Sau 1 tháng chính thức vận hành, bộ máy chính quyền ở các xã, phường tỉnh Vĩnh Long dần đi vào hoạt động ổn định, ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực trong công tác tổ chức, điều hành và phục vụ người dân.

Gắn kết chính quyền với người dân
Tại xã Vinh Kim - địa phương được sáp nhập từ xã Kim Hòa và Vinh Kim (huyện Cầu Ngang cũ), bộ máy chính quyền nhanh chóng được kiện toàn, hoạt động đi vào nền nếp. UBND xã đã thành lập các phòng chuyên môn, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, bố trí cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, đảm bảo tính chuyên trách.
Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Vinh Kim đặt tại ấp Chà Và, có diện tích trên 40m2 được thiết kế thông thoáng, bố trí khoa học, niêm yết đầy đủ các thủ tục hành chính tích hợp mã QR, giúp người dân dễ dàng tra cứu thông tin. Công chức tại trung tâm được đào tạo bài bản về nghiệp vụ, thành thạo công nghệ thông tin và phần mềm dùng chung, đáp ứng yêu cầu công việc.
Xã Vinh Kim có dân số trên 30.200 người; trong đó, đồng bào Khmer chiếm gần 26%. Để tạo điều kiện thuận lợi cho đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện các thủ tục hành chính, UBND xã bố trí cán bộ thông thạo tiếng Khmer trực tại trung tâm để hỗ trợ người dân.
Anh Thạch Chia Sa Rặ là cán bộ bán chuyên trách người Khmer được phân công trực tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã để hỗ trợ đồng bào thực hiện các thủ tục hành chính, dịch vụ công trực tuyến. Anh Sa Rặ chia sẻ, nhiều người Khmer lớn tuổi hoặc sống ở vùng sâu không thành thạo tiếng Việt rất cần người hỗ trợ. Anh sử dụng tiếng Khmer giải thích rõ quyền lợi, nghĩa vụ để đông bào tự tin làm thủ tục, tránh sai sót hay nhầm lẫn thông tin phải đi lại nhiều lần. Trung bình mỗi ngày, anh hỗ trợ khoảng 40 hồ sơ hành chính; trong đó trên 20 hồ sơ cần hỗ trợ bằng tiếng Khmer; chủ yếu các thủ tục về hộ tịch, tư pháp, lí lịch xin việc, chứng thực hợp đồng giao dịch, khai sinh, khai tử, đăng ký kết hôn, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ bảo hiểm…

Anh Trần Lê Viễn Thông, Bí thư chi đoàn khóm 3, phường Trà Vinh hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trà Vinh. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN
Bà Thạch Thị Còn (ấp Kim Câu, xã Vinh Kim) cho biết, khi đến Trung tâm Phục vụ hành chính công xã để làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bà được cán bộ người Khmer hướng dẫn tận tình bằng tiếng mẹ đẻ. Nhờ vậy, bà nhanh chóng bổ sung đầy đủ hồ sơ và hoàn tất thủ tục chỉ trong thời gian ngắn. "Giờ làm giấy tờ dễ lắm, có cán bộ nói tiếng Khmer chỉ dẫn rõ ràng, hỗ trợ viết hồ sơ, tôi không cần nhờ ai đi cùng hay phải đi lại nhiều lần như trước", bà Còn chia sẻ.
Theo bà Còn, các thủ tục hiện nay được rút gọn hơn nhiều so với trước đây. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và đặc biệt là tránh rủi ro do bất đồng ngôn ngữ khiến người dân hiểu sai quy định.
Từng bước tháo “nút thắt”
Dù đạt nhiều kết quả tích cực bước đầu, song do đây là mô hình mới nên nhiều địa phương ở Vĩnh Long vẫn gặp một số khó khăn; nhất là trong giai đoạn hoàn thiện cơ sở vật chất và bổ sung nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công việc.
Theo ông Thạch Trần Giang, Phó Chủ tịch UBND xã Vinh Kim, địa phương đang thiếu nhân sự chuyên môn ở các lĩnh vực giáo dục, y tế, địa chính… Cùng với đó, xã còn hạn chế về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị máy móc, phần mềm giải quyết thủ tục hành chính chưa ổn định, gây gián đoạn kết nối dữ liệu… Trung tâm Phục vụ hành chính công xã chưa có hệ thống máy bắt số thứ tự tự động. Phần mềm hành chính đôi khi gặp lỗi kết nối với hệ thống tỉnh, dẫn đến phát sinh hồ sơ trễ hạn.

Người dân thực hiện thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Vinh Kim.
UBND xã kiến nghị tỉnh sớm cho chủ trương sửa chữa, cải tạo trụ sở một số phòng chuyên môn; bổ sung biên chế các lĩnh vực còn thiếu; cấp mới trang thiết bị công nghệ thông tin đã hư hỏng, lạc hậu; nâng cấp hệ thống máy chủ, tránh tình trạng mất kết nối hệ thống dùng chung, gây gián đoạn công tác giải quyết thủ tục hành chính. Đồng thời, các sở, ngành sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể, rõ ràng cho từng lĩnh vực chuyên môn tránh tình trạng chồng chéo, thiếu nhất quán trong quá trình xử lý công việc tại cơ sở.
Phường Trà Vinh là địa bàn trung tâm có đông người dân đến thực hiện các dịch vụ công. Sau 1 tháng triển khai, Trung tâm Phục vụ hành chính công phường đã tiếp nhận 322 hồ sơ các loại; trong đó, 215 hồ sơ đã được giải quyết, đang xử lý 107 hồ sơ. Tuy nhiên có 18 hồ sơ bị trễ hạn do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân do lỗi quy trình.
Ông Nguyễn Minh Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trà Vinh cho biết, hiện nay, một số thủ tục hành chính liên thông như đăng ký khai sinh, khai tử, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi, đăng ký kết hôn còn gặp khó khăn do phần mềm chuyên ngành và phần mềm tiếp nhận hồ sơ chưa đồng bộ, gây chậm trễ trong trả kết quả và liên thông dữ liệu.
Cùng với đó, một số thủ tục trực tuyến, hệ thống phần mềm bị lỗi hoặc chưa tích hợp; thời gian xử lý thủ tục chấm dứt hoặc đăng ký hộ kinh doanh chưa thống nhất giữa các hệ thống, gây bất cập. Nhiều loại kết quả thủ tục hành chính chưa thể cung cấp bản điện tử có giá trị pháp lý do chưa có quy định cụ thể. Việc số hóa hồ sơ lưu trữ mới đang ở giai đoạn vận hành thử, chưa thể triển khai đồng bộ…
Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trà Vinh kiến nghị, các sở, ngành khẩn trương khắc phục lỗi kỹ thuật, hoàn thiện tích hợp phần mềm. Đặc biệt, Sở Tư pháp cần phối hợp đồng bộ giữa phần mềm ngành và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (Igate) để trả kết quả kịp thời cho người dân. Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh sớm tích hợp phần mềm Hệ thống thông tin đăng ký hộ kinh doanh, Hệ thống thông tin đất đai đồng bộ với hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tỉnh; khắc phục một số thủ tục hành chính bị lỗi khi người dân nộp hồ sơ trực tuyến… Tỉnh có hướng dẫn cụ thể về việc thu phí, lệ phí và thanh quyết toán đối với các thủ tục hành chính có thu phí.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là bước đi chưa có tiền lệ, đòi hỏi sự đoàn kết, thống nhất cao từ sở, ngành và các cấp chính quyền, cùng nhau vừa làm vừa xử lý các vướng mắc phát sinh để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước ở cơ sở.

Người dân thực hiện thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Trà Vinh.
Trong bối cảnh hiện nay, nhân sự là yếu tố rất quan trọng, đặc biệt là cán bộ công nghệ thông tin khi nhiều thủ tục đã được chuyển giao xuống cấp xã. Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long đề nghị, các địa phương chủ động bố trí, luân chuyển nhân sự hợp lý. Tỉnh sẵn sàng điều chuyển cán bộ đủ trình độ chuyên môn nghiệp vụ về hỗ trợ xã; đồng thời sẽ kiến nghị Trung ương xem xét cơ chế bổ sung nhân sự phù hợp.
Về hạ tầng hệ thống trực tuyến, Sở Khoa học và Công nghệ khẩn trương xử lý lỗi; rà soát, đề xuất tỉnh đầu tư, trang bị máy móc, thiết bị cần thiết cho cơ sở; đặc biệt là những trang thiết bị liên quan đến chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp (nhất là các lĩnh vực thiết yếu như học hành của học sinh, sinh viên và khám, chữa bệnh của người dân), không để xảy ra tình trạng gián đoạn do thay đổi mô hình tổ chức bộ máy hành chính.
Ông Lữ Quang Ngời lưu ý, cán bộ cơ sở cần có tinh thần cầu thị, lắng nghe phản ánh của người dân, doanh nghiệp, nắm bắt tâm lý, điều kiện sống và nhu cầu thực tế để điều chỉnh cách phục vụ phù hợp. Trường hợp xảy ra trễ hạn hoặc bất cập trong giải quyết hồ sơ, cán bộ cần giải thích rõ ràng để người dân hiểu.
Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp không chỉ giúp tỉnh Vĩnh Long tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước mà còn thể hiện quyết tâm xây dựng nền hành chính phục vụ, gần dân, sát dân và vì dân. Với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị cùng sự đồng thuận của người dân, mô hình được kỳ vọng sẽ tạo nên chuyển biến tích cực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại Vĩnh Long trong giai đoạn mới./.