 |
| Người dân Bạc Liêu thu hoạch lúa. Ảnh: Huỳnh Sử - TTXVN |
Từ năm 2012 đến 2019, diện tích sản xuất, sản lượng lúa gạo tỉnh Bạc Liêu năm sau tăng cao hơn năm trước; bình quân mỗi năm tăng 0,69%, tương đương 1.255 ha/năm; đồng thời, tạo luồng “sinh khí” mới trong sản xuất.
Ông Trịnh Hoài Thanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu chia sẻ, xuất phát điểm năm 2012 tỉnh chỉ có 4 cánh đồng lớn và liên kết sản xuất bao tiêu lúa gạo với diện tích gieo trồng 850 ha, sản lượng 4.670 tấn. Nhưng đến năm 2019 đã nâng lên 26 cánh đồng lớn với diện tích 50.000 ha, sản lượng đạt 312.000 tấn. Có trên 30 cá nhân, hợp tác xã, tổ hợp tác, công ty, doanh nghiệp tham gia thực hiện liên kết sản xuất bao tiêu lúa gạo cho nông dân.
Là một trong những địa phương có diện tích xây dựng cánh đồng lớn của tỉnh, ông Dương Văn Thới - Chủ tịch UBND huyện Hòa Bình cho biết, đến nay huyện đã xây dựng được 6 cánh đồng lớn với diện tích gần 16.000 ha. Sản xuất theo mô hình này giảm rủi ro về giá cả, giảm chi phí từ 2- 3 triệu đồng/ha, giá lúa được doanh nghiệp bao tiêu thu mua cao hơn thị trường khoảng 1.500 đồng/kg.
Ông Nguyễn Văn Thích (xã Ninh Quới A, huyện Hồng Dân) phấn khởi cho biết, gia đình có 3 ha đất canh tác tham gia mô hình cánh đồng lớn và thu được nhiều lợi ích. Trước hết là thuận lợi trong xuống giống đồng loạt, chủ động về thủy lợi, phòng chống dịch bệnh, thu hoạch tập trung và lợi nhuận tăng cao hơn so với sản xuất truyền thống từ 10-15 triệu đồng/ha. Phấn khởi nhất là không còn phải lo đầu ra bởi giá lúa bán được cao hơn giá thị trường so với cách làm truyền thống. Nhờ vậy, gia đình có nguồn thu ổn định, cuộc sống kinh tế khấm khá hơn trước.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu Trịnh Hoài Thanh cho biết, thực hiện mô hình cánh đồng lớn, ngành đã chỉ đạo các địa phương quy hoạch và tổ chức tốt sản xuất theo hướng khép kín. Đến nay, vùng ngọt của tỉnh đã hình thành vùng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao với tổng diện tích hơn 62.260 ha, gieo trồng 2 - 3 vụ lúa/năm.
Cùng đó, ngành nông nghiệp khuyến khích nông dân trồng những giống lúa chất lượng cao (chiếm gần 80% diện tích gieo trồng) theo nhu cầu của thị trường. Tùy theo điều kiện đặc thù, các địa phương còn phát triển thêm nhiều giống lúa đặc sản như: một bụi đỏ Hồng Dân, tài nguyên Vĩnh Lợi…
Từ việc mở rộng vùng sản xuất hàng hóa và không ngừng đầu tư ứng dụng khoa học - công nghệ mới vào sản xuất như: chương trình “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm”, IPM, canh tác lúa thông minh - SRI… giúp nông dân đạt hơn 1 triệu tấn lúa hàng hóa mỗi năm.
Tỉnh còn khuyến khích nhà nông mở rộng diện tích xây dựng cánh đồng lớn theo Nghị quyết 03 của Ban Chấp hành Tỉnh ủy (khóa XV) về tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2030. Mục tiêu của tỉnh đến năm 2020 là lĩnh vực trồng trọt thực hiện xây dựng cánh đồng lớn liên kết sản xuất, bao tiêu lúa gạo đạt 100.000 ha diện tích gieo trồng, chiếm khoảng 51% diện tích gieo trồng của tỉnh.
Theo ông Lưu Hoàng Ly, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu, để thực hiện đạt mục tiêu này, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nhân rộng mô hình liên kết theo chuỗi khép kín ở những nơi có điều kiện; tích cực mời gọi các doanh nghiệp, hợp tác xã có đủ nguồn lực, uy tín, đầu ra ổn định để thực hiện liên kế bao tiêu.
Ngành tiếp tục huy động nguồn lực phát triển hợp tác xã. Trong điều kiện nông dân sản xuất nhỏ lẻ, manh mún hiện nay, việc liên kết sản xuất bao tiêu lúa gạo theo mô hình chuỗi giá trị thông qua các hợp tác xã là một trong những giải pháp quan trọng trong thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
Việc phát triển các mô hình hợp tác xã kiểu mới tập hợp được đông đảo nông dân trên mô hình cánh đồng lớn có hệ thống thủy lợi chủ động tưới tiêu. Năng lực liên kết sản xuất tiêu thụ với doanh nghiệp là khâu then chốt, nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm đạt các tiêu chuẩn xuất khẩu vào các thị trường cao cấp, giúp nâng cao giá trị gia tăng, tăng lợi ích cho cả nông dân và doanh nghiệp, từ đó phát triển bền vững ngành hàng lúa gạo.
Ông Trịnh Văn Cường - Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Giám đốc hợp tác xã Vĩnh Cường cho rằng, chính quyền các cấp cần thông thoáng hơn trong cơ chế, chính sách để thu hút doanh nghiệp tham gia kiên kết với hợp tác xã; hỗ trợ hợp tác xã tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi. Bên cạnh đó, địa phương cần hình thành các vùng sản xuất hàng hóa có quy mô lớn; hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng; áp dụng quy trình sản xuất bền vững…
Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Dương Thành Trung yêu cầu, các cấp ngành quan tâm hỗ trợ cho doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân thực hiện mô hình liên kết sản xuất bao tiêu; quan tâm về hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất, từ các lò sấy lúa, đến giao thông.
Từng địa phương phải có chính sách hỗ trợ hợp tác xã thiết thực và cụ thể hơn; xây dựng nhiều hợp tác xã lớn, đủ mạnh để thực việc liên kết bao tiêu với người dân; ưu tiên nguồn vốn kiện toàn hệ thống ô đê bao khép kín; quan tâm cải tiến chất lượng lúa giống, ưu tiên giống lúa sản xuất thích ứng với biến đổi khí hậu. Ngành nông nghiệp tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, thực hiện các điểm sản xuất giống lúa chất lượng cao, có hiệu quả, hướng dẫn người dân làm theo… - ông Trung nhấn mạnh.
Bạc Liêu phấn đấu đến năm 2020 phát triển thành 36 cánh đồng lớn với diện tích gieo trồng được liên kết bao tiêu 76.000 ha; góp phần đưa diện tích canh tác lúa của toàn tỉnh đạt 99.000 ha với diện tích gieo trồng hơn 190.000 ha, đạt tổng sản lượng lúa hơn 1,1 triệu tấn/năm.
Huỳnh Sử
