Người giữ nghề đan chiếu cói ở Di Linh

Người giữ nghề đan chiếu cói ở Di Linh
Sở dĩ tôi nói vậy là bởi hiện tại chiếc chiếu cói không chỉ “thất thủ” trước chiếu công nghiệp, mà còn bị “bao vây” bởi các loại nệm cũng hết sức đa dạng về mẫu mã lẫn giá cả. Vì vậy, giữ gìn nghề đan chiếu cói, chỉ có thể là tình yêu, chứ chắc chắn sản phẩm làm ra không tìm được nơi tiêu thụ. “Thuở nhỏ, phụ giúp mẹ đan chiếu rồi được mẹ truyền cho. Thế là gắn bó với nghề đan chiếu cói từ bấy đến giờ” - bà Ka Bểu (76 tuổi, ở thôn 2A, xã Đinh Trang Hòa, huyện Di Linh, Lâm Đồng) cho biết.
 
Đan chiếu cói
Đan chiếu cói
Theo lời bà Ka Bểu, cây cói thường mọc ở những nơi ẩm ướt, nhiều sình lầy. “Ngày trước, chúng tôi thường đi lấy cói ở xóm Sình (xã Lộc An, huyện Bảo Lâm) về đan. Còn bây giờ, phải đi kiếm xa hơn, tới hồ Nam Phương (TP Bảo Lộc) thì mới có cói. Tuy nhiên, cói ở hồ Nam Phương cũng không còn nhiều như trước” - bà Ka Bum (70 tuổi, ở thôn 2A, xã Đinh Trang Hòa, huyện Di Linh) chia sẻ. 
Cói lấy về còn phải trải qua nhiều công đoạn thì mới đan được. Thông thường, sau khi đã loại bỏ những sợi hư, cói được đem phơi nắng cho khô trắng. Nhưng gặp hôm trời âm u, cói cũng có thể mang hong trên giàn bếp. Tất nhiên, phơi dưới nắng màu cói sẽ đẹp hơn. “Khi phơi cói, kỵ nhất để gặp mưa. Vì nước mưa ngấm vào, cói sẽ bị thâm trông rất xấu và không bền” - bà Ka Bểu lưu ý. “Kinh nghiệm, cứ thấy cói ngả sang màu hơi vàng, sợi trở nên mềm dẻo hơn là bắt đầu đan được. Một việc nữa, dùng thanh tre dài cỡ 50cm chuốt từng sợi cói cho thật phẳng, đều để dễ đan” - vừa chuốt sợi cói, bà Ka Bum vừa trao đổi. 
Tận mắt chứng kiến hai bà đan chiếu, tôi mới thấy để làm được một chiếc chiếu cói, đòi hỏi lắm công phu cũng như sự khéo léo. Không sử dụng khung dệt hay bất cứ loại máy móc gì, tất cả các công đoạn đều được làm bằng tay. Biết đan chiếu từ thuở nhỏ nên cả hai bà rất thành thạo. Tay cứ thoăn thoắt giữa từng sợi cói, hai bà làm nhanh đến nỗi, tôi chỉ kịp nghe tiếng va chạm giữa từng sợi cói và khi nhìn thì tấm chiếu đã bện thành hình. Từng ô, từng ô được đan khít vào nhau, phẳng phiu và rất đẹp. Hai bà vừa đan vừa trò chuyện rất vui vẻ, nhẹ nhàng như không. 
Tùy theo mục đích sử dụng mà làm những chiếc chiếu với chiều dài, chiều rộng khác nhau. “Chúng tôi thường đan loại 1,1m x 1,5m, cũng có khi đan loại 1,5m x 2m và có lúc thì đan loại 0,5m x 1m. Chiếu loại 1,5m x 2m dùng để tiếp khách và khi cần cũng có thể làm thành tấm phên phơi lúa” - Bà Ka Bểu nói. Ngoài việc sử dụng cói đan chiếu, hai bà còn dùng cói để đan các vật dụng khác trong nhà. Tất nhiên, tự làm và tự phục vụ nhu cầu trong gia đình chứ ít có người mua. Kỹ lưỡng trong công đoạn chọn nguyên liệu đã đành, hai bà còn kỹ cả trong việc phơi chiếu. “Thời điểm từ 9 giờ đến 12 giờ trưa là thích hợp nhất cho việc phơi chiếu. Phơi ở thời điểm đó, chiếu mới trắng, bóng mượt, sử dụng được lâu” - bà Ka Bum chia sẻ kinh nghiệm.
Qua tìm hiểu, tôi được biết ở thôn 2A hiện chỉ còn bà Ka Bum và bà Ka Bểu là còn biết đan chiếu cói. Tuy vậy, với quyết tâm giữ nghề, bà Ka Bểu đã cố gắng truyền dạy cho cô con gái út là chị Ka Phíp (sinh năm 1983). Hiện tại, chị Ka Phíp có thể tự tay đan những chiếc chiếu một cách khá thành thạo.
Báo Lâm Đồng

Có thể bạn quan tâm

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Mưa lũ đi qua, tình người ở lại

Từ ngày 26 đến sáng 27/7, trên địa bàn tỉnh Sơn La đã xảy ra mưa vừa đến mưa to, có nơi mưa rất to. Mưa lớn kéo dài dẫn đến lũ ống, lũ quét, khiến người dân một số xã dọc sông Mã, tỉnh Sơn La bị bất ngờ, không kịp ứng phó, nhiều tài sản, diện tích lúa hoa màu, ao nuôi trồng thuỷ sản bi ngập và cuốn trôi. Nhiều công trình dân sinh bị ảnh hưởng, hệ thống điện, liên lạc, giao thông bị gián đoạn nghiêm trọng và nhiều tuyến đường bị hư hỏng… Nhưng trong mưa lũ, tình người, tình quân dân lại càng thêm gắn bó, qua đó phần nào giúp người dân có thêm động lực để vực dậy cuộc sống sau những đổ nát, hoang tàn.

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Khắc phục hậu quả mưa lũ: Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường

Với tinh thần "Bản giúp bản, xã giúp xã, trường giúp trường", những ngày này, hàng ngàn người dân, giáo viên tại các bản, xã, trường không bị ảnh hưởng, hoặc ít thiệt hại hơn bởi lũ lụt, đã tình nguyện về vùng lũ các xã miền Tây Nghệ An, mang theo cuốc, xẻng, hỗ trợ lương thực, đồ dùng thiết yếu để giúp đồng bào vùng ngập nặng dọn dẹp vệ sinh, khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định cuộc sống.

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ca mổ tái sinh cuộc đời cho thiếu nữ người Mông

Ngày 29/7, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những ngày cuối tháng 7/2025, tại Trung tâm Phẫu thuật sọ mặt và Tạo hình của Bệnh viện đã diễn ra ca mổ kéo dài 9 giờ loại bỏ khối u và tái tạo gương mặt cho một thiếu nữ người Mông.

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa lũ

Cao Bằng là tỉnh miền núi, địa hình phức tạp, thường xuyên bị thiệt hại về công trình hạ tầng, công trình điện trong mùa mưa bão. Trước diễn biến thời tiết phức tạp, mưa bão, lũ quét và sạt lở đất gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống lưới điện, đặc biệt là tại các xã vùng sâu vùng xa, Công ty Điện lực Cao Bằng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn lưới điện trong mùa mưa bão năm 2025.

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Ấm lòng những nghĩa cử ở vùng tâm lũ

Từ đêm 22 đến sáng 23/7, hoàn lưu bão số 3 (WIPHA) và lũ lụt cực đoan đã gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản, của cải đối với nhân dân các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An. Những ngày qua, với tinh thần “tương thân, tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, đồng bào các dân tộc ở các xã vùng cao Nghệ An đã chủ động, tích cực triển khai nhiều cách làm hay, ý nghĩa, nhân văn, hiệu quả trong việc hỗ trợ người dân trong khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống.

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Giúp đồng bào dân tộc thiểu số tự tin sử dụng tiện ích số

Tại xã Phú Nghĩa (tỉnh Đồng Nai), nơi đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 33,54%, với sự đồng lòng của cán bộ, công chức và nhiệt huyết của thanh niên, từ việc giúp người dân khai hồ sơ đến hỗ trợ công nghệ cho những người ít tiếp xúc với tin học, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang giúp xóa bỏ rào cản hành chính.

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Phát triển cây sả theo hướng bền vững ở xã cù lao

Là cây gia vị cũng như cây dược liệu, cây sả được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, chế biến dược phẩm, mang lại giá trị kinh tế cao nên được Ủy ban nhân dân xã cù lao Tân Phú Đông, tỉnh Đồng Tháp lựa chọn làm cây trồng chủ lực trong mục tiêu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu tại vùng cồn bãi, cù lao nhiều khó khăn.

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Nghệ An dồn sức khắc phục hậu quả lũ dữ

Tại khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An, từ ngày 24/7, mực nước trên sông Lam, Nậm Mộ, Nậm Nơn... giảm mạnh. Tình trạng ngập lụt tại các vùng tâm lũ thuộc các xã Con Cuông, Mường Xén, Tương Dương, Mỹ Lý, Nhôn Mai... đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn.

Tuyên Quang: 53 xã công bố dịch tả lợn châu Phi

Tuyên Quang: 53 xã công bố dịch tả lợn châu Phi

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tuyên Quang, tính từ ngày 5/7 đến nay, trên địa bàn tỉnh có 53 xã công bố dịch tả lợn châu Phi, tổng số lợn mắc bệnh phải tiêu hủy bắt buộc từ ngày 5/7 đến ngày 25/7 là 9.864 con, tổng khối lượng trên 544,3 tấn.

Hỗ trợ đồng bào các dân tộc vùng biên ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế

Hỗ trợ đồng bào các dân tộc vùng biên ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế

Bên cạnh nhiệm vụ chính trị bảo vệ biên giới, các chiến sĩ Đồn Biên phòng Ia Rvê (tỉnh Đắk Lắk) còn đẩy mạnh thực hiện phương châm “Gần dân, sát dân” và nêu cao đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” để giúp các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, chăm lo đời sống gia đình chính sách, người có công trên địa bàn.

Mưa lớn gây lũ ống, lũ quét, thiệt hại về người và tài sản tại Sơn La

Mưa lớn gây lũ ống, lũ quét, thiệt hại về người và tài sản tại Sơn La

Những ngày qua, trên địa bàn tỉnh Sơn La có mưa lớn kéo dài. Đặc biệt, vào chiều tối và đêm 26 rạng sáng 27/7 đã xuất hiện lũ ống, lũ quét gây thiệt hại về người, tài sản, hoa màu của nhân dân. Tình trạng ngập úng, sạt lở đất, đá xảy tại nhiều địa phương khiến các hộ dân phải di rời khẩn cấp.