Theo thống kê của Ủy ban nhân dân xã Hướng Phùng, hiện nay thôn Chênh vênh có 10 hộ tham gia sản xuất ống hút từ cây lanh xanh. Các hộ dân trong thôn sản xuất trong khoảng thời gian từ tháng 8 đến tháng 11 hàng năm, đạt sản lượng khoảng 50.000 ống, với giá thành từ 1 - 3 ngàn đồng/ống, các hộ dân đạt doanh số khoảng 100 triệu đồng/năm, 10 triệu đồng/hộ.
 |
| Ống hút từ cây lanh xanh được sản xuất ở thôn Chênh Vênh, xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa. Ảnh: baoquangtri.vn |
Cây lanh xanh thường mọc tự nhiên trên các lèn đá, gần các thác nước ở trên cao, mỗi năm chỉ khai thác được một lần khi cây đã già. Mỗi gốc cây lanh xanh cho khai thác được khoảng 5 - 8 cành/năm, mỗi cành cho khoảng 7 -10 đốt, mỗi đốt dài khoảng 15 - 23 cm. Lanh xanh sau khi khai thác về, các hộ dân sử dụng máy cắt do Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam hỗ trợ, cắt từng đốt, luộc vô trùng trong 5 - 6 giờ đồng hồ với một ít muối và vôi. Sau khi luộc, lanh xanh được cạo hết lớp tinh trên bề mặt và chùi hết lớp phấn bám bên trong lòng ống, phơi nắng trong 2 - 3 ngày rồi mài nhẵn hai đầu ống và bó thành từng bó 8 ống/bó nhập cho đơn vị bao tiêu sản phẩm ở Quảng Nam tinh chế, trước khi cung cấp ra thị trường.
Theo ông Hồ Văn Noi - Nhóm phó mây - tre đan thôn Chênh Vênh, các hộ dân tham gia sản xuất ống hút chỉ tranh thủ những khi đi làm trên rẫy để khai thác lanh xanh và tranh thủ làm những khi nông nhàn, bình quân mỗi hộ có khoảng 1 - 2 người tham gia sản xuất. Khó khăn hiện nay là số lượng cây lanh xanh tại địa phương ít và sinh sống ở những nơi hiểm trở rất khó khai thác. Do đó, mỗi năm người dân nơi đây chỉ khai thác được trong khoảng thời gian rất ngắn là hết nguyên liệu sản xuất.
Ông Phan Ngọc Long - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hướng Phùng chia sẻ: Được sự hỗ trợ và hướng dẫn của Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam, người dân thôn Chênh Vênh rất tích cực tham gia mô hình sản xuất ống hút từ cây lanh xanh. Do cây sống hoàn toàn tự nhiên nên rất hạn chế về nguồn nguyên liệu, mong các sở, ban, ngành liên quan quan tâm hỗ trợ, nghiên cứu các giải pháp mở rộng diện tích trồng cây lanh xanh, chủ động được nguồn nguyên liệu sản xuất, tăng thêm thu nhập và cải thiện đời sống cho các hộ dân, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Theo ông Nguyễn Thanh Tùng - Điều phố viên dự án của Văn phòng Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam tại Quảng Trị, để tạo điều kiện cho các hộ dân thôn Chênh Vênh tham gia mô hình, ngoài hỗ trợ toàn bộ hệ thống nhà xưởng, máy móc, tập huấn về các kỹ năng, kỹ thuật sản xuất ống hút lanh xanh, Ủy ban Y tế Hà Lan còn chủ động liên hệ với doanh nghiệp Hội An Roastery ở Hội An, tỉnh Quảng Nam thu mua, bao tiêu sản phẩm cho các hộ dân. Nếu các hộ dân có thêm nguồn nguyên liệu để mở rộng sản xuất, đơn vị sẽ tiếp tục chủ động liên hệ với các doanh nghiệp ở Hà Nội, Đà Nẵng,… bao tiêu sản phẩm. Được biết, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, hiện nay ngoài các hộ dân ở thôn Chênh Vênh còn có một số hộ dân ở các thôn Tà Puồng, xã Hướng Việt và Cù Bai, xã Hướng Lập đều ở huyện Hướng Hóa tham gia sản xuất ống hút từ cây lanh xanh nhưng vẫn không cung ứng đủ cho thị trường.
Theo ông Hồ Văn Noi - Nhóm phó mây - tre đan thôn Chênh Vênh, các hộ dân tham gia sản xuất ống hút chỉ tranh thủ những khi đi làm trên rẫy để khai thác lanh xanh và tranh thủ làm những khi nông nhàn, bình quân mỗi hộ có khoảng 1 - 2 người tham gia sản xuất. Khó khăn hiện nay là số lượng cây lanh xanh tại địa phương ít và sinh sống ở những nơi hiểm trở rất khó khai thác. Do đó, mỗi năm người dân nơi đây chỉ khai thác được trong khoảng thời gian rất ngắn là hết nguyên liệu sản xuất.
 |
| Bà con thôn Chênh Vênh, xã Hướng Phùng giới thiệu với du khách về sản phẩm ống hút. Ảnh: tinhuyquangtri.vn |
Ông Phan Ngọc Long - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hướng Phùng chia sẻ: Được sự hỗ trợ và hướng dẫn của Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam, người dân thôn Chênh Vênh rất tích cực tham gia mô hình sản xuất ống hút từ cây lanh xanh. Do cây sống hoàn toàn tự nhiên nên rất hạn chế về nguồn nguyên liệu, mong các sở, ban, ngành liên quan quan tâm hỗ trợ, nghiên cứu các giải pháp mở rộng diện tích trồng cây lanh xanh, chủ động được nguồn nguyên liệu sản xuất, tăng thêm thu nhập và cải thiện đời sống cho các hộ dân, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Theo ông Nguyễn Thanh Tùng - Điều phố viên dự án của Văn phòng Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam tại Quảng Trị, để tạo điều kiện cho các hộ dân thôn Chênh Vênh tham gia mô hình, ngoài hỗ trợ toàn bộ hệ thống nhà xưởng, máy móc, tập huấn về các kỹ năng, kỹ thuật sản xuất ống hút lanh xanh, Ủy ban Y tế Hà Lan còn chủ động liên hệ với doanh nghiệp Hội An Roastery ở Hội An, tỉnh Quảng Nam thu mua, bao tiêu sản phẩm cho các hộ dân. Nếu các hộ dân có thêm nguồn nguyên liệu để mở rộng sản xuất, đơn vị sẽ tiếp tục chủ động liên hệ với các doanh nghiệp ở Hà Nội, Đà Nẵng,… bao tiêu sản phẩm. Được biết, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, hiện nay ngoài các hộ dân ở thôn Chênh Vênh còn có một số hộ dân ở các thôn Tà Puồng, xã Hướng Việt và Cù Bai, xã Hướng Lập đều ở huyện Hướng Hóa tham gia sản xuất ống hút từ cây lanh xanh nhưng vẫn không cung ứng đủ cho thị trường.
Trịnh Bang Nhiệm
