Lớp học bảo tồn văn hoá H’Mông tại bản Cát Cát, Sapa

Lớp học bảo tồn văn hoá H’Mông tại bản Cát Cát, Sapa

Giữa bản Cát Cát (phường Sapa, tỉnh Lào Cai) tấp nập du khách, có một lớp học học bảo tồn văn hoá H’Mông và người thầy lặng lẽ trao truyền những giá trị truyền thống cho những đứa trẻ trong bản.

Trong một góc nhỏ bình dị giữa bản Cát Cát, tiếng hát ngập tràn trong nắng sớm, những đứa trẻ người Mông ngân vang bài ca về Bác Hồ kính yêu. Những ánh mắt trong veo, nụ cười rạng rỡ của các em níu bước chân du khách. Không gian ấy không chỉ là lớp học, mà là một mái nhà của ký ức, nơi những giá trị văn hóa đang được truyền trao bằng cả trái tim.

Sau khi nghỉ hưu vào tháng 4/2019, ông Giàng Seo Gà (66 tuổi, Nguyên Giám đốc trung tâm văn hóa huyện Sa Pa (nay là phường Sa Pa), nghệ nhân ưu tú của người Mông) đã nhận lời mời của Công ty du lịch Cát Cát đứng lớp truyền dạy văn hóa Mông. Lớp học của ông Giàng Seo Gà chỉ có một tấm bảng đen nhỏ, vài viên phấn, dụng cụ thủ công, cùng với những tâm hồn thơ trẻ, đầy háo hức khám phá cội nguồn.

Các em nhỏ từ lớp 1 đến lớp 9 ngồi quây quần bên nhau, nghe thầy giảng giải bằng cả tiếng H'Mông (Mông) và tiếng Việt. Không khí giản dị, gần gũi mà lấp lánh một điều gì rất thiêng liêng, như lời ông bộc bạch: Từng nét vẽ trên bảng, là từng sợi dây kết nối thế hệ hôm nay với truyền thống cha ông.

lophoc-6.jpg
Ông Giàng Seo Gà, 66 tuổi, nghệ nhân ưu tú của người Mông, nhiều năm cần mẫn truyền dạy văn hoá H'Mông cho các em nhỏ tại bản Cát Cát.

“Nhiều khoảng thời gian tôi gặp áp lực khi truyền dạy văn hoá cho các em, nhưng tôi luôn cố gắng giải thích chi tiết, cụ thể nhất, bằng song ngữ, từ tiếng Mông dịch sang tiếng Việt… để các em nắm bắt được tất cả những văn hóa truyền thống của người Mông. Và khi có những nhà nghiên cứu hỏi các em: Hoa văn này có ý nghĩa như thế nào? Cửa chính, cửa phụ, bàn thờ… được sắp đặt ở đâu? Tại sao có tục lệ đó?… Tôi muốn các em đủ hiểu biết để trả lời được những điều ấy, không chỉ bằng trí nhớ mà bằng sự tự hào”, ông Giàng Seo Gà nói, ánh mắt xa xăm nhưng rực lên niềm tin.

Có những em không nói được tiếng Mông. Về nhà, nói chuyện với cha mẹ bằng tiếng phổ thông mà cha mẹ nhiều người không biết chữ, không hiểu tiếng phổ thông, nên khoảng cách thế hệ càng rộng hơn. Lớp học nhỏ tại bản Cát Cát vì thế không chỉ là nơi lưu giữ ký ức dân tộc, mà còn là nhịp cầu nối giữa những cha mẹ với con cái; là nơi để những đứa trẻ biết rằng, đằng sau mỗi khúc dân ca, mỗi đường kim mũi chỉ, là lịch sử, là cả một hồn cốt dân tộc đang đợi được đánh thức.

lophoc-10.jpg
Lớp học bảo tồn văn hoá H’Mông tại bản Cát Cát (Lào Cai)
lophoc-12.jpg
Các em nhỏ say sưa luyện viết chữ Mông trong lớp học.

Tại lớp học, ông Giàng Seo Gà cần mẫn truyền dạy cho các em nhỏ chữ viết của người Mông, cùng những phong tục, tập quán, làn điệu dân ca, điệu múa dân vũ, kỹ thuật thêu thùa, in sáp ong, thổi kèn lá, kèn môi… để các em nhỏ học và ghi nhớ sâu trong trí óc của mình về cội nguồn với những nét truyền thống của dân tộc mình.

Lịch học cũng được sắp xếp linh hoạt để phù hợp với cuộc sống của các em. Vào những ngày thường, khi các em bận học ở trường, lớp văn hóa sẽ mở vào cuối tuần. Riêng trong kỳ nghỉ hè, các em được học liên tục suốt ba tháng, mỗi buổi kéo dài 45 phút, nghỉ 15 phút rồi lại tiếp tục, đều đặn từ sáng đến chiều.

lophoc-5.jpg
lophoc-3.jpg
Tấm bảng nhỏ chắp cánh con chữ cho trẻ em vùng cao.

Bên cạnh đó, ông Giàng Seo Gà còn dạy các em những bài hát tam ca bằng tiếng Mông, tiếng Việt và tiếng Anh để rồi từ lớp học nhỏ ấy, những “nghệ sĩ nhí” người Mông đã tự tin bước ra biểu diễn tại Hà Nội, tại Sapa trong những sự kiện văn hóa lớn.

“Năm ngoái, tại Lễ công bố quyết định và trao chứng nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia Nghệ thuật làm trang phục của người Mông đen, các em nhỏ trong lớp của tôi đã được mời biểu diễn. Đó là niềm vui không thể đo đếm”, ông Giàng Seo Gà kể.

Trước đây, Cát Cát từng là một vùng khó khăn, trẻ em bỏ học, lang thang, tình trạng chèo kéo khách du lịch gây nhiều phiền lòng. Nhưng kể từ khi mô hình du lịch cộng đồng được phát triển, cuộc sống người dân thay đổi rõ rệt và lớp học của ông Giàng Seo Gà chính là một “mắt xích” quan trọng trong hành trình ấy.

lophoc-14.jpg
Các em nhỏ say sưa tập thêu tranh lưu niệm, gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.
lophoc-15.jpg
Một em nhỏ tỉ mỉ thêu từng đường kim, mũi chỉ.

Công ty du lịch Cát Cát còn hỗ trợ mỗi em 100 nghìn đồng/ngày khi tham gia lớp học, đây vừa là động lực, vừa là cách kéo các em rời xa những thói quen không lành mạnh. “Không xin kẹo, xin tiền; không chèo kéo du khách, bán hàng rong… mà học để làm người Mông tự tin, tự trọng”, ông Giàng Seo Gà nói.

“Nhiều em nhỏ nói với tôi: Sau này cháu muốn làm thầy giáo như ông. Nghe vậy, tôi xúc động lắm. Những gì mình đang làm sẽ được tiếp nối bởi chính các em nhỏ trong lớp học…”, giọng ông chùng xuống, ánh mắt ánh lên niềm tin.

Dưới mái nhà mộc mạc ấy, từng thế hệ học sinh đã và đang dần lớn lên cùng những câu chuyện, bài học, tiếng khèn, điệu hát Mông... Không chỉ giữ lại nét đẹp của bản làng, ông Giàng Seo Gà còn đang gieo vào lòng các em niềm tự hào sâu sắc rằng mình là người Mông, mình có văn hóa, có những giá trị truyền thống để gìn giữ.

Có thể bạn quan tâm

Tuổi trẻ An Giang xung kích hỗ trợ hiệu quả vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Tuổi trẻ An Giang xung kích hỗ trợ hiệu quả vận hành chính quyền địa phương 2 cấp

Qua hơn 3 tuần đi vào vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, với sự tham gia tích cực của các đội thanh niên tình nguyện do các cấp bộ Ðoàn tỉnh An Giang thành lập đã góp phần cùng chính quyền địa phương giải quyết nhanh chóng, chính xác, kịp thời, hiệu quả các thủ tục hành chính, đáp lại sự hài lòng trong nhân dân.

Cảnh báo lũ quét, sạt lở đất tại Phú Thọ

Cảnh báo lũ quét, sạt lở đất tại Phú Thọ

Trong 4 giờ qua (từ 10 - 14h ngày 22/7), trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã ghi nhận tình trạng mưa vừa, mưa to trên diện rộng. Một số khu vực có lượng mưa lớn như Đoàn Kết 81 mm, Trung Thành 64 mm...

Phú Thọ kiểm tra công tác ứng phó bão tại các điểm xung yếu

Phú Thọ kiểm tra công tác ứng phó bão tại các điểm xung yếu

Ngày 22/7, Đoàn công tác của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Đinh Công Sứ đi kiểm tra và chỉ đạo công tác ứng phó với bão số 3 tại một số trạm bơm, các điểm có nguy cơ sạt lở cao thuộc địa bàn các xã: Cao Dương, Liên Sơn và Lương Sơn.

Lào Cai: Chủ động di dời người dân trong vùng nguy cơ sạt lở, ngập úng

Lào Cai: Chủ động di dời người dân trong vùng nguy cơ sạt lở, ngập úng

Nhằm chủ động di dời người dân ra khỏi vùng thiên tai trước ảnh hưởng của cơn bão số 3, các lực lượng chức năng tại các xã, phường trên địa bàn tỉnh Lào Cai tích cực hỗ trợ người dân di dời khỏi các vị trí có nguy cơ sạt lở, lũ quét và ngập lụt đến nơi an toàn nhằm bảo đảm tính mạng và tài sản của nhân dân và Nhà nước.

Lật cầu treo Pa Thơm, nhiều người rơi xuống suối

Lật cầu treo Pa Thơm, nhiều người rơi xuống suối

Khoảng 8 giờ sáng 22/7, cầu treo Pa Thơm ở bản Pa Xa Lào, xã Thanh Yên (tỉnh Điện Biên) bất ngờ đứt một bên dây văng, lật nghiêng 90 độ, khiến nhiều người và phương tiện đang lưu thông bị rơi xuống suối.

Tri ân những người có công với đất nước

Tri ân những người có công với đất nước

Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sỹ (27/7/1947 - 27/7/2025), tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực nhằm tri ân các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh, bệnh binh, gia đình chính sách, người có công với cách mạng trên địa bàn.

Giống nho mới công nghệ cao mở cơ hội phát triển du lịch Khánh Hòa

Giống nho mới công nghệ cao mở cơ hội phát triển du lịch Khánh Hòa

Với khí hậu khô nóng đặc thù và thổ nhưỡng phù hợp, các địa phương ở khu vực phía Nam của tỉnh Khánh Hòa đang đẩy mạnh phát triển giống nho mới cho quả có vị ngon hơn và đẹp mắt, từ đó kết hợp phát triển du lịch nông nghiệp bằng cách đưa du khách đến tham quan các vườn nho trĩu quả.

Nông dân đổi đời từ mô hình trồng rau màu 'chung sống với lũ'

Nông dân đổi đời từ mô hình trồng rau màu 'chung sống với lũ'

Nằm cặp theo hai bờ sông Tiền, một mặt tiếp giáp biển Đông, tỉnh Đồng Tháp có địa hình đa dạng vùng ngọt và kiểm soát lũ đầu nguồn, vùng Đồng Tháp Mười và vùng dự án Bảo Định phía bắc sông Tiền, vùng ngọt hóa Gò Công phía Đông tỉnh. Đặc biệt, vùng Đồng Tháp Mười và vùng ngọt hóa Gò Công do đặc thù về điều kiện thiên nhiên, đất đai nhiễm phèn, nhiễm mặn, mùa khô thường bị ảnh hưởng hạn mặn, sản xuất khó khăn.

Quân đội hỗ trợ người dân Hà Tĩnh ứng phó bão số 3

Quân đội hỗ trợ người dân Hà Tĩnh ứng phó bão số 3

Là địa phương có hàng nghìn hộ dân sinh sống ven biển, phần lớn nhà ở là cấp 4, Hà Tĩnh đang đối mặt với nhiều nguy cơ thiệt hại khi bão số 3 đổ bộ. Trước diễn biến phức tạp và cường độ mạnh của cơn bão, lực lượng quân đội dân quân tự vệ đã đồng loạt ra quân chằng chống nhà cửa, hỗ trợ người dân di dời tài sản; đồng thời, kêu gọi tàu thuyền vào nơi neo đậu an toàn.

Nghệ An: Di dời khẩn cấp 19 hộ dân bản Xói Voi đến nơi an toàn

Nghệ An: Di dời khẩn cấp 19 hộ dân bản Xói Voi đến nơi an toàn

Ông Lê Hồng Thái, Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai, tỉnh Nghệ An cho biết, trước tình trạng địa bàn liên tục xảy ra mưa lớn kèm dông lốc trong thời gian trước đó, trong chiều 21/7, chính quyền và các lực lượng chức năng đã chủ động di dời khẩn cấp 19 hộ dân với 65 khẩu thuộc nhóm dân cư số 1, bản Xói Voi ra khỏi nơi ở, đến nhà văn hóa cộng đồng tạm trú để tránh nguy cơ sạt lở núi, lũ quét.

Xả tràn hồ Đại Lải do mực nước dâng cao

Xả tràn hồ Đại Lải do mực nước dâng cao

Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự - Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Phú Thọ cho biết, để đảm bảo an toàn hồ Đại Lải cũng như tài sản của Nhà nước và tính mạng của nhân dân, ngày 21/7, UBND tỉnh Phú Thọ có văn bản ra lệnh xả tràn cho Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn hồ Đại Lải do mực nước đo được tại hồ Đại Lải (tỉnh Vĩnh Phúc cũ) lúc 7 giờ ngày 21/7 đã lên tới cao trình +19,65m và đang tiếp tục dâng lên.

Nghệ An chủ động ứng phó với lũ ống, lũ quét, sạt lở đất

Nghệ An chủ động ứng phó với lũ ống, lũ quét, sạt lở đất

Chiều 21/7, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai - Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An ban hành công văn hoả tốc số 115, chỉ đạo các biện pháp ứng phó với lũ ống, lũ quét, sạt lở đất ở vùng trung du và miền núi; ngập lụt tại các vùng thấp trũng.

Khẩn trương phòng chống dịch bệnh cho cây trồng, vật nuôi

Khẩn trương phòng chống dịch bệnh cho cây trồng, vật nuôi

Tại tỉnh Quảng Trị, thời tiết nắng nóng xen kẽ mưa rào và dông đã tạo điều kiện thuận lợi cho các sâu bệnh hại lúa bùng phát. Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh yêu cầu các địa phương tăng cường triển khai các biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại lúa.

Sẵn sàng ứng cứu, hỗ trợ nhân dân khi có tình huống xảy ra trong bão số 3

Sẵn sàng ứng cứu, hỗ trợ nhân dân khi có tình huống xảy ra trong bão số 3

Ngày 21/7, để chủ động ứng phó với diễn biến của bão số 3 (Wipha), Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị đã thực hiện, triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của cấp trên và tỉnh; phối hợp chặt chẽ với chính quyền và cơ quan chức năng địa phương khẩn trương triển khai công tác ứng phó bão; sẵn sàng, chủ động các phương án, lực lượng và phương tiện kịp thời ứng cứu, hỗ trợ, giúp nhân dân phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, đảm bảo an toàn.

Hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh với nhiều hoạt động ý nghĩa

Hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh với nhiều hoạt động ý nghĩa

Ngày 20/7, 100% cơ sở Đoàn trên địa bàn tỉnh Điện Biên đồng loạt ra quân triển khai ngày cao điểm “Tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới” và “Ngày Chủ nhật xanh” lần thứ IV năm 2025, với nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa.

Hành trình tri ân thầm lặng đưa các liệt sỹ về với đất mẹ

Hành trình tri ân thầm lặng đưa các liệt sỹ về với đất mẹ

Hàng nghìn hài cốt liệt sỹ đã được cán bộ, chiến sĩ Đội K93 (Đội chuyên trách tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sỹ hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh) - Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh An Giang tìm kiếm, quy tập, đưa về an nghỉ tại nghĩa trang liệt sỹ Dốc Bà Đắc (xã Thới Sơn, tỉnh An Giang) và các nghĩa trang liệt sỹ trong nước, hưởng sự chăm sóc của chính quyền, nhân dân và thân nhân liệt sỹ.

Xóa nhà tạm bằng những 'mảnh ghép' yêu thương

Xóa nhà tạm bằng những 'mảnh ghép' yêu thương

Ngày 20/7, Hội Chữ thập đỏ thành phố Huế phối hợp với UBND phường Hương An tổ chức lễ khánh thành ngôi nhà "Mảnh ghép yêu thương" cho gia đình chị Nguyễn Thị Đài Loan (trú tại tổ dân phố Thanh Chữ, phường Hương An). Đây là căn nhà thứ ba trong tổng số 6 căn nhà đang được Hội Chữ thập đỏ thành phố Huế xây dựng theo mô hình "Mảnh ghép nhà yêu thương".

Phú Thọ: Chuẩn bị chu đáo cho đại hội đảng bộ cấp xã, phường

Phú Thọ: Chuẩn bị chu đáo cho đại hội đảng bộ cấp xã, phường

Những ngày này, nhiều địa phương ở tỉnh Phú Thọ đã trang hoàng cờ hoa, biểu ngữ tại nhiều ngả đường, tạo không khí vui tươi chào mừng đại hội đảng bộ xã, phường. Khuôn viên trụ sở các địa phương đã chỉnh trang khang trang, sạch đẹp để chuẩn bị sự kiện lớn. Nhiều xã, phường đã chuẩn bị công phu văn kiện trình đại hội với nhiều đổi mới, phù hợp với tình thực tế tại địa phương.