Người có uy tín tỉnh Lai Châu góp phần xây dựng diện mạo của bản làng ngày càng khởi sắc

Đội ngũ người có uy tín trên địa bàn tỉnh Lai Châu có nhiều đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội, góp phần xây dựng hệ thống chính trị của tỉnh. Họ trở thành cầu nối giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với đồng bào các dân tộc. Bằng sự nhiệt tình, trách nhiệm và uy tín của bản thân, người có uy tín là tấm gương sáng cùng đồng bào đẩy mạnh phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, tích cực áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất.

VangVanSuon.jpg
Ông Vàng Văn Suồn hướng dẫn bà con chăm sóc rau vụ đông. Ảnh: baolaichau.vn

Đi đầu trong phát triển kinh tế gia đình

Được nhân dân tin tưởng bầu làm Bí thư Chi bộ, Trưởng bản, người có uy tín, ông Vàng Văn Suồn (dân tộc Thái, ở bản Ngà, xã Mường Than, huyện Than Uyên) luôn nỗ lực làm tốt vai trò, trách nhiệm của mình, từng bước góp phần xây dựng diện mạo của bản làng ngày càng khởi sắc.

Xác định rõ trọng trách Đảng và nhân dân giao phó, ông Suồn luôn tâm niệm phải gương mẫu, làm việc hết sức vì dân bản. Do vậy, ông dành thời gian nghiên cứu đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để phổ biến, tuyên truyền, vận động bà con hiểu, thực hiện. Trong cuộc sống, ông thường xuyên thăm hỏi, giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn.

Trăn trở tìm giải pháp nâng cao đời sống người dân, ông Suồn nhận thấy, người đứng đầu bản không chỉ nói hay mà cần làm tốt và luôn đi đầu trong mọi hoạt động bà con mới tin tưởng, đồng thuận hưởng ứng, làm theo. Vì vậy, ông phối hợp Ban quản lý bản, đảng viên trong Chi bộ nghiên cứu kế hoạch xây dựng tổ chức cơ sở Đảng vững mạnh, tạo đột phá phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông gương mẫu đi đầu thực hiện tốt phong trào thi đua, nỗ lực phát triển kinh tế. Đến nay, gia đình ông có thu nhập gần 200 triệu đồng/năm từ cấy 4.000 m2 lúa hàng hóa, nuôi cua, ốc nhồi, thả các loại cá, trồng 3 ha quế và chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Kinh tế gia đình ổn định, ông Suồn cùng Chi ủy, Ban quản lý bản tập trung tuyên truyền, khuyến khích, chia sẻ kinh nghiệm để bà con chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang trồng quế, cây ăn quả, cây vụ đông; đẩy mạnh chăn nuôi gia súc, gia cầm theo hướng hàng hóa.

Ông vận động các hộ dân cấy 19 ha lúa 2 vụ với giống Vass 16 đạt tiêu chuẩn VietGAP (sản phẩm đạt chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP đầu tiên của huyện Than Uyên).

Thiết thực hưởng ứng xây dựng nông thôn mới, ông Suồn cùng Ban Chỉ đạo nông thôn mới xã và các đoàn thể trong bản đến từng hộ vận động hiến đất, ngày công mở đường nội bản, nội đồng với diện tích trên 500m2. Người dân còn đóng góp xây dựng cổng bản, trồng hoa, cây xanh, làm cột cờ, tu sửa nhà văn hóa… với tổng số tiền trên 300 triệu đồng và hơn 700 ngày công lao động.

Gánh trọn ba vai, khi là Bí thư Chi bộ cương nghị, quyết đoán, khi là Trưởng bản gần gũi nhân dân hay người có uy tín tận tâm, trách nhiệm, ông đều linh hoạt lồng ghép tuyên truyền chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để người dân thấm nhuần.

Ông Suồn chia sẻ, kinh nghiệm tuyên truyền, vận động mà ông đúc kết là luôn đặt lợi ích của tập thể lên trên lợi ích cá nhân. Những việc bà con chưa hiểu, mình phải giải thích, việc bà con chưa làm được, mình cần kiên trì đồng hành, hỗ trợ.

Đánh giá về ông Vàng Văn Suồn, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Than Đàm Vũ Anh khẳng định, ông Suồn là Bí thư Chi bộ, Trưởng bản, người có uy tín tận tâm, trách nhiệm với công việc. Dưới sự dẫn dắt của ông, từ một bản còn nhiều khó khăn, đến nay vươn lên điển hình phát triển kinh tế và được nhân dân tin yêu, kính trọng.

Với hơn 11 năm là người uy tín của bản Gia Khâu, xã Hồ Thầu, huyện Tam Đường (Lai Châu), ông Lù A Pao luôn tích cực, đi đầu trong vận động nhân dân giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Dao. Ông thường xuyên nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, phản ánh kịp thời với cơ quan chức năng, đồng thời hòa giải mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ. Từ đó, đồng bào thêm đoàn kết, hăng hái lao động, sản xuất, phát triển kinh tế, xây dựng bản ấm no.

Ông Lù A Pao cho biết, khi mình tiên phong thực hiện các công việc và thành công, bà con trong bản mới tin tưởng, làm theo. Do đó, ông luôn gương mẫu, đi đầu. Ông tích cực phát triển kinh tế, xây dựng chuồng trại kiên cố để chăn nuôi lợn theo hướng hàng hóa, chuyển đổi diện tích đất nông nghiệp kém hiệu quả sang trồng lê. Hiện gia đình ông nuôi 50 con lợn, trồng 50 cây lê, gieo cấy gần 2ha lúa chất lượng cao, mỗi năm thu hơn 8 tấn thóc...

LuAPao.jpg
Ông Lù A Pao chăm sóc đàn trâu của gia đình. Ảnh: laichau.gov.vn

Nâng cao hơn nữa vai trò của người có uy tín

Toàn tỉnh Lai Châu hiện có 885 người có uy tín là Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn, bản, nhân sĩ, trí thức, cán bộ nghỉ hưu, trưởng dòng họ, người sản xuất giỏi, người có chức sắc tôn giáo.

Thực tế cho thấy, người có uy tín được thôn, bản, tổ dân phố bình chọn, suy tôn, nhân dân tin tưởng, tín nhiệm không quản ngại khó khăn, đi từng ngõ, gõ từng nhà, vận động người dân giúp nhau phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, bài trừ hủ tục, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của mỗi dân tộc.

Người có uy tín tích cực tham gia hòa giải, giải quyết tốt vướng mắc, mâu thuẫn trong cộng đồng; tạo đồng thuận, xây dựng thôn, bản, đoàn kết, bình yên, phát triển; làm cầu nối giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân, đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến gần đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Lai Châu Trần Hữu Chí, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tạo điều kiện để người có uy tín tham gia công tác tuyên truyền, vận động nhân dân và gia đình, con cháu thực hiện tốt quy định pháp luật của Nhà nước; chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới... Người có uy tín còn là cầu nối quan trọng giữa cấp ủy, chính quyền với nhân dân; tham gia xây dựng hương ước, quy ước của địa phương, vận động bà con thay đổi tập tục lạc hậu như, mê tín, tảo hôn, thách cưới..., góp phần xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần ở thôn, bản ngày càng lành mạnh, tiến bộ.

Phát huy hơn nữa vai trò của người có uy tín, thời gian tới, Lai Châu tiếp tục quan tâm phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tiếp nhận, triển khai hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia và chương trình, dự án liên quan nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào.

Địa phương tiếp tục nâng cao hơn nữa nhận thức của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị, xã hội về dân tộc, công tác dân tộc, đặc biệt là vai trò, vị trí của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số. Lai Châu thực hiện tốt chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó, có chính sách đối với người có uy tín.

Tỉnh tăng cường sự lãnh đạo, định hướng, thường xuyên bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về công tác vận động quần chúng; cung cấp thông tin, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện cho người có uy tín được tham gia góp ý xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Việt Dũng - Đinh Thùy

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, giúp xóa đói giảm nghèo

Mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, giúp xóa đói giảm nghèo

Phụ nữ Hưng Yên thời gian qua đã không ngừng nỗ lực trong phát triển kinh tế, vươn lên làm chủ cuộc sống. Họ không chỉ là người vợ, người mẹ tảo tần mà còn là những chủ doanh nghiệp tiên phong, mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, đồng thời là cầu nối, hỗ trợ nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, giúp xóa đói giảm nghèo, làm giàu trên mảnh đất quê hương.

Nữ giáo viên tiếng Anh miệt mài gìn giữ văn hóa Chơ Ro

Nữ giáo viên tiếng Anh miệt mài gìn giữ văn hóa Chơ Ro

Là giáo viên tiếng Anh, nhiều năm qua chị Nguyễn Hồng Nữ (36 tuổi, dân tộc Chơ Ro, ngụ xã Xuân Thành, tỉnh Đồng Nai) gắn bó với việc giảng dạy cho học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Không chỉ tận tâm với chuyên môn, chị còn là một người uy tín trong cộng đồng, miệt mài gìn giữ và truyền dạy cho thế hệ trẻ những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Chơ Ro, góp phần làm sống dậy bản sắc và lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Từ ruộng phèn đến trang trại tỷ đồng của 'vua lúa' An Giang

Từ ruộng phèn đến trang trại tỷ đồng của 'vua lúa' An Giang

Từ những thửa ruộng nhiễm phèn hoang hóa ở vùng đất Óc Eo, An Giang, người nông dân chân chất, cần mẫn Nguyễn Quốc Hùng ở ấp Tân Vọng, xã Óc Eo đã biến nơi đây thành vùng trồng lúa và trái cây ứng dụng công nghệ cao, mang lại thu nhập tiền tỷ mỗi năm. Không chỉ làm giàu cho bản thân, ông còn sẻ chia, giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo từ ruộng lúa quê hương.

'Nhà khoa học của nông dân' và hành trình hồi sinh giống lúa quý

'Nhà khoa học của nông dân' và hành trình hồi sinh giống lúa quý

Biến đổi khí hậu đang đe dọa trực tiếp đến sinh kế hàng triệu nông dân Đồng bằng sông Cửu Long, có một nhà khoa học lặng lẽ dành cả tuổi thanh xuân cho một sứ mệnh đặc biệt “bảo tồn và phát triển giống lúa mùa nổi”, báu vật của miền châu thổ.

Lá cờ đầu ngành giáo dục Tây Ninh

Lá cờ đầu ngành giáo dục Tây Ninh

Sau hai năm đi vào hoạt động, Trường Trung học Phổ thông Nguyễn Trung Trực - Bến Lức đã khẳng định vị thế là một trong những đơn vị dẫn đầu của ngành giáo dục Tây Ninh. Năm học 2024 - 2025, trường là 1 trong 3 tập thể được nhận Cờ thi đua của UBND tỉnh Tây Ninh, minh chứng cho sự nỗ lực của tập thể thầy và trò, xứng đáng với sự quan tâm đầu tư từ nguồn xã hội hóa.

Người nông dân vùng cao 'tận dụng thiên nhiên' mở hướng làm giàu mới

Người nông dân vùng cao 'tận dụng thiên nhiên' mở hướng làm giàu mới

Ông Phùng Văn Chì, ở xóm Quốc Tuấn, xã Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng là một nông dân đặc biệt, tiêu biểu cho tinh thần vượt khó vươn lên. Vùng quê nơi ông sống vốn là vùng đất khô cằn, thiếu nước, không thể trồng lúa. Bằng ý chí, niềm tin và tư duy sáng tạo, ông đã biến mảnh đất cằn thành “vựa nông sản” của địa phương, thắp lên một niềm tin mạnh mẽ: “có sức người, sỏi đá cũng thành cơm”.

Vinh danh 98 điển hình 'dạy tốt - học tốt' tỉnh Lạng Sơn

Vinh danh 98 điển hình 'dạy tốt - học tốt' tỉnh Lạng Sơn

Ngày 15/8, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lạng Sơn tổ chức Hội nghị biểu dương điển hình tiên tiến ngành Giáo dục và Đào tạo giai đoạn 2020 - 2025. Có 98 tập thể, cá nhân là các cơ sở giáo dục, cán bộ giáo viên, học sinh, sinh viên đạt thành tích xuất sắc trong các phong trào thi đua của ngành đã được Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, Sở Giáo dục và Đào tạo tuyên dương, khen thưởng, vinh danh...

Chuyện về 'người đi xây trường chuẩn' ở miền sơn cước

Chuyện về 'người đi xây trường chuẩn' ở miền sơn cước

Nhiều năm qua, cô giáo Nguyễn Thị Hoa (sinh năm 1980, Hiệu trưởng Trường Mầm non Hương Lâm, xã Hương Xuân, Hà Tĩnh) đã góp công xây dựng hai trường mầm non ở các xã vùng cao, biên giới đạt chuẩn quốc gia. Nhờ đó, học sinh, giáo viên các xã vùng biên có cơ hội được học tập, công tác trong môi trường khang trang, đảm bảo chất lượng dạy và học.

Thắp lên niềm tin cho những người khó khăn nơi biên giới

Thắp lên niềm tin cho những người khó khăn nơi biên giới

Thời gian qua, Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 778 (Quân khu 7) đã và đang trở thành điểm tựa vững chắc cho người dân nơi biên giới tỉnh Đồng Nai. Không chỉ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, các cán bộ, chiến sĩ còn tích cực tham gia phát triển kinh tế, an sinh xã hội, thắp lên niềm tin và hy vọng cho những người dân khó khăn, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số và các gia đình chính sách.

Lan tỏa hành động dũng cảm của Trưởng bản Mùa A Thi cứu 90 người dân thoát khỏi lũ dữ

Lan tỏa hành động dũng cảm của Trưởng bản Mùa A Thi cứu 90 người dân thoát khỏi lũ dữ

Ngày 4/8, ông Nguyễn Tiến Đạt, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Điện Biên cho biết, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại cuộc họp với tỉnh Điện Biên trong chiều 3/8, về việc biểu dương, khen thưởng trưởng bản Háng Pu Xi (xã Xa Dung) Mùa A Thi đã có hành động quyết đoán, sáng suốt, dũng cảm cứu người trong trận lũ quét xảy ra trên địa bàn, Sở đang khẩn trương hoàn hiện thủ tục đề nghị Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen.

Nghệ nhân Thạch Tung truyền dạy cách đánh trống Chhay Dăm cho em Thạch Sen, con út trong gia đình

Người giữ nhịp trống Chhay Dăm nơi phum sóc

Mỗi dịp lễ hội về trên phum sóc, tiếng trống Chhay Dăm lại vang lên rộn ràng qua đôi tay điêu luyện của nghệ nhân Thạch Tung. Ông đã dành hơn nửa đời mình gắn bó với điệu múa trống truyền thống, góp phần gìn giữ và truyền lửa đam mê văn hóa Khmer cho thế hệ trẻ.

Chuyển đất lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới thu nhập gấp từ 4-5 lần

Chuyển đất lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới thu nhập gấp từ 4-5 lần

Từ những mảnh ruộng từng trồng lúa, rau màu kém hiệu quả, nhiều nông dân trên quê hương Chủ tịch Tôn Đức Thắng, xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang đang mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình trồng dưa lưới ứng dụng công nghệ cao trong nhà kính. Không chỉ tạo thu nhập gấp 4-5 lần so với trước, mô hình còn giúp người dân ổn định cuộc sống, từng bước làm giàu ngay trên chính mảnh đất quê hương mình.

Tuổi trẻ góp sức đẩy nhanh tiến độ đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên

Tuổi trẻ góp sức đẩy nhanh tiến độ đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên

Trong những ngày tháng rực lửa của mùa hè tình nguyện, hàng nghìn đoàn viên, thanh niên trên 31 xã nơi tuyến đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đi qua đã và đang thể hiện rõ tinh thần xung kích, trách nhiệm công dân bằng những hành động cụ thể, thiết thực. Họ không chỉ là những người đồng hành cùng người dân giữa vùng núi cao hay đồng bằng trung du, mà còn là lực lượng góp phần quan trọng đẩy nhanh tiến độ một trong những công trình năng lượng trọng điểm quốc gia.

Gần dân để hiểu dân, vận hành hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp

Gần dân để hiểu dân, vận hành hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp

Xã Thuận Mỹ, tỉnh Tây Ninh, được sáp nhập từ ba xã: Thanh Phú Long, Thanh Vĩnh Đông và Thuận Mỹ (thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Long An cũ). Sau 10 ngày vận hành, chính quyền xã mới Thuận Mỹ được sự đồng tình cao của người dân, bởi họ thấy được sự thuận tiện, gần gũi với cán bộ, công chức. Đặc biệt, ở đây, Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Văn Khải luôn gần dân, sát dân nhất để bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp vận hành theo đúng định hướng đề ra.

Thiếu tá Hồ Thị Thúy An 'thắp lửa' yêu thương nơi biên giới

Thiếu tá Hồ Thị Thúy An 'thắp lửa' yêu thương nơi biên giới

Trong môi trường quân đội đầy thử thách và nghiêm khắc, Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp Hồ Thị Thúy An (sinh năm 1987, công tác tại Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Trị) được ví như “bông hồng xanh” ngát hương thơm.

Chàng trai dân tộc Nùng tiên phong thực hiện số hóa, kiến tạo tương lai

Chàng trai dân tộc Nùng tiên phong thực hiện số hóa, kiến tạo tương lai

Chàng trai dân tộc Nùng Hoàng Văn Cảnh được nhiều người biết đến khi áp dụng thành công giải pháp “Xây dựng hệ thống bản đồ quản lý rừng bền vững tại Công ty Cao su Lộc Ninh” và xây dựng, triển khai thành công mô hình “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ số trong công tác Đoàn”.

Đổi thay từ đất đồi kém hiệu quả đến vườn Thanh Long tiền triệu

Đổi thay từ đất đồi kém hiệu quả đến vườn Thanh Long tiền triệu

Từ vùng đất đồi khô cằn, ông Thèn Văn Sồ, dân tộc Mông, (thôn Lũng Buông, xã Thuận Hòa, tỉnh Tuyên Quang) đã mạnh dạn cải tạo để trồng Thanh Long ruột đỏ. Sau 8 năm bền bỉ, mô hình hiện đã mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, giúp gia đình ông thoát nghèo, vươn lên khá giả, trở thành tấm gương vượt khó làm giàu ở địa phương.

Chạm giấc mơ khởi nghiệp từ những chùm nho Hạ Đen

Chạm giấc mơ khởi nghiệp từ những chùm nho Hạ Đen

Với khát khao làm nông nghiệp sạch và mong muốn thay đổi cách làm kinh tế nông thôn, chị Nguyễn Thị Hồng Hạnh (xã Phương Tiến, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang) đã tiên phong lựa chọn giống nho Hạ Đen để khởi nghiệp. Sau ba năm kiên trì học hỏi và áp dụng kỹ thuật hiện đại, chị đã biến mảnh đất quê hương thành vườn nho trĩu quả, mang lại hiệu quả kinh tế cao với thu nhập gần 100 triệu đồng mỗi năm, giúp gia đình ổn định kinh tế và vươn lên làm giàu.

Thanh niên gắn lập thân, lập nghiệp với trách nhiệm vì cộng đồng

Thanh niên gắn lập thân, lập nghiệp với trách nhiệm vì cộng đồng

Không phải là người con Bình Định nhưng anh Nguyễn Văn Hưng (sinh năm 1985, trú thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị) đã viết nên câu chuyện thật đẹp tại vùng đất mình lập nghiệp với những hành động thiện nguyện hướng về vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn; thể hiện trách nhiệm với cộng đồng. Mới đây, anh vinh dự được tuyên dương gương “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” giai đoạn 2023 - 2025.

100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam: Cần mẫn gieo mầm xanh nơi gió cát

100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam: Cần mẫn gieo mầm xanh nơi gió cát

Sau hơn 10 năm miệt mài trồng rừng với tất cả công sức và tâm huyết, nhà báo Nguyễn Tâm Phùng (Phóng viên báo Nông nghiệp và Môi trường), quê ở thôn Bắc Ngũ, xã Gia Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình đã phủ xanh những vạt cát trắng bỏng rát ven biển. Thành quả ấy khiến người dân địa phương không khỏi cảm phục.

Câu lạc bộ nông dân tỷ phú - hạt nhân tri thức hóa nông nghiệp Hậu Giang

Câu lạc bộ nông dân tỷ phú - hạt nhân tri thức hóa nông nghiệp Hậu Giang

Với bề dày kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp, các thành viên Câu lạc bộ nông dân tỷ phú tỉnh Hậu Giang đang trở thành hạt nhân thúc đẩy quá trình “tri thức hóa nông dân”, góp phần xây dựng lực lượng nông dân chuyên nghiệp, có tay nghề cao, lan tỏa phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi trên địa bàn.