Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Anh Tuấn cho biết, thực hiện Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính Chính phủ về Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; trong đó, giai đoạn I, từ năm 2021 đến năm 2025, tỉnh Quảng Nam có kế hoạch chi tiết để tiêu thụ nguồn vốn 3.033 tỷ đồng; trong đó, vốn Trung ương 2.542 tỷ đồng, vốn địa phương hơn 380 tỷ đồng, phần vốn vay 111 tỷ đồng.

Với nguồn vốn này, đến hết quý I, tỉnh Quảng Nam đã giải ngân 1.700 tỷ đồng, đạt gần 60% kế hoạch. Dự kiến đến khi kết thúc giai đoạn I vào cuối năm 2025, tổng mức giải ngân đạt khoảng 2.640 tỷ đồng, tương đương 93% kế hoạch vốn; trong đó vốn vay đã được giải ngân 100%.
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã phát huy vai trò tích cực trong việc đẩy nhanh tốc độ xây dựng kết cấu hạ tầng cơ sở, chuyển dịch cơ cấu sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, đa dạng sinh kế cho đồng bào.
Tiêu biểu như mô trồng cây dược liệu dưới tán rừng có quy mô sản xuất hàng hóa của huyện Nam Trà My, mô hình xây dựng làng văn hóa cộng đồng dân tộc Cơ tu, dân tộc Cor gắn với phát triển du lịch của huyện Tây Giang, Bắc Trà My, Đông Giang, mô hình phát triển cây ba kích, sa nhân dưới tán lá rừng, mô hình chăn nuôi lợn bản địa ở các huyện Tây Giang, Nam Giang, Phước Sơn.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Quảng Nam đã góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo đạt bình quân 9%/năm, vượt xa chỉ tiêu đề ra là 3%. Thu nhập bình quân của đồng bào các dân tộc thiểu số đến năm 2024 đạt 30 triệu đồng/người/năm, tăng hơn 2,1 lần so với năm 2020. Các nhóm mục tiêu về giáo dục, y tế, đào tạo nghề, bảo tồn văn hóa đều hoàn thành và vượt kế hoạch.
Tuy nhiên do việc phân bổ vốn cho chương trình còn chậm so với yêu cầu (đến giữa năm 2022 Trung ương mới phân bổ kế hoạch vốn năm 2022 và giữa quý II năm 2025 mới phân bổ nguồn vốn sự nghiệp năm 2025) nên áp lực giải quyết các thủ tục giao vốn, phân bổ vốn và thủ tục đầu tư, giải ngân vốn cho các địa phương là rất lớn, ít nhiều làm ảnh hưởng đến hiệu quả của chương trình.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Anh Tuấn cho biết, trong giai đoạn II của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (2026-2030), nhu cầu về vốn của địa phương lên đến hơn 4.100 tỷ đồng; trong đó, đề nghị Trung ương hỗ trợ gần 3.580 tỷ đồng, phần còn lại là vốn đối ứng của địa phương.
Để tiêu thụ nguồn vốn trên, tỉnh Quảng Nam sẽ sớm hoàn thiện kế hoạch chi tiết, tập trung nâng cấp cơ sở hạ tầng, đa dạng sinh kế, phấn đấu đến khi kết thúc chương trình vào năm 2030, đồng bào các dân tộc thiểu số ở miền núi có thu nhập bình quân đạt 40 triệu đồng/người/năm. Có trên 85% số xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có kết cấu hạ tầng đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân; hoàn thành việc bố trí sắp xếp và ổn định dân cư gắn với quy hoạch xây dựng nông thôn mới và đảm bảo phòng tránh thiên tai; 100% hộ đồng bào được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh./.