Khai thác đất mặt ruộng ở Sóc Trăng: Lợi bất cập hại

Khai thác đất mặt ruộng ở Sóc Trăng: Lợi bất cập hại
Tình trạng khai thác lớp đất mặt của đất trồng lúa để san lấp mặt bằng và làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng tưởng chừng đã chấm dứt khi vào năm 2013, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng đã có chỉ đạo các địa phương tạm thời chưa cấp phép cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân khai thác. Nhưng khi bước vào mùa khô năm 2016, việc khai thác trái phép đất mặt lại tái diễn. 
 
Đất lấy từ ruộng ở xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên để san lấp mặt bằng hoặc làm gạch ngói.
 Đất lấy từ ruộng ở xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên để san lấp mặt bằng hoặc làm gạch ngói.

Cách đây nửa tháng,ông Lưu Kính Liêm ở ấp Tâm Thọ, xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) đã cho một doanh nghiệp khai thác đất mặt ruộng với diện tích hơn 1 ha. Thỏa thuận miệng giữa ông và chủ xe cuốc là lấy 2 tấc đất mặt của 10 công lúa trong tổng số 35 công đất trồng lúa, ông Liêm hi vọng diện tích đất được cải tạo sẽ cho năng suất lúa tốt hơn trước do đây là vùng đất gò cao. Theo ông Liêm: Hiện vùng đất trồng lúa của gia đình là đất gò cao, cỏ mọc nhiều, chuột có nơi trú ẩn, bữa trước bơm nước vô ruộng thì bữa sau đất khô rồi nên ông cho người ta lấy lớp đất mặt để ruộng thấp xuống, đỡ công làm cỏ, bơm nước. Bán đất mặt ruộng, ông Liêm được đơn vị khai thác trả 5 triệu đồng/ha. 

Nhưng không phải hộ nào khi cải tạo đất mặt cũng được trả phí như vậy. Có trường hợp đơn vị khai thác biết được nhu cầu của người dân cần cải tạo nên trả phí rất thấp để lấy đi lớp đất mặt trồng lúa. Ông Danh Toại, ngụ cùng ấp Tâm Thọ cho biết: Do đất gò cao nên đã cho người lấy đất mặt bớt để dễ trồng lúa, họ trả tiền lấy đất mặt của ruộng cho ông 200 ngàn đồng/công (1.000m2). Thời gian đầu, khi cải tạo đất ruộng, tốn chi phí phân bón cho lúa hơi cao nhưng năng suất lúa những năm sau cao hơn đôi chút khi đất chưa được cải tạo. 
 
Ruộng ở thành phố Sóc Trăng đang bị lấy đi lớp đất mặt.
Ruộng ở thành phố Sóc Trăng đang bị lấy đi lớp đất mặt. 


Đó là một số ít hộ có nhu cầu cải tạo đất gò cao cho thấp xuống để giữ nước và dễ trồng lúa, còn hàng trăm hộ dân khác ở Sóc Trăng dù ruộng không cao nhưng vẫn muốn bán lớp đất mặt để có thêm thu nhập. Nhiều nông dân cho rằng ruộng mình hơi cao nên cần "hạ thấp mặt" xuống cho đỡ tốn nước vào mùa làm lúa. Song thực chất đằng sau đó là lấy chút lợi trước mắt, bởi một công đất ruộng (1.000m2) khi cho doanh nghiệp khai thác lấy đi lớp đất mặt sâu từ 20-30cm thì chủ ruộng có thêm nguồn thu từ 5-10 triệu đồng, bất kể những mùa sau năng suất lúa có hơi giảm vì lớp đất màu mỡ đã bị "bóc" mất. Cũng có những chủ đất chẳng thu được đồng nào do nhà ở một nơi, đất sản xuất một nẻo nên ít ra thăm đồng. Mãi đến khi chuẩn bị cho mùa vụ mới thì mới biết hầu hết diện tích ruộng đã bị bóc mất lớp đất mặt từ bao giờ. 

So với bơm cát thì sử dụng đất ruộng để san lấp mặt bằng giá thành rẻ hơn nhiều. Việc khai thác đất san lấp mặt bằng chủ yếu diễn ra trong mùa khô hạn, nhiều nhất trên những cánh đồng nằm dọc theo các tuyến đường lớn nơi dễ khai thác và vận chuyển. Nhiều đơn vị đứng ra thực hiện các hợp đồng san lấp mặt bằng chuyên khai thác đất mặt ruộng, nên khối lượng đất mặt ruộng màu mỡ biến thành nền nhà, khu dân cư, thành gạch xây dựng là rất lớn. 
 
Việc khai thác này đang diễn ra tràn lan ở Sóc Trăng
Việc khai thác này đang diễn ra tràn lan ở Sóc Trăng

Ông Ngô Quang Thế, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Tâm, huện Mỹ Xuyên cho biết: Từ đầu năm 2016 đến nay, Đại Tâm có 12 hộ làm đơn xin phép khai thác đất mặt tương đương với 10,4 ha đất. Trước tình hình này, UBND xã đã có tờ trình đến các cơ quan thuộc thẩm quyền và được Sở Tài nguyên và Môi trường có công văn trả lời là không cho phép. Tuy vậy, vẫn có những hộ bức xúc do đất gò cao nên họ vẫn tự cải tạo, chưa xử lý được. 

Vấn đề khai thác đất mặt diễn ra không chỉ trên địa bàn huyện Mỹ Xuyên, mà còn trên địa bàn thành phố Sóc Trăng, huyện Trần Đề và huyện Châu Thành đã xảy ra nhiều vụ khai thác đất mặt ruộng, đa số do người dân tự thỏa thuận với doanh nghiệp để thực hiện. 
 
Mùa khô năm 2016, việc khai thác trái phép đất mặt lại tái diễn.
Mùa khô năm 2016, việc khai thác trái phép đất mặt lại tái diễn. 

Theo ông Ngô Quốc Dũng – Phó Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mỹ Xuyên: Thường khi mùa mưa vừa dứt, mùa khô bắt đầu thì trên địa bàn huyện lại diễn ra tình trạng khai thác đất mặt để phục vụ san lấp mặt bằng và làm vật liệu xây dựng. Hầu hết các đơn vị khai thác thường lấy đất mặt ở các xã Đại Tâm, Thạnh Quới, Thạnh Phú. Chủ trương chung của tỉnh hiện nay không cho phép khai thác đất mặt trồng lúa, nên đơn vị đã tham mưu UBND huyện Mỹ Xuyên thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khai thác, sử dụng đất mặt ảnh hưởng đến tài nguyên đất nhằm xử lý nghiêm các trường hợp không chấp hành quy định pháp luật. 

Ruộng ở thành phố Sóc Trăng đang bị lấy đi lớp đất mặt.
Ruộng ở thành phố Sóc Trăng đang bị lấy đi lớp đất mặt.

Mặc dù ngành chức năng ở các địa phương đã tăng cường các biện pháp bảo vệ, không cho phép khai thác đất mặt ruộng. Nhưng ngược lại người dân vẫn “cải tạo” đất ruộng theo sự chấp thuận của "cơ sở" và sự thỏa thuận giữa người khai thác đất với chủ ruộng. Việc này đã tạo điều kiện bùng phát nạn bán đất mặt ruộng tràn lan khó kiểm soát. Một nông dân ở phường 10, thành phố Sóc Trăng cho biết năm nay không bán theo diện tích mà bán theo xe, mỗi xe từ 300.000 - 400.000 đồng, chủ khai thác lấy bao nhiêu xe trả bấy nhiêu tiền. Còn ở xã An Ninh (huyện Châu Thành) người dân cho rằng: Ở đây dân không bán xe mà bán đứt ruộng cho chủ lò gạch, họ muốn lấy bao nhiêu thì lấy. Có hộ dân lúc đầu thì bán đất mặt, nhưng sau làm lúa không trúng nên bán luôn cả ruộng để chuyển sang chăn nuôi, dù số này không nhiều. 

Đất lấy từ ruộng ở xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên được tập kết để san lấp mặt bằng hoặc làm gạch ngói.
Đất lấy từ ruộng ở xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên được tập kết để san lấp mặt bằng hoặc làm gạch ngói.

Tỉnh Sóc Trăng hiện có rất nhiều cơ sở sản xuất vật liệu xây dựng. Mỗi năm, các cơ sở này cũng tiêu thụ hàng trăm ngàn m3 đất để sản xuất gạch, ngói. Ngoài ra, việc san lấp mặt bằng cũng cần đến hàng triệu m3 đất, cát mỗi năm. Đất ruộng rẻ hơn cát nhiều nên việc san lấp mặt bằng vẫn chủ yếu là đất ruộng. 

Theo cán bộ quản lý đất đai ở cơ sở thì các thửa ruộng bị khai thác hết lớp đất mặt màu mỡ sẽ để lại nhiều hệ lụy lâu dài, lợi bất cập hại. Lớp đất mặt là lớp đất chứa nhiều chất dinh dưỡng nhất, năng suất lúa giảm, sâu bệnh nhiều hơn, chi phí sản xuất tăng. Đặc biệt, khi một hộ dân trong một cánh đồng lấp lớp đất mặt đi sẽ ảnh hưởng đến việc sản xuất của các hộ dân xung quanh. Vì vậy từ những năm trước, Sở Tài nguyên Môi trường đã có công văn đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp các ban, ngành có liên quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện xử lý những trường hợp tự ý khai thác, lấy tầng mặt đất trồng lúa, có biện pháp khắc phục kịp thời, bảo vệ tốt nguồn tài nguyên đất. 

Từ những năm trước, lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng đã chỉ đạo các ngành địa phương tăng cường đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hạn chế việc khai thác lớp đất mặt ruộng một cách bừa bãi, bên cạnh việc tuyên truyền sâu rộng về lợi ích của lớp đất mặt đối với trồng trọt để bà con hạn chế tự ý cho khai thác đất mặt làm ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.../. 


 
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Cao Bằng chủ động ứng phó với mưa lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở

Cao Bằng chủ động ứng phó với mưa lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở

Trên địa bàn tỉnh Cao Bằng có mưa kéo dài, một số nơi mưa lớn khiến cho mực nước tại các sông, suối, hồ, đập dâng cao gây nguy cơ ngập úng, sạt lở, đe dọa mùa màng, công trình, nhà ở của người dân. Tại một số tuyến đường giao thông huyết mạch đã xuất hiện một số điểm sạt lở gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông.

Quảng Ninh xóa bỏ các điểm, lối đi tự mở qua đường sắt

Quảng Ninh xóa bỏ các điểm, lối đi tự mở qua đường sắt

Trước nguy cơ mất an toàn cho người dân khi trên tuyến đường sắt đi qua địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh phối hợp với các đơn vị liên quan khảo sát, xử lý các điểm, lối đi qua đường sắt không đảm bảo an toàn trên địa bàn.

Mưa lũ tại Lạng Sơn gây nhiều thiệt hại

Mưa lũ tại Lạng Sơn gây nhiều thiệt hại

Ngày 22/6, thông tin từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lạng Sơn, trong 24 giờ qua, nhiều nơi trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn xảy ra mưa lớn, gây thiệt hại về tài sản.

Đảm bảo các xã, phường ở tỉnh Cà Mau mới đi vào vận hành thông suốt từ ngày 1/7

Đảm bảo các xã, phường ở tỉnh Cà Mau mới đi vào vận hành thông suốt từ ngày 1/7

Ngày 22/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau cho biết đã triển khai vận hành thử nghiệm và rút kinh nghiệm tại 17/39 xã, phường mới và đang vận hành thử nghiệm đồng loạt mô hình chính quyền cấp xã mới đối với các đơn vị cấp xã còn lại; Đồng thời, tỉnh Bạc Liêu cũng đã nghiêm túc triển khai vận hành thử nghiệm và rút kinh nghiệm tại 7/25 xã, phường và đang vận hành thử nghiệm đồng loạt ở các đơn vị xã, phường còn lại để đảm bảo đi vào hoạt động thông suốt từ ngày 1/7.

Tuyên Quang cảnh báo nguy cơ sạt lở đất do mưa lớn

Tuyên Quang cảnh báo nguy cơ sạt lở đất do mưa lớn

Theo Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tuyên Quang, từ ngày 21/6 đến sáng 22/6, các khu vực trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to như: xã Hùng Mỹ 129mm (huyện Chiêm Hóa); các xã Phúc Ninh 144mm, Lăng Quán 118mm (huyện Yên Sơn); các xã Thái Hòa 135mm, Thành Long 131mm (huyện Hàm Yên); xã Thượng Giáp 110mm (huyện Na Hang).

Đột phá giao thông, vùng cao khơi dòng phát triển mới

Đột phá giao thông, vùng cao khơi dòng phát triển mới

Phát triển kết cấu hạ tầng giao thông là một trong ba khâu đột phá chiến lược được Hà Giang xác định tại Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025. Sau hơn ba năm thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TU ngày 22/12/2021, nhiều công trình giao thông trọng điểm đã được đầu tư đồng bộ, mở ra hướng phát triển kinh tế - xã hội mới cho tỉnh miền núi biên giới địa đầu Tổ quốc.

Bắc Giang hỗ trợ Bến Tre xây dựng nhà ở cho hộ khó khăn

Bắc Giang hỗ trợ Bến Tre xây dựng nhà ở cho hộ khó khăn

Ngày 21/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Giang đã đến Bến Tre thăm và trao kinh phí hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo trên địa bàn tỉnh, nhằm chung tay thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người dân Bến Tre.

Thái Nguyên: Mưa lớn khiến nhiều tuyến đường ngập sâu trong nước

Thái Nguyên: Mưa lớn khiến nhiều tuyến đường ngập sâu trong nước

Cơn mưa to kéo dài từ 19h tối ngày 20/6 tới sáng nay 21/6/2025 đã khiến nhiều nơi tại thành phố Thái Nguyên ngập sâu trong nước như: đường Minh Cầu, Hoàng Văn Thụ, Lương Ngọc Quyến,…và nhiều ngã tư, khu dân cư. Đến 6 giờ 20 phút sáng 21/6, trời vẫn đang tiếp tục mưa to. 

Thu hút mạnh nguồn lực đầu tư vào chế biến sâu các sản phẩm gỗ

Thu hút mạnh nguồn lực đầu tư vào chế biến sâu các sản phẩm gỗ

Sau 5 năm triển khai phát triển lâm nghiệp bền vững tại tỉnh Lạng Sơn, diện tích rừng trồng mới, đặc biệt là rừng gỗ lớn và vùng nguyên liệu tập trung được mở rộng, bước đầu hình thành các chuỗi liên kết, ứng dụng khoa học công nghệ và cấp chứng chỉ rừng; đời sống của người dân làm nghề rừng từng bước được cải thiện.

Trên 12.600 tỷ đồng xây dựng nông thôn mới tại Bắc Giang

Trên 12.600 tỷ đồng xây dựng nông thôn mới tại Bắc Giang

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phan Thế Tuấn, tỉnh sẽ đẩy mạnh triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với thực hiện có hiệu quả cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn, quá trình đô thị hóa, đi vào chiều sâu, hiệu quả, bền vững.

Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long tạo điểm nhấn từ văn hóa, cảnh quan

Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long tạo điểm nhấn từ văn hóa, cảnh quan

Du lịch ở nhiều địa phương Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục ghi nhận nhiều kết quả tích cực, tạo đà cho bước phát triển mới nhờ phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch, tạo điểm nhấn từ cảnh quan thiên nhiên, hệ sinh thái đa dạng và những trải nghiệm văn hóa gắn di tích lịch sử, hoạt động sản xuất nông nghiệp, làng nghề, đặc sản ẩm thực.

Nỗ lực thông tuyến Quốc lộ 4D nối Lai Châu và Sa Pa

Nỗ lực thông tuyến Quốc lộ 4D nối Lai Châu và Sa Pa

Ngày 20/6, thông tin từ Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Lai Châu cho biết, vụ sạt lở đất đá trên Quốc lộ 4D đoạn qua xã Sơn Bình, huyện Tam Đường khiến các phương tiện không thể lưu thông hai chiều.

Quảng Trị: Dành 320 tỷ đồng khắc phục hậu quả mưa lũ do bão số 1

Quảng Trị: Dành 320 tỷ đồng khắc phục hậu quả mưa lũ do bão số 1

Ngày 19/6, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn Quảng Trị cho biết, tỉnh dự kiến dành 320 tỷ đồng để khôi phục sản xuất nông nghiệp, đảm bảo sinh kế cho người dân bị thiệt hại do mưa lũ bất thường (ảnh hưởng bão số 1) gây ra trong vụ Hè Thu 2025.

Lào Cai: Hoàn thành mục tiêu xóa 10.707 nhà tạm, nhà dột nát

Lào Cai: Hoàn thành mục tiêu xóa 10.707 nhà tạm, nhà dột nát

Chiều 19/6, tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ công bố hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn, hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025” do Thủ tướng Chính phủ phát động và lời kêu gọi của Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với thông điệp “Triệu tấm lòng yêu thương - Nghìn mái nhà hạnh phúc”.

Mưa lớn gây nhiều thiệt hại về lúa, nhà cửa tại Bắc Kạn

Mưa lớn gây nhiều thiệt hại về lúa, nhà cửa tại Bắc Kạn

Theo thông tin từ văn phòng Ban chỉ Huy về Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn cho biết đêm 18/6 đến sáng 19/6/2025 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có mưa to đến rất to, tại huyện Bạch Thông lượng mưa đo được tại Lục Bình 291,2mm, Phủ Thông 271mm, Vũ Muộn 213,8mm; Văn Vũ 95,2mm...

Công ty Điện lực Đắk Nông gắn sản xuất kinh doanh với chăm lo an sinh xã hội

Công ty Điện lực Đắk Nông gắn sản xuất kinh doanh với chăm lo an sinh xã hội

Cùng với việc lãnh đạo thực hiện tốt nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng – an ninh của tỉnh, thời gian qua, Công ty Điện lực Đắk Nông luôn tích cực tham gia các hoạt động an sinh xã hội, đồng hành với địa phương thực hiện tốt công tác nhân đạo, từ thiện... Qua đó, góp phần lan tỏa tinh thần tương thân tương ái, chia sẻ với cộng đồng với tinh thần “chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”