Rạn Trào - mô hình quản lý tổng hợp vùng ven biển

Rạn Trào - mô hình quản lý tổng hợp vùng ven biển
Khu bảo vệ được quản lý bởi chính người dân địa phương, với sự ủng hộ của các cấp chính quyền và các cơ quan khoa học. Trực tiếp bảo vệ Khu là những thành viên cộng đồng, do chính cộng đồng bầu chọn. Đây chính là mô hình quản lý tổng hợp vùng ven biển cấp cơ sở hiệu quả nhất hiện nay.

Rạn Trào là một rạn san hô gần bờ biển của vịnh Vân Phong, điểm gần bờ nhất cách khoảng 1km. Mặt dù diện tích không lớn, nhưng Rạn Trào lại có hệ động thực vật rất phong phú và đa dạng, độ phủ san hô cao với chất lượng tương đối tốt so với các rạn khác trong toàn vịnh Vân Phong. Số loài thủy sinh đã được phát hiện ở khu vực Rạn Trào chiếm trên 50% tổng số loài có trong vùng vịnh. 

Ảnh minh họa. Trọng Đạt - TTXVN
Ảnh minh họa. Trọng Đạt - TTXVN

Cụ thể như san hô chiếm 64%, cá rạn 69%, cỏ biển 75%. Các nghiên cứu cho thấy đa dạng sinh học ở đây khá cao, với khoảng 145 loài thực vật phù du, 115 loài động vật phù du, 190 loài động vật đáy mềm, 5 loài cây ngập mặn, 6 loài cỏ biển, đặc biệt là 82 loài san hô và 69 loài cá cùng với 25 loài động vật không xương sống trú ngụ và kiếm ăn trong khu vực rạn san hô. 

Những kết quả khảo sát điều tra cho thấy, có tới hơn 70% số hộ trong xã Vạn Hưng tham gia đánh bắt hải sản ven bờ. Do đó, nguồn tài nguyên sinh vật biển đã giảm 10% so với những năm 1980. Việc khai thác quá mức và khai thác bằng các phương pháp hủy diệt (xung điện, thuốc nổ, lưới rê), đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường biển, làm giảm số lượng cũng như chất lượng và thậm chí mất giá trị thương mại của nhiều loài hải sản. Những hoạt động không hợp pháp đó cũng gây tác hại nghiêm trọng cho các rạn san hô, độ phủ của rạn san hô cứng có chất lượng tốt chỉ còn khoảng 10%, thấp hơn so với mức trung bình vốn đã đáng báo động của toàn quốc. 

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Từ năm 2001, Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và Phát triển cộng đồng (MCD), tiền thân là chi nhánh tại Việt Nam của Liên minh Sinh vật biển quốc tế (IMA), đã hỗ trợ cộng đồng địa phương xã Vạn Hưng xây dựng và triển khai Dự án thí điểm “Xây dựng Khu bảo tồn biển Rạn Trào” do địa phương quản lý. Nhằm quản lý và bảo tồn hệ sinh thái rạn san hô ven bờ, qua đó phục hồi lại nguồn lợi thủy sản, tạo điều kiện cải thiện đời sống của người dân. 

Sau khi Dự án này kết thúc vào năm 2004, chính quyền và người dân địa phương vẫn tiếp tục duy trì và giữ vững những thành quả của Dự án, bằng chính nguồn lực của địa phương song vẫn gặp một số khó khăn. Trên cơ sở đề xuất của địa phương, MCD đã tìm kiếm và kết nối với một số dự án khác để hỗ trợ địa phương, tiếp tục thực hiện mục tiêu quản lý và bảo vệ nguồn lợi hải sản và các rạn san hô. 

Quá trình hình thành và phát triển Khu bảo vệ hệ sinh thái Rạn Trào chia thành 3 giai đoạn chính, trong đó giai đoạn xây dựng (2002-2005) đã tiến hành xây dựng kế hoạch phân vùng chức năng, hồ sơ pháp lý và xây dựng kế hoạch quản lý 2 năm (2009-2010). Xuyên suốt giai đoạn này, MCD dần chuyển giao vai trò “khởi xướng, điều phối” cho các đơn vị địa phương để giữ vai trò thúc đẩy, hợp tác. 

Tháng 2/2004, Khu bảo vệ hệ sinh thái Rạn Trào được chính thức giao cho Ban quản lý và dựa vào nội lực của địa phương là chính yếu. Một phần ngân sách hoạt động hàng năm của UBND huyện được huy động hỗ trợ chi phí xăng dầu, tu sửa thuyền tuần tra cho Nhóm hạt nhân thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Rạn Trào. Sau này, UBND xã cũng đã tham gia đóng góp một phần cho hoạt động nêu trên. 

Kể từ khi được thành lập và vận hành cho đến nay, Khu bảo vệ hệ sinh thái biển Rạn Trào đã trở thành 1 địa điểm được nhiều nhà nghiên cứu, kể cả sinh viên các trường đại học và cao đẳng, các cơ quan, tổ chức quan tâm, trong đó 14 nghiên cứu khoa học được triển khai ở đây. Từ những kết quả nghiên cứu và đánh giá, cơ sở dữ liệu cho Khu bảo vệ hệ sinh thái biển Rạn Trào đã được xây dựng (như danh mục các loài thủy sinh, hồ sơ cộng đồng...), qua đó góp phần tích cực vào công tác quản lý tài nguyên ven bờ của huyện Vạn Ninh. 

Ngoài ra, hơn 30 lớp tập huấn, đào tạo được tổ chức với sự tham gia của gần 800 lượt người, gồm cán bộ quản lý và người dân địa phương về các kiến thức, kỹ năng liên quan đến công tác quản lý, bảo vệ nguồn lợi, thực thi quy chế, phát triển sinh kế và kinh doanh. Bên cạnh đó, cán bộ và người dân còn được tạo cơ hội giao lưu, học hỏi các địa phương khác thông qua các chuyến tham quan thực tế, tham gia trình bày tại các hội thảo từ cấp vùng, quốc gia đến cấp quốc tế. 

Ảnh minh họa. Dương Chí Tưởng-TTXVN
Ảnh minh họa. Dương Chí Tưởng-TTXVN

Việc triển khai mô hình Khu bảo vệ hệ sinh thái biển Rạn Trào đã cho thấy, có thể huy động nhiều nguồn lực hỗ trợ cho quá trình quản lý tổng hợp vùng ven bờ. Với đặc trưng của vùng ven biển là sử dụng đa mục tiêu, sự tham gia và đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan, trong đó có cộng đồng là thực sự cần thiết cho sự điều phối hiệu quả. 

Điều này được thể hiện rõ trong thành phần Ban quản lý Khu bảo vệ hệ sinh thái biển Rạn Trào, với sự tham gia đầy đủ từ lãnh đạo chính quyền cấp huyện, cấp xã, đến các lực lượng Bộ đội Biên phòng, quản lý nghề cá, đại diện cộng đồng địa phương, đặc biệt là vai trò cố vấn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban quản lý Khu kinh tế Vân Phong. Chính vì vậy, mọi hoạt động diễn ra đều được các bên liên quan hiểu rõ, tham gia và ủng hộ tích cực./. 
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Kon Tum tăng cường các biện pháp ứng phó mưa bão

Kon Tum tăng cường các biện pháp ứng phó mưa bão

Ngày 11/6, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh Kon Tum đã ban hành công văn số 29/PCTT về việc chủ động ứng phó với mưa, bão trên địa bàn tỉnh Kon Tum, nhằm ứng phó kịp thời nguy cơ mưa lớn gây sạt lở đất, lũ quét.

Đề phòng lũ quét, sạt lở đất ở 3 tỉnh Tây Nguyên

Đề phòng lũ quét, sạt lở đất ở 3 tỉnh Tây Nguyên

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ 19 giờ 30 ngày 11/6 đến 00 giờ 30 ngày 12/6, các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng tiếp tục có mưa với lượng mưa lũy tích phổ biến từ 20-40mm, có nơi trên 90mm. Nguy cơ xảy ra lũ quét trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc tại các tỉnh trên, đặc biệt tại các huyện: Cư Kuin, Ea H'leo, Ea Súp, Krông A Na, Krông Bông, Krông Búk, Krông Năng, Lắk (tỉnh Đắk Lắk); Cư Jút, Đăk Glong, Đắk Mil, Đắk R'Lấp, Đắk Song, Krông Nô, thành phố Gia Nghĩa, Tuy Đức (tỉnh Đắk Nông); Bảo Lâm, Đam Rông, Đơn Dương, Lạc Dương, Lâm Hà (tỉnh Lâm Đồng). Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do lũ quét, sạt lở đất, sụt lún đất do mưa lũ hoặc dòng chảy cấp 1.

Gia Lai chỉ đạo xử lý vụ khai thác đất trái phép tại khu vực giáp ranh Chư Đang Ya – Biển Hồ

Gia Lai chỉ đạo xử lý vụ khai thác đất trái phép tại khu vực giáp ranh Chư Đang Ya – Biển Hồ

Sau phản ánh của TTXVN và người dân về tình trạng khai thác đất trái phép tại khu vực giáp ranh giữa xã Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) và xã Biển Hồ (thành phố Pleiku), UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo quyết liệt các cơ quan liên quan vào cuộc kiểm tra, làm rõ và xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Tìm thấy thi thể nạn nhân bị mất tích do lũ cuốn ở Lào Cai

Tìm thấy thi thể nạn nhân bị mất tích do lũ cuốn ở Lào Cai

Theo thông tin từ UBND thị trấn Mường Khương, tỉnh Lào Cai, vào khoảng 12 giờ ngày 11/6, các lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể nạn nhân bị mất tích do lũ cuốn trôi từ ngày 8/6 và đã bàn giao cho gia đình để lo mai táng theo phong tục địa phương.

Phát triển các vùng trồng cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao

Phát triển các vùng trồng cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao

Khai thác lợi thế về đất đai và điều kiện khí hậu, tỉnh Ninh Thuận đang đẩy mạnh phát triển và đa dạng hóa các loại cây ăn quả cho giá trị kinh tế cao, trở thành sản phẩm nông nghiệp thế mạnh của địa phương. Hướng đi này không chỉ giúp nông dân tránh phụ thuộc vào một loại cây duy nhất, mà còn giúp nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Thăm, chúc mừng Đại lễ kỷ niệm 86 năm Ngày khai sáng đạo Phật giáo Hòa Hảo

Thăm, chúc mừng Đại lễ kỷ niệm 86 năm Ngày khai sáng đạo Phật giáo Hòa Hảo

Sáng 11/6, tại chùa An Hòa Tự (thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang), Đoàn công tác của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh An Giang, do Bí thư Tỉnh ủy An Giang Lê Hồng Quang làm Trưởng đoàn, đã tới thăm, chúc mừng Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Phật giáo Hòa Hảo cùng toàn thể đồng bào Phật giáo Hòa Hảo nhân kỷ niệm 86 năm Ngày Đức Huỳnh Giáo chủ khai sáng đạo Phật giáo Hòa Hảo (18/5 năm Kỷ Mão 1939 - 18/5 năm Ất Tỵ 2025).

Mưa lớn kéo dài, Quốc lộ 25 bị chia cắt giao thông

Mưa lớn kéo dài, Quốc lộ 25 bị chia cắt giao thông

Mưa lớn kéo dài khiến nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Gia Lai bị cô lập, giao thông qua Quốc lộ 25 bị chia cắt. Hiện lực lượng chức năng đang nỗ lực khắc phục hậu quả và đảm bảo an toàn cho người dân.

Nỗ lực tuyên truyền thay đổi ‘nếp nghĩ, cách làm’ cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Nỗ lực tuyên truyền thay đổi ‘nếp nghĩ, cách làm’ cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Từ những buôn làng heo hút tại xã Trường Sơn (tỉnh Quảng Bình) đến các thôn bản xa xôi tại xã Ea Sô (tỉnh Đắk Lắk), những người phụ nữ dân tộc thiểu số vốn lâu nay bị bó buộc bởi định kiến giới, hủ tục và nghèo đói đang từng bước thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” với sự tiếp sức của dự án 8.

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Cánh tay nối dài của Đảng với đồng bào dân tộc thiểu số

Ông Điểu Dũng làm Trưởng thôn Thác Dài, xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập, tỉnh Bình Phước đã được gần 10 năm. Với sự tận tâm và trách nhiệm, ông đã trở thành điểm tựa vững chắc, tiếp thêm động lực cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ứng dụng công nghệ cao giúp nông dân tăng thu nhập gấp từ 3 - 10 lần

Ông Lê Văn Đông, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trà Vinh cho biết, hiện toàn tỉnh có hơn 29.700 ha đất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao như: tưới phun bán tự động, nhà lưới, sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, ASC; nuôi tôm siêu thâm canh công nghệ cao... Các mô hình này cho năng suất, chất lượng vượt trội, hiệu quả kinh tế cao hơn từ 3 đến 10 lần so với phương thức truyền thống.

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Nâng cao ‘quyền năng’ kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số

Từ những tổ tiết kiệm nhỏ trong cộng đồng đến các mô hình sinh kế hiệu quả, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu sốn tại các vùng miền trên cả nước đang từng bước chuyển đổi mạnh mẽ. Khi được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách, chị em không chỉ cải thiện thu nhập, mà còn tự tin làm chủ cuộc sống, trở thành điểm tựa vững chắc cho gia đình và cộng đồng.

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Thắm tình quân dân trên cánh đồng lúa Rục Làn và Ka Ai

Từ ngày 5 - 9/6, Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Cha Lo và Đồn Biên phòng Cà Xèng (Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình) đã huy động cán bộ, chiến sĩ xuống ruộng giúp nhân dân thu hoạch vụ lúa Đông - Xuân tại các cánh đồng bản Rục Làn, xã Thượng Hóa và bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa.

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Theo thông tin ban đầu từ huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, do ảnh hưởng của trận mưa lớn vào rạng sáng 9/6, nước lũ đầu nguồn Sông Năng đổ về. Đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, tại khu vực cầu tràn Bộc Bố - Nhạn Môn thuộc địa bàn xã Bộc Bố nước dâng cao, chảy xiết. Lúc đó, một người dân trong khi đi qua cầu tràn này không may đã bị nước lũ cuốn trôi, tử vong.

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Ngày 9/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", gặp mặt, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong học và làm theo Bác.

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Ngày 9/6, Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái, Hội Chữ thập đỏ tỉnh và UBND thành phố Yên Bái tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái”. Hoạt động nhằm lan tỏa tình yêu thương, chia sẻ những khó khăn, thiệt thòi và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái có cơ hội học tập, phát triển bản thân.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.