40 năm Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc:

Khát vọng nơi biên cương (Bài 2)

Khát vọng nơi biên cương (Bài 2)
Bài 2: Tiếng gọi Tổ quốc

Đối với một thế hệ đã đi qua cuộc chiến đấu nơi biên cương phía Bắc Tổ quốc, đó là những ngày tháng không thể nào quên trong tâm khảm và trái tim của họ. Những ngày tháng ấy, họ đi theo tiếng gọi của non sông đất nước để bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng, sẵn sàng hy sinh cho khát vọng im tiếng súng, cho một biên cương hòa bình.

Không phải ngẫu nhiên mà trong câu chuyện của Đại tá, Nhạc sỹ Minh Quang - nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, tác giả của những ca khúc gây xúc động người nghe về chủ đề người lính đang ngày đêm canh giữ vùng biên cương, hải đảo của Tổ quốc, hình ảnh người lính hành quân lên biên giới và sắc tím của hoa sim, hoa mua bạt ngàn nơi biên ải phía Bắc những năm 1979 đến 1989 liên tục được ông nhắc đến.

Đại tá, Nhạc sỹ Minh Quang - nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội. Ảnh: tuyengiao.vn
Đại tá, Nhạc sỹ Minh Quang - nguyên Phó Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội. Ảnh: tuyengiao.vn

Chầm chậm nói về điều này, Nhạc sỹ Minh Quang chia sẻ, những tháng ngày diễn ra cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc, đặc biệt là tại Mặt trận Vị Xuyên - Hà Giang, các địa danh như Đồi Đài, đồi Cô Ích, hang Làng Lò, Nậm Ngặt, Thanh Hương, Thanh Đức, Làng Pinh, Ngã 3 Thanh Thủy, thác Âm Phủ, Lò Vôi thế kỷ cùng những điểm cao 772 và 685… đã ăn vào nỗi nhớ, ám ảnh, đi theo suốt cả đời người đối với những cựu binh trở về sau cuộc chiến. Những nơi này cũng đã trở thành nỗi khiếp sợ của đội quân đến từ bên kia biên giới phía Bắc trước sự gan dạ, kiên cường bảo vệ lãnh thổ của những người lính Quân đội nhân dân Việt Nam. Những ngày tháng không bao giờ quên đó, ông là ca sĩ của Đoàn nghệ thuật Tổng cục Chính trị - Bộ Quốc phòng thường xuyên cùng đoàn văn công theo bộ đội lên biên giới hát để cổ vũ tinh thần cho những người lính. Tận mắt thấy sự khốc liệt của chiến tranh với những người lính, mà xương thịt trộn lẫn vào đất đá nơi biên cương Tổ quốc, ông cảm thấy cần phải viết gì đó về họ - những người lính trẻ tuổi vì tiếng gọi của quê hương mà dũng cảm cầm súng lên biên cương.

“Trong một chiều sương rét buốt nơi biên giới Hà Giang, lúc đó ngơi tiếng súng, không gian mênh mông yên lặng, tôi đứng nhìn từ ngọn đồi này qua ngọn đồi kia, thấy nơi nào cũng tím ngắt hoa sim, hoa mua. Không hiểu sao chiều hôm ấy, sắc hoa lại tím đẹp đến như vậy. Nhìn sắc hoa, tôi lại nhớ đến gương mặt những người lính trẻ mà tôi gặp trên đường từ Bắc Giang lên Hà Giang, nhớ lời tạm biệt bên ánh đèn măng - sông “đêm nay chúng em lên biên giới” của họ. Tôi chợt thấy, màu hoa tím ngắt kia đúng là màu của sự đợi chờ, màu của nỗi nhớ da diết, màu của sự khao khát mà người lính hướng về gia đình, về quê hương... Đích thực là tình cảm đó đã đem lại cho họ sức mạnh để sẵn sàng cho cái chết của chính mình vì Tổ Quốc. Và thế là những câu hát đầu tiên của “Hoa sim biên giới” cứ thế bật ra:

Nếu em lên biên giới, em sẽ gặp bạt ngàn hoa
Hoa sim giữa đồi nắng gió, tím như ai chờ mong
Sắc hoa sim yêu thương, trong lòng người lính trẻ
Chờ ai nên tím ngắt bồi hồi giữa biên cương…

“Ngay khi sáng tác còn chưa hoàn thiện, tôi có hát thử cho những người lính nghe, họ sững sờ, xúc động và yêu cầu tôi hát đi hát lại đến 7,8 lần và bảo với tôi rằng: Anh ơi, bài hát này nói đúng vào tình cảm, trái tim người lính trẻ. Đây đúng là những tâm tư tình cảm chúng tôi mong muốn bày tỏ với quê nhà và nơi đó, cũng đang có những người đợi chúng tôi về”, Nhạc sỹ Minh Quang xúc động nhớ lại.

Lấy Tập ca khúc “Hoa sim biên giới” xuất bản năm 2016 để cẩn thận trên giá sách trong phòng khách của ngôi nhà riêng nằm sâu nơi ngõ nhỏ phố Lý Nam Đế, Nhạc sỹ Minh Quang bồi hồi bảo, sau “Hoa sim biên giới”, ông tiếp tục viết thêm nhiều ca khúc về người lính như Cây đàn ghi-ta một dây, Sông Lô chiều cuối năm, Hoa ban, Anh lính tình nguyện và điệu múa Apsara. Và hầu hết các ca khúc này đều được Nhạc sỹ viết trong những chuyến đi. Bởi vậy chúng chứa đựng đầy trải nghiệm, tính chân thực như tâm hồn của một người lính: mộc mạc, dễ gần, dễ nhớ.

Như bài "Cây đàn ghi-ta một dây" ra đời trong một đêm giữa biển, đảo Trường Sa khi chứng kiến hình ảnh những người lính đảo đốt lửa và giao lưu văn nghệ. Lúc đó, đống lửa nổi bật trong đêm tối giữa biển. Âm thanh từ xa đã nghe những tiếng rất lạ. Lại gần mới thấy người lính biển đang say sưa hát với đống nhạc cụ là nồi, niêu, soong, chảo và một cây đàn ghi-ta chỉ còn duy nhất một dây. Khi được hỏi, những người lính trẻ bảo, nơi đảo xa “chúng em nhớ nhà, nhớ người, nhớ tiếng nói nên chúng em thường hát cho vơi nỗi nhớ”.

Xúc cảm trào dâng, những nốt nhạc đầu tiên của bài hát chợt vang lên:

Chỉ lính đảo xa mới có. Đàn ghi-ta một dây.
Chỉ lính đảo xa mới hát. Với đàn ghi-ta một dây.
Hát cho hoàng hôn xuống. Hát cho mặt trời lên...

“Ban đầu tôi viết như một sự giải tỏa cảm xúc nhưng không ngờ sau đó bài hát được phổ cập nhanh, được những người lính, đặc biệt là lính ở đảo rất thích... Còn bài hát “Anh lính tình nguyện và điệu múa Apsara” được viết trong chuyến đi biểu diễn phục vụ bộ đội tình nguyện ở Campuchia, nói về tình đoàn kết của hai dân tộc đã kề vai sát cánh chống lại bọn diệt chủng Pôn Pốt...”, Nhạc sỹ Minh Quang chia sẻ.

Nhìn ra phía ngoài “phố nhà binh”, nơi những mầm Xuân đang đâm chồi nảy lộc, Nhạc sỹ Minh Quang nhẹ giọng, nói từng câu, từng chữ: Biên cương đã lắng tiếng súng gần 30 năm qua. Tấm bản đồ với đường biên màu đỏ đã được giữ vững, chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc được vẹn toàn, bởi ở đó có những cột mốc chủ quyền được dựng bằng máu xương và tuổi trẻ của những người lính như thế đấy.

(còn tiếp)
Hạnh Quỳnh

Có thể bạn quan tâm

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Nằm cheo leo trên ngọn đồi cao giữa xã biên giới Lao Chải (Tuyên Quang), Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Xín Chải là một trong 248 điểm trường đang được Trung ương ưu tiên đầu tư theo chủ trương lớn về phát triển giáo dục vùng khó. Trong khung cảnh núi non hiểm trở, cuộc sống thiếu thốn đủ bề, chủ trương này như một luồng sinh khí mới, tiếp thêm động lực để thầy và trò vượt khó, bám trường, giữ lớp.

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Từ tối 31/7 đến sáng 1/8, trên địa bàn tỉnh Sơn La, nhiều nơi tiếp tục xảy ra mưa lũ, gây thiệt hại về nhà ở, nông nghiệp của người dân và hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn.

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Ngày 1/8, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Điện Biên tổ chức lễ tiếp nhận 2,5 tỷ đồng kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát do Công đoàn Ngân hàng Việt Nam trao tặng. Đây là nguồn lực thiết thực, góp phần cùng địa phương đẩy nhanh tiến độ hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm cho hộ nghèo, hộ khó khăn trên địa bàn.

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.