 |
| Các khối đá vuông xếp sát nhau tạo nên hình khối độc đáo. Ảnh: Xuân Triệu - TTXVN |
Công viên địa chất là một khu vực tự nhiên, độc đáo, có ranh giới rõ ràng. Khu vực này có chứa đựng một tập hợp các di sản địa chất có giá trị khoa học, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên. Bên cạnh đó, nơ đây còn có các giá trị về đa dạng sinh học, khảo cổ, lịch sử, văn hóa xã hội và có diện tích lớn để phát triển kinh tế địa phương như phát triển du lịch và các dịch vụ phụ trợ khác. Một công viên địa chất quốc gia khi có đủ điều kiện sẽ được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu.
Tại tỉnh Phú Yên, nhiều địa điểm được đánh giá là có tiềm năng tiến hành thực hiện công viên địa chất như: Gành Đá Đĩa, khu vực các xã An Định, An Nghiệp, An Lĩnh (huyện Tuy An); khu vực Mũi Điện (huyện Đông Hòa).
Để đánh giá cụ thể hơn về tiềm năng hình thành công viên địa chất của tỉnh Phú Yên, mới đây, Đoàn công tác của Tổng Thư ký mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu cùng các nhà khoa học của Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) khảo sát thực tế tại nhiều điểm.
Ông Guy Martini, Tổng Thư ký mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu nhận định: Ấn tượng đầu tiên của ông là Phú Yên có nhiều điểm đến rất tốt. Ở đây có nhiều giá trị cộng hưởng với nhau về địa chất, tự nhiên, lịch sử, văn hóa. Đến đây, bạn có thể tìm hiểu về những ngọn hải đăng được xây từ thời Pháp; các kiểu loại đá granit, quá trình phong hóa đá… Phú Yên có nhiều điểm có thể liên kết lại để trở thành điểm đến hấp dẫn du khách và trong tương lai có thể hình thành được công viên địa chất.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Tân Văn - Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản đánh giá: Gành Đá Đĩa vốn nổi tiếng với vẻ đẹp cảnh quan vào bậc nhất của Việt Nam. Ở đây có rất nhiều khối đá có đủ hình dạng, kích thước. Danh thắng này hiện trở thành một điểm đến hấp dẫn du khách. Nếu trở thành một khu công viên địa chất, chúng ta có thể tìm hiểu và giới thiệu thêm nhiều nội dung về kiểu loại đá, nguồn gốc hình thành, tuổi đá… Bên cạnh đó, chúng ta còn có những “câu chuyện” về đá khác để kể cho du khách nghe. Khu vực Gành Đá Đĩa còn có bãi biển rất đẹp nên sẽ là điểm đến lý tưởng và quan trọng của công viên địa chất.
Từ những nhận xét đánh giá của các chuyên gia, nhà khoa học, tỉnh Phú Yên đang nỗ lực trong việc bảo vệ, bảo tồn và phát huy giá trị các di sản vật thể, phi vật thể trên địa bàn. Cùng với đó là thực hiện nghiên cứu chuyên sâu để có những luận chứng khoa học trước khi đề xuất công nhận một số khu vực là công viên địa chất.
Ông Phạm Văn Bảy, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Yên cho biết: Để hình thành một công viên địa chất và hướng tới được công nhận là công viên địa chất toàn cầu thì có rất nhiều yêu cầu và nhiều bước tiến hành. Trước hết, chúng tôi sẽ khảo sát, đánh giá lại một cách cụ thể tài nguyên về địa chất và các điều kiện đi kèm. Tỉnh Phú Yên có rất nhiều khu vực đá có hình khối, kích thước đẹp trải dài từ thị xã Sông Cầu cho đến khu vực Mũi Điện (huyện Đông Hòa). Bên cạnh đó, Phú Yên còn có hệ san hô rất độc đáo dưới biển và các vách đá ở khu vực miền núi. Ngoài các yếu tố địa chất, Phú Yên có nhiều di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc. Đây cũng là điều kiện để hình thành được công viên địa chất. Cuối cùng đó là sự đồng thuận của các cấp chính quyền và người dân để bảo vệ, bảo tồn và phát huy các giá trị này.
Tỉnh Phú Yên đã có đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ cho thực hiện một đề tài cấp Nhà nước để nghiên cứu đánh giá lại giá trị di sản, địa chất. Đây sẽ là căn cứ khoa học để đề xuất công nhận một số khu vực của tỉnh Phú Yên là công viên địa chất toàn cầu. Địa phương mong muốn các nhà khoa học tư vấn về tính khả thi, lộ trình và khung thời gian hợp lý để xây dựng hồ sơ đề nghị danh hiệu quốc tế cho danh thắng quốc gia Gành Đá Đĩa như những địa điểm khác. Qua đó, giúp Phú Yên gia nhập chuỗi giá trị các điểm đến du lịch địa chất, mở rộng hoạt động hợp tác và hội nhập quốc tế trong thời gian tới.
Xuân Triệu
TTXVN
