Người "giữ hồn" thổ cẩm ở vùng cao Yên Bái

Trong tín ngưỡng, văn hóa của đồng bào Mông, thổ cẩm truyền thống là hồn cốt dân tộc, đóng vai trò quan trọng trong đời sống. Thổ cẩm gắn bó với mỗi cộng đồng trong suốt vòng đời, từ lúc sinh ra, lập gia đình và những lúc cuối đời. Với mong muốn gìn giữ, phát triển các sản phẩm thổ cẩm, nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh (xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải) đã kết nối, mang thổ cẩm truyền thống của đồng bào Mông vươn ra thế giới và trở thành người "giữ hồn" thổ cẩm dân tộc.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900228.jpg
Nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh trở thành người "giữ hồn" thổ cẩm Mông ở vùng cao Mù Cang Chải. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Thay đổi định kiến giới

Sinh ra trong một gia đình có 9 anh chị em tại bản Pú Nhu, xã La Pán Tẩn, huyện Mù Cang Chải, cô gái người Mông sinh năm 1990 Lý Thị Ninh sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông đã lấy chồng, rồi ở nhà sinh con tại bản Trống Tông, xã Chế Cu Nha.

Đều đặn ngày 2 buổi lên nương, tối về cơm nước, tranh thủ những phút rảnh, chị Ninh xe lanh, dệt vải, thêu váy áo. Có lẽ vì cuộc sống vất vả nên nhìn chị già dặn hơn nhiều so với tuổi. Cuộc sống trôi qua cùng ruộng nương, mưa nắng với thu nhập không có gì ngoài hạt lúa, bắp ngô, chị Ninh cảm thấy bản thân cần thay đổi để tốt hơn.

Chị Lý Thị Ninh chia sẻ, từ xưa, phụ nữ Mông không có tiếng nói trong gia đình và không được làm chủ kinh tế. Thấy cảnh chị em vất vả nhưng lại không dám nghĩ đến chi tiêu cho riêng mình, chị Ninh ấp ủ hy vọng một ngày nào đó chị sẽ làm thay đổi định kiến giới, để mỗi phụ nữ Mông cũng có thể kiếm thu nhập và làm chủ kinh tế gia đình.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900232.jpg
Nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh giúp vùng cao Mù Cang Chải thay đổi định kiến giới. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Cơ duyên đến với chị Ninh vào tháng 3/2009, đại diện Trung tâm Nghiên cứu, Liên kết và Phát triển thủ công mỹ nghệ (Craft Link) thấy phụ nữ Mông nơi đây mặc váy áo dân tộc thủ công rất đẹp, nên đã làm việc với Hội Phụ nữ huyện Mù Cang Chải thành lập một nhóm thêu dệt.

Sản phẩm được Trung tâm bao tiêu, bán ra trong, ngoài nước. Lúc này, chị Ninh nghĩ cơ hội đến với bản thân để khẳng định phụ nữ cũng làm chủ được kinh tế. Chị Ninh xin chồng và gia đình cho tham gia nhóm để có thêm thu nhập. Lúc đầu người thân chưa ủng hộ nhưng chị vẫn kiên trì giải thích sau đó cũng được đồng tình.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900229.jpg
Hợp tác xã thêu dệt thổ cẩm Mông Style tạo thu nhập ổn định cho gần 50 phụ nữ tại huyện vùng cao Mù Cang Chải. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Đến cuối năm 2009, “Nhóm thổ cẩm Mông” được thành lập. Chị Ninh có kiến thức hơn nên được cử làm đại diện cho nhóm khi mới 19 tuổi. Từ đó, cô gái trẻ Lý Thị Ninh thay mặt nhóm nhận đơn hàng, mua nguyên vật liệu, chi trả cho chị em. Năm đầu, Trung tâm hỗ trợ nguyên vật liệu cho chị em làm, sau một năm có quỹ thì chị em tự chủ động làm.

Tạo thu nhập cho chị em

Để duy trì công việc thường xuyên cho chị em, ngoài đầu mối Trung tâm Craft Link, chị Lý Thị Ninh đã lăn lộn các nơi để tìm kiếm thêm thị trường.

Cứ cuối tuần, hai vợ chồng chị Ninh lại chất hàng hóa lên xe máy, rong ruổi các chợ Sa Pa (Lào Cai), Hà Giang và hội chợ ở Hà Nội để bày bán, giới thiệu sản phẩm. Ban đầu, mọi người chỉ xem chứ chưa ai đặt hàng, chị tiếp tục kiên trì tuần này qua tuần khác, tháng này qua tháng khác rồi có người đặt hàng.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900227.jpg
Nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh thêu tay các sản phẩm thổ cẩm của dân tộc. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Sản phẩm nhóm làm ra ngoài váy áo, trang phục nam giới còn có vỏ gối, túi, ví, khăn trải bàn, ba lô, con vật, móc treo chìa khóa, dây buộc tóc, túi đeo, hoa tai… Tất cả những sản phẩm trên được làm từ cây lanh trồng trên nương, qua bàn tay khéo léo và sự tỉ mẩn của phụ nữ Mông mà thành sợi lanh dệt vải.

"Nhóm thổ cẩm Mông ngày" càng lớn mạnh. Từ “Nhóm thổ cẩm Mông” ban đầu với 10 thành viên dần trở thành “Tổ sản xuất thổ cẩm”, rồi “Tổ hợp tác thổ cẩm truyền thống dân tộc Mông” và đến Hợp tác xã thêu dệt thổ cẩm Mông Style với gần 50 thành viên trong huyện.

Hợp tác xã hiện có trụ sở tại bản Dề Thàng, xã Chế Cu Nha, sản phẩm có mặt ở thị trường Hà Nội, Lào Cai, Hà Giang và các nước Pháp, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ…

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900231.jpg
Trên mỗi sản phẩm thổ cẩm của Hợp tác xã thêu dệt thổ cẩm Mông Style đều gắn mã QR để du khách và người tiêu dùng tìm kiếm thông tin. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Năm 2024, Hợp tác xã thêu dệt thổ cẩm Mông Style thu về gần một tỷ đồng, trừ các khoản chi phí, chị em có thu nhập bình quân từ 3-5 triệu đồng/tháng. Con số này chưa lớn nhưng là điều mơ ước với phụ nữ Mông nơi đây.

Chị Hờ Thị Dê, thành viên Hợp tác xã thêu dệt thổ cẩm Mông Style phấn khởi, từ khi tham gia vào Hợp tác xã, chị em có một khoản thu nhập riêng, có tiền mua đồ đạc, cho con ăn học và đặc biệt có thể tự “làm đẹp” cho mình. Cuộc sống tươi đẹp này nhờ vào công lớn của chị Lý Thị Ninh, người phụ nữ không chỉ giúp chị em có thu nhập mà còn giúp đồng bào bảo tồn giá trị văn hóa thổ cẩm.

Giữ gìn văn hóa thổ cẩm

Trong văn hóa đồng bào Mông, khi người con gái sinh ra sẽ được mẹ dạy cách thêu thùa. Chị Lý Thị Ninh cho biết, người Mông quan niệm, người con gái chỉ có giá khi biết thêu thùa, khâu vá. Do đó, nghề thêu dệt thổ cẩm từ lâu gắn liền với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Để tạo ra những sản phẩm thổ cẩm hay bộ trang phục độc đáo thì phải qua nhiều công đoạn, đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo của đôi bàn tay người phụ nữ Mông như trồng lanh, xe sợi, in sáp, nhuộm chàm và thêu thùa.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900825.jpg
Nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh (bên trái) giới thiệu các sản phẩm thổ cẩm của mình làm ra. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Hiện nay, nhiều mặt hàng của Trung Quốc được bày bán trong huyện với mẫu mã phong phú và giá thành rẻ, nguy cơ mai một nghề thổ cẩm truyền thống. Nhằm lưu giữ nghề thổ cẩm cho thế hệ mai sau, chị Ninh thường xuyên tuyên truyền, vận động chị em dạy cho con, cháu; đồng thời kết hợp với các trường học cho học sinh tập thêu. Hàng năm, có hàng trăm lượt học sinh đến Hợp tác xã trải nghiệm học thêu và tìm hiểu nghề thổ cẩm truyền thống dân tộc.

Trải qua gần 16 năm, chị Lý Thị Ninh trong mắt người dân Mù Cang Chải là bông hoa đẹp của bản Mông, người "giữ hồn" thổ cẩm truyền thống của đồng bào.

potal-nguoi-giu-hon-tho-cam-o-vung-cao-yen-bai-7900230.jpg
Bằng sự sáng tạo, nghệ nhân vẽ sáp ong Lý Thị Ninh còn làm hoa tai bằng thổ cẩm. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Với những nỗ lực, năm 2022, chị Lý Thị Ninh được tặng danh hiệu Nghệ nhân trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể loại hình tri thức nhân gian và nhận được nhiều Bằng khen của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Yên Bái và Giấy khen của huyện Mù Cang Chải.

Đánh giá về nghệ nhân Lý Thị Ninh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Mù Cang Chải Khang Thị Mào cho hay, Mù Cang Chải là huyện vùng cao của tỉnh với trên 90% đồng bào Mông sinh sống. Toàn huyện có trên 12.000 hội viên phụ nữ. Trong đó, chị Lý Thị Ninh là tấm gương phụ nữ người Mông tiêu biểu của huyện. Chị mạnh dạn đứng ra làm chủ kinh tế gia đình, góp phần làm thay đổi cuộc sống của phụ nữ trong bản. Chị còn sáng tạo hoa văn, truyền dạy nghề thổ cẩm truyền thống cho chị em các xã, thị trấn trong huyện và các tỉnh lân cận...

Đinh Thùy

(TTXVN)
Dân tộc Mông

Tên tự gọi: Mông, Na Miẻo.

Tên gọi khác: Mẹo, Mèo, Miếu Hạ, Mán Trắng.

Nhóm địa phương: Mông Trắng, Mông Hoa, Mông Ðỏ, Mông Ðen, Mông Xanh, Na Miẻo.

Dân số: 1.068.189 người (Theo số liệu Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009).

Ngôn ngữ: Tiếng nói thuộc ngôn ngữ hệ Mông - Dao.

Hoạt động sản xuất: Nguồn sống chính là làm nương định canh hoặc nương du canh trồng ngô, lúa, lúa mạch. Nông dân có truyền thống trồng xen canh trên nương cùng với cây trồng chính là các cây ý dĩ, khoai, rau, lạc, vừng, đậu...

Chiếc cày của người Mông rất nổi tiếng về độ bền cũng như tính hiệu quả. Trồng lanh, thuốc phiện (trước đây), các cây ăn quả như táo, lê, đào, mận, dệt vải lanh là những hoạt động sản xuất đặc sắc của người Mông.

Người Mông chăn nuôi chủ yếu trâu, bò, lợn, gà, ngựa. Ngựa thồ là phương tiện vận chuyển rất có hiệu quả trên vùng cao núi đá. Con ngựa rất gần gũi và thân thiết với từng gia đình Mông.

Họ phát triển đa dạng các nghề thủ công như đan lát, rèn, làm yên cương ngựa, đồ gỗ, nhất là các đồ đựng, làm giấy bản, đồ trang sức bằng bạc phục vụ nhu cầu và thị hiếu của người dân. Các thợ thủ công Mông phần lớn là thợ bán chuyên nghiệp làm ra những sản phẩm nổi tiếng như lưỡi cày, nòng súng, các đồ đựng bằng gỗ ghép. Chợ ở vùng Mông thoả mãn vừa nhu cầu trao đổi hàng hoá vừa nhu cầu giao lưu tình cảm, sinh hoạt.

Ăn: Người Mông thường ăn ngày hai bữa, ngày mùa ăn ba bữa. Bữa ăn với các thực phẩm truyền thống có mèn mén (bột ngô đồ) hay cơm, rau xào mỡ và canh. Bột ngô được xúc ăn bằng thìa gỗ. Phụ nữ khéo léo làm các loại bánh bằng bột ngô, gạo vào những ngày tết, ngày lễ.

Người Mông quen uống rượu ngô, rượu gạo, hút thuốc bằng điếu cày. Ðưa mời khách chiếc điếu do tự tay mình nạp thuốc là biểu hiện tình cảm quý trọng. Trước kia, tục hút thuốc phiện tương đối phổ biến với họ.

Mặc: Trang phục của người Mông rất sặc sỡ, đa dạng giữa các nhóm.

Phụ nữ Mông Trắng trồng lanh, dệt vải lanh, váy màu trắng, áo xẻ ngực, thêu hoa văn ở cánh tay, yếm sau. Cạo tóc, để chỏm, đội khăn rộng vành.

Phụ nữ Mông Hoa mặc váy màu chàm có thêu hoặc in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ nách, trên vai và ngực đắp vải màu và thêu. Ðể tóc dài, vấn tóc cùng tóc giả.

Phụ nữ Mông Ðen mặc váy bằng vải chàm, in hoa văn bằng sáp ong, áo xẻ ngực.

Phụ nữ Mông Xanh mặc váy ống. Phụ nữ Mông Xanh đã có chồng cuốn tóc lên đỉnh đầu, cài bằng lược móng ngựa, đội khăn ra ngoài tạo thành hình như hai cái sừng.Trang trí trên y phục chủ yếu bằng đắp ghép vải màu, hoa văn thêu chủ yếu hình con ốc, hình vuông, hình quả trám, hình chữ thập.

Tuổi thơ hồn nhiên của trẻ em dân tộc Mông ở xã Vân Hồ, huyện Mộc Châu (Sơn La). Ảnh Lưu Trọng Đạt.jpg
Tuổi thơ hồn nhiên của trẻ em dân tộc Mông ở xã Vân Hồ, huyện Mộc Châu (Sơn La). Ảnh Lưu Trọng Đạt

: Người Mông quần tụ trong từng bản vài chục nóc nhà. Nhà trệt, ba gian hai chái, có từ hai đến ba cửa. Gian giữa đặt bàn thờ.

Nhà giàu thì tường trình, cột gỗ kê trên đá tảng hình đèn lồng hay quả bí, mái lợp ngói, sàn gác lát ván. Phổ biến nhà bưng ván hay vách nứa, mái tranh.

Lương thực được cất trữ trên sàn gác. Một số nơi có nhà kho chứa lương thực ở ngay cạnh nhà.

Chuồng gia súc được lát ván cao ráo, sạch sẽ.

Ở vùng cao núi đá, mỗi nhà có một khuôn viên riêng cách nhau bằng bức tường xếp đá cao khoảng gần 2 mét.

Phương tiện vận chuyển: Người Mông quen dùng ngựa thồ, gùi có hai quai đeo vai.

Quan hệ xã hội: Bản thường có nhiều họ, trong đó một hoặc hai họ giữ vị trí chủ đạo, có ảnh hưởng chính tới các quan hệ trong bản. Người đứng đầu bản điều chỉnh các quan hệ trong bản, trước kia, cả bằng hình thức phạt vạ lẫn dư luận xã hội. Dân mỗi bản tự nguyện cam kết và tuân thủ quy ước chung của bản về sản xuất, chăn nuôi, bảo vệ rừng và việc giúp đỡ lẫn nhau. Quan hệ trong bản càng gắn bó chặt chẽ hơn thông qua việc thờ cúng chung thổ thần của bản.

Người Mông rất coi trọng dòng họ bao gồm những người có chung tổ tiên. Các đặc trưng riêng với mỗi họ thể hiện ở những nghi lễ cúng tổ tiên, ma cửa, ma mụ... như số lượng và cách bày bát cúng, bài cúng, nơi cúng, ở các nghi lễ ma chay như cách quàn người chết trong nhà, cách để xác ngoài trời trước khi chôn, cách bố trí mộ...

Người cùng họ dù không biết nhau, dù cách xa bao đời nhưng qua cách trao đổi các đặc trưng trên có thể nhận ra họ của mình. Phong tục cấm ngặt những người cùng họ lấy nhau. Tình cảm gắn bó giữa những người trong họ sâu sắc. Trưởng họ là người có uy tín, được dòng họ tôn trọng, tin nghe.

Gia đình nhỏ, phụ hệ. Cô dâu đã qua lễ nhập môn, bước qua cửa nhà trai, coi như đã thuộc vào dòng họ của chồng. Vợ chồng rất gắn bó, luôn ở bên nhau khi đi chợ, đi nương, thăm hỏi họ hàng. Phổ biến tục cướp vợ.

Thờ cúng: Trong nhà có nhiều nơi linh thiêng dành riêng cho việc thờ cúng như nơi thờ tổ tiên, ma nhà, ma cửa, ma bếp. Những người biết nghề thuốc, biết làm thầy còn lập bàn thờ cúng những vị tổ sư nghề của mình. Nhiều lễ cúng kiêng cấm người lạ vào nhà, vào bản. Sau khi cúng ma cầu xin ai thường đeo bùa để lấy khước.

Học: Chữ Mông tuy được soạn thảo theo bộ vần chữ quốc ngữ từ những năm sáu mươi nhưng cho đến nay vẫn chưa thực sự phổ biến.

Lễ tết: Trong khi người Việt đang hối hả kết thúc tháng cuối cùng trong năm thì người Mông đã bước vào Tết năm mới truyền thống từ đầu tháng 12 âm lịch, sớm hơn tết Nguyên đán một tháng theo cách tính lịch cổ truyền của người Mông, phù hợp với nông lịch truyền thống.

Ngày Tết, dân làng thường chơi còn, đu, thổi khèn, ca hát ở những bãi rộng quanh làng. Tết lớn thứ hai là Tết 5 tháng năm (âm lịch). Ngoài hai tết chính, tuỳ từng nơi còn có các Tết vào các ngày 3 tháng 3, 13 tháng 6, 7 tháng 7 (âm lịch).

Các vận động viên dân tộc Mông thi đấu môn bắn nỏ tại Ngày hội Văn hóa, Thể thao các dân tộc huyện Than Uyên (Lai Châu). Ảnh Quý Trung.jpg
Các vận động viên dân tộc Mông thi đấu môn bắn nỏ tại Ngày hội Văn hóa, Thể thao các dân tộc huyện Than Uyên (Lai Châu). Ảnh Quý Trung

Văn nghệ: Thanh niên thích chơi khèn, vừa thổi vừa múa. Khèn, trống còn được sử dụng trong đám ma, lúc viếng, trong các lễ cúng cơm. Kèn lá, đàn môi là phương tiện để thanh niên trao đổi tâm tình.

Theo cema.gov.vn

Dân tộc Mông

Có thể bạn quan tâm

'Người gieo mầm xanh' ở đất Sen hồng

'Người gieo mầm xanh' ở đất Sen hồng

Với lòng yêu nghề và kiến thức chuyên môn vững vàng, thầy Lê Văn Sơn, giáo viên Trường Trung học phổ thông Lấp Vò 1 (tỉnh Đồng Tháp) đã đạt nhiều thành tích xuất sắc trong bồi dưỡng học sinh giỏi môn Sinh học. Thầy được ví như “người gieo mầm xanh”, tận tâm dìu dắt nhiều thế hệ học trò vươn tới thành công, trong đó có không ít em đạt giải cao trong kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia và được tuyển thẳng vào các trường đại học.

Nữ doanh nhân lan tỏa tinh hoa thảo dược quê hương

Nữ doanh nhân lan tỏa tinh hoa thảo dược quê hương

Với khát vọng vươn lên, dám nghĩ dám làm, chị Mai Thị Thủy, Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Cao Dược liệu Định Sơn Mai Thị Thủy, xã Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, đã mạnh dạn khởi nghiệp, phát triển thương hiệu các sản phẩm dược liệu ở địa phương ra thị trường lớn, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Nữ giám đốc 9X khởi nghiệp từ hạt gạo vươn ra thế giới

Nữ giám đốc 9X khởi nghiệp từ hạt gạo vươn ra thế giới

Giám đốc Công ty TNHH MEDIFOOD.IO Trần Mạc Vân Anh ở phường Chơn Thành (tỉnh Đồng Nai) là điển hình sáng về người phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo, đưa sản phẩm làm bằng hạt gạo truyền thống Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế, đồng thời có những đóng góp tích cực cho cộng đồng và phát triển bền vững.

Hành trình đưa nông sản Việt từ bản làng vươn ra thế giới

Hành trình đưa nông sản Việt từ bản làng vươn ra thế giới

Bà Thị Khưi (41 tuổi, người dân tộc M’nông) sống tại xã Thọ Sơn, tỉnh Đồng Nai không chỉ nối gót ông cha xây dựng quê hương mà còn trở thành Giám đốc một hợp tác xã trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, tiên phong đưa nông sản Việt vươn ra thế giới. Bà còn góp phần phát triển nông nghiệp sạch bền vững, cải thiện cuộc sống ấm no cho đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương.

Người giữ 'lá chắn vi sinh' bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Người giữ 'lá chắn vi sinh' bảo vệ sức khỏe cộng đồng

Gần 30 năm gắn bó với công tác xét nghiệm, nghiên cứu vi sinh và phòng chống dịch bệnh, bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Vân (sinh năm 1969), Trưởng khoa Vi sinh - Miễn dịch, Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên (phường Tân An, tỉnh Đắk Lắk) đã trở thành hình ảnh tiêu biểu của người phụ nữ tận tụy với nghề, luôn lấy lợi ích cộng đồng làm mục tiêu.

'Chim Chơ-rao đầu đàn' dũng cảm, nhân hậu ở đại ngàn Tây Nguyên

'Chim Chơ-rao đầu đàn' dũng cảm, nhân hậu ở đại ngàn Tây Nguyên

Trong những năm tháng kháng chiến chống đế quốc Mỹ, giữa núi rừng Tây Nguyên khốc liệt, người phụ nữ Jrai tên Rơ Châm H’Yéo (sinh năm 1950, phường Pleiku, tỉnh Gia Lai) đã trở thành biểu tượng của lòng quả cảm và trung kiên. Bà được biết đến với nhiều danh hiệu như "Kiện tướng gùi đạn", "Dũng sĩ diệt Mỹ", "Dũng sĩ diệt xe cơ giới", "Người phụ nữ thép trên chiến trường Tây Nguyên".

'Bó đũa yêu thương' - nơi kết nối những trái tim người bệnh chạy thận ở Điện Biên

'Bó đũa yêu thương' - nơi kết nối những trái tim người bệnh chạy thận ở Điện Biên

Dù mang trong mình căn bệnh suy thận giai đoạn cuối nhưng với tấm lòng nhân ái, Thượng sỹ Giàng A Thắng, cán bộ Bệnh viện 7/5 (tỉnh Điện Biên) đã thành lập mô hình "bó đũa yêu thương” nhằm tạo việc làm, giúp người bệnh có thêm nguồn kinh phí để chữa bệnh. Mô hình còn là nơi kết nối những trái tim, giúp những bệnh nhân chạy thận ở Điện Biên vươn lên trong cuộc sống.

Cô đỡ thôn bản - những người giữ mạch sống nơi đại ngàn

Cô đỡ thôn bản - những người giữ mạch sống nơi đại ngàn

Từng là địa bàn vùng trũng về y tế cơ sở với tỷ lệ tử vong mẹ và trẻ sơ sinh trong nhóm cao nhất cả nước, giờ đây, công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân tại tỉnh Lào Cai đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Trong đó, không thể không kể đến sự đóng góp thầm lặng của những cô đỡ thôn bản đang ngày đêm tận tụy chăm sóc sự sống mới giữa núi rừng.

Hành trình gắn sao cho sữa bò Vĩnh Tường

Hành trình gắn sao cho sữa bò Vĩnh Tường

Trong khi nhiều người trẻ rời bỏ quê hương tìm kiếm cơ hội nơi phố thị thì anh Nguyễn Tiến Lộc (xã Vĩnh Phú, tỉnh Phú Thọ) đã chọn quay về quê hương, mang theo khát vọng nâng tầm nông sản địa phương, đưa sản vật quê hương vươn xa.

Thu tiền triệu mỗi ngày từ rau rừng

Thu tiền triệu mỗi ngày từ rau rừng

Tại xã Nghĩa Trung (tỉnh Đồng Nai), nhiều nông dân ai cũng biết chàng trai người dân tộc Khmer Thạch Sum ngụ tại thôn 4 là một điển hình khởi nghiệp tiêu biểu cho tinh thần dám nghĩ, dám làm từ đặc sản cây rau nhíp rừng hoang dại thành nguồn thu nhập bền vững cho gia đình.

Người nông dân góp phần khẳng định vị thế nông sản Việt Nam trên bản đồ thế giới

Người nông dân góp phần khẳng định vị thế nông sản Việt Nam trên bản đồ thế giới

Từ đam mê với những chú ong nhỏ bé nhưng cần mẫn làm việc, ông Lê Lộc Quân (46 tuổi, xã Dầu Giây, tỉnh Đồng Nai) từng bước gây dựng thương hiệu mật ong Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế. Không chỉ là nông dân sản xuất giỏi với doanh thu 25 tỷ đồng/năm, ông còn là người tiên phong ứng dụng công nghệ cao trong nuôi ong góp phần khẳng định vị thế mật ong Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu nông sản thế giới.

Người dân đồng thuận giao đất cho dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

Người dân đồng thuận giao đất cho dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

Dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành đi qua xã Nha Bích (Đồng Nai) gần 10 km đã nhận được sự đồng thuận cao từ người dân, vượt kế hoạch giao mặt bằng của tỉnh đề ra. Dù phải hy sinh cả diện tích cao su đang khai thác, ảnh hưởng đến nguồn thu nhập chính, nhiều hộ dân vẫn sẵn lòng làm gương, tiên phong giao đất.

Từ ruộng lúa biên cương đến thế trận lòng dân vững chắc

Từ ruộng lúa biên cương đến thế trận lòng dân vững chắc

Gần 25 năm qua, mô hình trồng lúa nước do Đồn Biên phòng Ia Púch (Ban Chỉ huy Bộ đội biên phòng, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai) khởi xướng đã làm thay đổi căn bản đời sống của đồng bào Jrai ở xã Ia Púch, vùng biên giới phía Tây của tỉnh.

Quyết đoán giữa ranh giới sinh tử trong lũ dữ

Quyết đoán giữa ranh giới sinh tử trong lũ dữ

Trận lũ ống, lũ quét với mực nước vượt đỉnh lũ lịch sử xảy ra ngày 29/9 đã khiến bản Na Ngân (xã Nga My, tỉnh Nghệ An) chịu thiệt hại nặng nề về nhà cửa, hoa màu, vật nuôi và giao thông. Sau khi lũ dữ đi qua, điều khiến người dân bản cảm thấy nhẹ lòng nhất là không có thiệt hại về người. Sự may mắn ấy phần lớn nhờ vào sự nhanh trí và quyết đoán của chàng trai trẻ Lương Văn Ủn (sinh năm 1992) - Phó Trưởng bản, Tổ trưởng Tổ an ninh bản Na Ngân.

Xuyên đêm, căng mình cùng nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai

Xuyên đêm, căng mình cùng nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai

Những ngày đầu tháng 10, mưa lớn kéo dài do hoàn lưu bão số 10 đã nhấn chìm nhiều xã, phường và các xã vùng cao biên giới của tỉnh Tuyên Quang. Sạt lở, ngập lụt, chia cắt giao thông xảy ra trên diện rộng, hàng nghìn hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề, nhiều người phải di dời khẩn cấp.

Làm giàu từ mô hình kinh tế tổng hợp

Làm giàu từ mô hình kinh tế tổng hợp

Nông dân Nguyễn Nhẫn (57 tuổi, ở thôn Kim Thành Thượng, xã Phước Giang, tỉnh Quảng Ngãi) với những thành công lớn trong phát triển kinh tế nông hộ đã vinh dự nhận danh hiệu “Nông dân Việt Nam xuất sắc” năm 2025. Tấm gương của ông đã lan tỏa đến nhiều nông dân khác trong vùng, động lực để phát triển kinh tế, vươn lên làm giàu chính trên chính mảnh đất quê hương.

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Năm 2025, thành phố Cần Thơ có 3 nông dân được Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là nông dân xuất sắc Việt Nam, trong đó có ông Trần Hồng Quan, ấp Trường Hiệp, xã Trường Long Tây. Với mô hình phát triển kinh tế - nuôi ba ba kết hợp trồng sầu riêng và lúa, nông dân Trần Hồng Quan thu lợi nhuận tiền tỷ mỗi năm.

Bí thư chi bộ sản xuất, kinh doanh giỏi, đi đầu trong các phong trào thi đua

Bí thư chi bộ sản xuất, kinh doanh giỏi, đi đầu trong các phong trào thi đua

Không chỉ phát triển kinh tế gia đình vững mạnh, tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương, anh Nguyễn Văn Long, sinh năm 1981, tiểu khu La Mát, phường Châu Sơn, tỉnh Ninh Bình còn là tấm gương tiêu biểu trong phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh tại địa phương. Anh vừa được vinh danh là Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025.

Vươn lên làm giàu nhờ nông nghiệp công nghệ cao

Vươn lên làm giàu nhờ nông nghiệp công nghệ cao

Từ một vùng đất nghèo khó, xã Trường Hà, tỉnh Cao Bằng đã phát huy tiềm năng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, du lịch, thương mại và dịch vụ; nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư nhà màng, nhà lưới, nuôi cá tầm, trồng dưa lưới… mang lại thu nhập cao.

Tuổi trẻ vượt khó, tự tin làm giàu trên quê hương

Tuổi trẻ vượt khó, tự tin làm giàu trên quê hương

Không bằng cấp nông nghiệp chuyên sâu, không nguồn vốn dồi dào, “vũ khí” lớn nhất là niềm đam mê chăn nuôi cháy bỏng và một ý chí sắt đá được tôi luyện từ những năm tháng phải nghỉ học sớm để phụ giúp gia đình, anh Lê Duy Bảo, sinh năm 1999, Bí thư Chi đoàn khóm 8, phường Tân Thành (Cà Mau) đã nhìn thấy cơ hội trong nghịch cảnh và quyết tâm biến khó khăn thành khởi đầu lập nghiệp.

Thành công của nhà nông dân tộc thiểu số với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Thành công của nhà nông dân tộc thiểu số với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Tại tỉnh Đồng Nai, nhà nông là hộ dân tộc thiểu số đã mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đang mang lại hiệu quả vượt trội. Với sự hỗ trợ từ các chính sách của Nhà nước và vai trò cầu nối của Hội Nông dân, nhiều nông dân đã mạnh dạn thay đổi tư duy, từ bỏ lối canh tác truyền thống để tiếp cận các mô hình tiên tiến, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững.

Ông 'vua cam' nơi vùng đất đồi cằn cỗi

Ông 'vua cam' nơi vùng đất đồi cằn cỗi

Về xã Nam Trạch, hỏi ông Bế Văn Mai, ai cũng biết đến vì ông là “vua cam” trên vùng đất đồi này. Ông Bế Văn Mai (xã Nam Trạch, tỉnh Quảng Trị) là một trong những tấm gương tiêu biểu trong phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi.

Mở hướng mới phát triển nông nghiệp xanh ở lòng Bảy Núi

Mở hướng mới phát triển nông nghiệp xanh ở lòng Bảy Núi

Từ ý tưởng nhen nhóm trong đại dịch COVID-19, với bản lĩnh, sự nhạy bén và tinh thần dám dấn thân, chị Châu Thị Nương (48 tuổi, xã Cô Tô, tỉnh An Giang) đã gây dựng thành công trang trại trồng nấm dược liệu công nghệ cao tuần hoàn khép kín với quy mô hàng chục ha, mang tên “Nương Farm”. Thành công của chị Nương đã mở ra hướng phát triển nông nghiệp xanh, bền vững giữa lòng Bảy Núi.

'Tỷ phú nông dân' trong phong trào đổi mới sáng tạo

'Tỷ phú nông dân' trong phong trào đổi mới sáng tạo

Phong trào đổi mới sáng tạo đang lan tỏa mạnh mẽ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Nhiều nông dân đã mạnh dạn áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đạt hiệu quả kinh tế cao, góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững. Trong số đó, ông Nguyễn Văn Đường ở xã Phú Bình, là tấm gương tiêu biểu.

Mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, giúp xóa đói giảm nghèo

Mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, giúp xóa đói giảm nghèo

Phụ nữ Hưng Yên thời gian qua đã không ngừng nỗ lực trong phát triển kinh tế, vươn lên làm chủ cuộc sống. Họ không chỉ là người vợ, người mẹ tảo tần mà còn là những chủ doanh nghiệp tiên phong, mở lối phát triển nông nghiệp địa phương, đồng thời là cầu nối, hỗ trợ nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, giúp xóa đói giảm nghèo, làm giàu trên mảnh đất quê hương.

Nữ giáo viên tiếng Anh miệt mài gìn giữ văn hóa Chơ Ro

Nữ giáo viên tiếng Anh miệt mài gìn giữ văn hóa Chơ Ro

Là giáo viên tiếng Anh, nhiều năm qua chị Nguyễn Hồng Nữ (36 tuổi, dân tộc Chơ Ro, ngụ xã Xuân Thành, tỉnh Đồng Nai) gắn bó với việc giảng dạy cho học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Không chỉ tận tâm với chuyên môn, chị còn là một người uy tín trong cộng đồng, miệt mài gìn giữ và truyền dạy cho thế hệ trẻ những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Chơ Ro, góp phần làm sống dậy bản sắc và lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Từ ruộng phèn đến trang trại tỷ đồng của 'vua lúa' An Giang

Từ ruộng phèn đến trang trại tỷ đồng của 'vua lúa' An Giang

Từ những thửa ruộng nhiễm phèn hoang hóa ở vùng đất Óc Eo, An Giang, người nông dân chân chất, cần mẫn Nguyễn Quốc Hùng ở ấp Tân Vọng, xã Óc Eo đã biến nơi đây thành vùng trồng lúa và trái cây ứng dụng công nghệ cao, mang lại thu nhập tiền tỷ mỗi năm. Không chỉ làm giàu cho bản thân, ông còn sẻ chia, giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo từ ruộng lúa quê hương.