Cản trở phát triển ngành nghề
Nguyễn Trung Tín, kỹ sư ngành cơ khí, làm việc trong một công ty của Nhật Bản chia sẻ: Trong thời sinh viên, anh chỉ chú trọng đến việc tăng cường học tiếng Anh giao tiếp và lấy các chứng chỉ tiếng Anh theo yêu cầu của nhà trường để tốt nghiệp. Nhưng khi ra trường và đi làm, mới thấy tiếng Anh thuộc chuyên ngành cũng rất quan trọng. “Chẳng hạn như chuyên ngành cơ khí, những tài liệu về ngành cơ khí bằng tiếng Việt hiện rất ít và ít cập nhập những kỹ thuật mới.
Để nâng cao tay nghề và nắm được những kỹ thuật mới trên thế giới thì phải đọc những tài liệu bằng tiếng Anh. Mình giao tiếp bằng tiếng Anh cũng khá tốt nhưng để đọc và hiểu được những tài liệu tiếng Anh về chuyên môn của mình thì là “cả một vấn đề”. Khi các kỹ sư người nước ngoài xuống nhà máy phổ biến một vài kỹ thuật mới, họ sử dụng nhiều từ chuyên môn mình không hiểu rõ nên rất khó tiếp thu”, Trung Tín chia sẻ.
Theo TS Huỳnh Công Minh Hùng, trường ĐH Mở TP Hồ Chí Minh: Tiếng Anh chuyên ngành như chiếc chìa khóa đối với sinh viên cũng như người lao động trong việc lĩnh hội kiến thức chuyên môn mới. Không đọc được những tài liệu tiếng Anh chuyên môn, sinh viên sẽ khó làm được những đề án và luận văn chuyên môn sâu.
Trong thời gian qua việc giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành cũng đã được một số trường chú trọng đưa vào giảng dạy. ThS. Ngô Thị Lan Chi, Trưởng bộ môn ngoại ngữ Trường Trung cấp Du lịch và Khách sạn Saigontouris chia sẻ: Trường đã xây dựng chương trình tiếng Anh chuyên ngành phù hợp với học viên, đáp ứng năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh trong môi trường làm việc ngành du lịch sau khi ra trường. Cụ thể, trường bắt đầu giảng dạy ngay sau khi học sinh, sinh viên kết thúc 90 tiết tiếng Anh căn bản, chú trọng khâu kiểm tra đầu vào để xếp lớp. Đội ngũ giáo viên, ngoài đạt chuẩn kiến thức, còn phải am hiểu, có kiến thức về chuyên ngành phụ trách. Giáo trình cũng được chọn lọc kỹ lưỡng để người học rèn luyện tốt cả 4 kỹ năng.
Khó khăn trong giảng dạy
Việc dạy và học tiếng Anh chuyên ngành trong các trường trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học vẫn còn khá nhiều bất cập và khó khăn như cơ sở vật chất thiếu thốn, lạc hậu, trình độ của sinh viên chênh lệch, việc tổ chức giảng dạy chưa tốt, giáo trình không phù hợp…
Ông Nguyễn Hà Thanh, Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh cho rằng: Đội ngũ giáo viên là yếu tố rất quan trọng, nhưng đa phần lại chưa được đào tạo chuyên sâu vào chuyên ngành. Giáo viên được đào tạo dạy tiếng Anh căn bản không thể dạy tiếng Anh chuyên ngành. Bởi bản thân họ chưa chắc hiểu các thuật ngữ chuyên ngành mang nghĩa đầy đủ như thế nào. Cô Lê Thị Kiều Vân, Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh băn khoăn: “Khó khăn đặt ra là giáo viên tiếng Anh cần có những kiến thức chuyên ngành ở mức độ nào để đảm nhiệm việc dạy tiếng Anh chuyên ngành. Bên cạnh đó, chương trình tiếng Anh của các trường CĐ, ĐH hiện khá đơn điệu và trùng lặp. Tiếng Anh chuyên ngành chỉ được xem là một môn học tự chọn trong hệ thống tín chỉ sinh viên phải tích lũy”.
Giáo trình tiếng Anh chuyên ngành cũng là một thử thách rất lớn đối với các trường CĐ, ĐH. ThS Nguyễn Khoa Hồng Minh, Trưởng khoa Ngoại ngữ Trường CĐ Kinh tế TP Hồ Chí Minh chia sẻ: Khi sử dụng một giáo trình được biên soạn trước, giáo viên phải linh hoạt lược bỏ những nội dung không phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh nghề nghiệp thực tế của Việt Nam.
Ví dụ: Sinh viên ngành kế toán được học kế toán Việt Nam, nhưng tất cả các tài liệu tiếng Anh chuyên ngành của nước ngoài đều dựa trên chương trình của kế toán Mỹ, do đó có rất nhiều nội dung không phù hợp giữa giáo trình và thực tế nghề nghiệp tại Việt Nam. Giáo viên buộc phải điều chỉnh rất nhiều, tập trung chủ yếu vào việc so sánh giữa ngôn ngữ kế toán Mỹ với kế toán Việt Nam bằng tiếng Việt. Về vấn đề này, Tiến sĩ Huỳnh Công Minh Hùng còn cho biết, nhiều ngành không kiếm được tài liệu, giảng viên phải tự soạn nên chất lượng chuyên môn phụ thuộc vào trình độ của người soạn, thậm chí giáo trình chẳng theo một chuẩn nào vẫn phải dùng để giảng dạy.
Theo ông Lưu Đức Tiến, Phó trưởng phòng Giáo dục chuyên nghiệp và Đại học (Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hồ Chí Minh), tiếng Anh nói chung, tiếng Anh chuyên ngành nói riêng cần được quan tâm, đánh giá đúng mức, đưa ra định hướng, lộ trình thực hiện nghiêm túc. Qua đó, các trường cần phải đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, tổ chức dạy học, ưu tiên xây dựng triển khai ở một số ngành trọng điểm. Cần rà soát, tiến hành đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên năng lực giáo viên để đảm bảo về số lượng, năng lực.
Nguyễn Trung Tín, kỹ sư ngành cơ khí, làm việc trong một công ty của Nhật Bản chia sẻ: Trong thời sinh viên, anh chỉ chú trọng đến việc tăng cường học tiếng Anh giao tiếp và lấy các chứng chỉ tiếng Anh theo yêu cầu của nhà trường để tốt nghiệp. Nhưng khi ra trường và đi làm, mới thấy tiếng Anh thuộc chuyên ngành cũng rất quan trọng. “Chẳng hạn như chuyên ngành cơ khí, những tài liệu về ngành cơ khí bằng tiếng Việt hiện rất ít và ít cập nhập những kỹ thuật mới.
Để nâng cao tay nghề và nắm được những kỹ thuật mới trên thế giới thì phải đọc những tài liệu bằng tiếng Anh. Mình giao tiếp bằng tiếng Anh cũng khá tốt nhưng để đọc và hiểu được những tài liệu tiếng Anh về chuyên môn của mình thì là “cả một vấn đề”. Khi các kỹ sư người nước ngoài xuống nhà máy phổ biến một vài kỹ thuật mới, họ sử dụng nhiều từ chuyên môn mình không hiểu rõ nên rất khó tiếp thu”, Trung Tín chia sẻ.
 |
Trong thời gian qua việc giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành cũng đã được một số trường chú trọng đưa vào giảng dạy. ThS. Ngô Thị Lan Chi, Trưởng bộ môn ngoại ngữ Trường Trung cấp Du lịch và Khách sạn Saigontouris chia sẻ: Trường đã xây dựng chương trình tiếng Anh chuyên ngành phù hợp với học viên, đáp ứng năng lực giao tiếp bằng tiếng Anh trong môi trường làm việc ngành du lịch sau khi ra trường. Cụ thể, trường bắt đầu giảng dạy ngay sau khi học sinh, sinh viên kết thúc 90 tiết tiếng Anh căn bản, chú trọng khâu kiểm tra đầu vào để xếp lớp. Đội ngũ giáo viên, ngoài đạt chuẩn kiến thức, còn phải am hiểu, có kiến thức về chuyên ngành phụ trách. Giáo trình cũng được chọn lọc kỹ lưỡng để người học rèn luyện tốt cả 4 kỹ năng.
Khó khăn trong giảng dạy
Việc dạy và học tiếng Anh chuyên ngành trong các trường trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học vẫn còn khá nhiều bất cập và khó khăn như cơ sở vật chất thiếu thốn, lạc hậu, trình độ của sinh viên chênh lệch, việc tổ chức giảng dạy chưa tốt, giáo trình không phù hợp…
Ông Nguyễn Hà Thanh, Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh cho rằng: Đội ngũ giáo viên là yếu tố rất quan trọng, nhưng đa phần lại chưa được đào tạo chuyên sâu vào chuyên ngành. Giáo viên được đào tạo dạy tiếng Anh căn bản không thể dạy tiếng Anh chuyên ngành. Bởi bản thân họ chưa chắc hiểu các thuật ngữ chuyên ngành mang nghĩa đầy đủ như thế nào. Cô Lê Thị Kiều Vân, Trường ĐH Sư phạm TP Hồ Chí Minh băn khoăn: “Khó khăn đặt ra là giáo viên tiếng Anh cần có những kiến thức chuyên ngành ở mức độ nào để đảm nhiệm việc dạy tiếng Anh chuyên ngành. Bên cạnh đó, chương trình tiếng Anh của các trường CĐ, ĐH hiện khá đơn điệu và trùng lặp. Tiếng Anh chuyên ngành chỉ được xem là một môn học tự chọn trong hệ thống tín chỉ sinh viên phải tích lũy”.
Giáo trình tiếng Anh chuyên ngành cũng là một thử thách rất lớn đối với các trường CĐ, ĐH. ThS Nguyễn Khoa Hồng Minh, Trưởng khoa Ngoại ngữ Trường CĐ Kinh tế TP Hồ Chí Minh chia sẻ: Khi sử dụng một giáo trình được biên soạn trước, giáo viên phải linh hoạt lược bỏ những nội dung không phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh nghề nghiệp thực tế của Việt Nam.
Ví dụ: Sinh viên ngành kế toán được học kế toán Việt Nam, nhưng tất cả các tài liệu tiếng Anh chuyên ngành của nước ngoài đều dựa trên chương trình của kế toán Mỹ, do đó có rất nhiều nội dung không phù hợp giữa giáo trình và thực tế nghề nghiệp tại Việt Nam. Giáo viên buộc phải điều chỉnh rất nhiều, tập trung chủ yếu vào việc so sánh giữa ngôn ngữ kế toán Mỹ với kế toán Việt Nam bằng tiếng Việt. Về vấn đề này, Tiến sĩ Huỳnh Công Minh Hùng còn cho biết, nhiều ngành không kiếm được tài liệu, giảng viên phải tự soạn nên chất lượng chuyên môn phụ thuộc vào trình độ của người soạn, thậm chí giáo trình chẳng theo một chuẩn nào vẫn phải dùng để giảng dạy.
Theo ông Lưu Đức Tiến, Phó trưởng phòng Giáo dục chuyên nghiệp và Đại học (Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hồ Chí Minh), tiếng Anh nói chung, tiếng Anh chuyên ngành nói riêng cần được quan tâm, đánh giá đúng mức, đưa ra định hướng, lộ trình thực hiện nghiêm túc. Qua đó, các trường cần phải đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp, tổ chức dạy học, ưu tiên xây dựng triển khai ở một số ngành trọng điểm. Cần rà soát, tiến hành đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên năng lực giáo viên để đảm bảo về số lượng, năng lực.
Báo Tin Tức
