Sức sống văn hóa cổ giữa không gian hiện đại

Sức sống văn hóa cổ giữa không gian hiện đại
Chơi ô ăn quan trên phố đi bộ. Ảnh: reatimes.vn
Chơi ô ăn quan trên phố đi bộ. Ảnh: reatimes.vn

Không gian chung của phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm vốn ẩn chứa đầy giá trị lịch sử, văn hóa gắn liền với các giai đoạn đổi mình của Thủ đô và đất nước như: hồ Hoàn Kiếm với sự tích thanh gươm báu, vườn hoa Lý Thái Tổ với câu chuyện dời đô mang tính lịch sử, hay cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn… là những địa danh đã đi vào thơ, ca, nhạc, họa. Từng mét đất, từng gốc cây, hàng ghế đều mang đậm hơi thở đặc trưng của Thủ đô Hà Nội, một đô thị hiện đại nhưng bao bọc nhiều tầng nấc văn hóa cổ kính. 

Khi phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm được mở ra, sự giao thoa giữa các nền văn hóa được thể hiện rõ nét. Những người đến đây có cả người già, trẻ em, khách nước ngoài... Các nghệ sĩ biểu diễn nghệ thuật tự do cũng thuộc nhiều ngành nghề và đa quốc tịch. Mỗi nghệ sĩ mang đến những tiết mục khác nhau, hòa vào một sân khấu nghệ thuật chung, đa chiều và rộng mở. 

Cùng bạn bè quây quần thành một nhóm ngay phía trước tượng đài Lý Thái Tổ và trình diễn những tiết mục hát, nhảy hiện đại, Nguyễn Khánh Duy, sinh viên trường Đại học Xây dựng cho biết, nhóm của em tập hợp một số bạn trẻ cùng sở thích, có bạn đi học, có bạn đã đi làm. Thỉnh thoảng, cả nhóm tới phố đi bộ để biểu diễn. Các em chọn phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm vì muốn được tận hưởng cảm giác biểu diễn trong một không gian mở, nơi mà các em được thể hiện tài năng và sở thích cá nhân. 

Không chỉ là địa điểm được chọn để gửi gắm tâm sự và phô diễn khả năng như nhóm của Khánh Duy, phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm còn là nơi thể hiện rõ nét văn hóa truyền thống Việt, thông qua những trò chơi dân dã, những gian hàng giản dị với những sản phẩm truyền thống như: tò he, diều giấy, chong chóng, chuồn chuồn tre… Đây vốn là những sản phẩm riêng có của Việt Nam, nằm trên một sạp hàng nhỏ giữa không gian rộng lớn của phố đi bộ, cho thấy sức sống dẻo dai của đồ chơi truyền thống. 

Mua một chiếc nón lá Việt Nam và đội lên đầu ngay trong buổi tối, "chiếc nón mini" có vẻ quá nhỏ so với thân hình to lớn của mình nhưng anh Hector (du khách 47 tuổi đến từ Mỹ) lộ rõ vẻ thích thú. Anh Hector chia sẻ: “Tôi thích những sản phẩm thủ công của Việt Nam, chúng rất đẹp và người làm ra chúng rất khéo léo. Thật tuyệt khi có thể khám phá những thứ như nón lá, diều giấy... trong một không gian đô thị như thế này”. 

Không chỉ các sản phẩm vật chất mà cả những trò chơi cũng có sức hút vô cùng lớn. Phố Đinh Tiên Hoàng thường ngày tấp nập xe cộ, nhưng cứ mỗi tối thứ 6 và trong hai ngày cuối tuần, nơi đây trở thành sân chơi, những đám đông say sưa chơi ô ăn quan, nhảy dây, kéo co… Người chơi không chỉ có trẻ em mà còn rất nhiều người lớn. Hình ảnh những “ông Tây” thân hình đồ sộ, hào hứng nhảy dây hay tỉ mẩn xếp gỗ… chẳng phải điều gì quá xa lạ khi lạc vào không gian phố đi bộ. 

Chơi kéo co trên phố đi bộ. Ảnh: Nguồn mytour.vn
Chơi kéo co trên phố đi bộ. Ảnh: Nguồn mytour.vn

Khi đã chơi thỏa thích, du khách tìm đến với ẩm thực. Không gian phố đi bộ ngập tràn các nhà hàng từ cao cao cấp đến bình dân. Ẩm thực cũng là văn hóa. Văn hóa ẩm thực của người Việt bình dị với những món ăn dân dã chầm chậm đi vào lòng người, nhẹ nhàng nhưng thấm sâu. Những quán hàng rong với hương vị Hà Nội như quán chè, những gánh hàng bánh rán, kẹo kéo, cốm tươi, những xe chở cóc dầm, xoài dầm… luôn hút khách. Các quan đồ uống đủ loại với nhiều mức giá đảm bảo thỏa mãn nhu cầu của mọi đối tượng khách hàng. 

Quanh các con phố đi bộ của Hà Nội, có rất nhiều cửa hàng bán sách. Cả bầu trời kiến thức, không gian văn hóa, lịch sử Việt được đặt ở những vị trí trang trọng nhất. Con phố nhỏ Đinh Lễ chẳng lúc nào vắng bóng người qua lại. Em Nguyễn Thị Mỹ Linh, sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho biết: Em có niềm yêu thích đặc biệt với sách nên Đinh Lễ từ lâu đã trở thành một địa điểm quen thuộc. Em vui vì khi phố đi bộ được mở ra, du khách đến đây càng nhiều, sách được giới thiệu càng rộng rãi. 

Một năm qua, phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm đã dần trở thành “sản phẩm văn hóa" đặc trưng của Thủ đô Hà Nội. Không chỉ là một không gian đi bộ, một địa điểm vui chơi, giải trí thêm vào danh sách lựa chọn những ngày cuối tuần, mà phố đi bộ hồ Hoàn Kiếm còn là một kênh quảng bá văn hóa hữu hiệu, có đầy đủ tiềm năng trở thành một trong những mô hình điểm để tuyên truyền văn hóa, thu hút khách du lịch cho các địa phương trên cả nước.
Mai Linh 

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.