Ngày Gia đình Việt Nam 28/6: Đạo hiếu - tinh hoa văn hóa gia đình Việt

Gia đình là tế bào của xã hội, là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người. Trong văn hóa Việt Nam, chữ hiếu được xem là nền tảng đạo đức quan trọng trong mỗi gia đình.

vna_potal_ngay_gia_dinh_viet_nam_286_“gia_dinh_hanh_phuc_-_quoc_gia_thinh_vuong”_7453686.jpg
Khoảnh khắc hạnh phúc chào đón Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 của một gia đình tại Đà Nẵng. Ảnh: Trần Lê Lâm – TTXVN

Gia đình tốt thì xã hội mới tốt

Những ngày này, nhiều địa phương trên cả nước sôi nổi tổ chức các hoạt động chào mừng Ngày Gia đình Việt Nam 28/6. Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2024 với chủ đề “Gia đình hạnh phúc, quốc gia thịnh vượng” hướng tới sự phát triển bền vững của gia đình trong thời kỳ mới, tôn vinh truyền thống văn hóa gia đình trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy, từ năm 2001, Thủ tướng Chính phủ đã Quyết định lấy ngày 28/6 hàng năm là Ngày Gia đình Việt Nam nhằm nhấn mạnh thêm vai trò, vị trí của gia đình cũng như trách nhiệm của các cấp, ngành và toàn thể xã hội trong xây dựng gia đình văn minh, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Qua đó, các địa phương và toàn xã hội đẩy mạnh việc bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bởi gia đình là tế bào của xã hội, không có gia đình tốt, không thể có xã hội tốt.

Đây cũng là ngày tôn vinh giá trị truyền thống nhân văn của gia đình Việt Nam, để mọi người trong gia đình thể hiện nhiều hơn sự quan tâm đến nhau, thêm yêu thương, chia sẻ và trân trọng. Đặc biệt, những con người đất Việt hướng về cội nguồn, người thân, nuôi dưỡng những tình cảm đẹp, giá trị văn hóa cao quý của dân tộc. Cho dù có đi đâu, làm gì thì gia đình vẫn là tổ ấm yêu thương, là nơi chốn bình yên để mỗi người tìm về.

Khi nói về vai trò của gia đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Rất quan tâm đến gia đình là đúng, vì nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội. Xã hội tốt thì gia đình càng tốt, gia đình tốt thì xã hội mới tốt. Hạt nhân của xã hội là gia đình”.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, gia đình là tế bào của xã hội, là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách, bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp, chống lại các tệ nạn xã hội, tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bởi vậy, gia đình tốt là bảo đảm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội lành mạnh và văn minh.

Tuy nhiên, dưới tác động của quá trình hội nhập quốc tế cùng những ảnh hưởng tiêu cực của cơ chế thị trường, càng ngày mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình ngày càng lỏng lẻo, lối sống đề cao cá nhân. Một số giá trị đạo đức như hiếu nghĩa, thủy chung... xuống cấp đã làm cho nhiều gia đình Việt Nam đứng trước nguy cơ bất ổn, tan vỡ, tác động trực tiếp đến sự phát triển của xã hội. Chính vì vậy, việc nâng cao chất lượng các mối quan hệ trong gia đình Việt Nam và hỗ chợ xây dựng gia đình hạnh phúc và bền vững là hết sức cần thiết.

Đạo hiếu - tinh hoa văn hóa gia đình Việt

Gia đình được ví là cái nôi, trường học đầu tiên giáo dục đạo đức và nhân cách cho mỗi thành viên của gia đình. Đạo hiếu là một trong những giá trị đạo đức tốt đẹp, sợi dây liên kết các thành viên trong gia đình, qua nhiều thế hệ. Trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc, đạo hiếu đóng vai trò nền tảng của đời sống tinh thần, giữ vị trí quan trọng và quyết định quan hệ gia đình, quan hệ xã hội.

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, tinh hoa của đạo hiếu là lòng biết ơn được thấm nhuần trong tâm thức mỗi người con Việt. Một dân tộc có niềm tin vững chắc vào cội nguồn, vào ông bà, cha mẹ và các thế hệ tiền nhân. Một dân tộc lấy việc thương kính với cha mẹ, ông bà, tổ tiên làm trọng, lấy chữ hiếu là lẽ sống… Đó là đạo lý, là một nếp sống rất nhân bản mà người Việt đã xây dựng qua hàng nghìn năm lịch sử.

Người Việt Nam ở khắp nơi trên thế giới, trải qua nhiều thế hệ, đều có khuynh hướng là thiên về thờ Tổ. Người Việt có truyền thống thờ tổ gia đình (từ 5 đời trở xuống), thờ tổ gia tộc, tổ làng, thần làng, tổ nghề, Quốc tổ Hùng Vương. Đây là một biểu hiện sâu sắc trong đạo hiếu của người Việt đối với ông bà, cha mẹ, những người đã sinh dưỡng mình, chỉ ra đường đi nước bước cho thế hệ sau, hướng tới tương lai tốt đẹp hạnh phúc hơn…Ngày nay, đạo hiếu không chỉ được thể hiện qua tục thờ cúng tổ tiên, ông bà, cha mẹ, thờ các vị tổ làng, tổ nghề, mà nó còn được mở rộng hơn qua lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Trung với nước, hiếu với dân.

vna_potal__gio_to_hung_vuong_-_le_hoi_den_hung_2024_7328486.jpg
Đúng 6 giờ ngày 18/4/2024 (tức mùng 10/3 âm lịch), tại Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Đền Hùng, các đại biểu lên núi Nghĩa Lĩnh dâng hương tưởng niệm các vua Hùng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, đại diện các bộ, ngành, cơ quan Trung ương, lãnh đạo tỉnh Phú Thọ và các tỉnh, thành phố và hàng ngàn người dân trong cả nước có mặt từ sớm để dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng. Trong ảnh: Đoàn hành lễ khởi hành lên đỉnh Nghĩa Lĩnh linh thiêng. Ảnh: Nhật Anh - TTXVN

Tục thờ tổ tiên nói chung trong mỗi gia đình Việt được lưu truyền tự ngàn xưa, chính là biểu hiện sinh động của đạo hiếu Việt. Từ cách thể hiện lòng biết ơn đặc biệt ấy, người Việt hình thành một nền văn hóa, văn minh mang cốt cách, bản sắc riêng: Nền văn minh Việt từ đạo hiếu. Từ đó, tạo dựng được cốt cách văn hóa trong tâm thức xã hội vững mạnh để tiếp nhận nền văn minh toàn cầu.

Trải qua hàng ngàn năm vun bồi, nếp sống và tín ngưỡng Việt trở nên vững vàng, bền bỉ trước mọi biến cố thăng trầm của lịch sử. Nếp sống ấy trở thành “đạo” và có giá trị cốt lõi làm nên tinh hoa văn hóa Việt – đó là “Đạo hiếu”. Nhờ có nền tảng từ tâm thức trọng nếp sống hiếu hạnh, tục thờ tổ, sự thờ cúng ở mỗi làng xã, mỗi gia đình hay ở các nhóm cộng đồng người Việt, đã trở thành một sợi dây liên kết mọi người với nhau.

Ngày nay, đạo hiếu không chỉ bó hẹp trong phạm vi gia đình mà còn mở rộng ra các tổ chức xã hội, qua các phong trào như “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”, quan tâm chăm sóc thân nhân gia đình thương binh, liệt sỹ, người có công với cách mạng, già yếu, neo đơn…

Chính vì vậy, để thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát huy giá trị đạo đức truyền thống của gia đình Việt Nam, thì việc tuyên truyền, nâng cao giá trị đạo hiếu góp phần xây dựng gia đình Việt Nam văn minh, ấm no, hạnh phúc… là một việc làm cấp thiết và có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn hiện nay. Bởi, gia đình ấm no, hạnh phúc là cơ sở để xây dựng xã hội ổn định, phát triển như chủ đề Ngày Gia đình Việt Nam đã nhấn mạnh "Gia đình hạnh phúc, quốc gia thịnh vượng”.

Phương Hà

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

50 nhà dân tại Tuyên Quang bị hư hỏng do ảnh hưởng hoàn lưu bão

50 nhà dân tại Tuyên Quang bị hư hỏng do ảnh hưởng hoàn lưu bão

Do ảnh hưởng của cơn bão số 10, từ chiều 28/9 đến 10 giờ ngày 29/9, trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang đã xảy ra dông lốc và mưa lớn tại nhiều nơi như: xã Bạch Ngọc, Yên Minh, Hoàng Su Phì, Minh Sơn, Việt Lâm, Bắc Mê, Xín Mần, Lũng Phìn, Tân Tiến... làm hư hỏng nhiều nhà ở của người dân, một số công trình công cộng, gây thiệt hại về hoa màu. Rất may không có thiệt hại về người.

Nghệ An: Bão số 10 gây mưa lũ, sạt lở, ngập lụt diện rộng, chia cắt nhiều tuyến giao thông

Nghệ An: Bão số 10 gây mưa lũ, sạt lở, ngập lụt diện rộng, chia cắt nhiều tuyến giao thông

Ảnh hưởng của bão số 10, tại các tỉnh miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ tối 28 đến sáng 29/9 đã xảy ra mưa lớn, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất, ngập nhiều cầu tràn, hàng chục điểm trên các tuyến quốc lộ trọng yếu gây chia cắt giao thông trên diện rộng. Chính quyền địa phương các xã xảy ra thiên tai cực đoan đã chỉ đạo các lực lượng triển khai ứng phó nhằm bảo đảm an toàn cho người dân.

Mưa lớn kéo dài gây ngập úng, sạt lở đất đá tại Sơn La

Mưa lớn kéo dài gây ngập úng, sạt lở đất đá tại Sơn La

Do ảnh hưởng của bão số 10, từ đêm 28/9 đến ngày 29/9, tại tỉnh Sơn La có mưa vừa, mưa to đến mưa rất to và dông gây ngập lụt, sạt lở đất đá ở một số địa phương khiến giao thông bị ùn tắc và thiệt hại về hạ tầng cơ sở, tài sản hoa màu của nhân dân.

Bí thư Chi bộ thôn tử vong khi tham gia chống bão số 10

Bí thư Chi bộ thôn tử vong khi tham gia chống bão số 10

Ngày 29/9, UBND xã Triệu Sơn (Thanh Hóa) cho biết, trong quá trình tham gia chống bão số 10, ông Nguyễn Ngọc Hùng (60 tuổi), Bí thư Chi bộ thôn Bản Thiện 3, xã Triệu Sơn, không may bị cây xanh bật gốc đè trúng, tử vong.

Xã đảo Nhơn Châu nỗ lực xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh

Xã đảo Nhơn Châu nỗ lực xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh

Xã đảo Nhơn Châu (tỉnh Gia Lai) hiện có hơn 600 hộ dân với gần 2.500 nhân khẩu, sinh sống chủ yếu bằng nghề khai thác, nuôi trồng thủy sản và dịch vụ du lịch. Những năm qua, cùng với sự quan tâm đầu tư của Nhà nước, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã đã nỗ lực khai thác tiềm năng biển đảo, từng bước nâng cao đời sống, thu nhập bình quân đầu người đạt trên 63,2 triệu đồng/năm, hiện nay trên địa bàn xã không còn hộ nghèo; còn 8 hộ cận nghèo.

Mưa bão gây một số thiệt hại tại Lào Cai

Mưa bão gây một số thiệt hại tại Lào Cai

Do chịu ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão số 10 (BUALOI) kết hợp với vùng hội tụ gió trên cao, chiều tối 28/9, các khu vực trong tỉnh Lào Cai có mưa to và dông, gây thiệt hại về người và tài sản của nhà nước và nhân dân.

Tết Trung thu cho trẻ em Cần Thơ có hoàn cảnh đặc biệt

Tết Trung thu cho trẻ em Cần Thơ có hoàn cảnh đặc biệt

Chiều 28/9, tại xã Vĩnh Thạnh (thành phố Cần Thơ), Sở Y tế, Thành đoàn Cần Thơ, Đảng ủy, UBND xã Vĩnh Thạnh phối hợp tổ chức chương trình Trung thu “Lồng đèn thắp sáng ước mơ” cho các em thiếu nhi có hoàn cảnh đặc biệt.

Lâm Đồng: Từ hỗ trợ vùng đệm đến giữ rừng bằng lòng dân

Lâm Đồng: Từ hỗ trợ vùng đệm đến giữ rừng bằng lòng dân

Theo ông Khương Thanh Long, Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng, tỉnh Lâm Đồng, một trong những giải pháp trọng tâm để đơn vị thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là hỗ trợ, chăm lo cho cộng đồng các dân tộc sinh sống, định cư tại vùng đệm của Vườn Quốc gia và các khu vực liền kề.

Người dân Quảng Trị lo lắng trước tình trạng sạt lở bờ sông Vĩnh Định

Người dân Quảng Trị lo lắng trước tình trạng sạt lở bờ sông Vĩnh Định

Các cơn bão và mưa lớn liên tục xuất hiện, trong khi tình trạng sạt lở bờ sông Vĩnh Định (tỉnh Quảng Trị) ngày càng diễn biến phức tạp. Người dân rất bất an, lo lắng khi nhiều đoạn đường, diện tích đất sản xuất nằm sát bờ sông bị cuốn trôi. Tình trạng này đe dọa trực tiếp đến an toàn tính mạng và tài sản của bà con.

Vùng sâu Cà Mau nỗ lực đưa công nghệ số phục vụ người dân

Vùng sâu Cà Mau nỗ lực đưa công nghệ số phục vụ người dân

Là địa phương vùng sâu, biên giới biển của tỉnh Cà Mau, xã Phan Ngọc Hiển đối mặt với nhiều thách thức trên hành trình chuyển đổi số. Tuy nhiên, với sự quyết tâm và nỗ lực bền bỉ của các cấp ngành, đoàn thể, chính quyền, công cuộc phổ cập và ứng dụng tri thức số đang từng bước “gieo mầm”, mang lại những thay đổi tích cực và mở ra khát vọng về một tương lai số cho vùng đất này.

Trao tặng 5 tỷ đồng hỗ trợ an sinh xã hội tại tỉnh Tây Ninh

Trao tặng 5 tỷ đồng hỗ trợ an sinh xã hội tại tỉnh Tây Ninh

Ngày 27/9, Đoàn công tác của Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) do đồng chí Nguyễn Thanh Tùng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch Hội đồng quản trị Vietcombank dẫn đầu, đến dâng hương, tri ân các Anh hùng liệt sỹ tại Khu Di tích lịch sử Trung ương Cục miền Nam; đồng thời tài trợ 5 tỷ đồng cho công tác y tế và giáo dục trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

Quảng bá sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên dân tộc thiểu số và miền núi

Quảng bá sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên dân tộc thiểu số và miền núi

Ngày 29/7, tại quảng trường Thái Quốc Hùng (xã Tri Tôn, tỉnh An Giang), Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp với Tỉnh đoàn An Giang, UBND xã Tri Tôn tổ chức khai mạc Triển lãm gian hàng quảng bá sản phẩm khởi nghiệp của thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi các tỉnh Tây Nam Bộ.

Tháo gỡ nút thắt, thúc đẩy thương mại tại Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh

Tháo gỡ nút thắt, thúc đẩy thương mại tại Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh

Ngày 27/9, tại phường Pleiku, UBND tỉnh Gia Lai đã tổ chức Hội nghị gặp mặt, đối thoại giữa lãnh đạo tỉnh với các doanh nghiệp hoạt động xuất nhập khẩu tại Khu kinh tế Cửa khẩu quốc tế Lệ Thanh. Hội nghị nhằm lắng nghe ý kiến, kiến nghị của doanh nghiệp, đồng thời đưa ra giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thương mại biên giới và phát triển Khu kinh tế cửa khẩu theo hướng hiện đại, bền vững.

Phát động 'Tuần lễ Làm mẹ an toàn' năm 2025

Phát động 'Tuần lễ Làm mẹ an toàn' năm 2025

Ngày 27/9, tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai, Bộ Y tế phối hợp với UBND tỉnh Lào Cai tổ chức Lễ phát động “Tuần lễ Làm mẹ an toàn” năm 2025, sự kiện mở đầu cho chuỗi hoạt động truyền thông kết hợp với tăng cường cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trên cả nước.

Quảng Ngãi: Xuất hiện vết nứt đồi kéo dài tại thôn Rooc Mẹt

Quảng Ngãi: Xuất hiện vết nứt đồi kéo dài tại thôn Rooc Mẹt

Ngày 27/9, ông Nguyễn Văn Vĩnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đăk Plô (tỉnh Quảng Ngãi) cho biết, chính quyền địa phương đã di dời các hộ dân thôn Rooc Mẹt đến nơi ở tạm an toàn khi phát hiện vết nứt dài bất thường khu vực đồi núi đất gần khu dân cư có nguy cơ sạt lở cao.