Theo ông Khương Thanh Long, Giám đốc Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng, tỉnh Lâm Đồng, một trong những giải pháp trọng tâm để đơn vị thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là hỗ trợ, chăm lo cho cộng đồng các dân tộc sinh sống, định cư tại vùng đệm của Vườn Quốc gia và các khu vực liền kề.

“Đối với Vườn Quốc gia Tà Đùng, bên cạnh lực lượng chuyên trách, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng, chúng tôi luôn xác định lấy dân làm gốc, mượn sức dân để đồng hành thực hiện nhiệm vụ bảo vệ rừng như lời dạy của Bác Hồ “dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”, ông Khương Thanh Long chia sẻ thêm.
Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng) đang được giao quản lý, bảo vệ hơn 20.300ha rừng, đất rừng. Đây là một chủ rừng lớn của tỉnh Lâm Đồng và cũng là đơn vị có nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả trong quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững.
Theo Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng, vùng đệm của đơn vị có diện tích khoảng 25.000ha nằm trải dài trên địa giới hành chính ở 4 xã của tỉnh Lâm Đồng. Đây là những khu vực có địa hình phức tạp, nhiều diện tích rừng tự nhiên tiếp giáp đất đai, nương rẫy người dân canh tác từ lâu đời. Việc thực hiện có hiệu quả các chương trình hỗ trợ cho cộng đồng vùng đệm giúp cải thiện cuộc sống, kinh tế cho người dân sống gần rừng, từ đó góp phần giảm áp lực lên tài nguyên rừng, đất rừng.
Mới đây nhất, vào ngày 6/9, tại Trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi (xã Tà Đùng, tỉnh Lâm Đồng), Ban quản lý Vườn quốc gia Tà Đùng đã phối hợp với Tập đoàn Tiến Phước, Công ty TNHH xã hội JOYFOUNDATION (cùng có trụ sở tại thành phố Hồ Chí Minh) và 5 điểm trường tiểu học nằm trên vùng đệm của đơn vị tổ chức chương trình “Sách về làng, chung tay vì thế hệ tương lai”.

Lãnh đạo Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng và đơn vị tài trợ tặng sách cho học sinh các trường tiểu học thuộc vùng đệm của đơn vị vào đầu năm học mới 2025 – 2026. Ảnh: TTXVN phát
Tại chương trình, 500 bộ sách giáo khóa đã được trao tặng cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sính dân tộc thiểu số đang theo học tại 5 trường tiểu học, bao gồm: Vừ A Dính, La Văn Cầu, Nguyễn Văn Trỗi, Phi Liêng, và Đạ K’Nàng. Bên cạnh đó, 150 phần quà bao gồm: cặp sách, vở, dụng cụ học tập… đã được trao cho các em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại các trường.
Theo Ban tổ chức, chương trình “Sách về làng, chung tay vì thế hệ tương lai” là hoạt động tập trung vào việc cung cấp sách giáo khoa, các đầu sách về môi trường và truyện tranh cho trẻ em. Qua đó, chương trình góp phần tác động đến cộng đồng nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên và có trách nhiệm với môi trường. Đồng thời, trao cơ hội tiếp cận giáo dục và hình thành văn hóa đọc cho các em có hoàn cành khó khăn ở vùng sâu, vùng xa.
Bên cạnh đó, một công trình xử lý nước sạch do Ngân hàng TNHH một thành viên United Overseas Bank Việt Nam (trụ sở tại thành phố Hồ Chí Minh) tài trợ cho Vườn Quốc gia Tà Đùng đang được xây dựng hoàn thiện với tổng kinh phí gần 250 triệu đồng. Dự kiến, công trình sẽ được bàn giao vào đầu tháng 10/2025. Việc đầu tư, hỗ trợ công trình nước sạch giúp người dân vùng đệm, cán bộ, nhân viên Vườn quốc gia Tà Đùng, du khách… được sử dụng dịch vụ nước sạch, an toàn, nâng cao chất lượng cuộc sống và sức khỏe cộng đồng.

Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng trao tặng biểu trưng các công trình, dự án hỗ trợ vùng đệm của đơn vị. Ảnh: TTXVN phát
Cũng theo Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng, việc hỗ trợ cộng đồng vùng đệm bằng những công trình, dự án thiết thực đã được thực hiện nhiều năm nay. Theo đó, các thôn, bon thuộc các xã vùng đệm được hỗ trợ xây dựng các hệ thống đèn đường năng lượng mặt trời, đường giao thông... Trong 2 năm 2023 - 2024, Vườn quốc gia Tà Đùng đã phối hợp với các bên liên quan thực hiện 54 công trình cộng đồng cho các thôn, bon thuộc 4 xã Tà Đùng, Đinh Trang Thượng, Phúc Thọ Lâm Hà và xã Đam Rông 1 với kinh phí gần 2,3 tỷ đồng. Việc thực hiện các chương trình hỗ trợ vùng đệm cũng là hoạt động nhằm thực hiện hiệu quả Quyết định số 809/QĐ-TTg ngày 12/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2025.

Một hệ thống đèn năng lượng mặt trời thuộc các dự án hỗ trợ vùng đệm của Vườn Quốc gia Tà Đùng. Ảnh: TTXVN phát
Ông K'Thanh, trú tại xã Đam Rông 1, tỉnh Lâm Đồng cho biết, các chương trình hỗ trợ cộng đồng, hỗ trợ vùng đệm của Vườn Quốc gia Tà Đùng rất thiết thực. Con em của đồng bào đã có sách tới trường, có nước sạch để sử dụng. Hàng trăm hộ gia đình thuộc các thôn, bon vùng đệm có việc làm ổn định nhờ nhận giao khoán quản lý, bảo vệ rừng. Bà con rất vui mừng và cũng thêm ý thức, trách nhiệm giữ rừng, coi đây là giữ cho con, cháu mai sau. “Bây giờ, thấy ai phá rừng, bà con mình cũng nói, cũng ngăn. Có người còn đi vận động, đi cùng cán bộ tuần tra. Mình không chỉ nhận cái tốt, mà còn phải góp sức giữ cái tốt lại”, ông K’Thanh chia sẻ thêm.
Tương tự, ông K'Sriu, trú xã Tà Đùng, tỉnh Lâm Đồng cho biết việc đầu tư hệ thống nước sạch giúp gia đình ông và bà con trong Bon an tâm hơn nhiều vì từ trước tới nay bà con quen dẫn nước từ trên suối về để uống. Cũng theo ông K'Sriu, từ khi có các chương trình hỗ trợ vùng đệm của Vườn Quốc gia Tà Đùng, cuộc sống của người dân trong Bon được cải thiện khá nhiều. Nhờ đó, người dân cũng nhận thức và hiểu được trách nhiệm trong việc bảo vệ rừng. Bà con không còn tham gia vào các hoạt động phá rừng, lấn chiếm đất rừng hay khai thác lâm sản trái phép.
Vườn Quốc gia Tà Đùng nằm ở phía Đông của cao nguyên Đắk Nông, phía Tây của cao nguyên Di Linh và phía Tây Nam của vùng núi cao Chư Yang Sin. Đây là khu vực rừng phòng hộ đầu nguồn của 2 con sông lớn, bao gồm: sông Krông Nô – Sêrêpôk ở phía Bắc và sông Đồng Nai ở phía Nam. Đây cũng là khởi nguồn cung cấp nguồn nước cho sinh hoạt, sản xuất công – nông nghiệp, điện năng… cho khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam. Bên cạnh đó, Vườn Quốc gia Tà Đùng từ lâu cũng nổi danh với hồ Tà Đùng, nơi được ví như “Vịnh Hạ Long trên Tây Nguyên”. Đây là hồ nước có diện tích hơn 3.600 ha với 47 hòn đảo lớn nhỏ, vốn được xem là điểm đến hấp dẫn, hoang sơ và có tiềm năng lớn để phát triển du lịch sinh thái./.