Tiền Giang đã được Hội đồng thẩm định Trung ương thống nhất trình Thủ tướng Chính phủ công nhận tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới năm 2024 nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp xây dựng nông thôn mới nâng cao nhằm phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội.

Phát huy mọi nguồn lực và sức mạnh toàn dân
Ông Nguyễn Văn Vĩnh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 Tiền Giang khẳng định, để thực hiện mục tiêu xây dựng tỉnh đạt chuẩn nông thôn mới, Ban Chấp hành Đảng bộ Tiền Giang đã ban hành nhiều nghị quyết thể hiện quyết tâm cao, tập trung lãnh đạo các cấp, ngành chủ động triển khai quyết liệt nhiệm vụ theo nghị quyết đề ra. Tỉnh chú trọng chỉ đạo toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, xây dựng Đảng, chính quyền, công tác dân vận; tập trung huy động tốt các nguồn lực, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, ổn định và nâng cao mức sống người dân.
Đến cuối năm 2024, tỉnh có 135/135 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 68 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 14 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 100% huyện, thị xã, thành phố được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, trong đó huyện Chợ Gạo và huyện Gò Công Đông đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.
Trong quá trình triển khai, địa phương đã nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, vận động xây dựng nông thôn mới và phát huy vai trò chủ thể của người dân theo phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm". Đáng ghi nhận, người dân trong tỉnh đã đóng góp hàng chục nghìn ngày công lao động, hiến tặng 3 triệu m2 đất để mở rộng đường, xây dựng cầu, trung tâm văn hóa và trường học.
Chợ Gạo - một trong 2 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao của Tiền Giang năm 2024 đã huy động trên 1.131 tỷ đồng; trong đó, nhân dân đóng góp trên 21.682 tỷ đồng bằng tiền mặt. Ngoài ra, người dân còn đóng góp ngày công, hiến đất, hoa màu, cây trái, vật kiến trúc... để xây dựng các công trình phúc lợi xã hội phục vụ sản xuất và dân sinh.
Cựu chiến binh Nguyễn Thanh Hồng (67 tuổi, ấp Bình Ninh, xã Bình Phục Nhứt, huyện Chợ Gạo) là điển hình trong việc đóng góp tích cực cho phong trào xây dựng nông thôn mới của địa phương. Ông đã ủng hộ đất cùng kinh phí cũng như vận động người dân mở rộng, xây dựng tuyến đường điện thắp sáng tự quản với chiều dài 900 m. Ông Hồng chia sẻ: “Nhờ chủ trương xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn của huyện Chợ Gạo nói riêng và tỉnh Tiền Giang nói chung đã thay đổi vượt bậc so với trước đây. Những công trình điện, đường, trường, trạm đã được đầu tư xây dựng hoàn chỉnh giúp người dân thuận lợi trong phát triển kinh tế gia đình, thu nhập và mức sống được nâng lên.”
Những gam màu sáng
Với quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, sự chung sức, chung lòng của nhân dân, qua hơn một thập kỷ triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới ở tỉnh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Đến đầu năm 2025, tỉnh có 100% xã, phường, thị trấn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới/đô thị văn minh; 100% đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, trong đó có 2 huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn.
Hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư ngày càng hoàn chỉnh. Chất lượng y tế, giáo dục thay đổi rõ nét, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm tăng nhanh, đạt khoảng 94,5%, (tăng khoảng tăng 5,1% so với năm 2020). Chất lượng giáo dục toàn diện được giữ vững; môi trường, cảnh quan nông thôn xanh, sạch và đẹp hơn...

Điển hình như xã Đông Hòa Hiệp được chọn xây dựng xã nông thôn mới nâng cao đầu tiên của huyện Cái Bè và được công nhận đạt chuẩn vào năm 2016. Ông Trần Văn Út (người dân ấp An Ninh, xã Đông Hòa Hiệp) chia sẻ, ông tự hào khi xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đến nay, toàn xã đã bê tông, nhựa hóa các tuyến đường ấp, xóm; hệ thống điện chiếu sáng công cộng trên các tuyến đường đạt 100%. Hệ thống trường học, trạm y tế, chợ nông thôn, các công trình văn hóa, điện thắp sáng khu dân cư được duy trì, đáp ứng tốt nhu cầu của người dân địa phương…
Tiền Giang chú trọng từng bước dịch chuyển sản xuất nông nghiệp sang hướng sản xuất hàng hóa, xác định các sản phẩm hàng hóa chủ lực để phát triển; phát triển liên kết theo chuỗi giá trị gắn với an toàn thực phẩm, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân. Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 đạt 76,4 triệu đồng (tăng gấp 4 lần so với năm 2010), nằm trong nhóm cao ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh giảm còn 0,79%; khoảng cách phát triển giữa nông thôn - thành thị từng bước được thu hẹp.
Địa phương đã triển khai nhiều mô hình liên kết phát triển kinh tế nông thôn, mang lại hiệu quả thiết thực. Tiêu biểu như mô hình “Cánh đồng lớn” với sự tham gia của hơn 34.200 hộ dân, triển khai trên tổng diện tích hơn 31.589 ha, giúp đồng bộ khâu sản xuất, thu hoạch và tiêu thụ lúa theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị sản phẩm.
Huyện nông thôn mới nâng cao Gò Công Đông đã hình thành vùng chuyên canh sản xuất lúa áp dụng mô hình “Sản xuất lúa 1 phải 5 giảm theo hướng hữu cơ”, tưới ướt khô xen kẽ 4.327,9 ha. Qua thống kê của Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Gò Công Đông, năng suất lúa của mô hình năm 2022, 2023, 2024 đạt bình quân 7,6 tấn/ha (lúa tươi) với giá bán bình quân 8.300 đồng/kg (lúa tươi), nông dân có lợi nhuận khoảng 43 triệu đồng/ha.
Ông Đỗ Hữu Cao, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang đánh giá, mô hình “Sản xuất lúa 1 phải 5 giảm theo hướng hữu cơ” không chỉ tạo ra những sản phẩm có lợi cho sức khỏe mà còn nâng cao nhận thức, thay đổi phương thức canh tác cũ, góp phần tăng thu nhập cho người dân.
Ngoài ra, tỉnh còn đẩy mạnh các mô hình trồng cây ăn trái theo tiêu chuẩn VietGAP tại các huyện Cai Lậy, Châu Thành và Chợ Gạo với các loại cây chủ lực như: sầu riêng, thanh long vú sữa, xoài cát Hòa Lộc…, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân và phát triển nông nghiệp bền vững.
Tại huyện nông thôn mới nâng cao Chợ Gạo, địa phương đã định hướng, phát triển sản xuất nông nghiệp theo công nghệ cao như: nuôi trang trại khép kín, nhà màng, nhà lưới… Tiêu biểu là mô hình ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi gà đẻ trứng của Công ty Trách nhiệm hữu hạn chăn nuôi gia cầm Năm Hưởng liên kết với Công ty Cổ phần thương mại Bách hóa xanh và SAIGON CO.OP cho sản lượng khoảng 5 triệu trứng/năm. Hay Hợp tác xã Chăn nuôi và giết Mổ Gia Cầm Lương Hòa Lạc liên kết với Công ty Cổ phần Sài Gòn FOOD tiêu thụ gà, sản lượng khoảng 18,27 tấn/năm…
Đối với 3 sản phẩm nông sản chủ lực như thanh long, dừa và bưởi, 18 xã của huyện Chợ Gạo có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo bền vững thông qua các hợp đồng liên kết giữa hợp tác xã với cơ sở, doanh nghiệp. Điển hình như Hợp tác xã nông nghiệp sạch Hưng Thịnh Phát (ở xã Quơn Long) liên kết tiêu thụ ổn định trái thanh long với sản lượng khoảng 4.690 tấn/năm.
Sản phẩm nông thôn của Tiền Giang ngày càng được nâng chất với Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP), có sự tăng trưởng vượt bậc từ 28 sản phẩm (năm 2020) lên 350 sản phẩm (năm 2024); trong đó có 248 sản phẩm đạt 3 sao, 70 sản phẩm đạt 4 sao và 1 sản phẩm được công nhận 5 sao. Các sản phẩm OCOP tập trung ở nhóm thực phẩm chế biến, trái cây đặc sản, đồ thủ công mỹ nghệ. Chương trình OCOP góp phần nâng cao giá trị nông sản, tạo việc làm ổn định, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn bền vững…
Đến nay, diện mạo nông thôn của Tiền Giang ngày càng khởi sắc. Những tuyến đường giao thông nông thôn đã được trải nhựa hoặc bê tông hóa khang trang cùng các loại hoa, kiểng hai bên đường được người dân trồng tỉa, chăm sóc cẩn thận góp phần làm cho bức tranh nông thôn mới địa phương càng thêm sức sống.
Hữu Chí