Người "truyền lửa" văn hóa dân tộc Pà Thẻn

Người "truyền lửa" văn hóa dân tộc Pà Thẻn
Nghệ nhân dân gian Sìn Văn Phong cúng lễ trong Lễ hội Nhảy lửa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn.
Nghệ nhân dân gian Sìn Văn Phong cúng lễ trong Lễ hội Nhảy lửa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn.

 Ông Sìn Văn Phong là truyền nhân đời thứ 5 trong gia đình có truyền thống làm thầy cúng. Từ bé ông thường xuyên được cha mình là thầy cúng Sìn Láo Xỉ kể cho nghe những câu chuyện cổ về truyền thống văn hóa của dân tộc Pà Thẻn từ xa xưa. Đến năm 11 tuổi, ông được chỉ bảo, truyền dạy lại những nghi thức, các bài cúng lễ và cho đi theo học cách làm thầy cúng. Học được 3 năm thì ông tạm dừng để đi học văn hóa và tham gia công tác tại xã một thời gian. Năm 29 tuổi, ông lại tiếp tục học nghề và được cấp sắc lần đầu sau đó một năm, được làm thầy cúng Thần, cúng tổ tiên. Từ đó, trong 10 năm liền, ông được cấp sắc đến bậc cao nhất là bậc 8 (có 9 bậc cấp sắc) và là nghệ nhân có cấp bậc cao nhất hiện nay ở trong vùng, được phép mặc áo thầy, cúng trả lễ, giải hạn, đưa ma, làm phép thần... 

Năm 1994, ông thay cha thực hiện nghi lễ truyền nghề thầy cúng (được tổ chức để các thầy cúng nhận học trò và truyền dạy các kiến thức để trở thành một thầy cúng cho thế hệ sau), cúng Lễ hội Nhảy lửa. Đến nay, nghệ nhân Sìn Văn Phong đã có thâm niên 30 năm làm nghề thầy cúng của dân tộc Pà Thẻn. Không chỉ làm thầy cúng trong các nghi lễ ở địa phương, ông Phong còn giới thiệu nét văn hóa truyền thống của dân tộc Pà Thẻn đến nhiều địa phương trong cả nước như thực hiện Lễ hội Nhảy lửa tại Đại hội dân tộc thiểu số các tỉnh miền núi phía Bắc (Thái Nguyên năm 2011); tham gia thi Tìm kếm tài năng Việt Nam (Hà Nội năm 2012)...

Trăn trở với việc truyền lưu văn hóa dân tộc, ông Phong là một trong những nghệ nhân đầu tiên ủng hộ việc thành lập Hội Nghệ nhân dân gian xã Tân Bắc (năm 2012) và là một trong những hội viên tích cực trong các hoạt động của Hội. Ông Phong chia sẻ: “Văn hoá truyền thống của dân tộc Pà Thẻn ở Làng văn hóa thôn My Bắc rất phong phú, đa dạng và mang sắc thái riêng. Nếu không truyền lại cho thế hệ sau thì không thể tiếp nối và theo thời gian sẽ bị mai một”. Với suy nghĩ đó, ông đã tự mở lớp dạy nghề thầy cúng cho con em trong thôn bản để lớp trẻ hiểu nguồn gốc, truyền thống của dân tộc Pà Thẻn (sau nghi lễ truyền nghề vào 16.10 âm lịch hàng năm). Lớp học kéo dài liên tục đến ngày 15 tháng Giêng năm sau mới nghỉ và đến ngày 16 tháng 10 lại tiếp tục. Trung bình mỗi lớp có gần chục học trò (từ 7 tuổi trở lên), học vào buổi tối từ 8 giờ đến 11 – 12 giờ, có lúc đến 1 – 2 giờ sáng. Một khoá học làm thầy cúng kéo dài ít nhất là 3 năm. Ông dạy cho học trò những nghi thức cúng, tên tuổi của tổ tiên, tên tuổi của các đời thầy cúng trước để học trò ghi nhớ và cứ sau mỗi giai đoạn học nhất định, người học trò sẽ được làm lễ cấp sắc. Nhờ đó, nhiều người trong làng bản (trong đó có con trai, cháu trai ông là anh Sìn Ngọc Thái, Sìn Văn Tâm) đã biết và thành thạo các nghi thức cúng lễ, các bài cúng truyền thống của dân tộc Pà Thẻn.

Với những đóng góp của mình, ông Sìn Văn Phong đã được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú vì đã có cống hiến xuất sắc trong gìn giữ và phát huy di sản văn hóa của dân tộc và nhiều Giấy khen của tỉnh, huyện. Đánh giá về ông, Phó Bí thư Đảng ủy xã Tân Bắc, Kim Ngọc Hiếu cho biết: Ông Phong là người có uy tín, đặc biệt trong cộng đồng dân tộc Pà Thẻn; ông đã dành nhiều tâm huyết cho việc truyền dạy, bảo tồn văn hóa truyền thống cho thế hệ sau.
Báo Hà Giang

Có thể bạn quan tâm

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Nhiều năm nay, cuộc sống của người dân ở một số bản vùng cao Yên Bái chưa có điện lưới quốc gia gặp nhiều khó khăn. Niềm mong mỏi lớn nhất của bà con lúc này là Nhà nước, tỉnh Yên Bái sớm đầu tư, xây dựng công trình điện lưới, giúp người dân ổn định cuộc sống sinh hoạt, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới của tỉnh.

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Ngày 5/6, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an thành phố Huế thông tin, hàng chục cán bộ, chiến sĩ đơn vị cùng các phương tiện xuyên đêm 4/6 cứu hộ thành công bốn người dân bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ chảy xiết trong rừng ở huyện miền núi, biên giới A Lưới.

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Ngày 5/6, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, tính đến hiện tại đã có 6/9 địa phương trong tỉnh hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và bàn giao cho người dân vào sử dụng.

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Công trình Cầu vượt sông Krông Bông (thuộc Dự án Bố trí ổn định dân di cư tự do tại xã Vụ Bổn, huyện Krông Pắc) được khởi công từ tháng 5/2023 dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023. Công trình đã thi công hoàn thành hạng mục cầu với khối lượng thực hiện đạt khoảng 97% nhưng hơn một năm qua vẫn chưa có đường dẫn lên cầu. Do đó, hằng ngày người dân phải “vượt sông” bằng phà, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, nhất là trong mùa mưa lũ.

Nguồn sức mạnh bền vững phát triển cộng đồng bình yên ở Tây Nguyên

Nguồn sức mạnh bền vững phát triển cộng đồng bình yên ở Tây Nguyên

Miền đất đỏ bazan Gia Lai là nơi hội tụ nhiều văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc với 44 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 46% dân số. Vùng đất này từng nhiều lần bị các thế lực phản động lợi dụng để gây chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới chiêu bài “tự do tôn giáo”. Nhờ đường lối đúng đắn, chính sách nhân văn kiên trì của Đảng và Nhà nước, nhiều người đã trở về với đức tin chân chính để các buôn làng Tây Nguyên mãi bình yên và phát triển giàu đẹp.