Tổng tiến công Xuân 1968 (Bài 4): Khắc ghi tinh thần bất khuất của dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc

Tổng tiến công Xuân 1968 (Bài 4): Khắc ghi tinh thần bất khuất của dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc
Bài 4 (tiếp theo và hết): Khắc ghi tinh thần bất khuất của dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc

Ký ức không quên

Hơn một nửa đội hình dân công hỏa tuyến đã ra đi mãi mãi sau đêm 15/6/1968. Gần 50 năm sau, ký ức về đêm bi thương ấy vẫn hiển hiện trong tâm trí những người sống sót sau trận càn kinh hoàng của địch ngày ấy.

Bà Nguyễn Thị Khỏi, một dân công sống sót sau trận càn đêm 15/6/1968 kể lại: “Tôi nằm xuống đìa dứa nhưng ngộp quá chịu không nổi, ngạt thở mà há miệng ra là nước tràn vào. Xác định sống chết gì chắc cũng tại nơi này, tôi gượng hai tay để đứng lên nhưng bụi dứa vừa bị máy bay bắn lật gốc đè lên vai. Cố gắng lắm tôi mới đứng dậy được. Lúc này, chiếc máy bay với cái đầu bóng sáng của nó chạy tới đằng trước, ở đằng sau là một khoảng tối, tôi cố hết sức gượng dậy và chạy khỏi đìa dứa, nếu không chắc cũng không còn".
Bà Phạm Thị Ôi kể về trận càn kinh hoàng của địch năm xưa, cướp đi mạng sống của 32 dân công Vĩnh Lộc tại Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh), nơi ghi dấu mốc son chói lọi của lực lượng Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc trong đợt Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Ảnh: Xuân Khu – TTXVN
Bà Phạm Thị Ôi kể về trận càn kinh hoàng của địch năm xưa, cướp đi mạng sống của 32 dân công Vĩnh Lộc tại Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh), nơi ghi dấu mốc son chói lọi của lực lượng Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc trong đợt Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Ảnh: Xuân Khu – TTXVN

Nhắc lại thời điểm đó, bà Phạm Thị Ôi (Bảy Ôi) chia sẻ, sau trận càn của địch, 32 người chết, còn lại đa phần người bị thương nặng. Mấy ngày sau, Mỹ càn xuống, kiểm tra bắt đi cả chục người, trong đó toàn người bị thương. Sau này bà mới biết, những người bị thương đó bị lính Mỹ đưa đi tra hỏi, nhưng không thể tìm được chứng cứ nên chúng phải trả các chị về nhà.
          
Bà Lê Thị Khuynh (Ba Trang) khi đó là đảng viên trẻ, tham gia cách mạng từ năm 1960, phục vụ dân công hỏa tuyến 1967 – 1968. Bà sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng, cha là ông Lê Văn Nhặt, Bí thư Chi bộ mật tại địa phương. Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng nhắc lại những kỷ niệm năm xưa đôi mắt bà lại rớm lệ, khi hình ảnh bị thương của chị em dân công vẫn còn in đậm trong tâm trí bà.

Bà Lê Thị Khuynh cho biết: “Hình ảnh một nữ dân công bị thương ở bụng lòi ruột ra, chính tay tôi lấy cái chén úp lên rồi băng bó lại. Sau khi băng bó, tôi đưa cô ấy về nhà. Gặp lúc giặc lùng sục dữ quá, nên gia đình đem giấu vào gốc rơm. Giặc đi rồi, gia đình tức tốc đưa nữ dân công ra chăm sóc nhưng do vết thương nhiễm trùng nặng nên đã ra đi”. “Đêm đó, theo sự chỉ đạo của đồng chí Phạm Văn Be (Bí thư Đảng ủy xã), tôi ở lại nấu và vắt gần 100 nắm cơm cho bộ đội Sư đoàn 9. Vì vậy, tôi không tham gia đoàn dân công hôm đó, nếu không thì…”, bà Lê Thị Khuynh bùi ngùi nói.
 
Mãi khắc ghi tinh thần bất khuất
Con đường mòn cách đây 50 năm dân công hỏa tuyến vẫn thường đi tải đạn, tải lương, nay đã trở thành con đường rộng lớn, với nhà cửa hai bên cùng những hàng cây xanh ngát. Con đường in “dấu chân lịch sử” đó hiện được mang tên chính những con người đã làm nên lịch sử - đường Dân Công Hỏa Tuyến.         
               
Theo Đảng bộ huyện Bình Chánh, sự hy sinh của các chiến sĩ dân công Vĩnh Lộc là điểm son sáng ngời về tinh thần yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng của dân tộc Việt Nam.

Nơi 32 dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc ngã xuống năm xưa nay là Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968, nơi ghi dấu tích về bản hùng ca của các cô gái vùng ven Sài Gòn đi dân công phục vụ chiến trường, những tấm gương sáng ngời về tinh thần vượt gian khổ, sẵn sàng hy sinh, vững tin vào thắng lợi. Đây chính là địa điểm văn hóa, nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.
         
Khắc ghi công lao to lớn của dân công hỏa tuyến vùng “vành đai lửa” Vĩnh Lộc, năm 2010, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho tập thể 32 dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 (xã Vĩnh Lộc, huyện Bình Chánh, Sài Gòn – Gia Định).
Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh), nơi ghi dấu mốc son chói lọi của lực lượng Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc trong đợt Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Đây là nơi 32 dân công đã ngã xuống sau trận càn của địch đêm 15/6/1968. Ảnh: Xuân Khu – TTXVN
Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc Mậu Thân 1968 (xã Vĩnh Lộc A, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh), nơi ghi dấu mốc son chói lọi của lực lượng Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc trong đợt Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968. Đây là nơi 32 dân công đã ngã xuống sau trận càn của địch đêm 15/6/1968. Ảnh: Xuân Khu – TTXVN
       
Nhiều năm qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên xã Vĩnh Lộc A... đã phối hợp cùng nhiều đơn vị khác triển khai các hoạt động tu sửa, làm vệ sinh, trồng cây xanh tại Khu Di tích Dân công hỏa tuyến; chăm sóc các bà, các bác, người có công...; tuyên truyền, giáo dục tấm gương chiến đấu và hy sinh anh dũng của các bà, các bác, các chị, góp phần giúp nhân dân trong xã, đặc biệt là giới trẻ hiểu đúng, trân trọng lịch sử cách mạng hào hùng của địa phương, từ đó xây dựng lý tưởng cách mạng cho giới trẻ, tích cực tham gia các các phong trào thi đua yêu nước tại địa phương, hoàn thành tốt nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
               
Theo bà Phạm Thị Ôi, tinh thần quả cảm, sự hy sinh to lớn của các cô dân công khi xưa vẫn được lưu giữ nguyên vẹn trong tâm trí những người con đất Vĩnh Lộc A hôm nay.

Trong những ngày lễ, kỳ nghỉ hè, các học sinh, thanh thiếu niên trong xã vẫn thường xuyên đến đặt hoa, thắp hương viếng tại Khu di tích Dân công hỏa tuyến Vĩnh Lộc, để được nghe kể về tấm gương anh dũng của các cô dân công khi xưa. Những người may mắn thoát làn lửa đạn của địch như bà cũng thấy ấm lòng.
               
Theo Đảng bộ huyện Bình Chánh, sự kiện 32 dân công hỏa tuyến là bài học sáng ngời trong trang sử hào hùng của huyện Bình Chánh, xã Vĩnh Lộc, góp phần tô thắm trang sử vàng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Sự kiện này có ý nghĩa lớn lao trong giáo dục truyền thống đối với thanh niên Vĩnh Lộc (Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh) nói riêng và thế hệ trẻ nói chung./.
Báo ảnh Dân tộc và Miền núi/TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Huyện Kon Rẫy hoàn thành công tác xóa nhà tạm đầu tiên tại Kon Tum

Huyện Kon Rẫy hoàn thành công tác xóa nhà tạm đầu tiên tại Kon Tum

Thực hiện phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025”, tỉnh Kon Tum đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong việc giúp người dân, nhất là người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn được sinh sống tại nơi ở mới, khang trang và sạch đẹp hơn. Trong đó, huyện Kon Rẫy (tỉnh Kon Tum) là một trong những địa phương nổi bật khi hoàn thành việc xóa 155 căn nhà tạm, dột nát trước thời hạn kế hoạch đề ra.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Nhiều năm nay, cuộc sống của người dân ở một số bản vùng cao Yên Bái chưa có điện lưới quốc gia gặp nhiều khó khăn. Niềm mong mỏi lớn nhất của bà con lúc này là Nhà nước, tỉnh Yên Bái sớm đầu tư, xây dựng công trình điện lưới, giúp người dân ổn định cuộc sống sinh hoạt, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới của tỉnh.

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Ngày 5/6, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an thành phố Huế thông tin, hàng chục cán bộ, chiến sĩ đơn vị cùng các phương tiện xuyên đêm 4/6 cứu hộ thành công bốn người dân bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ chảy xiết trong rừng ở huyện miền núi, biên giới A Lưới.

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Ngày 5/6, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, tính đến hiện tại đã có 6/9 địa phương trong tỉnh hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và bàn giao cho người dân vào sử dụng.

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Thiếu đường dẫn lên cầu, người dân vẫn phải qua sông bằng phà

Công trình Cầu vượt sông Krông Bông (thuộc Dự án Bố trí ổn định dân di cư tự do tại xã Vụ Bổn, huyện Krông Pắc) được khởi công từ tháng 5/2023 dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2023. Công trình đã thi công hoàn thành hạng mục cầu với khối lượng thực hiện đạt khoảng 97% nhưng hơn một năm qua vẫn chưa có đường dẫn lên cầu. Do đó, hằng ngày người dân phải “vượt sông” bằng phà, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, nhất là trong mùa mưa lũ.