Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường quản lý kiểm dịch vận chuyển, kiểm soát giết mổ động vật, bảo đảm vệ sinh thú y. Theo đó, để kiện toàn, tăng cường năng lực hệ thống thú y các cấp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị khẩn trương thành lập lại trạm thú y cấp huyện.
Cơ sở giết mổ tại Long An. Ảnh: Bùi Giang – TTXVN
Hiện nay, việc quản lý kiểm dịch vận chuyển, kiểm soát giết mổ động vật còn nhiều khó khăn, tồn tại, bất cập. Đó là chính quyền một số địa phương chưa quan tâm đúng mức đến quản lý vận chuyển và kiểm soát giết mổ động vật, chưa ban hành kế hoạch xây dựng mạng lưới giết mổ động vật theo quy định của Luật Thú y. Đến tháng 5/2023, cả nước có 18 tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch.
Tổ chức bộ máy, nguồn lực thực hiện kiểm dịch, kiểm soát giết mổ chưa theo quy định của Luật Thú y, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Cả nước có 463 cơ sở giết mổ động vật tập trung và trên 24.000 nhỏ lẻ giết mổ động động vật, cơ sở vật chất cơ sở giết mổ chưa bảo đảm tuân thủ nghiêm các quy định của pháp luật và bố trí nguồn lực tài chính cho quản lý giết mổ, an toàn thực phẩm còn rất nhiều hạn chế.
Bên cạnh đó, việc thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và phối hợp giữa ngành thú y với các ngành có liên quan tại nhiều địa phương còn chưa tốt, đặc biệt chưa xử lý triệt để cơ sở giết mổ động vật nhỏ lẻ không phép.
Nhằm khẩn trương khắc phục ngay tình trạng trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND các cấp thực hiện nghiêm quy định của Luật Thú y, các văn bản hướng dẫn thi hành luật, các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Cụ thể, đối với địa phương đã sáp nhập trạm quản lý chuyên ngành thú y cấp huyện với các đơn vị khác thuộc UBND cấp huyện khẩn trương kiện toàn và tăng cường năng lực hệ thống thú y các cấp theo quy định. Đặc biệt khẩn trương thành lập lại trạm thú y cấp huyện thuộc chi cục chăn nuôi và thú y tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Đối với địa phương đang giữ ổn định hệ thống trạm quản lý chuyên ngành thú y cấp huyện trực thuộc chi cục tiếp tục duy trì thực hệ hống tổ chức theo quy định tại Điều 6, Luật Thú y; Điều 4 và Điều 5 của Nghị định số 35/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thú y.
Các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch và tổ chức đào tạo, tập huấn cho nhân viên thú y về công tác kiểm tra vệ sinh thú y, kiểm soát giết mổ nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ phục vụ quản lý và để đáp ứng yêu cầu của đề án vị trí việc làm.
Cán bộ thú y kiểm tra sản phẩm thịt lợn trước khi xuất ra khỏi cơ sở giết mổ. Ảnh: Bùi Giang - TTXVN
Về kiểm soát giết mổ, các tỉnh thành phố cần khẩn trương rà soát, sớm ban hành kế hoạch của địa phương và có lộ trình xây dựng mạng lưới cơ sở giết mổ động vật tập trung theo quy định của Luật Thú y, Luật Quy hoạch và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chị thị số 02/CT-TTg ngày 14/01/2023 về tăng cường quản lý, kiểm soát giết mổ bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm để điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung phù hợp với từng địa phương.
Các tỉnh, thành phố rà soát, ban hành chính sách của địa phương để kêu gọi, khuyến khích đầu tư xây dựng cơ sở giết mổ tập trung; chỉ đạo các sở, ban, ngành phối hợp với UBND các cấp chịu trách nhiệm xây dựng lộ trình, chỉ đạo các cơ quan liên quan vận động và có giải pháp triệt để đưa các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, tự phát vào giết mổ tại cơ sở giết mổ tập trung; kiên quyết xử lý các cơ sở giết mổ không bảo đảm vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm.
Riêng đối với các tỉnh miền núi, vùng cao, do điều kiện địa lý, trước mắt triển khai thực hiện tại các thành phố, thị xã (là nơi tập trung dân cư).
Các địa phương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ 4.0 trong kiểm dịch động vật, quản lý kiểm soát giết mổ động vật, sản phẩm động vật; xây dựng Hệ thống thông tin kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm qua việc tạo cơ sở dữ liệu các cơ sở chăn nuôi, cơ sở giết mổ động vật và truy xuất nguồn gốc gia súc, gia cầm đưa vào giết mổ tại địa phương.
Các tỉnh, thành phố ban hành chính sách đặc thù nhằm kêu gọi, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư, xây dựng dây chuyền giết mổ động vật treo, hiện đại; chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện chuyển đổi ngành nghề cho lực lượng lao động sau khi ngưng hoạt động cơ sở giết mổ thủ công.
Bố trí nguồn kinh phí dự phòng để chi trả lương cho cán bộ thú y thực hiện nhiệm vụ kiểm soát giết mổ trong trường hợp nguồn thu phí kiểm soát giết mổ bị thiếu hụt do thiên tai, dịch bệnh. Địa phương cần có cơ chế đặc thù cho ngành thú y được hợp đồng lao động để thực hiện công tác kiểm soát giết mổ và chi trả tiền công, tiền lương cho lực lượng này từ nguồn thu phí, lệ phí.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng giao Cục Thú y tổng hợp và phổ biến các mô hình quản lý giết mổ, xây dựng cơ sở giết mổ phù hợp cho các tỉnh miền núi nói chung nhằm quản lý hiệu quả cơ sở giết mổ động vật bảo đảm an toàn dịch bệnh, an toàn thực phẩm.
Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường tham mưu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn báo cáo Chính phủ có chính sách khuyến khích các doanh nghiệp trong chuỗi giá trị thịt lợn và gà xây dựng các nhà máy giết mổ thịt mát, thịt cấp đông; hình thành các chuỗi sản xuất thực phẩm nguồn gốc động vật từ trang trại đến bàn ăn, phục vụ tiêu dùng trong nước và để xuất khẩu.
Bích Hồng
