Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai

Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai

Trong bối cảnh xu hướng du lịch đang có sự thay đổi rõ rệt, những chuyến đi dài ngày của du khách không chỉ là tham quan đơn thuần mà còn là du lịch tận hưởng kết hợp chăm sóc, cải thiện sức khỏe. Do đó, các bài thuốc nam của dân tộc Dao đỏ tại Lào Cai càng trở nên giá trị hơn bao giờ hết.

Nhằm quảng bá bài thuốc bí truyền của dân tộc, dưới sự hỗ trợ của Trung tâm Tư vấn quản lý bền vững tài nguyên và phát triển văn hóa cộng đồng Đông Nam Á (CIRUM) và sự ủng hộ của chính quyền địa phương, mô hình ngâm tắm lá thuốc nam gắn với du lịch cộng đồng của người Dao đỏ tại thôn Sải Duần, xã Phìn Ngan, huyện Bát Xát bước đầu mang lại hiệu quả, mở ra tín hiệu vui về phát triển du lịch cộng đồng ở xã vùng cao này.

Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai ảnh 1 Phụ nữ Dao đỏ sơ chế thuốc tắm. Ảnh: Lục Hương Thu - TTXVN

Báu vật rừng xanh

Với cộng đồng người Dao (tập trung lên tới 98%), các bài thuốc nam thực sự là báu vật rừng xanh. Cách thành phố Lào Cai chừng 25 km, thôn Sải Duần nằm lọt thỏm giữa núi rừng. Từ lúc lọt lòng, cuộc sống của đồng bào Dao thôn Sải Duần đã gắn bó với cánh rừng. Rừng là nhà, rừng cho đồng bào kế sinh nhai, đặc biệt cho họ món quà quý giá - những lá thuốc nam.

Chủ tịch UBND xã Phìn Ngan Vàng Láo Lở cho biết, bà con nơi đây luôn nhận thức rõ tầm quan trọng của rừng và có ý thức bảo vệ rừng. Người dân cùng nhau ký hương ước. Theo đó, họ chỉ lấy từ rừng cành củi khô, rau, quả, măng, lá thuốc... Ai vi phạm quy định chịu hình phạt lao động công ích một ngày công, phát quang cây cối, nhổ cỏ dọn sạch lối đi trong bản.

Theo mẹ vào rừng tìm lá thuốc từ nhỏ, bà Chảo Cói Mẩy, thôn Sải Duần đã được truyền nghề, nắm giữ hàng chục bài thuốc nam của dân tộc Dao đỏ. Bà Chảo Cói Mẩy cho biết, thuốc tắm của người Dao được pha chế từ 25-30 vị thuốc nằm rải rác khắp các khe núi, không phải người nào cũng biết. Bài thuốc ngâm tắm của người Dao đỏ có được là do sự kết hợp của các loại thảo dược tốt cho da (kim ngân, lá khế, thìa là, lá vối, long não, hoàng bá nam), tốt cho xương khớp (thanh táo, thổ lục linh, thiên niên kiện, đào rừng, bách quản, tam huyết, tân quy, lá lốt) và có tác dụng đối với đường tiêu hóa (sa nhân, sả, hồi, quế, thủy xương bồ, màng tang, mạn khâu tử...). Thuốc tắm của người Dao đỏ không chỉ đơn thuần chăm sóc sức khỏe mà còn là yếu tố cấu thành bản sắc văn hóa mang đậm tri thức bản địa của tộc người.

Bà Mẩy cho biết, trước những năm 90, giao thông đi lại khó khăn, người dân không biết bệnh viện thế nào. Các bệnh như đau nhức xương khớp, tê bì chân tay, người ốm cần phục hồi sức khỏe đều nhờ vào những dược liệu quý giá lấy từ rừng già. Đặc biệt, phụ nữ Dao sinh nở, ai cũng dùng lá thuốc tắm. Sau khi tắm 3-5 nồi thuốc, chỉ 3 ngày, phụ nữ có thể lên nương, lên rừng. Trẻ con tắm rửa nước lá định kỳ sẽ loại bỏ các bệnh mụn nhọt và bệnh ngoài da.

Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai ảnh 2 Phụ nữ Dao lên rừng lá hái thuốc. Ảnh: Lục Hương Thu - TTXVN

Nhà bà Mẩy hiện không chỉ thờ tổ nghề thuốc nam người Dao đỏ mà còn có phòng khám nhỏ chuyên chăm sóc, chữa bệnh cho bà con.

Ngâm tắm thuốc nam là văn hóa truyền thống lâu đời của người Dao đỏ. Bà thường vào rừng lấy các loài cây thuốc nam vì biết rõ chỗ cây thuốc thường mọc. Trước khi vào rừng lấy lá cây thuốc, bà thắp hương xin phép thần rừng và chỉ lấy đủ dùng, bà Chảo Cói Mẩy chia sẻ.

Từ năm 2019, với sự hỗ trợ của Trung tâm Tư vấn quản lý bền vững tài nguyên và phát triển văn hóa cộng đồng Đông Nam Á, các bài ngâm tắm thuốc nam của người Dao đỏ mới được phát triển thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, tạo sinh kế bền vững cho đồng bào địa phương, thu hút du khách đến trải nghiệm.

Sinh kế bền vững từ du lịch cộng đồng

Ngôi nhà cộng đồng của người Dao đỏ Phìn Ngan nằm ở trung tâm thôn Sải Duần là nơi hoạt động của mô hình tắm lá thuốc. Đây là ngôi nhà gỗ truyền thống được dự án của CIRUM tài trợ xây dựng trên diện tích 300m2, tổng kinh phí 440 triệu đồng. Năm 2019, mô hình này đi vào hoạt động quy mô 4 phòng, 16 thùng tắm, gội và phòng nghỉ được bố trí dành cho khách có nhu cầu nghỉ dưỡng tại đây, tham gia hoạt động cộng đồng với bà con trong thôn.

Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai ảnh 3 Phụ nữ người Dao đỏ pha nước tắm cho khách. Ảnh: Lục Hương Thu - TTXVN

Không chỉ sở hữu chung "sổ đỏ" nhà cộng đồng, hưởng lợi từ việc bán sản vật người dân còn được hưởng một phần lợi nhuận từ hoạt động của nhà cộng đồng. Sau khi đưa vào vận hành, thôn đã thành lập nhóm vận hành và nhóm quản lý gồm 12 người. Nhóm quản lý do bà Chảo Cói Mẩy làm trưởng nhóm, chịu trách nhiệm quản lý chung về các hoạt động. Nhóm vận hành thực hiện công đoạn từ xử lý thuốc, pha thuốc và hướng dẫn khách vào ngâm tắm. Từ khi có nhà cộng đồng, bà Mẩy đã lên rừng lấy cây thuốc về trồng khu vực quanh nhà vừa tiện cho việc thu hái thuốc lại tạo cảnh quan và hứng thú đối với du khách.

Sau hai năm chịu ảnh hưởng của dịch bệnh, hiện lượng khách đến với Sải Duần đã đông đúc trở lại. Được người quen giới thiệu về những đặc tính hiệu nghiệm, tốt cho sức khỏe của việc tắm thuốc người Dao đỏ, ông Phùng Văn Thảo (thành phố Lào Cai) chọn tắm hai lần trong chuyến đi đến Sải Duần. Ông tin tưởng để bà Chảo Cói Mẩy điều trị chứng đau lưng kinh niên theo phương pháp truyền thống của người Dao đỏ.

Ông Phùng Văn Thảo cho biết, khi gội đầu, ngâm tắm trong nước thuốc thơm lừng, nóng ấm, toàn thân có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái, nhanh chóng tan hết các chứng mỏi mệt, giảm đau mỏi lưng, xương khớp, nhức đầu...

Tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ - điểm nhấn du lịch Lào Cai ảnh 4 Phụ nữ Dao đỏ pha nước tắm cho khách. Ảnh: Lục Hương Thu - TTXVN

Sau trải nghiệm ngâm tắm lá thuốc, chị Văn Ngọc Lan, du khách đến từ Thành phố Hồ Chí Minh hào hứng chia sẻ, tháng trước, chị bị mắc COVID-19. So với mọi người, chị ở thể nhẹ nhưng mấy tuần sau vẫn có cảm giác chếnh choáng hay bị hụt hơi, mệt mỏi.

Lên Sải Duần hít thở không khí trong lành, chị thấy người sảng khoái, nhẹ nhõm. Nay được tắm lá thuốc của bà con, đầu óc chị nhẹ bẫng, cảm giác như cơ thể được thanh lọc. Ngay sau khi tắm lá thuốc, chị Lan cùng đoàn khách thưởng thức các bữa cơm truyền thống, mùa nào thức nấy, với các sản vật địa phương như rau rừng xào thịt lợn gác bếp, măng tươi luộc hoặc xào, măng chua nấu canh, cá suối rán...

Khách nước ngoài thường lưu lại lâu hơn, hào hứng tham gia một số hoạt động như đi bộ trong rừng, theo bà con đi hái thuốc nam, lên nương cuốc đất, gieo ngô, vãi hạt rau...

Với nguồn lãi thu được khoảng 100-150 triệu đồng/năm, mô hình tắm lá thuốc của đồng bào Dao đỏ nơi rẻo cao Sải Duần không chỉ bước đầu tạo nét chấm phá mới trên bản đồ du lịch Lào Cai mà còn góp phần khẳng định nỗ lực của người dân và chính quyền địa phương về định hướng phát triển các dịch vụ có thu nhập gắn với quản lý tài nguyên thiên nhiên. Đặc biệt là đã đưa những bài thuốc nam trở thành sản phẩm hàng hóa, vừa bảo tồn vừa phát triển đời sống văn hóa, kinh tế địa phương.

Hương Thu

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Khẩn trương tháo gỡ khó khăn, quyết liệt hoàn thành xóa nhà tạm

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương và sự đồng lòng của người dân, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát tại tỉnh Thái Nguyên đang về đích đúng tiến độ, mang lại niềm hy vọng mới cho hàng trăm hộ nghèo trên địa bàn. Hoạt động này giúp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn ổn định cuộc sống và vươn lên phát triển kinh tế.

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Đa dạng dịch vụ, xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp thông tin, từ đầu năm đến nay, khách du lịch đến tỉnh tăng 17,6% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là tín hiệu vui cho ngành Du lịch tỉnh nhờ những nỗ lực xây dựng, quảng bá cũng như đầu tư, xây dựng sản phẩm đặc trưng, mang bản sắc riêng của địa phương, tạo bước đột phá mới trong bản đồ du lịch khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Di sản văn hóa Lào Cai - 'Mỏ vàng' phát triển du lịch

Tỉnh Lào Cai hiện có 56 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, 3 di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; là tỉnh dẫn đầu cả nước về số lượng di sản văn hóa phi vật thể. Địa phương đang tích cực bảo tồn, vun đắp, phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc tiêu biểu; biến di sản thành tài sản, coi đây là mỏ vàng để phát triển du lịch.

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Dư địa lớn để du lịch Lào Cai tăng tốc

Du lịch Lào Cai tiếp tục ghi nhận tín hiệu tăng trưởng tích cực trong 6 tháng đầu năm 2025, đặc biệt là sự gia tăng ổn định ở cả hai phân khúc là khách có lưu trú và khách trải nghiệm.

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Khuổi My lấp lánh mùa nước đổ

Từ bao đời nay, ruộng bậc thang không chỉ là nơi canh tác phù hợp với địa hình miền núi, mà còn là biểu tượng sống động cho sự kết tinh giữa con người và thiên nhiên nơi địa đầu Tổ quốc.

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Liên kết phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn hội tụ đầy đủ các giá trị về địa tầng cổ đại, hóa thạch quý hiếm, di tích khảo cổ và bản sắc văn hóa các dân tộc. Những giá trị nổi bật, riêng có này là điều kiện thuận lợi để khai thác, phát triển du lịch, nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân. Đây là đánh giá của các nhà nghiên cứu, đại diện cơ quan quản lý văn hóa, du lịch trong nước tại Tọa đàm “Xây dựng và phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn”, do Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức chiều 28/6.

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Cơ hội cho du lịch Kon Tum bứt phá sau hợp nhất tỉnh

Kon Tum là vùng đất chứa đựng những giá trị văn hóa đặc sắc của 43 dân tộc anh em; trong đó có 7 dân tộc thiểu số tại chỗ. Thiên nhiên ban tặng cho tỉnh những cảnh sắc hoang sơ, những cánh rừng nguyên sinh màu mỡ, trải dài từ đỉnh núi Ngọc Linh xuống tận Cao nguyên Pleiku. Chính những điều này đã tạo nên một vùng đất đầy những điều thú vị cho du khách khám phá, trải nghiệm.

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Xây dựng sản phẩm đặc trưng gắn với trải nghiệm văn hóa dân tộc

Sáu tháng đầu năm 2025, ngành Du lịch tỉnh Hòa Bình đã có những bước tăng trưởng tích cực khi đón hơn 3 triệu lượt khách, tăng 5,5% so với cùng kỳ 2024; doanh thu ước đạt 3.080 tỷ đồng. Hòa Bình đang dần khẳng định vị thế là điểm đến xanh và đậm đà bản sắc văn hóa của khu vực Tây Bắc.

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Đưa du lịch bứt phá từ các hoạt động văn hóa, thể thao

Sở hữu cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, những nét văn hóa giàu bản sắc cùng hạ tầng đô thị được đầu tư khá hoàn thiện, thị xã Mộc Châu, tỉnh Sơn La hội tụ nhiều thế mạnh để tổ chức các sự kiện văn hóa đặc sắc, nhiều giải thể thao hấp dẫn. Địa phương đã triển khai nhiều hoạt động như: Tuần văn hóa du lịch Mộc Châu vào dịp 2/9, lễ hội Hết chá, lễ hội Cầu mưa, lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền, ngày hội hái quả… thu hút đông đảo du khách đến tham gia và trải nghiệm.

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Tiềm năng du lịch từ vẻ đẹp ruộng bậc thang Miền Đồi

Ẩn mình giữa núi rừng Lạc Sơn (Hòa Bình), xã Miền Đồi không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ mà còn sở hữu những thửa ruộng bậc thang tầng lớp hùng vĩ, là tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng. “Viên ngọc thô” ruộng bậc thang Miền Đồi vẫn đang chờ được "mài giũa" để tỏa sáng.

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Khi hai miền di sản kết nối: Tỉnh Tuyên Quang mới vươn tầm điểm đến quốc gia

Việc hợp nhất hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang để hình thành tỉnh Tuyên Quang mới là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình đổi mới tổ chức hành chính theo hướng tinh gọn, hiệu quả, đồng thời mở ra không gian phát triển mới cho ngành du lịch - lĩnh vực có vai trò ngày càng lớn trong cơ cấu kinh tế vùng cao.

Nét duyên vùng Tây Bắc

Nét duyên vùng Tây Bắc

Mai Châu là điểm đến hấp dẫn du khách bằng vẻ đẹp nguyên sơ của núi rừng, không khí mát mẻ và mang đậm bản sắc văn hóa của các dân tộc. Với chủ trương phát triển du lịch cộng đồng bền vững, các địa phương như Pà Cò, bản Lác đã trở thành điểm sáng, bảo tồn di sản văn hóa, tạo sinh kế cho người dân.

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Thanh niên vùng cao khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay

Rời giảng đường đại học, nhiều thanh niên ở xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) trở về quê hương, khởi nghiệp từ mô hình du lịch homestay. Nhiều tấm gương thanh niên tiêu biểu xuất hiện, không chỉ làm giàu cho bản thân, góp phần xóa đói giảm nghèo tại địa phương, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá văn hóa, con người Mù Cang Chải đến với du khách trong và ngoài nước.

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Mù Cang Chải mùa nước đổ đẹp như tranh thủy mặc

Giữa tháng 5 và tháng 6, khi những cơn mưa mùa Hạ đổ xuống cũng chính là lúc những thửa ruộng bậc thang ở huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) vào mùa đổ nước. Nước được “phủ” đầy trên bề mặt những thửa ruộng bậc thang sau cày ải, tương phản dưới ánh nắng mặt trời cùng những gam màu đa sắc hòa quyện với nhau, từ màu của nước, của đất, màu cây cối, trời mây... đã tạo nên một bức tranh bích họa giữa núi non hùng vỹ.

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Du lịch cộng đồng Quảng Ngãi - cơ hội phát triển mới

Quảng Ngãi không chỉ nổi tiếng với những bãi biển hoang sơ, thắng cảnh hùng vĩ như Lý Sơn mà tiềm năng du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch nông nghiệp cần được đánh thức và phát triển. Loại hình du lịch này được khai thác hợp lý sẽ mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương; đồng thời góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống và thiên nhiên.

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Thoát nghèo từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Hòa Bình

Du lịch cộng đồng tại tỉnh Hòa Bình đang là một hướng đi chủ đạo, góp phần không nhỏ tạo sinh kế bền vững cho các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn thoát nghèo, vươn lên làm giàu gắn với xây dựng nông thôn mới.

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Phát triển du lịch Ba Vì gắn với dịch vụ chăm sóc sức khỏe

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng đề cao các giá trị sống bền vững, du lịch chăm sóc sức khỏe (wellness tourism) nổi lên như một xu thế tất yếu. Nằm cách trung tâm Hà Nội khoảng 60 km, vùng núi Ba Vì nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, nguồn dược liệu phong phú, là khu vực sở hữu nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe. Việc kết hợp hài hòa giữa thiên nhiên, y học cổ truyền và các dịch vụ hiện đại đang mang đến những trải nghiệm nghỉ dưỡng kết hợp chăm sóc sức khỏe hấp dẫn cho du khách đến với Ba Vì.

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Khai thác hiệu quả mô hình du lịch - làng nghề ở vùng cao

Các làng nghề truyền thống ở Cao Bằng đã tạo nhiều cơ hội việc làm, giúp tăng thu nhập cho người dân. Để bảo tồn và phát triển làng nghề, tỉnh Cao Bằng đã có những hướng đi bền vững, trong đó có việc kết hợp phát triển làng nghề với du lịch, chuyển đổi số, có sự hỗ trợ, đồng hành từ chính quyền địa phương.

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Thái Nguyên: Tiềm năng du lịch tại xã vùng cao Thần Sa

Tại Khu dự trữ thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng, xã vùng cao Thần Sa (huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên), các nhà khảo cổ học Việt Nam đã phát hiện một loạt các di chỉ khảo cổ có niên đại từ trung kì đồ đá cũ đến sơ kì thời đại đồ đá mới, trong đó địa điểm quan trọng nhất là Mái đá Ngườm, được xếp hạng quốc gia năm 1982.

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Hợp nhất Lào Cai và Yên Bái: Triển vọng tích cực phát triển du lịch xanh

Việc sáp nhập hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai để hình thành một tỉnh mới là chủ trương lớn, mang tính chiến lược của Trung ương nhằm tạo ra một cực tăng trưởng mới cho vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Đối với lĩnh vực du lịch, đây là một bước ngoặt quan trọng, tạo ra nhiều thời cơ to lớn song đặt ra không ít thách thức cần được nhận diện và giải quyết đồng bộ.

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Thúc đẩy kết nối du lịch xanh để phát triển bền vững

Trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch quốc tế Lào Cai 2025, ngày 6/6, UBND tỉnh Lào Cai tổ chức tọa đàm "Kết nối phát triển du lịch xanh". Các đại biểu thống nhất cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc kết nối du lịch xanh giữa các vùng, các địa phương để phát triển bền vững.