Các nhà vườn ở “thủ phủ nho” Ninh Thuận đang tất bật chăm sóc vườn nho với các giống chất lượng cao để tham gia cuộc thi “Giàn nho đẹp”; đồng thời phục vụ khách du lịch tham quan trong dịp Lễ hội Nho và Vang tỉnh Ninh Thuận năm 2023, đón nhận Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách Di sản Văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”, tổ chức từ ngày 13 – 18/6 tới đây.
Anh Tống Minh Hoàng (xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước) chăm sóc vườn nho Hạ đen. Ảnh: TTXVN phát
Ông Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Thuận cho biết, nằm trong chuỗi hoạt động chính của Lễ hội, cuộc thi "Giàn nho đẹp” lần đầu tiên được tỉnh tổ chức, hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho người trồng nho, người dân và du khách. Qua khảo sát các vườn nho trên địa bàn tỉnh, Sở Nông nghiệp đã phối hợp với các địa phương và nhà vườn lựa chọn 13 điểm vườn, hợp tác xã, trang trại có giàn nho đẹp tham gia cuộc thi, trong đó ưu tiên các vườn có giống nho mới, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao vào sản xuất.
Điểm mới của cuộc thi “Giàn nho đẹp” năm 2023 chính là sự trải nghiệm và đánh giá khách quan từ du khách. Theo đó, các nhà vườn tham gia dự thi sẽ thực hiện video, giới thiệu chi tiết địa chỉ, diện tích, giống nho và các hình ảnh về vườn nho đăng tải trên trang mạng xã hội do Ban Tổ chức cuộc thi thành lập, kêu gọi bình chọn và chia sẻ từ cộng đồng mạng và du khách, kết quả sẽ được cộng vào tổng điểm chung cuộc. Qua đó, quảng bá rộng rãi hình ảnh nho Ninh Thuận cũng như chia sẻ chính xác các điểm đến có giàn nho chín, đẹp vào dịp Lễ hội để du khách thưởng lãm; dự kiến Ban tổ chức sẽ trao giải vào chiều 16/6/2023.
Để chuẩn bị tốt cho cuộc thi “Giàn nho đẹp”, anh Nguyễn Đình Trí (chủ vườn nho Trí Hà, xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn) cho biết, gia đình đang chăm sóc 2,5 sào (2.500 m2) nho trong nhà màng với 3 giống nho mới gồm: nho Ngón tay đen NH04-102, nho hồng NH01-152 và nho Mẫu đơn NH01-212. Anh Trí đã canh thời gian để cắt cành cho ra trái, bao chùm quả, chăm sóc vườn nho để kịp chín đúng vào thời gian diễn ra lễ hội.
Giống nho NH01-152 có hình dáng, màu sắc quả bắt mắt. Ảnh: TTXVN phát
Còn tại xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, anh Tống Minh Hoàng (chủ trang trại nho Hoàng Yến) cho hay, để chuẩn bị cho cuộc thi và Lễ hội Nho và Vang của tỉnh, trang trại đang trồng 8 giống nho kết hợp với nhau, trong đó có nhiều giống nho mới để phục vụ du khách tham quan, chụp hình, thưởng thức nho tươi ngay tại vườn.
Hợp tác xã dịch vụ tổng hợp nông nghiệp Thái An (xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải) cũng đã lựa chọn được hai nhà vườn có giàn nho đẹp để tham dự cuộc thi. Ông Đoàn Văn Hoàng, chủ điểm tham quan vườn nho Gia Trinh chia sẻ, nhà vườn đang tích cực chăm sóc 4 sào nho (4.000m2) gồm các giống nho hồng NH01-152 và nho đỏ Red Cardinal; cắt cành, tỉa trái để có giàn nho chín đẹp, chùm to, quả ngon, ngọt đậm đà, căn thời gian thu hoạch đúng vào dịp tổ chức lễ hội. Cùng với đó, chỉnh trang cảnh quan, bố trí thêm tiểu cảnh, khu vực trưng bày các sản phẩm nho tươi và nho chế biến phục vụ du khách.
Ngoài các giống nho ăn tươi, thời gian này các nhà vườn cũng đang tích chăm sóc các vườn nho rượu Shiraz, Sauvignon Blanc, Cabernet… để phục vụ khách tham quan. Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Ninh Thuận đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các nhà vườn và địa phương có phương án định vị chính xác tọa độ các vườn nho tham gia cuộc thi, thông tin rộng rãi trên các kênh truyền thông báo chí. Đồng thời, bố trí nhân lực chuyên ngành hướng dẫn, giới thiệu các giống nho, nguồn gốc cũng như chất lượng các sản phẩm nho tươi và sau chế biến khi du khách có nhu cầu. Các nhà vườn, cơ sở đang tích cực dọn dẹp vệ sinh môi trường, cam kết không chèo kéo, nâng giá, tạo hình ảnh Ninh Thuận đẹp trong lòng du khách.
Vườn nho giống NH01-152 ở xã Phước Thuận (huyện Ninh Phước, Ninh Thuận). Ảnh: TTXVN phát
Tỉnh Ninh Thuận hiện có trên 1.000 ha trồng nho, tập trung nhiều ở các huyện Ninh Phước, Ninh Hải, Ninh Sơn, Thuận Nam và thành phố Phan Rang - Tháp Chàm, mỗi năm cung cấp cho thị trường từ 26.000 - 28.000 tấn nho tươi. Tuy chỉ chiếm khoảng 3 - 3,5% diện tích đất gieo trồng nông nghiệp nhưng giá trị sản xuất hàng năm từ cây nho chiếm 20% tổng giá trị sản xuất của ngành trồng trọt, trở thành cây trồng chủ lực trong chiến lược phát triển kinh tế nông nghiệp của tỉnh.
Theo lãnh đạo ngành Nông nghiệp tỉnh Ninh Thuận, trong giai đoạn cuối những năm 1990, nếu trồng 1 ha nho chăm sóc đúng kỹ thuật có thể cho thu nhập 200-300 triệu đồng/ha/năm thì giai đoạn hiện nay có thể đạt 500-600 triệu đồng/ha/vụ và từ 1-1,2 tỷ/ha/năm nhờ vào việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật, đưa công nghệ cao vào sản xuất (trồng giống nho mới, giống nho không hạt chất lượng cao, trồng nho theo tiêu chuẩn VietGAP, trồng nho trong nhà màng, sử dụng hệ thống tưới nước tiết kiệm, sử dụng chế chẩm sinh học, quản lý dịch hại cây trồng tổng hợp,...).
Ninh Thuận hiện có 4 giống nho ăn tươi (gồm nho đỏ Red Cardinal, nho xanh NH01-48, nho hồng NH01-152, nho ngón tay đen NH04-102) và giống nho rượu (Shiraz). Ngoài ra, tỉnh xác định các giống nho có triển vọng gồm 5 giống nho ăn tươi là NH01-153, NH01-39, NH01-96, NH01-26, NH04-195 và 3 giống nho rượu NH02-97, NH02-90, NH02-137. Trong thời gian tới, tỉnh sẽ đánh giá và đưa những giống có triển vọng vào sản xuất. Trong đó, giống nho chủ lực là nho đỏ (Red Cardinal) chiếm 63,36%; nho xanh NH01-48 chiếm 30,76%; nho hồng NH01-152 chiếm 1,9%; nho rượu Shiraz chiếm khoảng 2,75% và các loại nho khác chiếm 1,23% diện tích nho toàn tỉnh.
Đồng thời, một số giống nho mới cho năng suất cao, chất lượng tốt, đang trồng khảo nghiệm, đánh giá tính thích nghi để nhân rộng như nho NH01-212 (nho Mẫu đơn hay nho sữa Hàn Quốc), NH04-195 (nho Hạ đen), NH04-102 (nho Ngón tay đen) đây là những giống nho ăn tươi mới, nho không hạt chất lượng cao với nhiều triển vọng giúp người trồng nho nâng cao hiệu quả kinh tế.
Được biết, trong Chương trình Lễ hội Nho và Vang 2023, tỉnh Ninh Thuận sẽ kết hợp tổ chức “Hội thảo phát triển giá trị cây Nho và sản phẩm từ Nho tỉnh Ninh Thuận” để đánh giá thực trạng sản xuất, chia sẻ kinh nghiệm về sản xuất, thương hiệu, chất lượng nho và vang nho với các nhà quản lý, nhà khoa học, chuyên gia sản xuất rượu vang. Qua đó, xác định các cơ hội, thách thức về thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu để đề ra định hướng phát triển năm 2023 và những năm tiếp theo.
Nguyễn Thành
