Chùa Thiên Mụ - điểm đến nổi tiếng ở thành phố Huế

Chùa Thiên Mụ - điểm đến nổi tiếng ở thành phố Huế
"Gió đưa cành trúc la đà
Tiếng chuông Thiên Mụ, canh gà Thọ Xương

Thuyền về xuôi mái sông Hương

Có nghe tâm sự đôi đường đắng cay"

Nếu như Hà Nội có chùa Một Cột, Huế lại nổi tiếng với ngôi chùa Thiên Mụ. Cách trung tâm thành phố Huế chừng 4km, chùa nằm ở cuối đường Kim Long, thuộc phường Hương Long, cạnh dòng sông Hương thơ mộng, như tô thêm nét duyên dáng cho khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của Huế, mê hoặc du khách đến tham quan, vãn cảnh.
 
Tác phẩm ảnh chùa Thiên Mụ của tác giả Nicolas Cornet. Nguồn: TTXVN
Tác phẩm ảnh chùa Thiên Mụ của tác giả Nicolas Cornet. Nguồn: TTXVN

Trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên - Huế hiện có 618 cơ sở thờ tự, trong đó 305 tự viện có Tăng Ni thường trú (3 ngôi quốc tự, 180 chùa Tăng, 125 chùa Ni), 313 đơn vị Niệm Phật đường, 6 chùa được công nhận di tích cấp quốc gia, số chư tăng gồm 643 vị và 524 vị ni. Huế vốn là nơi có nhiều ngôi chùa cổ kính nổi tiếng của Việt Nam nhưng ngôi chùa xưa nhất phải kể đến là chùa Thiên Mụ - nơi có sự tích ra đời gắn liền với bước chân mở đường của vị chúa Nguyễn đầu tiên xứ Đàng Trong.

Chùa được xây dựng từ năm 1601, dưới thời chúa Nguyễn Hoàng. Sau đó chùa được xây dựng lại quy mô hơn dưới thời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691-1725). Ngoài chuông lớn, chùa còn có thêm hàng chục công trình kiến trúc rất quy mô như điện Thiên Vương, điện Đại Hùng, nhà Thuyết Pháp, lầu Tàng Kinh, phòng Tăng, nhà Thiền... Ông còn đích thân viết bài văn bia nói về việc xây dựng các công trình kiến trúc ở đây, ca tụng triết lý của đạo Phật, ghi rõ sự tích Hòa thượng Thạch Liêm - người có công lớn trong việc giúp chúa Nguyễn chấn hưng Phật giáo ở Đàng Trong. Bia được đặt trên lưng một con rùa đá rất lớn, trang trí đơn sơ nhưng tuyệt đẹp, nay vẫn còn trong khuôn viên chùa.

Với quy mô được mở rộng và cảnh đẹp tự nhiên, ngay từ thời đó, chùa Thiên Mụ đã trở thành ngôi chùa đẹp nhất xứ Đàng Trong. Trải qua bao biến cố lịch sử, chùa Thiên Mụ đã từng được dùng làm đàn Tế Đất dưới triều Tây Sơn (khoảng năm 1788), sau đó được trùng tu tái thiết nhiều lần dưới triều các vua nhà Nguyễn. Năm 1844, nhân dịp mừng lễ “bát thọ" (mừng sinh nhật thứ tám mươi) của bà Thuận Thiên Cao Hoàng hậu (vợ vua Gia Long, bà nội của vua Thiệu Trị), vua Thiệu Trị kiến trúc lại ngôi chùa một cách quy mô hơn: xây thêm tháp Từ Nhân (sau đổi là Phước Duyên), đình Hương Nguyện và dựng 2 tấm bia ghi chép thơ văn của nhà vua.

Khi du khách đến gần chùa, điều thu hút sự chú ý đầu tiên là tòa tháp hình bát giác bảy tầng mang tên Phước Duyên. Tháp Phước Duyên là một biểu tượng nổi tiếng gắn liền với chùa Thiên Mụ. Tháp cao 23m, gồm bảy tầng, được xây dựng ở phía trước chùa. Mỗi tầng tháp đều có thờ tượng Phật. Bên trong có cầu thang hình xoắn ốc dẫn lên tầng trên cùng, nơi trước đây có thờ tượng Phật bằng vàng. Phía trước tháp là đình Hương Nguyện. Chùa Thiên Mụ được xếp vào hai mươi thắng cảnh đất Thần Kinh với bài thơ "Thiên Mụ chung thanh" do đích thân vua Thiệu Trị sáng tác và được ghi vào bia đá dựng gần cổng chùa. Năm 1862, dưới thời vua Tự Đức, để cầu mong có con nối dõi, nhà vua sợ chữ "Thiên" phạm đến Trời nên cho đổi từ "Thiên Mụ" thành "Linh Mụ" (Bà mụ linh thiêng). Mãi đến năm 1869, vua mới cho dùng lại tên Thiên Mụ như trước. Bởi vậy trong dân gian, người ta vẫn dùng cả hai tên khi muốn nhắc đến chùa này.

Trận bão khủng khiếp năm 1904 đã tàn phá ngôi chùa nặng nề. Nhiều công trình bị hư hỏng, trong đó đình Hương Nguyện bị sụp đổ hoàn toàn. Qua nhiều đợt trùng tu lớn nhỏ, ngoài những công trình kiến trúc như tháp Phước Duyên, điện Đại Hùng, điện Địa Tạng, điện Quan Âm... cùng bia đá, chuông đồng, chùa Thiên Mụ ngày nay còn là nơi có nhiều cổ vật quý giá không chỉ về mặt lịch sử mà còn về nghệ thuật. Những bức tượng Hộ Pháp, tượng Thập Vương, tượng Phật Di Lặc, tượng Tam Thế Phật... hay các hoành phi, câu đối ở đây đều ghi dấu thời kỳ lịch sử vàng son của chùa Thiên Mụ.

Từ 2003-2007, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế đã trùng tu di tích chùa Thiên Mụ. Công trình có tổng vốn đầu tư 27 tỷ đồng, vay từ nguồn vốn ODA của Nhật Bản, với nhiều hạng mục được trùng tu, trong đó 2 hạng mục chính là tháp Phước Duyên và điện Đại Hùng. Tháp Phước Duyên là tòa tháp hình bát giác 7 tầng, cao trên 23m, xây bằng gạch vồ, vữa vôi...Đến thời điểm tu bổ tháp đã bị hư hại nặng như: Mái nứt gây thấm dột, các thanh sắt đỡ vòm nứt mục làm thành hệ thống nứt lớn trong khối xây, nhiều vết nứt xuyên tường, nước mưa thấm vào làm mục gạch, vữa. Gạch hoa mất nhiều bộ phận đã bị sửa chữa không đúng nguyên gốc.

Toàn bộ tháp Phước Duyên đã được vệ sinh khoa học để loại bỏ rêu mốc, hoàn trả màu sắc hài hòa bằng cách chấm màu, bảo quản chống ẩm tường. Hệ thống khe nứt được bơm keo và vữa để toàn khối hóa. Các thanh sắt được chống gỉ; 178 thanh (chiều dài trung bình 1,0-2,5m) được thay bằng thép không gỉ. Đặc biệt đã tìm lại quy luật phân bố gạch men hoa văn và phục hồi hệ thống lan can giả; chống thấm mái tháp, phục hồi Hồ lô và các con giao pháp lam, bố trí hệ chống sét.

Đối với điện Đại Hùng, toàn bộ điện được tu bổ, loại bỏ nền xi măng và lát lại nền gạch gốm, làm lại mái, gia cố căn chỉnh móng. Riêng chính điện được phục chế bằng gỗ kiền kiền thay cho kết cấu bê tông cốt thép. Các viên ngói liệt cũ được sử dụng lại trên công trình cùng với ngói mới. Cùng với đó là thực hiện công tác phòng mối mọt, gia cường chống gió bão, làm hệ thống chống sét và chiếu sáng bên trong, làm lớp ngăn ẩm nền...; loại bỏ lớp sơn công nghiệp và phục hồi các lớp sơn truyền thống. Toàn bộ các bích họa trên cổ diềm được bảo tồn (hạ giải từng đoạn tường có tranh, bảo quản giữ màu, chống mốc và lắp dựng trở lại), phục hồi màu sắc và các trang trí như nguyên gốc.

Trong khuôn viên chùa hiện nay là một vườn hoa được chăm sóc, vun trồng hàng ngày. Ở đó, hòn non bộ của vị tổ nghề hát tuồng Việt Nam Đào Tấn được đặt gần chiếc xe ô tô - di vật của cố Hòa thượng Thích Quảng Đức để lại trước khi châm lửa tự thiêu để phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của chế độ Ngô Đình Diệm năm 1963. Cuối khu vườn là khu mộ tháp của cố Hòa thượng Thích Đôn Hậu, vị trụ trì nổi tiếng của chùa Thiên Mụ, người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho những hoạt động ích đạo giúp đời. Khung cảnh này càng tôn thêm vẻ đẹp cổ kính và linh thiêng cho chùa Thiên Mụ...
Quốc Việt
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương và sự đồng lòng của người dân, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát tại tỉnh Thái Nguyên đang về đích đúng tiến độ, mang lại niềm hy vọng mới cho hàng trăm hộ nghèo trên địa bàn. Hoạt động này giúp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống và vươn lên phát triển kinh tế.

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp thông tin, từ đầu năm đến nay, khách du lịch đến tỉnh tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu vui cho ngành Du lịch tỉnh nhờ những nỗ lực xây dựng, quảng bá cũng như đầu tư, xây dựng sản phẩm đặc trưng, mang bản sắc riêng của địa phương, tạo bước đột phá mới trong bản đồ du lịch khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Tỉnh Lào Cai hiện có 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 3 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể. Địa phương đang tích cực bảo tồn, vun đắp, phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc tiêu biểu; biến di sản thành tài sản, coi đây là mỏ vàng để phát triển du lịch.

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Du lịch Lào Cai tiếp tục ghi nhận tín hiệu tăng trưởng tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, đặc biệt là sự gia tăng ổn định ở cả hai phân khúc là khách có lưu trú và khách trải nghiệm.

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Từ bao đời nay, ruộng bậc thang không chỉ là nơi canh tác phù hợp với địa hình miền núi, mà còn là biểu tượng sống động cho sự kết tinh giữa con người và thiên nhiên nơi địa đầu Tổ quốc.

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn hội tụ đầy đủ các giá trị về địa tầng cổ đại, hóa thạch quý hiếm, di tích khảo cổ và bản sắc văn hóa các dân tộc. Những giá trị nổi bật, riêng có này là điều kiện thuận lợi để khai thác, phát triển du lịch, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân. Đây là đánh giá của các nhà nghiên cứu, đại diện cơ quan quản lý văn hóa, du lịch trong nước tại Tọa đàm “Xây dựng và phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn”, do Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 28/6.

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Kon Tum là vùng đất chứa đựng những giá trị văn hóa đặc sắc của 43 dân tộc anh em; trong đó có 7 dân tộc thiểu số tại chỗ. Thiên nhiên ban tặng cho tỉnh những cảnh sắc hoang sơ, những cánh rừng nguyên sinh màu mỡ, trải dài từ đỉnh núi Ngọc Linh xuống tận Cao nguyên Pleiku. Chính những điều này đã tạo nên một vùng đất đầy những điều thú vị cho du khách khám phá, trải nghiệm.

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Sáu tháng đầu năm 2025, ngành Du lịch tỉnh Hòa Bình đã có những bước tăng trưởng tích cực khi đón hơn 3 triệu lượt khách, tăng 5,5% so với cùng kỳ 2024; doanh thu ước đạt 3.080 tỷ đồng. Hòa Bình đang dần khẳng định vị thế là điểm đến xanh và đậm đà bản sắc văn hóa của khu vực Tây Bắc.

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Sở hữu cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những nét văn hóa giàu bản sắc cùng hạ tầng đô thị được đầu tư khá hoàn thiện, thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La hội tụ nhiều thế mạnh để tổ chức các sự kiện văn hóa đặc sắc, nhiều giải thể thao hấp dẫn. Địa phương đã triển khai nhiều hoạt động như: Tuần văn hóa du lịch Mộc Châu vào dịp 2/9, lễ hội Hết chá, lễ hội Cầu mưa, lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền, ngày hội hái quả… thu hút đông đảo du khách đến tham gia và trải nghiệm.

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Ẩn mình giữa núi rừng Lạc Sơn (Hòa Bình), xã Miền Đồi không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ mà còn sở hữu những thửa ruộng bậc thang tầng lớp hùng vĩ, là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng. “Viên ngọc thô” ruộng bậc thang Miền Đồi vẫn đang chờ được "mài giũa" để tỏa sáng.

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Việc hợp nhất hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang để hình thành tỉnh Tuyên Quang mới là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình đổi mới tổ chức hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả, đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho ngành du lịch - lĩnh vực có vai trò ngày càng lớn trong cơ cấu kinh tế vùng cao.

Nét duyên vùng Tây Bắc

Nét duyên vùng Tây Bắc

Mai Châu là điểm đến hấp dẫn du khách bằng vẻ đẹp nguyên sơ của núi rừng, không khí mát mẻ và mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc. Với chủ trương phát triển du lịch cộng đồng bền vững, các địa phương như Pà Cò, bản Lác đã trở thành điểm sáng, bảo tồn di sản văn hóa, tạo sinh kế cho người dân.

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Rời giảng đường đại học, nhiều thanh niên ở xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) trở về quê hương, khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay. Nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu xuất hiện, không chỉ làm giàu cho bản thân, góp phần xóa đói giảm nghèo tại địa phương, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá văn hóa, con người Mù Cang Chải đến với du khách trong và ngoài nước.

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Giữa tháng 5 và tháng 6, khi những cơn mưa mùa Hạ đổ xuống cũng chính là lúc những thửa ruộng bậc thang ở huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) vào mùa đổ nước. Nước được “phủ” đầy trên bề mặt những thửa ruộng bậc thang sau cày ải, tương phản dưới ánh nắng mặt trời cùng những gam màu đa sắc hòa quyện với nhau, từ màu của nước, của đất, màu cây cối, trời mây... đã tạo nên một bức tranh bích họa giữa núi non hùng vỹ.

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Quảng Ngãi không chỉ nổi tiếng với những bãi biển hoang sơ, thắng cảnh hùng vĩ như Lý Sơn mà tiềm năng du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp cần được đánh thức và phát triển. Loại hình du lịch này được khai thác hợp lý sẽ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương; đồng thời góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống và thiên nhiên.

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Du lịch cộng đồng tại tỉnh Hòa Bình đang là một hướng đi chủ đạo, góp phần không nhỏ tạo sinh kế bền vững cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn thoát nghèo, vươn lên làm giàu gắn với xây dựng nông thôn mới.

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng đề cao các giá trị sống bền vững, du lịch chăm sóc sức khỏe (wellness tourism) nổi lên như một xu thế tất yếu. Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 60 km, vùng núi Ba Vì nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, nguồn dược liệu phong phú, là khu vực sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe. Việc kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, y học cổ truyền và các dịch vụ hiện đại đang mang đến những trải nghiệm nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe hấp dẫn cho du khách đến với Ba Vì.

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Các làng nghề truyền thống ở Cao Bằng đã tạo nhiều cơ hội việc làm, giúp tăng thu nhập cho người dân. Để bảo tồn và phát triển làng nghề, tỉnh Cao Bằng đã có những hướng đi bền vững, trong đó có việc kết hợp phát triển làng nghề với du lịch, chuyển đổi số, có sự hỗ trợ, đồng hành từ chính quyền địa phương.

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Tại Khu dự trữ thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng, xã vùng cao Thần Sa (huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên), các nhà khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện một loạt các di chỉ khảo cổ có niên đại từ trung kì đồ đá cũ đến sơ kì thời đại đồ đá mới, trong đó địa điểm quan trọng nhất là Mái đá Ngườm, được xếp hạng quốc gia năm 1982.

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Việc sáp nhập hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai để hình thành một tỉnh mới là chủ trương lớn, mang tính chiến lược của Trung ương nhằm tạo ra một cực tăng trưởng mới cho vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Đối với lĩnh vực du lịch, đây là một bước ngoặt quan trọng, tạo ra nhiều thời cơ to lớn song đặt ra không ít thách thức cần được nhận diện và giải quyết đồng bộ.

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch quốc tế Lào Cai 2025, ngày 6/6, UBND tỉnh Lào Cai tổ chức tọa đàm "Kết nối phát triển du lịch xanh". Các đại biểu thống nhất cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc kết nối du lịch xanh giữa các vùng, các địa phương để phát triển bền vững.