Phát triển du lịch địa chất - một hướng đi mới

Thảo nguyên Đồng Lâm thuộc xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, nằm trong khu vực dự án xây dựng Công viên địa chất toàn cầu tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: TTXVN phát
Thảo nguyên Đồng Lâm thuộc xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, nằm trong khu vực dự án xây dựng Công viên địa chất toàn cầu tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: TTXVN phát

Những năm gần đây, việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản địa chất cùng với các giá trị di sản khác đã trở thành một xu hướng mới của thế giới về bảo tồn thiên nhiên. Các nhà địa chất Việt Nam cũng đã bắt đầu có các hoạt động điều tra, nghiên cứu di sản địa chất tiến tới thành lập ra các công viên địa chất để thúc đẩy phát triển du lịch địa chất trong tương lai.

Bảo tồn các công viên địa chất

"Công viên Địa chất toàn cầu" là một khu vực tự nhiên có ranh giới địa lý - hành chính rõ ràng, chứa đựng tập hợp các di sản địa chất và cảnh quan tầm cỡ quốc tế có giá trị khoa học, giáo dục, phát triển bền vững, cùng các giá trị khác về đa dạng sinh học, khảo cổ, lịch sử, văn hóa, xã hội và có diện tích lớn để phát triển kinh tế địa phương, thông qua hình thức phát triển du lịch và các dịch vụ phụ trợ khác được UNESCO công nhận.

Đến thời điểm này, tại Việt Nam, UNESCO đã vinh danh 3 Công viên Địa chất toàn cầu, đó là: Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang; Công viên Địa chất toàn cầu Non Nước Cao Bằng và Công viên Địa chất toàn cầu Đắk Nông.

Nhằm giới thiệu những giá trị và nét đẹp đặc trưng của các công viên địa chất toàn cầu UNESCO tại Việt Nam, mới đây Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hành bộ tem “Công viên Địa chất toàn cầu”. Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn được UNESCO công nhận ngày 3/10/2010. Công viên nằm ở vùng núi cực Bắc của Việt Nam, có diện tích 2.356,8 km² và độ cao trung bình khoảng 1.400 - 1.600 m và có tới 118 di sản địa chất.

Cao nguyên đá có nhiều khu vực núi đá vôi nằm sát chí tuyến Bắc, có độ dốc khá lớn, các thung lũng, sông, suối bị chia cắt rất nhiều, là một trong những vùng đá vôi đặc biệt, chứa đựng những dấu ấn tiêu biểu về lịch sử phát triển vỏ trái đất, những hiện tượng tự nhiên, cảnh quan đặc sắc về thẩm mỹ, tính đa dạng sinh học cao và truyền thống văn hóa lâu đời của cộng đồng cư dân bản địa.

Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Non nước Cao Bằng” được UNESCO công nhận ngày 12/4/2018, Công viên có diện tích hơn 3.275 km2 nằm tại vùng đất địa đầu của Việt Nam thuộc tỉnh Cao Bằng, có tới 90 di sản địa chất. Đây là nơi sinh sống của hơn 250.000 người thuộc 9 dân tộc của Việt Nam như Tày, Nùng, H'Mông, Kinh, Dao, Sán Chay.

Phát triển du lịch địa chất - một hướng đi mới ảnh 1Thác Bản Giốc, thác nước đẹp nổi tiếng của Việt Nam và thế giới, là một trong những danh thắng thuộc Công viên địa chất Non Nước Cao Bằng. Ảnh: Trọng Đạt – TTXVN

Ngoài ra, đây cũng là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử với hơn 215 di tích văn hóa, lịch sử được xếp hạng, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt là rừng Trần Hưng Đạo, Khu di tích Pác Bó và Di tích lịch sử địa điểm chiến thắng Biên giới năm 1950. Nơi đây là một trong những khu vực ở Việt Nam được người tiền sử chiếm cư từ rất sớm, cố đô của một số triều đại phong kiến và đặc biệt là cái nôi của Cách mạng Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO Đắk Nông được UNESCO công nhận ngày 7/7/2020, Công viên có diện tích 4.760 km², trải dài trên địa bàn 5 huyện: Krông Nô, Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk Glong và thành phố Gia Nghĩa thuộc tỉnh Đắk Nông. Công viên có tới 150 di sản địa chất, khoảng 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, bao gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các miệng núi lửa, thác nước...

Công viên Địa chất Đắk Nông từ lâu đã nổi tiếng là một vùng đất đỏ trù phú với hệ sinh thái rừng nhiệt đới, nơi lưu giữ các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học, nhiều nét độc đáo về văn hóa, địa chất, tự nhiên cũng như dấu tích hoạt động của người tiền sử. Dung nham từ các đợt phun trào của núi lửa đã bao phủ đến một nửa diện tích của vùng đất này, hình thành nên vùng đất đỏ bazan rộng lớn trù phú, màu mỡ. Cho đến cách đây 10.000 năm, núi lửa vẫn còn hoạt động ở khu vực này, tạo nên hệ thống hang động núi lửa độc đáo, đồ sộ nhất Đông Nam Á. Đặc biệt, nhiều dấu tích cư trú của người tiền sử có niên đại hàng chục nghìn năm đã được tìm thấy trong các hang động này.

Phát triển du lịch địa chất - một hướng đi mới ảnh 2Khu du lịch sinh thái cụm thác Đray Sáp - Gia Long tại xã Đắk Sôr, Krông Nô (Đắk Nông) nằm trong hệ thống hang động núi lửa Krông Nô, thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông. Ảnh: Nguyên Dung-TTXVN

Chưa kể, gần đây Công viên địa chất Lý Sơn - Sa Huỳnh cũng đã nộp hồ sơ lên UNESCO đề nghị công nhận. Ngoài ra, 2 tỉnh Lạng SơnPhú Yên đang chuẩn bị để thành lập công viên địa chất làm cơ sở trình UNESCO công nhận.

Theo Tiến sỹ Trịnh Hải Sơn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, để phát triển nền kinh tế - xã hội có hiệu quả dựa trên di sản địa chất nhân tạo cần có một kế hoạch tốt ngay từ đầu khi quy hoạch các mỏ đã khai thác vào di tích địa chất với mục đích du lịch. Trong hàng ngàn mỏ khai thác ở Việt Nam, hầu như chưa lên kế hoạch để phát triển các mỏ này sau khi ngưng khai thác để trở thành một di tích địa chất. Mô hình này giúp địa phương bảo vệ và khai thác hợp lý, bền vững các mỏ khoáng sản và khoanh vùng các di sản địa chất có giá trị khoa học cao phục vụ nghiên cứu và bảo tồn cho thế hệ sau.

Phát triển du lịch địa chất - một hướng đi mới ảnh 3Thảo nguyên Đồng Lâm thuộc xã Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, nằm trong khu vực dự án xây dựng Công viên địa chất toàn cầu tỉnh Lạng Sơn. Ảnh: TTXVN phát

Hướng tới du lịch địa chất

Hiện nay, trên Thế giới có hơn 120 công viên địa chất toàn cầu được UNESCO công nhận. Sau khi gia nhập mạng lưới, hoạt động du lịch ở các vùng này đều phát triển vượt bậc. Cụ thể ở Việt Nam, Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn - Hà Giang và Công viên địa chất Non nước Cao Bằng sau khi được UNESCO công nhận, hàng năm đã đón hàng nghìn du khách tới thăm quan và 2 công viên địa chất trên đã khá thành công trong việc giữ gìn và phát huy giá trị của di sản địa chất; đồng thời còn tạo ra các giá trị phát triển kinh tế - xã hội cho cộng đồng người dân bản địa nơi đây.

Du lịch địa chất là loại hình du lịch bền vững, mang tính giáo dục và mang lại lợi ích cho cộng đồng địa phương có liên quan, đã được áp dụng từ lâu ở Việt Nam dưới nhiều hình thức khác nhau. Công viên địa chất nổi lên như là một loại hình mới trong lĩnh vực du lịch địa chất, mở ra một kỷ nguyên mới của trách nhiệm xã hội và du lịch thân thiện với môi trường Việt Nam. Công viên địa chất thúc đẩy một mô hình bảo vệ tích hợp giữa bảo tồn các đặc điểm và di sản địa chất nổi bật, đồng thời khuyến khích các cơ hội giáo dục và phát triển kinh tế - xã hội.

Theo ông Trương Quang Quý, Giám đốc Bảo tàng Địa chất Việt Nam, sự phát triển của ngành Du lịch di sản đã và đang góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, tài nguyên thiên nhiên và đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế đất nước. Cộng đồng quốc tế đang ngày càng nhận thức sâu sắc về sự cần thiết phải bảo vệ các di sản địa chất chung của toàn nhân loại, hoặc các khu vực địa chất có giá trị khoa học, giáo dục, văn hóa và thẩm mỹ, công viên địa chất sẽ trở thành một đặc điểm phổ biến chung cho toàn khu vực Đông Nam Á. Ở Việt Nam, một số khu dự trữ sinh quyển, di sản thiên nhiên thế giới đã được công nhận về mặt giá trị tự nhiên cũng rất có tiềm năng phát triển và hưởng lợi từ du lịch địa chất.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động của các công viên địa chất, Tiến sỹ Trịnh Hải Sơn cho rằng, cần đẩy mạnh các hoạt động phối hợp, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong nước và quốc tế trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị các danh hiệu của UNESCO nói chung và danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO nói riêng.

Diệu Thúy

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Việc sáp nhập hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai để hình thành một tỉnh mới là chủ trương lớn, mang tính chiến lược của Trung ương nhằm tạo ra một cực tăng trưởng mới cho vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Đối với lĩnh vực du lịch, đây là một bước ngoặt quan trọng, tạo ra nhiều thời cơ to lớn song đặt ra không ít thách thức cần được nhận diện và giải quyết đồng bộ.

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch quốc tế Lào Cai 2025, ngày 6/6, UBND tỉnh Lào Cai tổ chức tọa đàm "Kết nối phát triển du lịch xanh". Các đại biểu thống nhất cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc kết nối du lịch xanh giữa các vùng, các địa phương để phát triển bền vững.

Số hóa để phát triển du lịch

Số hóa để phát triển du lịch

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Mai Sơn, từ nay đến hết năm 2025, tỉnh tiếp tục tập trung thực hiện nhiều giải pháp phát triển du lịch, trong đó chú trọng quảng bá, xúc tiến, kích cầu, đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực này.

Ẩm thực Lào Cai - thỏi nam châm hút khách

Ẩm thực Lào Cai - thỏi nam châm hút khách

Trong muôn vàn thú vui của hành trình tìm hiểu văn hóa, bản sắc một vùng đất thì khám phá ẩm thực luôn là điều không thể thiếu đối với mỗi du khách. Xác định ẩm thực là con đường tiếp cận nhanh chóng, gần gũi, dễ chạm vào cảm xúc du khách, có khả năng ghi dấu ấn mạnh mẽ và hỗ trợ phát triển du lịch tích cực, những người làm du lịch ở Lào Cai đã và đang ngày càng phát huy hiệu quả sức hấp dẫn của ẩm thực truyền thống, đồng thời phát triển, sáng tạo ẩm thực hiện đại, coi đây là thỏi nam châm hút khách bền vững.

Yên Bái: Mở hướng phát triển kinh tế từ du lịch kết hợp bảo vệ rừng

Yên Bái: Mở hướng phát triển kinh tế từ du lịch kết hợp bảo vệ rừng

Mù Cang Chải là huyện vùng cao của tỉnh Yên Bái có hệ sinh thái rừng đa dạng và phong phú các loài động, thực vật. Tận dụng tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm và nghỉ dưỡng, những năm qua huyện triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm quản lý, bảo vệ rừng theo hướng bền vững. Việc bảo vệ rừng không chỉ có ý nghĩa duy trì nguồn tài nguyên thiên nhiên mà còn có vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch của huyện.

Phát triển du lịch nông nghiệp hữu cơ gắn với bảo tồn văn hóa bản địa

Phát triển du lịch nông nghiệp hữu cơ gắn với bảo tồn văn hóa bản địa

Nơi núi rừng xã Ninh Tây (thị xã Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa), giáp với tỉnh Đắk Lắk, tiếng cồng chiêng của đồng bào Ê Đê vẫn vang vọng giữa không gian thanh bình với những mái nhà và vườn trái cây xanh mướt. Người dân gắn bó với nghề nông và dành trọn tâm huyết để gìn giữ và lan tỏa bản sắc văn hóa của dân tộc bản địa.

Lào Cai đầu tư xây dựng 18 điểm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng

Lào Cai đầu tư xây dựng 18 điểm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng

UBND tỉnh Lào Cai đã phê duyệt Đề án Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Ban Quản lý rừng phòng hộ thị xã Sa Pa, Ban Quản lý rừng phòng hộ thành phố Lào Cai, Khu bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Văn Bàn giai đoạn 2022 - 2030, trong đó có 8 điểm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng được quy hoạch trên diện tích gần 49.000ha tại các địa phương, tổng vốn đầu tư trên 2.843 tỷ đồng.

Tăng sức hấp dẫn cho Cao nguyên Mộc Châu

Tăng sức hấp dẫn cho Cao nguyên Mộc Châu

Cao nguyên Mộc Châu, tỉnh Sơn La là vùng đất rộng lớn với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu ôn hòa. Đặc biệt, nhiệt độ ở Mộc Châu vào mùa hè khá mát mẻ, không khí trong lành, rất phù hợp du lịch nghỉ dưỡng.

Cao nguyên đá Đồng Văn: Đòn bẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững nơi cực Bắc

Cao nguyên đá Đồng Văn: Đòn bẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững nơi cực Bắc

Nằm ở địa đầu cực Bắc của Tổ quốc, Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn không chỉ là vùng đất chứa đựng những giá trị di sản địa chất, văn hóa, lịch sử quý giá mà còn là điểm tựa quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế - xã hội bền vững của tỉnh Hà Giang.

Đưa vào vận hành chuyến tàu du lịch 'Hành trình về với đất võ'

Đưa vào vận hành chuyến tàu du lịch 'Hành trình về với đất võ'

Ngày 1/5, tỉnh Bình Định đã chính thức đưa vào vận hành chuyến tàu trải nghiệm văn hóa “Hành trình văn hóa – Về miền đất võ”. Đây là sản phẩm du lịch mới do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Định phối hợp tổ chức cùng Hiệp hội Du lịch tỉnh, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và FLC Hotels & Resorts.

Du khách sẽ có những trải nghiệm thú vị, đáng nhớ khi đến Sơn La

Du khách sẽ có những trải nghiệm thú vị, đáng nhớ khi đến Sơn La

Kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 năm nay kéo dài 5 ngày. Dự kiến đông đảo du khách sẽ đến tham quan, nghỉ dưỡng, các địa phương, khu, điểm kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh Sơn La đã chủ động chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân lực và nâng cao chất lượng dịch vụ, lưu trú, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của du khách.

Sa Pa - Xứ sở của tình yêu

Sa Pa - Xứ sở của tình yêu

Trong không khí hân hoan, phấn khởi của cả nước chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và Ngày Quốc tế Lao động 1/5, tối 29/4, tại khu vực Sân Quần, UBND thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khai mạc Lễ hội mùa hè năm 2025 với chủ đề “Sa Pa - Xứ sở của tình yêu”. Đây là một trong những lễ hội thường niên đã trở thành sản phẩm văn hóa du lịch đặc trưng mang bản sắc và thương hiệu riêng có của thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai.

Du lịch Hà Giang dịp lễ 30/4 và 1/5: Làm mới sản phẩm, nâng cấp cơ sở hạ tầng, sẵn sàng phục vụ du khách

Du lịch Hà Giang dịp lễ 30/4 và 1/5: Làm mới sản phẩm, nâng cấp cơ sở hạ tầng, sẵn sàng phục vụ du khách

Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 năm nay kéo dài đến 5 ngày, là khoảng thời gian lý tưởng để du khách tìm về với thiên nhiên hoang sơ, cảnh sắc hùng vĩ và bản sắc văn hóa đặc sắc của vùng cao Hà Giang. Với vị trí địa đầu Tổ quốc, Hà Giang không chỉ hấp dẫn du khách bởi những dãy núi trùng điệp mà còn bởi những giá trị văn hóa truyền thống phong phú, những cung đường mê hoặc lòng người và tình người nồng hậu nơi biên cương.

Giấc mơ trên “cổng trời” Mường Lống

Giấc mơ trên “cổng trời” Mường Lống

Từng là “thủ phủ” của cây thuốc phiện, xã Mường Lống (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) giờ đây đang trở mình thành một điểm đến du lịch cộng đồng độc đáo giữa đại ngàn. Những người Mông quanh năm gắn bó với nương rẫy, nay đang học cách đón khách, làm du lịch và tự tay viết lại câu chuyện cuộc đời trên chính mảnh đất mình sinh ra.

Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên trở thành vườn quốc gia thứ 35 cả nước

Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên trở thành vườn quốc gia thứ 35 cả nước

Chiều 25/4, tại huyện Thường Xuân, Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa đã tổ chức lễ công bố quyết định chuyển hạng Khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên thành Vườn quốc gia Xuân Liên. Với quyết định chuyển hạng này, Vườn quốc gia Xuân Liên chính thức trở thành vườn quốc gia thứ 35 của cả nước.

Côn Đảo: Từ “địa ngục trần gian” đến “thiên đường du lịch"

Côn Đảo: Từ “địa ngục trần gian” đến “thiên đường du lịch"

Nằm cách đất liền hơn 230 km, Côn Đảo từng là nơi giam giữ các chiến sĩ cách mạng và tù chính trị Việt Nam. Vào ngày 1/5/1975, Côn Đảo chính thức được giải phóng, khép lại một chương lịch sử 113 năm mang tên “địa ngục trần gian”, mở ra thời kỳ mới của hòa bình, phát triển. Sau 50 năm, Côn Đảo ngày nay đã khoác lên mình một diện mạo mới, trở thành “thiên đường du lịch sinh thái, lịch sử và tâm linh”.

Chợ phong lưu Khâu Vai - nơi tình yêu trở lại

Chợ phong lưu Khâu Vai - nơi tình yêu trở lại

Tối 22/4, tại Quảng trường trung tâm huyện Mèo Vạc (Hà Giang), đã diễn ra khai mạc Lễ hội Chợ phong lưu Khâu Vai 2025 - một trong những lễ hội đặc sắc, mang đậm dấu ấn văn hóa vùng cao nguyên đá Đồng Văn.

Nông trại du lịch đầu tiên tại An Giang đạt chuẩn OCOP 3 sao

Nông trại du lịch đầu tiên tại An Giang đạt chuẩn OCOP 3 sao

Giữa bạt ngàn cây trái và đồng ruộng xanh mướt của xã Mỹ Khánh (thành phố Long Xuyên, An Giang), nông trại Phan Nam đã tiên phong kết hợp sản xuất nông nghiệp công nghệ cao gắn với khai thác du lịch sinh thái và giáo dục thực nghiệm độc đáo thu hút hàng chục nghìn du khách mỗi năm. Cuối năm 2024, điểm du lịch nông trại Pham Nam được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao; đây là sản phẩm OCOP du lịch nông trại đầu tiên của tỉnh An Giang.

Trình diễn nghệ thuật dân tộc tại chương trinh. Ảnh: Hoàng Nguyên - TTXVN

Khai mạc chương trình “Du lịch Đại Từ - Hương chè lan tỏa”

Ngày 19/4, tại xã Hoàng Nông, UBND huyện Đại Từ (Thái Nguyên) tổ chức chương trình “Du lịch Đại Từ - Hương chè lan tỏa”, đồng thời công bố Quyết định công nhận các xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024; trao chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp huyện năm 2025.

Cột cờ Lũng Cú nằm ở đỉnh Lũng Cú, còn gọi là đỉnh núi Rồng (Long Sơn) thuộc xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Ảnh: Thành Đạt - TTXVN

Cột cờ Quốc gia Lũng Cú - Nơi non sông gửi trọn hồn thiêng dân tộc

Nằm sừng sững trên đỉnh núi Rồng, giữa đại ngàn núi đá tai mèo trập trùng của Cao nguyên Đồng Văn (Hà Giang), Cột cờ Quốc gia Lũng Cú không chỉ là điểm cực Bắc thiêng liêng của Tổ quốc, còn là biểu tượng hào hùng của chủ quyền quốc gia. Nơi đây, lá cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới trong gió đại ngàn, ghi dấu bao thế hệ người Việt đổ mồ hôi, xương máu gìn giữ từng tấc đất cha ông để lại.