Ngày 2/7, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã họp với Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành liên quan về rà soát chính sách và kinh phí thực hiện chính sách dân tộc.
Thống kê của Ủy ban Dân tộc cho thấy nguồn lực được bố trí thực hiện các chính sách dân tộc giai đoạn 2011-2015 do Ủy ban trực tiếp phụ trách là trên 24,57 nghìn tỷ đồng. Chính sách dân tộc hiện nay khá đầy đủ, toàn diện trên các lĩnh vực và phủ kín các địa bàn vùng dân tộc và miền núi. C ơ chế chính sách đ ã từng bước thay đổi về quan điểm, tư duy, phân cấp mạnh cho địa phương, thể hiện rõ tính công khai, minh bạch trong xây dựng, lập kế hoạch, phân bổ nguôn lực; từ hỗ trợ trực tiếp cho hộ chuyển dần sang hỗ trợ cho cộng đồng, nhóm hộ, từ cho không chuyển sang cho vay. Ngân sách nhà nước tuy còn khó khăn nhưng Nhà nước đ ã ưu tiên bố trí nguồn lực kết hợp với nguồn vốn tài trợ của các tổ chức quốc tế, các doanh nghiệp và địa phương để hỗ trợ, đầu tư phát triển kinh tế-x ã hội vùng dân tộc và miền núi. Việc triển khai thực hiện hệ thống chính sách dân tộc đã thu được những thành quả quan trọng, góp phần thay đổi rõ nét bộ mặt nông thôn vùng dân tộc và miền núi, nhất là hạ tầng kinh tế-xã hội. Một số vùng đã có b ước phát triển kinh tế theo hướng sản xuất hàng hóa. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2014 của cả nước là 5,97%, giảm 5,79% so với năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo vùng dân tộc và miền núi giảm nhanh hơn. Hệ thống chính trị cơ sở vùng dân tộc được củng cố, kiện toàn và ngày càng phát huy hiệu quả.
 |
| Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh chủ cuộc họp về kết quả rà soát chính sách dân tộc giai đoạn 2011 – 2015 và đề xuất chính sách trung hạn giai đoạn 2016 – 2020. Ảnh: Doãn Tấn – TTXVN |
Theo đề xuất của Ủy ban Dân tộc, tiếp tục thực hiện Chương trình 135 giai đoạn 2016-2020 theo Quyết định 551 và đề xuất bổ sung thêm hợp phần nâng cao năng lực cho cộng đồng và cán bộ cơ sở thụ hưởng chính sách. Chương trình 135 giai đoạn này gồm 3 hợp phần: đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng; hỗ trợ phát triển sản xuất; hỗ trợ nâng cao năng lực cho cộng đồng và cán bộ cơ sở với nguồn vốn thực hiện là 39.400 tỷ đồng. Trong đó, vốn đầu tư phát triển là 27.780 tỷ đồng và vốn sự nghiệp là 11.620 tỷ đồng. Đối với chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016 – 2020, Ủy ban Dân tộc đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục thực hiện theo địa bàn và đối tượng đang triển khai để hoàn thành mục tiêu đã đặt ra và giải quyết hết đối tượng được thụ hưởng chính sách, nhằm giải quyết những khó khăn, bức xúc nhất hiện nay. Nguồn vốn thực hiện chính sách đặc thù giai đoạn 2016 - 2020 dự kiến 56.918 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn từ ngân sách Trung ương là 25.418 tỷ đồng, nguồn vốn cho vay là 31.500 tỷ đồng.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cho rằng chính sách chung để phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo cho người dân nói chung, vùng đồng bào dân tộc nói riêng là chính sách lớn của Đảng, nhà nước. Trên thực tế triển khai nhiều năm, các chính sách này đã đạt được kết quả khá tốt, nhiều kết quả được quốc tế đánh giá cao, góp phần vào thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ, giải quyết công bằng xã hội và đảm bảo an sinh xã hội trong từng chính sách. Các chính sách được ban hành toàn diện, bao trùm nhiều lĩnh vực, tập trung trọng điểm là giải quyết khó khăn cho đồng bào dân tộc. Ủy ban Dân tộc, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai thực hiện các Nghị quyết của Đảng, nhà nước về chính sách dân tộc một cách nghiêm túc.
Phó Thủ tướng khẳng định, thời gian qua, với những ưu tiên về mặt cơ chế chính sách và nguồn lực, vùng đồng bào dân tộc vùng khó khăn đã giảm nghèo nhanh hơn, vượt mức kế hoạch đề ra trong 5 năm qua là 4%. Điều đó chứng tỏ việc tập trung cho chính sách, cho chỉ đạo vùng đồng bào dân tộc đã phát huy tác dụng. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cho rằng đây là vùng hết sức khó khăn do cả khách quan và yếu tố lịch sử để lại, để người dân chuyển động, thay đổi tập quán tư duy phải từng bước, nên mặc dù giảm nghèo nhanh nhưng tỷ lệ nghèo vùng này vẫn còn cao.
Phó Thủ tướng lưu ý Bộ Tài chính nên có hướng dẫn các địa phương khi phân bổ nguồn lực để huy động dân phải hết sức cân nhắc, với người nghèo dứt khoát không được huy động. Thậm chí, ở những vùng nghèo miền núi có khi phải phân bổ đủ, tránh tình trạng nhiều địa phương cố nhận phần phân bổ 50% kinh phí làm đường giao thông từ ngân sách, trong khi người dân gặp nhiều khó khăn, không có nguồn lực để huy động.
Phó Thủ tướng đề nghị Ủy ban Dân tộc tổng hợp thêm một số chính sách lớn đã ban hành để rà soát, xem xét những điểm bất cập, sửa đổi những nội dung trùng lắp, tích hợp cho phù hợp, tránh chồng chéo, lãng phí. Chính sách đã có nhưng nguồn lực thực hiện còn đang thiếu, vì vậy, các chương trình, dự án cần được sắp xếp theo thứ tự ưu tiên. Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất phương thức phân bổ vốn Chương trình mục tiêu Quốc gia nông thôn mới, không phân bổ như những năm 2014 – 2015, thực hiện phân bổ cho các vùng nghèo tối thiểu gấp đôi các xã bình thường, dành nguồn lực cho vùng nghèo, vùng đồng bào dân tộc.
Chu Thanh Vân
