Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

Lễ truy điệu, quy tập hài cốt liệt sỹ từ Campuchia trở về an táng tại nghĩa trang huyện biên giới Đức Cơ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát
Lễ truy điệu, quy tập hài cốt liệt sỹ từ Campuchia trở về an táng tại nghĩa trang huyện biên giới Đức Cơ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

19 năm nỗ lực tìm kiếm đồng đội nơi nước bạn Campuchia của Đội K52 (Đội tìm kiếm, cất bốc và hồi hương hài cốt quân tình nguyện Việt Nam) thuộc Phòng Chính trị, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Gia Lai đã được đền đáp bằng việc đưa được 1.428 bộ hài cốt liệt sỹ trở về với đất mẹ Việt Nam. Và mới đây, Đội K52 vinh dự được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới vì những thành tích thầm lặng mà các anh đã đóng góp.

Vượt qua khó khăn

Đội K52 thành lập từ năm 2001 với nhiệm vụ chuyên trách là tìm kiếm, cất bốc, hồi hương hài cốt liệt sĩ, quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia và tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 1Thời gian tạm thời về nước do tình hình dịch Covid-19, Đội K52 vẫn thường xuyên họp, bàn phương thức tìm kiếm đồng đội. Ảnh: Hồng Điệp – TTXVN

Hơn 19 năm thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn, cán bộ, chiến sĩ Đội K52 chủ yếu ăn ở dã chiến, đời sống vật chất và tinh thần nhiều khó khăn, thiếu thốn. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, các thành viên Đội K52 gặp không ít khó khăn, hiểm nguy, đã có một đồng chí hy sinh, 7 đồng chí bị thương được công nhận là thương binh và nhiều cán bộ, chiến sĩ suy giảm sức khỏe bởi sốt rét rừng và các bệnh lý khác do hậu quả của chiến tranh để lại.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 2Đội K52 cẩn trọng trong công tác bốc hốt hài cốt liệt sỹ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Đại tá Trần Ngọc Sỹ, Chính trị viên Đội K52, cho biết, có lần xuôi dòng Sê Kông về điểm tập kết tại tỉnh Stung T’reng, Campuchia thì ca nô bị lật, nhưng cán bộ, chiến sĩ đã quyết giữ an toàn hài cốt liệt sĩ và bơi vào bờ. Trong một lần khác, do địa hình hiểm trở, lũ quét bất ngờ trong đêm đã cuốn phăng cả lán trại, cán bộ, chiến sĩ phải dầm mưa suốt đêm ôm giữ hài cốt liệt sĩ để tránh thất lạc. Về trong nước, những nơi có thông tin mộ liệt sĩ thường nằm sâu trong rừng, địa hình hiểm trở phải đi bộ cả ngày đường mới đến nơi. Có những thông tin phải đào tìm nhiều chỗ vẫn không thấy. Nhưng với tinh thần "chưa tìm thấy các anh thì cán bộ, chiến sĩ chưa ngừng, nghỉ" và quyết tâm tìm cho bằng được.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 3Đội K52 vượt bao gian khổ trên đất bạn, tìm kiếm đưa hài cốt liệt sỹ Việt Nam trở về với đất mẹ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Địa bàn những khu vực Đội K52 tiến hành tìm kiếm, quy tập tại nước bạn Campuchia thường là đồi núi hiểm trở, phức tạp; chủ yếu hành quân bộ, có nơi chỉ đi được bằng đường sông, nhiều nơi còn bom mìn và chất độc hóa học sót lại sau chiến tranh nên việc tìm kiếm thực sự nguy hiểm, nhiều địa điểm chủ yếu khai quật bằng sức người.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 4Lễ truy điệu, quy tập hài cốt liệt sỹ từ Campuchia trở về an táng tại nghĩa trang huyện biên giới Đức Cơ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Ngôn ngữ cũng là một trong những rào cản trong việc tiếp nhận thông tin tìm đồng đội nên lãnh đạo Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã động viên cán bộ, chiến sỹ Đội K52 tự giác, tích cực học tiếng Campuchia và tìm hiểu phong tục, tập quán của nhân dân nước bạn theo phương châm người trước bồi dưỡng cho người sau, nghiên cứu trao đổi những kinh nghiệm, sáng kiến hay như đào hào theo hình chữ chi, dùng thuốn thăm dò... để phát hiện ra những nơi có mộ liệt sỹ.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 5Đưa hài cốt liệt sỹ từ Campuchia trở về đất mẹ Việt Nam. Ảnh: Tư liệu đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Bản chất chịu khó của người lính Bộ đội Cụ Hồ thể hiện qua hiệu quả của công tác dân vận, các anh thường xuyên hỗ trợ, giúp đỡ người dân nước bạn qua công tác tổ chức thăm, tặng quà, khám chữa bệnh và cấp phát thuốc, cấp cứu kịp thời nhiều trường hợp bị bỏng, nhồi máu cơ tim hay giúp hàng trăm gia đình có hoàn cảnh khó khăn, làm hàng chục công trình nước sạch cho bà con vùng sâu, vùng xa của Campuchia và đã được chính quyền địa phương ghi nhận, nhân dân địa phương yêu mến. Từ đó, nhiều người dân đã cung cấp cho Đội nhiều thông tin có giá trị, trong đó phải kể đến 2 người từng là sỹ quan cấp cao của chế độ Pôl Pốt tự nguyện dẫn đường cho Đội quy tập được 45 hài cốt liệt sỹ.

Vượt qua bao gian nan, vất vả, nhưng vì tình nghĩa đồng chí, đồng đội, đến nay, Đội K52 đã quy tập được 1.428 hài cốt liệt sĩ hy sinh ở Campuchia hồi hương về nước. Trong đó, hơn 500 hài cốt liệt sỹ tại tỉnh Ratanakiri, hơn 400 hài cốt liệt sỹ tại tỉnh Stungtreng và hơn 500 hài cốt liệt sỹ tại tỉnh Preah Vihear an táng tại nghĩa trang huyện Đức Cơ (Gia Lai). Tuy nhiên, chỉ có 1 liệt sỹ có tên và địa chỉ; 42 liệt sỹ có tên, quê quán còn lại gần 1.400 liệt sỹ chưa xác định được thông tin.

Để lại dấu ấn tốt đẹp

"Các thành viên trong Đội K52 luôn tự nhủ, dù chiến tranh đã lùi xa nhưng vẫn còn rất nhiều người thân của các liệt sỹ đang hằng ngày, hằng giờ mong mỏi, hy vọng tìm ra thông tin quý giá phần mộ của người thân mình. Nỗi day dứt đó là động lực thôi thúc các cán bộ, chiến sỹ Đội K52 luôn trăn trở phải làm gì, làm cách nào để khắc phục khó khăn, tìm kiếm, quy tập, hài cốt liệt sỹ tại Campuchia và trên địa bàn tỉnh Gia Lai." - Thượng tá Nguyễn Xuân Toản, Đội trưởng Đội K52 chia sẻ.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 6Thành viên đội K52 tìm kiếm, đưa hài cốt liệt sỹ Việt Nam trở về với đất mẹ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Biết về Đội K52, nhiều gia đình liệt sỹ trong nước cũng tìm đến hoặc gửi thông tin nhờ tìm kiếm người thân hy sinh trong chiến tranh. Tính từ năm 1975 đến năm 2020, có hơn 3.000 hài cốt liệt sỹ được Đội K52 tìm thấy trên cả nước; riêng từ năm 2018 đến năm 2020, Đội đã quy tập được 154 hài cốt liệt sĩ tại thị xã An Khê, huyện Kbang, huyện Đăk Pơ và huyện Kông Chro. May mắn, có 1 liệt sĩ có tên, quê quán là liệt sỹ Nguyễn Khắc Tâm, hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp đã được bàn giao hài cốt cho gia đình và địa phương an táng tại nghĩa trang liệt sĩ Hòn Dung, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 7 Đội K52 vượt bao gian khổ tại đất bạn Campuchia, tìm kiếm đưa hài cốt liệt sỹ Việt Nam trở về với đất mẹ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Anh Nguyễn Trung Kiên, cháu liệt sỹ Nguyễn Khắc Tâm cho biết, gia đình rất bất ngờ và xúc động khi biết tin Đội K52 đã tìm được hài cốt chú mình sau hàng chục năm thất lạc. Sau khi nhận hài cốt người thân, gia đình chỉ biết nói lời cảm ơn sâu sắc đến cán bộ, chiến sỹ Đội K52, cầu chúc các cán bộ, chiến sĩ chân cứng đá mềm để tiếp tục nhiệm vụ cao cả.

Đội K52 nỗ lực tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ ảnh 8

Lễ truy điệu, quy tập hài cốt liệt sỹ từ Campuchia trở về an táng tại nghĩa trang huyện biên giới Đức Cơ. Ảnh: Tư liệu Đội K52 cung cấp-TTXVN phát

Với những thành tích đã đạt trong suốt 19 năm qua, Đội K52 đã nhận được nhiều phần thưởng cao quí của Đảng, Nhà nước, Quân đội và địa phương trao tặng, hàng trăm lượt cá nhân được các cấp khen thưởng. Đặc biệt, đơn vị được Chủ tịch nước tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới vào ngày 15/9 vừa qua. Phần thưởng cao quý nhất dành cho các thành viên đội K52 vẫn là những giọt nước mắt hạnh phúc của thân nhân liệt sỹ khi họ đón nhận hương linh, hài cốt các anh trở về sau hàng chục năm thất lạc nơi đất khách, quê người.

Hồng Điệp

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Gieo mầm yêu thương và gặt hái hạnh phúc

Thời gian qua, đồng bào Công giáo cả nước bằng những hành động, việc làm cụ thể luôn "Sống đạo hôm nay" đặt trên nền tảng bác ái yêu thương. Điều đó đã mang lại niềm tin tiếp tục đồng hành cùng dân tộc, dấn thân phục vụ, chung lòng phát huy tinh thần sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thi đua xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, lập thành tích cao nhất chào mừng Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, xây dựng quê hương, đất nước trong công cuộc đổi mới. Đại hội thi đua toàn quốc biểu dương gương người tốt, việc tốt trong đồng bào Công giáo lần thứ VI, giai đoạn 2020-2025 là nơi hội tụ của những tấm lòng đang cần mẫn gieo mầm yêu thương để gặt hái hạnh phúc.

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Lâm Đồng hỗ trợ người dân khắc phục sạt lở do mưa, lũ

Ngày 11/9, ông Thạch Cảnh Tịnh, Chủ tịch UBND phường Đông Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng cho biết, phường đã tổ chức giăng dây, cắm biển, bảng cảnh báo sạt lở nguy hiểm tại các khu vực sạt lở tại tổ dân phố 6, đồng thời hỗ trợ người dân di dời đến nơi an toàn.

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Vĩnh Long hỗ trợ người trồng lúa giữa vụ mùa thất thu

Từ đầu vụ thu hoạch lúa Hè Thu 2025 đến nay, giá lúa trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long liên tục giảm mạnh, thường xuyên duy trì ở mức thấp khiến nông dân thất thu nặng nề. Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gạo gặp nhiều khó khăn, ngành chức năng và một số hợp tác xã đã chủ động triển khai các giải pháp hỗ trợ đầu ra lúa hàng hóa cho nông dân.

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Phú Thọ: Phấn đấu đến 2030, khoa học và công nghệ đóng góp 50% vào tăng trưởng kinh tế

Theo ông Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ, những năm gần đây, nhiều chương trình, đề án phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được tỉnh ban hành, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc triển khai đồng bộ các nhiệm vụ trọng tâm đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030.

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Nhân rộng mô hình phòng, chống bạo lực gia đình vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ngày 10/9, tại cuộc làm việc với UBND tỉnh Lạng Sơn, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Quốc hội khóa XV về thực hiện chính sách, pháp luật phòng, chống bạo lực gia đình khuyến nghị: cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cần tăng cường công tác quản lý Nhà nước về gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình, gắn với thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội...

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Nâng bước em tới trường là chương trình nhân văn sâu sắc của Bộ đội Biên phòng

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) được Bộ Quốc phòng giao là cơ quan chủ trì triển khai thực hiện nội dung 2 “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường” thuộc Tiểu dự án 3.

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sạt lở Quốc lộ 32 gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ

Sáng 10/9, ông Bùi Quốc Hương, Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng đường bộ I, Lào Cai, thông tin, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài, vào khoảng 17 giờ chiều 9/9, tại Km 290+100 trên tuyến Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Púng Luông xảy ra sạt lở đất đá, gây ách tắc giao thông trong nhiều giờ.

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Lũ bất ngờ tràn về, nhiều khu vực ở phường Bình Phước ngập trong biển nước

Cơn mưa lớn kéo từ chiều 8/9 đến rạng sáng 9/9, kéo theo nước lũ bất ngờ tràn về gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai. Khu vực ngập nặng chủ yếu nằm 2 bên suối Rạt, giáp ranh giữa phường Bình Phước và xã Đồng Tâm, tỉnh Đồng Nai.

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Triển khai Quy hoạch phát triển đô thị hơn 11.500 ha hai bên bờ sông Lô

Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chỉ đạo quy hoạch phát triển đô thị hai bên bờ Sông Lô với diện tích hơn 11.500 ha. Động thái này đang mở ra viễn cảnh hình thành một không gian đô thị sinh thái, hiện đại, gắn với lợi thế ngã ba sông đặc trưng của Việt Trì. Tuy nhiên, đi cùng với cơ hội là những thách thức về quản lý, đồng bộ hạ tầng và bản sắc đô thị.

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Khó giải phóng mặt bằng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Đắk Lắk

Tại Công điện số 131/CĐ-TTg ngày 11/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các địa phương, trong đó có tỉnh Đắk Lắk, đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường bộ ven biển. Dự án Tuyến đường bộ ven biển đoạn kết nối xã Tuy An Đông với phường Bình Kiến được khởi công từ năm 2025 nhưng đang gặp nhiều khó khăn về giải phóng mặt bằng.

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh và bền vững

Trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước, đồng bào các dân tộc tỉnh Sơn La luôn phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất chống giặc ngoại xâm, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân làm nên những thắng lợi vẻ vang. Đặc biệt, Sơn La đã góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lai Châu lần thứ XV

Ngày 9/9, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu tổ chức Hội nghị chuyên đề đóng góp ý kiến vào các nội dung quan trọng của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự có đại diện Vụ Địa phương I (Ban Tổ chức Trung ương), Vụ Địa phương I (Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Vụ Địa bàn II (Ủy ban Kiểm tra Trung ương).

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Nhiều học sinh được cứu thoát khỏi lũ ống ở Thàng Tín

Do mưa lớn kéo dài, khoảng 1 giờ 30 phút ngày 9/9, trên địa bàn xã Thàng Tín, tỉnh Tuyên Quang đã xảy ra lũ ống cục bộ. Ngay trong đêm, bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương cùng các lực lượng, đoàn thể đã đưa 301 học sinh của Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và Trung học cơ sở Thàng Tín đến nơi tránh trú an toàn.

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đánh bắt 'lộc trời' mùa nước nổi

Đối với người dân Đồng bằng sông Cửu Long, nhất là các địa phương vùng đầu nguồn biên giới Tây Nam như An Giang, Đồng Tháp, mùa nước nổi (mùa lũ) về mang theo nhiều sản vật cá tôm nhưng thứ được bà con trông chờ hơn cả là cá linh non - một đặc sản trứ danh, riêng chỉ có ở miền Tây Nam Bộ.

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Xử lý khẩn cấp tình trạng sạt lở bờ sông ở Tam Nông

Những ngày gần đây, do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 5 kết hợp mưa lớn trên thượng nguồn, mực nước sông Thao và sông Đà dâng cao, dòng chảy xiết đã gây ra tình trạng sạt lở nghiêm trọng trên địa bàn xã Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Mang trường mới về với vùng cao biên giới

Trường Hà, một xã vùng cao biên giới của tỉnh Cao Bằng, nơi cuộc sống của đồng bào còn nhiều khó khăn, thiếu thốn. Nhiều năm qua, ngôi Trường Mầm non Sóc Hà, xã Trường Hà đã xuống cấp nghiêm trọng, trở thành nỗi lo canh cánh của biết bao thế hệ thầy cô và người dân nơi đây. Thiếu phòng học, thiếu phòng chức năng, sân chơi chật hẹp, tất cả đang ảnh hưởng trực tiếp đến việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục những mầm non tương lai của quê hương. Thế nhưng, trong khó khăn, vẫn luôn le lói những tia sáng của niềm tin và sự sẻ chia.

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Xóa nhà tạm: Bài học từ sự đoàn kết và đồng thuận

Tuyên Quang là tỉnh miền núi, vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn. Việc hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát cho hơn 15.000 hộ dân không chỉ là nỗ lực lớn mà còn là một kỳ tích của cả hệ thống chính trị. Thành quả này thể hiện rõ sự quan tâm sâu sát của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc trên địa bàn. Theo Bí thư Tỉnh ủy Tuyên Quang Hầu A Lềnh, sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân là yếu tố quyết định thành công của chương trình.

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

An Giang: Thiên tai gây thiệt hại hơn 15,5 tỷ đồng

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang, thiên tai xảy ra trong 8 tháng qua đã gây nhiều thiệt hại cho các đị phương. Cụ thể, mưa lớn, dông lốc, sét đã làm 1 người chết (do sét đánh) trên địa bàn xã Bình Mỹ, 26 căn nhà đổ sập, 218 căn nhà tốc mái, 5 phương tiện đánh bắt thủy hải sản bị sóng lớn đánh chìm và nhiều thiệt hại tài sản khác của Nhà nước và nhân dân; ước giá trị thiệt hại về vật chất hơn 7,2 tỷ đồng.

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Khẩn cấp đưa người dân bản Lở (Nghệ An) đến nơi an toàn

Ngày 8/9, ông Nguyễn Hồng Tài, Chủ tịch UBND xã Tương Dương (Nghệ An) cho biết, trước nguy cơ sạt lở nghiêm trọng tại khu vực đồi đối diện Cầu treo Khe Ngậu, thuộc bản Lở, xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An, chính quyền địa phương đã triển khai phương án khẩn cấp đưa các hộ dân sinh sống và kinh doanh dưới chân đồi đến nơi an toàn.