Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Các lỗi trong biên soạn, thẩm định sách giáo khoa cần tiếp thu cầu thị, khoa học

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Các lỗi trong biên soạn, thẩm định sách giáo khoa cần tiếp thu cầu thị, khoa học

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, sáng 4/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về các vấn đề kinh tế - xã hội. Nhiều đại biểu nêu ý kiến về bất cập trong công tác biên soạn, thẩm định sách giáo khoa và một số nội dung trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã giải trình những nội dung đại biểu đặt ra.

Trước đó, tại phiên thảo luận chiều 3/11, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cũng đã giải trình nhiều nội dung về vấn đề này.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Các lỗi trong biên soạn, thẩm định sách giáo khoa cần tiếp thu cầu thị, khoa học ảnh 1Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Văn Điệp - TTXVN

Làm rõ bất cập trong sách giáo khoa lớp Một

Đánh giá về công tác xây dựng xã hội học tập, đại biểu Quách Thế Tản (Hòa Bình) nhận định, thành tích nổi bật của ngành giáo dục là đã hoàn thành mục tiêu kép, vừa đảm bảo an toàn sức khỏe của học sinh, giáo viên, vừa hoàn thành kế hoạch năm học 2019-2020.

"Ngành giáo dục cũng đã sáng tạo, linh hoạt trong dạy và học trực tuyến, tạo tiền đề thúc đẩy chuyển đổi số nhanh, mạnh mẽ trong ngành giáo dục. Đồng thời, ngành đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (năm 2020 )thành công, đảm bảo gọn nhẹ, an toàn, hiệu quả, giảm áp lực cho học sinh, sinh viên, giảm tốn kém cho gia đình", đại biểu Quách Thế Tản nhận xét.

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, lĩnh vực giáo dục và đào tạo cũng còn một số tồn tại, hạn chế. Đó là tình trạng thừa, thiếu giáo viên mầm non, phổ thông ở nhiều địa phương; một bộ phận giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục chưa có ý thức giữ gìn đạo đức, phẩm chất và danh dự nhà giáo. Cơ sở vật chất trường, lớp còn thiếu, xuống cấp, nhất là khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn. Việc giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh chưa được chú trọng đúng mức, chưa có giải pháp hữu hiệu. Việc đào tạo nhân lực còn bất cập cả về cơ cấu, số lượng và chất lượng, chưa thực sự là động lực, là đột phá để phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Một hạn chế rất đáng quan tâm được đại biểu nêu ra là việc quản lý sách giáo khoa và tài liệu tham khảo còn bất cập khi triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới. Đại biểu kiến nghị cần quan tâm đến chất lượng thẩm định sách giáo khoa; trước mắt có các giải pháp phù hợp để khắc phục những nội dung còn khiếm khuyết của sách giáo khoa môn tiếng Việt lớp Một. Cùng với đó, ngành giáo dục và các địa phương cần rà soát, sắp xếp lại mạng lưới các cơ sở giáo dục, nhất là việc sắp xếp, sáp nhập các điểm trường lẻ, các trường tiểu học, trung học cơ sở, do thực tế vừa qua, một số địa phương sáp nhập các điểm trường một cách cơ học, hiệu quả không cao. Bên cạnh đó, cần tăng cường biện pháp giáo dục lao động đối với học sinh ở các bậc học và tùy theo lứa tuổi, vì đây là một trong những nguyên tắc giáo dục rất cơ bản để hình thành nhân cách cho người học.

Đại biểu cũng cho rằng, việc tinh giản biên chế 10% chưa phù hợp với đặc thù của ngành giáo dục; đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Nội vụ nghiên cứu kỹ vấn đề này và báo cáo Chính phủ để có định hướng phù hợp.

Nêu ý kiến cụ thể về những bất cập trong nội dung các bộ sách giáo khoa, đặc biệt là sách giáo khoa lớp Một của nhóm Cánh Diều, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên) cho rằng, không phải tự nhiên mà phần lớn xã hội bức xúc khi nhắc đến bộ sách giáo khoa lớp Một trong thời gian gần đây.

Theo đại biểu, năm đầu tiên áp dụng một chương trình nhiều bộ sách theo hình thức xã hội hóa, trong điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, đội ngũ giáo viên cấp tiểu học chưa thể đạt yêu cầu cao hơn, chắc chắn sẽ gặp nhiều bỡ ngỡ. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định, Việt Nam học tập, tham khảo rất nhiều nước và áp dụng mỗi nơi một ít vào chương trình giáo dục đổi mới. Vì vậy, sách giáo khoa khi biên soạn cũng bị "gọt đẽo" theo một hệ thống chưa hoàn thiện.

"Muốn biên soạn bộ sách hoàn chỉnh thì trước hết phải có sẵn hoặc xây dựng hệ thống khoa học chuẩn, nhưng chúng ta lại làm theo kiểu cuốn chiếu từng giai đoạn, chỗ nọ có thể phá vỡ chỗ kia. Không riêng gì một cuốn sách mà cả 5 bộ sách đều bị các lỗi về biên soạn, về bản quyền, về ngữ liệu,...

Điều này càng bộc lộ rõ hơn khi quy trình thẩm định phát hành sách lỏng lẻo, dễ dãi, vội vàng,... Những điều này không thể hài lòng dư luận - đại biểu đánh giá.

Với những phân tích nêu trên, đại biểu Phạm Thị Minh Hiền kiến nghị Chính phủ và các bên liên quan có trách nhiệm trong việc bày tỏ thái độ, quan điểm đúng đắn; đứng về phía quyền lợi của người học, nhất là trẻ em; đảm bảo các quyền của trẻ em thông qua giảng dạy văn hóa, được bảo vệ và thực thi nghiêm túc; dành sự quan tâm trước hết cho giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh. Cùng với đó, có thể cân nhắc lùi thời gian để hoàn thiện chặt chẽ hơn về mọi mặt; làm rõ trách nhiệm của các bên.

Các lỗi, sai sót cần được tiếp thu một cách cầu thị, khoa học

Giải trình về các ý kiến của đại biểu Quốc hội trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cho biết, ông đã nhận được nhiều ý kiến góp ý về sách giáo khoa từ các nhà khoa học giáo dục, nhà văn, nhà thơ, nhà văn hóa, giáo viên, người dân bình thường, với tư cách là ông bà, cha mẹ của các cháu học lớp 1. Theo Phó Thủ tướng, kỳ họp Quốc hội nào cũng có một chủ đề liên quan đến giáo dục được cử tri và các đại biểu quan tâm, lần này là sách giáo khoa.

Luật Giáo dục sửa đổi đã quy định rõ Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm về sách giáo khoa và các khâu hướng dẫn quy trình biên soạn, thành lập Hội đồng và quy trình thẩm định, phê duyệt sách... Việc này không thuộc thẩm quyền trực tiếp của Chính phủ hay Thủ tướng Chính phủ, nhưng Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ luôn đặc biệt quan tâm. Trong các phiên họp gần đây, Chính phủ đều thảo luận về vấn đề sách giáo khoa.

"Có thể nói, cuốn tiếng Việt của nhóm Cánh diều đã được Bộ thẩm định và phê duyệt là có lỗi, có sai sót, có sạn", Phó Thủ tướng khẳng định.

Phó Thủ tướng cho rằng, lỗi này cần phải được tiếp thu một cách cầu thị, khoa học. Báo cáo với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã nhìn nhận có sai sót và trách nhiệm thuộc về Bộ; trong đó trách nhiệm theo luật định thuộc về Bộ trưởng. Bộ đã có các bước chỉ đạo khá cương quyết, điển hình là thay Chủ tịch Hội đồng thẩm định.

Theo Phó Thủ tướng, những sai sót đó có thể tránh được và Bộ phải rút kinh nghiệm một cách nghiêm túc, nghiêm khắc, để trong quy trình biên soạn, thẩm định sách giáo khoa lớp 2, lớp 6 năm nay và các năm tiếp theo không để xảy ra tình trạng như vậy.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, có rất nhiều việc Bộ Giáo dục và Đào tạo không thông tin kịp thời, không có sự trao đi đổi lại một cách cần thiết. Trước đây, ngành Giáo dục và đào tạo duy trì một chương trình một bộ sách giáo khoa. Chương trình và sách giáo khoa này gần như không phân biệt và coi như bắt buộc. Nay, một chương trình, nhiều bộ sách giáo khoa để phát huy sáng tạo, không độc quyền. Tuy nhiên, dù một bộ sách hay nhiều bộ sách thì chất lượng vẫn phải bằng hoặc tốt hơn trước. Việc đó là trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Bộ không thể hoàn thành được nếu không có sự đóng góp của đông đảo đội ngũ giáo viên, các nhà khoa học giáo dục và đặc biệt là toàn thể nhân dân.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cần phải tận dụng công nghệ thông tin, công khai các bản thảo sách giáo khoa trước khi phê duyệt, thậm chí trong quá trình thẩm định, để lấy ý kiến của chuyên gia, nhà nghiên cứu, giáo viên và người dân. Những ý kiến đúng sẽ được tiếp thu chắt lọc, ý kiến chưa đúng cần có giải thích để tạo được sự đồng thuận. Nếu ngành giáo dục và đào tạo được quan tâm như hiện nay thì Việt Nam sẽ đổi mới giáo dục thành công, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Thu Phương

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

An Giang vận hành xả, điều tiết lũ cho vùng Tứ giác Long Xuyên

An Giang vận hành xả, điều tiết lũ cho vùng Tứ giác Long Xuyên

Sáng 12/9, ông Vương Hữu Tiếng, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Khai thác thủy lợi An Giang cho biết, do diễn biến mưa lũ trên địa bàn tỉnh An Giang đột ngột tăng nhanh, nhằm chủ động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo an toàn sản xuất vụ Thu Đông năm 2025, Đông Xuân 2025-2026 trong vùng Tứ giác Long Xuyên, UBND tỉnh An Giang đã chấp thuận đề xuất của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Khai thác thủy lợi An Giang về việc sẽ vận hành xả lũ 2 cống Tha La và Trà Sư vào ngày 15/9/2025.

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Thời gian qua, đồng bào Công giáo cả nước bằng những hành động, việc làm cụ thể luôn "Sống đạo hôm nay" đặt trên nền tảng bác ái yêu thương. Điều đó đã mang lại niềm tin tiếp tục đồng hành cùng dân tộc, dấn thân phục vụ, chung lòng phát huy tinh thần sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thi đua xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, lập thành tích cao nhất chào mừng Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, xây dựng quê hương, đất nước trong công cuộc đổi mới. Đại hội thi đua toàn quốc biểu dương gương người tốt, việc tốt trong đồng bào Công giáo lần thứ VI, giai đoạn 2020-2025 là nơi hội tụ của những tấm lòng đang cần mẫn gieo mầm yêu thương để gặt hái hạnh phúc.

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Ngày 11/9, ông Thạch Cảnh Tịnh, Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng cho biết, phường đã tổ chức giăng dây, cắm biển, bảng cảnh báo sạt lở nguy hiểm tại các khu vực sạt lở tại tổ dân phố 6, đồng thời hỗ trợ người dân di dời đến nơi an toàn.

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Từ đầu vụ thu hoạch lúa Hè Thu 2025 đến nay, giá lúa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long liên tục giảm mạnh, thường xuyên duy trì ở mức thấp khiến nông dân thất thu nặng nề. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo gặp nhiều khó khăn, ngành chức năng và một số hợp tác xã đã chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ đầu ra lúa hàng hóa cho nông dân.

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Theo ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều chương trình, đề án phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được tỉnh ban hành, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 10/9, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình khuyến nghị: cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) được Bộ Quốc phòng giao là cơ quan chủ trì triển khai thực hiện nội dung 2 “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” thuộc Tiểu dự án 3.

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sáng 10/9, ông Bùi Quốc Hương, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng đường bộ I, Lào Cai, thông tin, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, vào khoảng 17 giờ chiều 9/9, tại Km 290+100 trên tuyến Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Púng Luông xảy ra sạt lở đất đá, gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ.

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Cơn mưa lớn kéo từ chiều 8/9 đến rạng sáng 9/9, kéo theo nước lũ bất ngờ tràn về gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai. Khu vực ngập nặng chủ yếu nằm 2 bên suối Rạt, giáp ranh giữa phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai.

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chỉ đạo quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha. Động thái này đang mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là những thách thức về quản lý, đồng bộ hạ tầng và bản sắc đô thị.

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Tại Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương, trong đó có tỉnh Đắk Lắk, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển. Dự án Tuyến đường bộ ven biển đoạn kết nối xã Tuy An Đông với phường Bình Kiến được khởi công từ năm 2025 nhưng đang gặp nhiều khó khăn về giải phóng mặt bằng.

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La luôn phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đặc biệt, Sơn La đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Ngày 9/9, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị chuyên đề đóng góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự có đại diện Vụ Địa phương I (Ban Tổ chức Trung ương), Vụ Địa phương I (Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Vụ Địa bàn II (Ủy ban Kiểm tra Trung ương).

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Do mưa lớn kéo dài, khoảng 1 giờ 30 phút ngày 9/9, trên địa bàn xã Thàng Tín, tỉnh Tuyên Quang đã xảy ra lũ ống cục bộ. Ngay trong đêm, bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương cùng các lực lượng, đoàn thể đã đưa 301 học sinh của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín đến nơi tránh trú an toàn.

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm nhưng thứ được bà con trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Những ngày gần đây, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 5 kết hợp mưa lớn trên thượng nguồn, mực nước sông Thao và sông Đà dâng cao, dòng chảy xiết đã gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng trên địa bàn xã Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Trường Hà, một xã vùng cao biên giới của tỉnh Cao Bằng, nơi cuộc sống của đồng bào còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nhiều năm qua, ngôi Trường Mầm non Sóc Hà, xã Trường Hà đã xuống cấp nghiêm trọng, trở thành nỗi lo canh cánh của biết bao thế hệ thầy cô và người dân nơi đây. Thiếu phòng học, thiếu phòng chức năng, sân chơi chật hẹp, tất cả đang ảnh hưởng trực tiếp đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục những mầm non tương lai của quê hương. Thế nhưng, trong khó khăn, vẫn luôn le lói những tia sáng của niềm tin và sự sẻ chia.

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Tuyên Quang là tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn. Việc hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát cho hơn 15.000 hộ dân không chỉ là nỗ lực lớn mà còn là một kỳ tích của cả hệ thống chính trị. Thành quả này thể hiện rõ sự quan tâm sâu sát của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Theo Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hầu A Lềnh, sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân là yếu tố quyết định thành công của chương trình.