40 năm Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc: Ước vọng xanh trên miền đá lạnh (Bài cuối)

40 năm Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc: Ước vọng xanh trên miền đá lạnh (Bài cuối)
Bài 3 (Bài cuối): Chung sức “hồi sinh” những vùng đất chết

Câu chuyện về những nạn nhân của bom, mìn trên địa bàn huyện Vị Xuyên (Hà Giang) nói riêng và 6 tỉnh biên giới phía Bắc nói chung vẫn chưa thể chấm dứt trong nay mai. Công tác rà phá bom, mìn sẽ còn phải triển khai trong nhiều năm tới... Các cơ quan chức năng từ Trung ương đến địa phương đã xây dựng nhiều phương án nhằm hạn chế tai nạn xảy ra đối với người dân và nỗ lực giúp họ ổn định cuộc sống.

Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên (Hà Giang), có 1.782 anh hùng liệt sỹ và một mộ tập thể, trong đó có hơn 1.500 liệt sỹ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Ảnh: Nguyễn Chiến - TTXVN
Nghĩa trang Liệt sỹ Quốc gia Vị Xuyên (Hà Giang), có 1.782 anh hùng liệt sỹ và một mộ tập thể, trong đó có hơn 1.500 liệt sỹ đã anh dũng chiến đấu, hy sinh trong cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Ảnh: Nguyễn Chiến - TTXVN

Nâng cao nhận thức của người dân

Hàng trăm nạn nhân trên địa bàn huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, đều trả lời rằng, bên cạnh sự rủi ro, việc thiếu kiến thức cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tai nạn đáng tiếc. Từng liều lĩnh cưa hàng chục quả bom bi, đạn pháo để lấy thuốc nổ đem bán, anh Nguyễn Văn Hường (xã Phương Tiến, huyện Vị Xuyên) thừa nhận, anh không tưởng tượng được sự nguy hiểm khi thứ vũ khí đó phát nổ. Những năm gần đây, số lượng nạn nhân bom mìn ngày càng ít đi không phải do địa bàn bị ô nhiễm giảm được nhiều, mà nhận thức của người dân đã được nâng cao. Đó là do công tác tuyên truyền của địa phương được đẩy mạnh.

Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Triệu Tài Vinh khẳng định, biện pháp trước mắt là phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giúp người dân nâng cao nhận thức, hiểu được tác hại khủng khiếp của bom mìn, tuyệt đối tránh xa những khu vực đã đặt biển cảnh báo của lực lượng chức năng. Về quy mô tuyên truyền, ông Vinh cho biết đã chỉ đạo các địa phương, nhất là khu vực bị nhiễm bom, mìn triển khai một cách sâu rộng trong các phiên chợ, trường học... Ông Triệu Tài Vinh cũng cho biết, Đảng và Nhà nước đã triển khai nhiều dự án giúp người dân Hà Giang như: Chương trình tái định cư 120; hỗ trợ cây con giống, kỹ thuật chăm nuôi thông qua Đoàn Kinh tế Quốc phòng 313 đóng trên địa bàn; phối hợp với Quân khu 2 tổ chức rà phá bom mìn, trả lại mặt bằng cho người dân...

Thượng tá Lê Văn Thắng, Phó Trưởng đoàn Kinh tế Quốc phòng 313 (đóng quân trên địa bàn xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên) cho biết, bên cạnh các hoạt động hỗ trợ nhân dân về mặt kinh tế, kỹ thuật trong canh tác, Đoàn Kinh tế vẫn thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền cho bà con nhận thức được tác hại to lớn của bom, mìn, vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh. Theo Thượng tá Lê Văn Thắng, nhận thức của người dân còn hạn chế nên cần tuyên truyền thường xuyên tại các phiên chợ, trường học, gia đình... Chính quyền địa phương nên tổ chức cho người dân ký cam kết không rủ nhau đi tìm kiếm bom, mìn, không tự ý vào những khu vực mà quân đội đã treo biển cảnh báo để hạn chế tối đa tình trạng tai nạn xảy ra.

Tăng cường rà phá bom mìn

Công tác rà phá bom mìn, vật nổ đã được ngành chức năng tỉnh Hà Giang nỗ lực thực hiện trong nhiều năm qua. Từ năm 1988 đến nay, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang đã hợp tác với các đơn vị công binh chuyên trách tiến hành rà phá được gần 5.000 ha đất canh tác. Nhiều vùng đất “chết” nay đã hồi sinh, người dân có thêm đất đai để sản xuất. Gần đây nhất, cán bộ chiến sĩ Đại đội công binh, thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hà Giang, đã xử lý an toàn gần 10.200 đầu đạn các loại, giải phóng 3 ha đất ở thôn Hoàng Lỳ Pả, xã Minh Tân, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang, bàn giao lại cho nhân dân canh tác.

Kết quả trên là nỗ lực rất lớn của lực lượng chức năng, nhưng vẫn là quá ít so với thực tế. Việc giải phóng mặt bằng, đem lại đồi nương, ruộng lúa sạch cho người dân trở thành vấn đề vô cùng nan giải.

Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Triệu Tài Vinh cho biết, diện tích đất bị nhiễm bom, mìn trên địa bàn tỉnh còn rất nhiều, tỷ lệ được làm sạch vẫn còn quá ít, tình trạng này có nhiều nguyên nhân. Dù lực lượng chức năng của tỉnh đã rất nỗ lực trong công tác rà phá bom, mìn, nhưng chỉ vọn vẹn có một Đại đội công binh không thể đem lại hiệu quả cao. Bên cạnh đó, một năm, tỉnh Hà Giang chỉ được cấp kinh phí để rà phá 200 ha là quá hạn hẹp so với nhu cầu thực tế.

Tỉnh Hà Giang hiện còn hơn khoảng 85 nghìn ha đất bị nhiễm bom, mìn. Theo tiến độ như vậy, không biết đến bao giờ người dân sống trong vùng bị ô nhiễm mới có đất an toàn để sản xuất.

Theo lãnh đạo tỉnh Hà Giang, để công tác rà phá bom, mìn đạt hiệu quả cao, Nhà nước cần tăng thêm nguồn kinh phí và tăng cường sự giúp đỡ của Quân khu 2 về mặt nhân lực, thậm chí rất cần sự hỗ trợ của các Quân khu khác để hoạt động này đạt hiệu quả cao. Bí thư Tỉnh ủy Triệu Tài Vinh cũng cho biết, hiện Hà Giang đã thành lập một đội lâm thời cấp tỉnh theo chỉ đạo của Quân khu 2, chuyên rà phá, gắn với quy tập hài cốt liệt sỹ và coi đó là nhiệm vụ chính trị vừa cấp bách vừa lâu dài...

Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) Nguyễn Văn Nghiệp cho hay, cơ quan này đã thực hiện nhiều hoạt động nhằm đẩy mạnh công tác rà phá bom, mìn tại Việt Nam. Gần đây, Trung tâm đã phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức tập huấn cơ bản về hành động bom mìn cho 230 cán bộ thuộc các lực lượng quân sự của Bộ Quốc phòng. Đây là hoạt động tăng cường năng lực đầu tiên trong khuôn Dự án “Việt Nam – Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh”. Khóa tập huấn giúp cán bộ, chiến sỹ học hỏi các cách tiếp cận mới, các bài học thành công của quốc tế và áp dụng vào công tác hành động bom mìn ở Việt Nam.

Thông qua dự án, năng lực quản lý, điều hành công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh sẽ được nâng cao. Nạn nhân bom mìn sẽ được hỗ trợ kịp thời để có thể cải thiện chất lượng cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng; đồng thời giúp nâng cao ý thức phòng tránh tai nạn bom, mìn cho nhân dân.

Hỗ trợ nạn nhân bom mìn

Một tin vui đối với các nạn nhân bom, mìn sau chiến tranh trên cả nước, đó là ngày 1/2/2019, Chính phủ đã ban hành Nghị định 18/2019/NĐ-CP về quản lý và thực hiện hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh với nhiều giải pháp. Trong đó, các nạn nhân sẽ được Nhà nước hỗ trợ y tế ban đầu, chăm sóc sức khỏe, phục hồi chức năng, học văn hóa, học nghề, tạo việc làm và bảo trợ xã hội; được hỗ trợ về chỉnh hình, phục hồi chức năng; được hỗ trợ sinh kế và sử dụng các dịch vụ công tác xã hội…

Đặc biệt, con của nạn nhân bom, mìn, vật nổ là trẻ em thuộc diện chính sách, hộ nghèo, cận nghèo, hoặc có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn được hỗ trợ học bổng, kinh phí mua phương tiện, đồ dùng học tập theo quy định của pháp luật. Nạn nhân bom mìn sau chiến tranh cũng được hưởng các quyền lợi của người khuyết tật theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, Nhà nước hỗ trợ tái định cư và phát triển kinh tế cho dân cư thuộc khu vực ô nhiễm bom mìn vật nổ sau chiến tranh.

Trong buổi làm việc với tỉnh Hà Giang, Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam Nguyễn Thị Xuân Thu khẳng định, trong thời gian tới, Trung ương Hội Chữ thập đỏ sẽ có sự kết nối với Ủy ban Chữ thập đỏ Quốc tế để tạo điều kiện giúp đỡ những đối tượng bị ảnh hưởng bom mìn trong chiến tranh trên địa bàn tỉnh Hà Giang, góp phần giảm đi những thiệt thòi, mất mát mà họ đã phải chịu đựng trong nhiều năm qua...

Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc đã lùi xa, nhưng hậu quả để lại vẫn vô cùng nặng nề mà người dân vùng giáp biên phải gánh chịu. Để công tác khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ sau chiến tranh đạt hiệu quả, giúp người dân ổn định cuộc sống, yên tâm sản xuất, tiếp tục cần sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cũng như những hành động chung tay, góp sức của toàn xã hội....
Đỗ Bình

Có thể bạn quan tâm

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ ngày 24/7, mực nước trên sông Lam, Nậm Mộ, Nậm Nơn... giảm mạnh. Tình trạng ngập lụt tại các vùng tâm lũ thuộc các xã Con Cuông, Mường Xén, Tương Dương, Mỹ Lý, Nhôn Mai... đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn.