Quản lý và sử dụng hiệu quả bộ bản đồ hiện trạng và cảnh báo nguy cơ trượt lở đất đá

Quản lý và sử dụng hiệu quả bộ bản đồ hiện trạng và cảnh báo nguy cơ trượt lở đất đá
Sạt lở đất đá tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Ảnh: Vietnam+/TTXVN
Sạt lở đất đá tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Ảnh: Vietnam+/TTXVN

Đến nay, Viện đã hoàn thành việc lập Bản đồ hiện trạng trượt lở đất đá tại 15 tỉnh miền núi phía Bắc gồm: Thanh Hóa, Nghệ An, Lào Cai, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Cao Bằng, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Hà Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh và Hòa Bình, Lạng Sơn. Đề án cũng đã hoàn thành việc lập Bản đồ phân vùng cảnh báo tại 7 tỉnh gồm: Nghệ An, Thanh Hóa, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Điện Biên và Sơn La. Trong đó đã bàn giao cho 4 tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Lào Cai, Yên Bái. 

Áp dụng công nghệ phù hợp 

Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Chủ nhiệm Đề án cho biết, hầu hết các vùng miền núi Việt Nam có nguồn dữ liệu không gian, bao gồm các dữ liệu quá khứ về hiện trạng trượt lở đất đá và các yếu tố thành phần là nguyên nhân gây trượt thường rất thiếu, hoặc không đồng nhất về tỷ lệ, lưới chiếu, cấu trúc dữ liệu, kiểu thuộc tính... nên rất khó lựa chọn phương pháp tiên tiến trên thế giới để áp dụng. 

Để khắc phục tình trạng này, đối với công tác điều tra hiện trạng, Đề án áp dụng công tác giải đoán ảnh máy bay và các ảnh vệ tinh độ phân giải cao, kết hợp công tác phân tích địa hình trên mô hình lập thể số tỷ lệ 1:10.000 để khôi phục lại hiện trạng các khối trượt xảy ra trong quá khứ. Mặt khác, vẫn áp dụng công tác điều tra địa chất truyền thống, khảo sát thực địa, điều tra cộng đồng để đo đạc hiện trường, thu thập thông tin lịch sử về các sự cố trượt lở đã xảy ra trong từng khu vực và kiểm chứng các kết quả giải đoán ảnh. 

Hiện Đề án đã tự xây dựng được một hệ thống bản đồ trực tuyến (hay còn gọi là hệ thống WebGIS) từ các phần mềm mã nguồn mở, nhằm phổ biến, chia sẻ các kết quả của Đề án một cách nhanh nhất đến các đối tượng người sử dụng, đồng thời thu thập và bổ sung các thông tin hiện trạng trượt lở đất đá từ các cấp chính quyền và người dân địa phương. 

Đối với các công tác lập các bản đồ phân vùng cảnh báo (nguy cơ, tần suất trượt, các mức độ tổn thương và rủi ro), trên cơ sở các dữ liệu hiện có và khả năng thu thập và xây dựng các dữ liệu mới của Đề án, đã lựa chọn phương pháp đánh giá đa tiêu chí không gian làm phương pháp chính để áp dụng có điều chỉnh một cách thống nhất trong toàn Đề án. Đối với các khu vực đặc biệt, có địa hình cao, độ dốc từ trung bình đến cao và chiều dài sườn lớn, Đề án có sử dụng một số phần mềm mã nguồn mở do các chuyên gia quốc tế hỗ trợ để phân vùng dự báo và cảnh báo các khu vực có nguy cơ chịu tác động của sự lan truyền (di chuyển) vật liệu trượt. 

Để địa phương áp dụng hiệu quả 

Lần đầu tiên 14 tỉnh miền núi phía Bắc đã có thể biết trước nguy cơ trượt lở đất đá tại địa phương mình nhờ bộ bản đồ do Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng. Tuy vậy, đây là hệ thống bản đồ mới nên có thể khó khăn cho người sử dụng ban đầu. Do đó, Tiến sĩ Lê Quốc Hùng cho rằng, để sử dụng hệ thống bản đồ này vào thực tế cuộc sống, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai chỉ đạo các địa phương phối hợp với Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản triển khai các đợt tập huấn cho các chuyên viên được giao trực tiếp quản lý và sử dụng bộ sản phẩm của Đề án, các cán bộ nòng cốt trong các cộng đồng dân cư. 

Các cán bộ kỹ thuật của Đề án sẽ trực tiếp hướng dẫn cho các chuyên viên thuộc các cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện, sau đó các chuyên viên này tiếp tục truyền tải các thông tin, hướng dẫn cho các cán bộ, chuyên viên của các đơn vị trực thuộc cũng như tới các cộng đồng dân cư địa phương. 

Nhằm vận hành, duy trì, quản lý và sử dụng hiệu quả bộ bản đồ này, các địa phương cấp tỉnh cần thông qua Bộ Tài nguyên và Môi trường và Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai để cùng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản thống nhất cơ chế quản lý sử dụng sản phẩm của Đề án, bao gồm cả máy móc, nhân lực và tài chính. Địa phương mỗi cấp (tỉnh, huyện, xã) cần thành lập một bộ phận chuyên trách để theo dõi tình hình trượt lở đất đá ở địa phương; vận hành, duy trì, quản lý và sử dụng hiệu quả bộ bản đồ hiện trạng và cảnh báo nguy cơ trượt lở đất đá. 
Phạm Hà
TTXVN

Có thể bạn quan tâm

Gần 1.900 tỷ đồng xây dựng trường học vùng biên giới Sơn La

Gần 1.900 tỷ đồng xây dựng trường học vùng biên giới Sơn La

Sáng 31/7, Bí thư Tỉnh ủy Sơn La Hoàng Quốc Khánh chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy để xem xét, cho ý kiến về kết quả triển khai Thông báo Kết luận số 81-KL/TW ngày 18/7/2025 của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học cho các xã biên giới.

Đồng Tháp đề xuất đầu tư xây dựng 14 trường liên cấp tại các xã biên giới

Đồng Tháp đề xuất đầu tư xây dựng 14 trường liên cấp tại các xã biên giới

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đồng Tháp Lê Quang Trí cho biết, thực hiện theo Đề xuất chủ trương đầu tư xây dựng trường phổ thông nội trú, bán trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền của Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Tờ trình Số: 973/TTr-BGDĐT ngày 15/7/2025, đơn vị đã lập bảng xác định nhu cầu của từng trường, đề xuất phương án đầu tư xây dựng 14 trường tiểu học và trung học cơ sở tại các xã biên giới đất liền.

Dự kiến chi hơn 15 tỷ đồng/năm hỗ trợ cán bộ đến công tác tại các xã miền núi Thanh Hóa

Dự kiến chi hơn 15 tỷ đồng/năm hỗ trợ cán bộ đến công tác tại các xã miền núi Thanh Hóa

Trước thực trạng thiếu hụt đội ngũ lãnh đạo, quản lý tại các xã miền núi và biên giới, ngày 28/7/2025, Đảng ủy UBND tỉnh Thanh Hóa đã có Tờ trình số 195-TTr/ĐU gửi Ban Thường vụ Tỉnh ủy, xin ý kiến về dự thảo Nghị quyết hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức được điều động, luân chuyển, biệt phái đến công tác tại các xã miền núi.

Hơn 75.000 ha đất lâm nghiệp 'chưa có rừng' ở Lâm Đồng

Hơn 75.000 ha đất lâm nghiệp 'chưa có rừng' ở Lâm Đồng

Khu vực phía Tây tỉnh Lâm Đồng (địa phận tỉnh Đắk Nông cũ) hiện có hơn 75.000 ha đất được xác định là "chưa có rừng". Phần lớn diện tích này là đất rừng, đất lâm nghiệp đã bị tàn phá, lấn chiếm và sử dụng để trồng các loại cây nông nghiệp, công nghiệp…

Cao Bằng tăng tốc hoàn thành chương trình an sinh về nhà ở

Cao Bằng tăng tốc hoàn thành chương trình an sinh về nhà ở

Theo báo cáo từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cao Bằng, tính đến ngày 25/7, toàn tỉnh đã hoàn thành việc khởi công gần 100% số nhà thay thế nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025 theo kế hoạch với sự hỗ trợ từ Nhà nước, các ban, ngành cùng nguồn vốn tự huy động của các gia đình.

Đắk Lắk xóa nhà tạm, dựng mái ấm cho người có công

Đắk Lắk xóa nhà tạm, dựng mái ấm cho người có công

Thực hiện chủ trương “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát cho người có công” theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Đắk Lắk đang nỗ lực từng ngày để tri ân sâu sắc những người đã hy sinh, cống hiến cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Những căn nhà mới vững chãi đang được dựng lên không chỉ là nơi an cư, mà còn là biểu tượng của đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” luôn được gìn giữ và phát huy.

Ngang nhiên khai thác cát trái phép trên sông Ayun

Ngang nhiên khai thác cát trái phép trên sông Ayun

Thời gian qua, hoạt động khai thác cát trái phép trên sông Ayun (đoạn chảy qua địa bàn xã Ayun, tỉnh Gia Lai) diễn ra công khai với quy mô lớn. Ghi nhận thực tế cho thấy, “cát tặc” ngang nhiên khai thác suốt ngày đêm, vận chuyển rầm rộ qua các tuyến đường chính mà không gặp bất cứ sự kiểm tra, xử lý nào từ chính quyền địa phương.

Tội phạm trên tuyến biên giới Tây Nam liên tục thay đổi thủ đoạn

Tội phạm trên tuyến biên giới Tây Nam liên tục thay đổi thủ đoạn

Tây Ninh có hơn 368 km đường biên giới tiếp giáp ba tỉnh của Vương quốc Campuchia gồm Svay Rieng, Pray Veng và Tboung Khmum. Tỉnh hiện có 4 cửa khẩu quốc tế, 4 cửa khẩu quốc gia, 13 cửa khẩu phụ. Thời gian qua, lợi dụng địa hình bằng phẳng và nhiều đường mòn, lối mở qua lại biên giới, một số đối tượng đã đưa tài sản trộm cắp trong nước sang Campuchia tiêu thụ. Lực lượng chức năng biên giới Tây Ninh đã tích cực vào cuộc xử lý.

Công an cơ sở - Cầu nối dịch vụ công vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Công an cơ sở - Cầu nối dịch vụ công vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Không cần phải đi xa hay chờ đợi lâu, người dân ở phía Tây tỉnh Gia Lai giờ đây dễ dàng làm thủ tục hành chính ngay tại cơ sở. Có được thuận lợi này là nhờ sự vào cuộc của lực lượng Công an xã, phường, đã đưa dịch vụ công đến gần dân hơn, đặc biệt là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

Bộ đội Biên phòng Quảng Trị hỗ trợ người dân có nhà bị cháy vượt qua khó khăn

Bộ đội Biên phòng Quảng Trị hỗ trợ người dân có nhà bị cháy vượt qua khó khăn

Ngày 23/7, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị cho biết, đơn vị vừa phối hợp với các lực lượng chức năng và chính quyền địa phương xã A Dơi triển khai chữa cháy kịp thời nhà dân lúc rạng sáng, hỗ trợ bước đầu cho gia đình các nạn nhân lương thực, thực phẩm để vượt qua khó khăn trước mắt.

Nghề nuôi yến đang hình thành chuỗi giá trị mới

Nghề nuôi yến đang hình thành chuỗi giá trị mới

Nghề nuôi chim yến đang hình thành nên chuỗi giá trị mới trong phát triển kinh tế nông thôn tại tỉnh Gia Lai. Không chỉ tạo ra nguồn thu nhập ổn định, nhiều mô hình còn được liên kết sản xuất, chuẩn hóa tiêu chuẩn sản phẩm, xây dựng thương hiệu hướng tới thị trường xuất khẩu.

Gia Lai hỗ trợ tối đa cho cán bộ, người lao động bị ảnh hưởng sau sắp xếp

Gia Lai hỗ trợ tối đa cho cán bộ, người lao động bị ảnh hưởng sau sắp xếp

Ngày 22/7, tại Kỳ họp thứ 2 HĐND tỉnh Gia Lai khóa XII, nhiệm kỳ 2021 - 2026, các đại biểu đã thống nhất thông qua Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Gia Lai bị tác động, ảnh hưởng của việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và cấp xã.

Chăm lo cho người có công bằng trách nhiệm và trái tim

Chăm lo cho người có công bằng trách nhiệm và trái tim

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, tỉnh Đồng Nai luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến các đối tượng người có công với cách mạng. Các cấp ủy, chính quyền, tổ chức đảng và đoàn thể trong tỉnh đã tích cực triển khai nhiều hoạt động thiết thực, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”.

Bắt quả tang đối tượng vận chuyển trái phép 2 bánh heroin

Bắt quả tang đối tượng vận chuyển trái phép 2 bánh heroin

Vào lúc 13 giờ ngày 21/7, tại km 229+100 Quốc lộ 4H (thuộc địa phận bản Tó Khò, xã Mù Cả, tỉnh Lai Châu) lực lượng Biên phòng thuộc Phòng Nghiệp vụ và Đồn Biên phòng Mù Cả, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã bắt quả tang đối tượng Vàng A Lâu (tên gọi khác là Vàng A Sơn, sinh năm 2000, dân tộc Mông, thường trú tại bản Nậm Vì, xã Mường Nhé, tỉnh Điện Biên) đang có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.

Nghệ An miễn, giảm nhiều loại phí khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Nghệ An miễn, giảm nhiều loại phí khi thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến

Từ ngày 21/7, các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh Nghệ An khi thực hiện các thủ tục hành chính qua Cổng dịch vụ công trực tuyến (nộp hồ sơ qua môi trường điện tử) sẽ được miễn phí, lệ phí đối với nhiều thủ tục, như: Lệ phí đăng ký kinh doanh, lệ phí cấp giấy phép xây dựng, phí bình tuyển và công nhận cây mẹ, vườn cây đầu dòng, rừng giống...

 Lan tỏa đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'

Lan tỏa đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'

Ngày 21/7, tại Lào Cai và Quảng Trị diễn ra nhiều hoạt động thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng, các gia đình chính sách, người có công với cách mạng; dâng hương, dâng hoa tại Nghĩa trang liệt sĩ, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2025).