Quản lý xả thải tại các khu công nghiệp ven biển

Quản lý xả thải tại các khu công nghiệp ven biển
Đây là lời cảnh tỉnh cho các nhà quản lý trong việc kiểm tra, giám sát công tác môi trường ở tất cả các khu kinh tế, công nghiệp ven biển.
 
Lỗ hổng quản lý
Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến nay, cả nước có 16 khu kinh tế ven biển với tổng diện tích đất và mặt nước là hơn 800.000 ha. Với địa hình đường bờ biển trải dài từ Bắc xuống Nam, các khu kinh tế ven biển phân bổ đều khắp các tỉnh, thành phố trên cả 3 miền. Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, việc kiểm soát về xả thải tại các khu kinh tế, khu công nghiệp ven biển là hết sức cần thiết, nhất là sau khi đã xảy ra sự cố ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại Khu công nghiệp Vũng Áng (Hà Tĩnh).
Trong vụ việc Công ty Formosa Hà Tĩnh xả thải khiến hải sản chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cũng đã thừa nhận có nhiều lỗ hổng về quản lý môi trường. Theo Bộ trưởng, việc quản lý xả thải đối với với Formosa Hà Tĩnh có thể được thực hiện theo 2 loại Quy chuẩn Quốc gia. Trong đó, Quy chuẩn 40 áp dụng đối với nước thải công nghiệp và Quy chuẩn 52 kiểm soát nước thải đối với ngành công nghiệp gang thép. Trên thực tế Quy chuẩn 40 kiểm soát nhiều thông số hơn. Còn Quy chuẩn 52 chỉ kiểm soát 12 thông số, tức là yêu cầu thấp hơn. Theo ông, trong trường hợp này phải áp dụng cả hai loại quy chuẩn.
Quản lý xả thải tại các khu công nghiệp ven biển ảnh 1
Cần bổ sung và nâng cao quy chuẩn về xả thải đối với các khu công nghiệp nói chung và khu công nghiệp ven biển nói riêng. Ảnh: Đình Huệ - TTXVN

“Đối với vụ việc Formosa, ngay từ đầu ta chưa tiên lượng được ngành công nghiệp gang thép sẽ xả lượng nước thải lớn, chưa tính toán xây dựng quy chuẩn quản lý như thế nào cho hợp lý... Cách quản lý xả thải hiện là chưa sát với tình hình và chưa tiên lượng được các nguồn thải của Công ty Formosa Hà Tĩnh”, Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận.
Cùng với đó, đánh giá của hệ thống giám sát môi trường tự động cũng chỉ quan trắc được 6 thông số, còn các nguyên tố đặc biệt như: phenol, cyanua và sắt không quan trắc được. Bộ trưởng Trần Hồng Hà đánh giá: “Đây là các vấn đề trong quá trình thử nghiệm đã tồn tại và pháp luật rõ ràng là có lỗ hổng nên không có sự giám sát của Trung ương và địa phương thời gian qua”.
Theo các chuyên gia môi trường, không chỉ Vũng Áng mà ở nhiều khu kinh tế ven biển cũng đã xảy ra tình trạng ô nhiễm do xả thải. Các khu kinh tế ven biển như Dung Quất (Quảng Ngãi), Nghi Sơn (Thanh Hóa) có một số điểm ô nhiễm dầu mỡ cao gấp 4 - 6 lần cho phép. Đặc biệt, một số khu kinh tế ven biển chưa thực hiện nghiêm cam kết bảo vệ môi trường (trong báo cáo đánh giá tác động môi trường), thường xả nước thải chưa xử lý vượt quy chuẩn cho phép.
 
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi - nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo - cho rằng, một số dự án công nghiệp ven biển đang được xây dựng như Đình Vũ - Cát Hải (Hải Phòng), Phú Quốc (Kiên Giang), Dung Quất - Chu Lai cũng cần được xem xét đánh giá kỹ. Ví dụ như cảng Lạch Huyện tại Đình Vũ - Cát Hải được kỳ vọng sẽ thành cảng quốc tế hiện đại bậc nhất nhưng cũng có nhiều lo ngại, bởi cảng nằm trong vùng có nhiều khu bảo tồn thiên nhiên biển và lục địa, không ít giá trị là di sản cấp quốc tế như Vịnh Lan Hạ, quần đảo Long Châu... khu vực đó dòng chảy quẩn nên nếu có sự cố sẽ rất khó xử lý và một số khu vực khác như Nghi Sơn (Thanh Hóa), Dung Quất cũng cần có đánh giá và kiểm tra về những tác động môi trường.
Cần bổ sung và nâng cao quy chuẩn
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi cho biết, hiện nay, các KCN ven biển còn chưa lấp đầy nên chúng ta còn cơ hội để thay đổi. Đó là sự sàng lọc đầu tư, quy định điều kiện nào để địa phương hoặc cơ quan quản lý phê duyệt đầu tư và cùng với đó phải có chế tài giám sát, quy trình giám sát. Cần xây dựng thói quen từ chối dự án nếu dự án đó là dự án “đen” của doanh nghiệp có nhiều vi phạm hoặc bản thân dự án có nhiều nguy cơ đối với môi trường. Điều này cần có cơ chế phối hợp giữa các bộ ngành địa phương. Với quy chuẩn quy định đồng nhất không thể có chuyện địa phương này từ chối mà địa phương kia lại nhận đầu tư được.
Ông Hồi đề xuất, tất cả ống thải tại các KCN khi xử lý xong cần phải được đưa vào một hồ điều hòa giúp lắng tự nhiên rồi mới được đưa ra hệ thống ống nổi thải ra biển. Khâu cuối cùng phải giám sát chính là ở hồ này. Hồ phải được xây dựng nằm ngoài khu của doanh nghiệp, để có thể giám sát và kiểm tra thường xuyên một cách chủ động. Cùng với đó, cần học tập kinh nghiệm của các nước, thực hiện kiểm kê định kỳ nguồn thải 2 năm một lần đối với toàn bộ KCN.
PGS.TS Vũ Thanh Ca, Vụ Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ, Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam cũng đề nghị bổ sung quy định về đánh giá tác động môi trường. Theo đó, chúng ta cần rà soát hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là các văn bản dưới luật. Trước hết, cần rà soát, bổ sung, sửa đổi các quy chuẩn môi trường của nước thải theo hướng chặt chẽ hơn. Hiện nay, quy định về đánh giá tác động môi trường với các dự án phát triển mới chỉ xem xét tác động của riêng dự án đang được xem xét mà chưa cần đánh giá tác động tổng hợp của tất cả các dự án đang hoạt động và xả thải ra khu vực biển. Do vậy, cần phải quy định cụ thể hơn về việc đánh giá tác động của xả thải trong các điều kiện cực đoan nhất để đảm bảo lượng thải không vượt quá sức chịu đựng của môi trường.
Đối với các nhà máy, khu công nghiệp có lượng xả nước thải lớn, cần có hệ thống đo đạc tự động các thông số môi trường của nước thải tại chỗ và truyền số liệu đo đạc về trung tâm quan trắc môi trường của cơ quan quản lý nhà nước.
Luật sư Đặng Xuân Cường, Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú, đoàn luật sư Thành phố Hà Nội: Mức xử phạt vi phạm chưa đủ sức răn đe 

Pháp luật hiện hành đã có tương đối đầy đủ các văn bản quy định về việc xử lý các hành vi gây ô nhiễm môi trường trong đó có hành vi xả thải không đạt yêu cầu. Tuy nhiên, vẫn có tình trạng doanh nghiệp chấp nhận bị phạt còn hơn đầu tư hệ thống xử lý do mức xử phạt vi phạm theo quy định hiện hành với nhiều trường hợp là chưa đủ sức răn đe. Hơn nữa, việc vận dụng và thực thi pháp luật của những người có trách nhiệm là chưa thực sự quyết liệt và hiệu quả. Để quản lý tốt việc xả thải tại các KCN, tôi cho rằng trong thời gian tới đây chúng ta cần nghiên cứu, xây dựng các văn bản pháp luật quy định một cách cụ thể hơn về việc xây dựng hạ tầng xử lý chất thải. Cùng với đó, trong các văn bản xử phạt cần phải tăng chế tài xử phạt đối với các hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường. Các chế tài này phải đảm bảo đủ sức răn đe đối với những đối tượng có hành vi xả thải ra môi trường, kiên quyết không có sự nương tay cho những hành vi gây ô nhiễm môi trường dù đối tượng này là bất cứ ai. 

TS Trần Thế Loãn, nguyên Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm (Bộ Tài nguyên và Môi trường): Nhận thức đúng đắn về môi trường trong phát triển kinh tế 

Theo Luật Bảo vệ môi trường, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường gồm 2 loại: quy chuẩn môi trường xung quanh và quy chuẩn chất thải; các địa phương có thể đưa ra quy chuẩn riêng nghiêm ngặt hơn quy chuẩn quốc gia để bảo vệ môi trường. Do đó, các địa phương cần phải nhận thức đúng đắn về tác động của môi trường khi phê duyệt các quy hoạch phát triển kinh tế (cho các ngành và các cấp địa phương); sau khi đã phê duyệt quy hoạch thì không nên thường xuyên bổ sung quy hoạch mà chỉ nên xem xét đánh giá lại quy hoạch một cách tổng thể sau 1 khoảng thời gian nhất định, ít nhất 5 năm. Đặc biệt, vấn đề môi trường phải được xem xét trước khi quyết định đầu tư. GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường: Vai trò giám sát của người dân Vấn đề đặt ra là việc bảo vệ môi trường có thực thi được tốt hay không tốt phụ thuộc vào cơ chế giám sát, kiểm tra thanh tra của các cơ quan nhà nước. Bên cạnh đó, cần mở rộng quyền giám sát cho các tổ chức xã hội và người dân, để họ được tham gia trực tiếp giám sát. Khi trao quyền giám sát trực tiếp cho người dân thì người dân chính là tai mắt rất cụ thể ở địa phương. Đồng thời các cơ quan quản lý nhà nước có trách nhiệm quản lý việc gây ô nhiễm phải chịu trách nhiệm tiếp nhận ý kiến giám sát của người dân, gắn với trách nhiệm giải trình. Tuy vậy, để người dân tham gia giám sát cũng cần có quy định cụ thể. Hiện nay duy nhất mới chỉ có Luật Đất đai có 1 điều khoản cho phép người dân giám sát trực tiếp, còn các luật khác không có. Tôi đề nghị Quốc hội bổ sung ngay vào Luật Bảo vệ môi trường mới được thông qua.

Có thể bạn quan tâm

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Vượt cầu tràn cầu tràn Bộc Bố, một người dân bị nước lũ cuốn trôi

Theo thông tin ban đầu từ huyện Pác Nặm, tỉnh Bắc Kạn, do ảnh hưởng của trận mưa lớn vào rạng sáng 9/6, nước lũ đầu nguồn Sông Năng đổ về. Đến khoảng 9 giờ sáng cùng ngày, tại khu vực cầu tràn Bộc Bố - Nhạn Môn thuộc địa bàn xã Bộc Bố nước dâng cao, chảy xiết. Lúc đó, một người dân trong khi đi qua cầu tràn này không may đã bị nước lũ cuốn trôi, tử vong.

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Tây Ninh: Học và làm theo Bác hiện thực hóa mục tiêu đổi mới đất nước

Ngày 9/6, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", gặp mặt, biểu dương, khen thưởng tập thể, cá nhân tiêu biểu, xuất sắc trong học và làm theo Bác.

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Chắp cánh ước mơ cho trẻ khuyết tật ở Yên Bái

Ngày 9/6, Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái, Hội Chữ thập đỏ tỉnh và UBND thành phố Yên Bái tổ chức chương trình “Chắp cánh ước mơ cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái”. Hoạt động nhằm lan tỏa tình yêu thương, chia sẻ những khó khăn, thiệt thòi và tạo điều kiện cho trẻ em khuyết tật tỉnh Yên Bái có cơ hội học tập, phát triển bản thân.

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Kon Tum tiếp tục yêu cầu kiểm tra lại việc mã số vùng trồng cho sâm Ngọc Linh

Liên quan đến những bất cập trong việc cấp mã vùng trồng sâm Ngọc Linh của Chi cục Nông nghiệp, Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum tiếp tục có văn bản yêu cầu Sở Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương kiểm tra, rà soát toàn bộ hồ sơ đề nghị, quy trình, trình tự cấp mã số vùng trồng đối với Công ty cổ phần Rượu sâm Ngọc Linh (số 2056/UBND-KTN ngày 6/6/2025).

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên: Bám tiến độ giữa mưa rừng, núi đá

Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết và địa hình hiểm trở, các đơn vị thi công thuộc dự án đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang nỗ lực huy động tối đa nhân lực, thiết bị, linh hoạt tổ chức thi công để đảm bảo hoàn thành toàn tuyến trước ngày 19/8 theo chỉ đạo mới nhất của Thủ tướng Chính phủ.

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Mùa xuân ‘gõ cửa’ trên những mái ấm xứ Thanh

Trong những thôn xóm tại huyện Như Xuân (tỉnh Thanh Hóa), một ngày mới bắt đầu như bao miền quê yên bình khác. Nhưng phía sau khung cảnh quen thuộc ấy là những thay đổi tích cực trong đời sống gia đình và vị thế người phụ nữ.

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Tạo sự đồng thuận trong xây dựng nông thôn mới

Từ vùng quê với muôn vàn khó khăn, xã Bình Hòa Nam (huyện Đức Huệ, tỉnh Long An) đang từng bước chuyển mình trở thành xã nông thôn mới vào năm 2020, mục tiêu thành xã nông thôn mới nâng cao vào cuối năm 2025 với sự chung sức đồng lòng của người dân và những định hướng quyết liệt từ chính quyền.

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Nhân rộng và phát huy hiệu quả nhiều mô hình bảo vệ môi trường

Ngày 6/6, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tuyên Quang tổ chức tổng kết thực hiện phong trào "Tuyên Quang chung tay xử lý rác thải và chống rác thải nhựa" giai đoạn 2021 - 2025 và sơ kết công tác MTTQ Việt Nam tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

An Giang: Hoàn thành sớm xóa nhà tạm, dột nát

Tính đến đầu tháng 6/2025, tất cả 11/11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh An Giang đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, sớm hơn so với kế hoạch của Ban Chỉ đạo tỉnh.

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Kon Tum: Phát sinh hơn 1.300 nhà tạm, dột nát cần xóa

Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Kon Tum thông tin, đến đầu tháng 6/2025, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát ở tỉnh đạt 97% trong tổng số hơn 2.700 hộ. Tuy nhiên, qua rà soát, các huyện, thành phố đã đề xuất phê duyệt bổ sung thêm 1.312 hộ có nhà tạm, nhà dột nát cần xóa.

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Hàng loạt cầu treo dân sinh ở Gia Lai xuống cấp nghiêm trọng

Qua đợt kiểm tra toàn diện hệ thống cầu treo dân sinh theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng, Sở Xây dựng tỉnh Gia Lai đã phát hiện nhiều cây cầu xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và tính mạng người dân.

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Trao tặng nhà tình nghĩa cho người dân vùng khó Kon Tum

Ngày 5/6, Công ty Điện lực Kon Tum phối hợp với chính quyền xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei tổ chức bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo người đồng bào dân tộc thiểu số thôn Đăk Bối (xã Mường Hoong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum).

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Mưa lũ gây thiệt hại hơn 30 ha cây trồng ở Yên Bái

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái, do chịu ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Trung Bộ kết hợp với hội tụ gió trên 3.000 m, các khu vực trong tỉnh Yên Bái đêm ngày 4 và sáng 5/6 có mưa rào, mưa to và dông. Mưa lũ to gây thiệt hại hơn 30 ha diện tích nông nghiệp của người dân và một số công trình giao thông ở huyện Văn Yên.

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Nghệ An: Mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16

Những ngày qua, khu vực các huyện miền núi biên giới Tương Dương, Kỳ Sơn của tỉnh Nghệ An có mưa to. Đặc biệt, vào các ngày 28, 29/5 và tối 4/6, mưa rất to đã gây sạt lở nghiêm trọng trên Quốc lộ 16 khiến giao thông bị chia cắt hoàn toàn.

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

‘Thủ lĩnh của sự thay đổi’: Hành trình lớn từ những trái tim nhỏ

Giữa những ngọn núi phủ sương và những bản làng xa xôi, nơi con đường đến trường vẫn còn gập ghềnh đất đỏ, câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” như một tia sáng, mở ra hành trình mới cho những em nhỏ dân tộc thiểu số, học cách hiểu mình, hiểu người khác và mạnh dạn cất lên tiếng nói.

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Bản vùng cao Yên Bái chờ điện lưới quốc gia

Nhiều năm nay, cuộc sống của người dân ở một số bản vùng cao Yên Bái chưa có điện lưới quốc gia gặp nhiều khó khăn. Niềm mong mỏi lớn nhất của bà con lúc này là Nhà nước, tỉnh Yên Bái sớm đầu tư, xây dựng công trình điện lưới, giúp người dân ổn định cuộc sống sinh hoạt, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Dấu ấn xóa nhà tạm nơi biên giới

Hưởng ứng phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, thời gian qua, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lai Châu đã triển khai hiệu quả phong trào hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo trên địa bàn các xã biên giới của tỉnh.

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Xuyên đêm giải cứu 4 người dân bị mắc kẹt giữa dòng lũ ở rừng A Lưới

Ngày 5/6, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an thành phố Huế thông tin, hàng chục cán bộ, chiến sĩ đơn vị cùng các phương tiện xuyên đêm 4/6 cứu hộ thành công bốn người dân bị mắc kẹt giữa dòng nước lũ chảy xiết trong rừng ở huyện miền núi, biên giới A Lưới.

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Lâm Đồng có 6/9 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm

Ngày 5/6, thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lâm Đồng, tính đến hiện tại đã có 6/9 địa phương trong tỉnh hoàn thành chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và bàn giao cho người dân vào sử dụng.