộn vào. Hội sâm và các cơ quan chức năng sẽ thành lập tổ liên ngành để định kỳ kiểm tra. Tuy nhiên, đây là thách thức lớn cho các ngành khi kiểm tra, quản lý chỉ dẫn địa lý.” bà Trần Thị Tuyết, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Kon Tum thừa nhận.

Được biết, tháng 6/2017, Thủ tướng Chính phủ đã công nhận Sâm Ngọc Linh là sản phẩm Quốc gia. Đây là điều kiện vô cùng cần thiết và thuận lợi để sâm Ngọc Linh Kon Tum bước vào một giai đoạn phát triển mới. Tại tỉnh Kon Tum, đã có 9 xã thuộc 2 huyện Tumơrông và Đăk Glei được cấp chỉ dẫn địa lý.

Một diện tích Sâm Ngọc Linh được trồng dưới tán rừng tại tỉnh Kon Tum. Ảnh: Quang Thái- TTXVN
Một diện tích Sâm Ngọc Linh được trồng dưới tán rừng tại tỉnh Kon Tum.
Ảnh: Quang Thái- TTXVN

Cùng với đó, UBND tỉnh Kon Tum cũng đã triển khai chính sách thuê rừng để quản lý, bảo vệ và kết hợp trồng sâm Ngọc Linh dưới tán rừng.

Đến nay, tỉnh Kon Tum đã phát triển được trên 500 ha Sâm Ngọc Linh, trong đó Công ty cổ phần sâm Ngọc Linh Kon Tum có 470 ha, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Lâm nghiệp Đăk Tô khoảng 15 ha, còn lại là diện tích của dân trồng.
Cao Nguyên

Có thể bạn quan tâm

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Theo thông tin ban đầu từ huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, do ảnh hưởng của trận mưa lớn vào rạng sáng 9/6, nước lũ đầu nguồn Sông Năng đổ về. Đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, tại khu vực cầu tràn Bộc Bố - Nhạn Môn thuộc địa bàn xã Bộc Bố nước dâng cao, chảy xiết. Lúc đó, một người dân trong khi đi qua cầu tràn này không may đã bị nước lũ cuốn trôi, tử vong.

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Ngày 9/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", gặp mặt, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong học và làm theo Bác.

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Ngày 9/6, Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái, Hội Chữ thập đỏ tỉnh và UBND thành phố Yên Bái tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái”. Hoạt động nhằm lan tỏa tình yêu thương, chia sẻ những khó khăn, thiệt thòi và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái có cơ hội học tập, phát triển bản thân.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Nhiều năm nay, cuộc sống của người dân ở một số bản vùng cao Yên Bái chưa có điện lưới quốc gia gặp nhiều khó khăn. Niềm mong mỏi lớn nhất của bà con lúc này là Nhà nước, tỉnh Yên Bái sớm đầu tư, xây dựng công trình điện lưới, giúp người dân ổn định cuộc sống sinh hoạt, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới của tỉnh.

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Ngày 5/6, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an thành phố Huế thông tin, hàng chục cán bộ, chiến sĩ đơn vị cùng các phương tiện xuyên đêm 4/6 cứu hộ thành công bốn người dân bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ chảy xiết trong rừng ở huyện miền núi, biên giới A Lưới.

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Ngày 5/6, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, tính đến hiện tại đã có 6/9 địa phương trong tỉnh hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và bàn giao cho người dân vào sử dụng.