Vừa qua, do ảnh hưởng của bão số 3, lũ trên sông Gâm và sông Năng đổ về hồ thủy điện Tuyên Quang cuốn theo lượng lớn rác đổ về lòng hồ. Tình trạng này gây ảnh hưởng rất lớn đến an toàn đường thủy và hình ảnh du lịch của địa phương vì khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang nằm trong Khu du lịch sinh thái Na Hang – Lâm Bình, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước đến tham quan.
Theo ước tính của các cơ quan chức năng, khối lượng rác trong vùng lòng hồ thủy điện Tuyên Quang thuộc địa bàn các huyện Na Hang và Lâm Bình là hơn 25.000 m3, với diện tích mặt nước bị ảnh hưởng hơn 4.500 ha.
Tại huyện Na Hang, lượng rác tập trung tại khu vực bến thủy hồ thủy điện, đối diện đền Pác Tạ, vị trí chân núi Nàng Tiên và đối diện núi đôi về phía xã Khâu Tinh, dọc theo bờ hồ từ đền Pác Tạ về phía khu vực sông Năng (xã Đà Vị và Yên Hoa).
Khu vực lòng hồ thuộc huyện Lâm Bình, rác bao phủ khu vực vào thác Khuổi Nhi, bến thủy Lâm Bình và khu vực Cọc Vài… Đây là những điểm du lịch đẹp, nổi tiếng thuộc Khu du lịch sinh thái Na Hang - Lâm Bình.
Bà Mai Thị Thơm, một chủ thuyền kinh doanh vận tải trên lòng hồ cho biết, vướng rác nên các thuyền chỉ có thể di chuyển chậm, nhiều chủ thuyền bị thiệt hại nặng nề vì gãy cánh quạt chân vịt. Rác cũng ảnh hưởng lớn đến cảnh quan lòng hồ, lượng khách du lịch vì thế cũng giảm mạnh. Khi lặng gió, rác quẩn quanh bờ, khi gió mạnh rác lại trôi nổi khắp hồ. Người dân rất mong chính quyền địa phương tìm cách xử lý, đưa vùng hồ trở lại cảnh quan trước đây.
Trước thực trạng trên, UBND huyện Na Hang đã phát động tổng vệ sinh môi trường, huy động 40 thuyền cùng lực lượng cán bộ, chiến sỹ, các đoàn thể, hội viên, doanh nghiệp và nhân dân tham gia thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải khu vực lòng hồ. Việc xử lý được tiến hành cho đến khi lượng rác trên hồ được thu gom hết.
Ông Đỗ Trung Thoan, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp huyện Na Hang (tỉnh Tuyên Quang) chia sẻ: "Với trách nhiệm của người công dân và doanh nghiệp đóng trên địa bàn huyện, chúng tôi rất muốn cùng chia sẻ, đồng hành với các cấp chính quyền địa phương để vệ sinh môi trường sạch đẹp. Việc tổng vệ sinh môi trường, vớt, thu gom và xử lý rác thải trôi nổi khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang góp phần nâng cao trách nhiệm, nhận thức của mỗi người dân trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang. Qua đó, tạo cảnh quan sạch đẹp, gây ấn tượng tốt với du khách khi tới tham quan khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang".
Anh Đào Trọng Quang, Kỹ sư phân xưởng vận hành Công ty Thủy điện Tuyên Quang cho hay, ngay sau mưa lũ, công ty đã cử cán bộ đi khảo sát toàn vùng lòng hồ và nhận thấy rác từ khu vực thượng nguồn đổ về với khối lượng rất lớn. Lượng rác lớn làm ảnh hưởng môi trường và làm giảm công suất phát điện của tổ máy. Công ty đã tiến hành trục vớt rác khu vực quanh đập thủy điện, làm sạch cảnh quan, môi trường trong khu vực. Chỉ tính riêng lượng rác kéo về khu vực gần bờ đập thủy điện đã lên đến trên 6.000m3 gồm cả rác thực vật và rác thải nhựa.
Ngoài tổ chức tổng vệ sinh môi trường, huyện Na Hang cũng phối hợp với huyện Bắc Mê (tỉnh Hà Giang) tuyên truyền, vận động bà con sống xung quanh khu vực lòng hồ thủy điện và dọc sông Gâm phía thượng nguồn tỉnh Hà Giang thường xuyên xử lý rác thải nhựa đúng cách, tránh gây ô nhiễm môi trường; kịp thời ngăn ngừa, giảm thiểu sự tác động từ nguồn rác thải trôi nổi trên mặt nước làm ảnh hưởng đến nguồn nước, cảnh quan, mỹ quan khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang.
Theo ông Ma Quý Đôn, Phó Chủ tịch UBND huyện Na Hang (tỉnh Tuyên Quang), sau cơn bão số 3, lượng rác ở thượng nguồn đổ về lòng hồ thủy điện Tuyên Quang rất lớn, trong khi huyện không có phương tiện chuyên dụng để thu gom. Do đó, công tác thu gom rác gặp rất nhiều khó khăn, rất cần sự chung tay, góp sức từ các cơ quan, đoàn thể và sự ủng hộ, đồng lòng của người dân, doanh nghiệp. Trước mắt, để giảm thiểu tác động từ nguồn rác thải trôi nổi trên mặt hồ ảnh hưởng đến nguồn nước, cảnh quan, mỹ quan, huyện sẽ duy trì các lực lượng đoàn viên, thanh niên, hội viên, doanh nghiệp tham gia trục vớt rác khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang, kinh phí thu gom sẽ sử dụng từ nguồn xã hội hóa và nguồn hỗ trợ từ Mặt trận Tổ quốc.
Ông Ma Quý Đôn cho biết thêm, huyện cũng phối hợp với các huyện Lâm Bình và huyện Bắc Mê (Hà Giang) tuyên truyền, vận động người dân sống xung quanh lòng hồ thủy điện và dọc sông Gâm phía thượng nguồn tỉnh Hà Giang giữ gìn và bảo vệ môi trường khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang gắn với bảo vệ cảnh quan để gìn giữ môi trường, thúc đẩy phát triển du lịch xanh, bền vững.
Khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang với diện tích mặt nước hơn 8.000ha được ví như "Hạ Long trên cạn", là điểm đến được đông đảo du khách trong và ngoài nước lựa chọn tham quan, nghỉ dưỡng. Du khách thập phương khi tới đây sẽ được trải nghiệm ẩm thực, văn hóa của đồng bào các dân tộc; đồng thời khám phá các danh lam thắng cảnh giữa núi rừng Việt Bắc.
Hoàng Hải
