Trước đây, nhiều diêm dân sống tại thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã thoát nghèo nhờ làm muối, thế nhưng vài năm trở lại đây, người dân gần như không thể sản xuất muối do địa phương đang có nhiều dự án vào đầu tư, xây dựng, làm ảnh hưởng đến việc làm muối.
Những diện tích đồng muối còn sản xuất được cũng bị bỏ không do giá muối xuống quá thấp, chỉ từ 2.000 - 2.500 đồng/kg khiến nhiều diêm dân phải bỏ hoang ruộng muối để đi tìm việc khác mưu sinh, nhiều lao động không thể xin được việc làm mới do đã quá tuổi lao động
Tại cánh đồng muối phường Hải Bình, đây là nơi có nhiều người dân làm muối, nghề này đã gắn bó với các hộ dân hàng chục năm qua. Thời gian trước, nghề làm muối đã giúp người dân kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống, thế nhưng khoảng vài năm trở lại đây thị xã Nghi Sơn có nhiều dự án, công trình được xây dựng bị ảnh hưởng, gây ô nhiễm nên người dân không thể sản xuất muối. Nhiều người dân đã được nhận tiền bồi thường nhưng do mức giá bồi thường thấp nên chưa thể tìm hướng phát triển kinh tế mới.
Bên cạnh đó, thu nhập từ làm muối chỉ còn khoảng 6 - 9 triệu đồng/người/năm và điều này khiến nhiều diêm dân phải bỏ hoang số diện tích ruộng muối còn lại để đi tìm việc khác mưu sinh. Số lao động đang còn độ tuổi đã xin vào làm công nhân tại các khu công nghiệp, còn người già vẫn đang loay hoay tìm việc làm mới.
Bà Nguyễn Thị Khuyên, phố Đoan Hùng, phường Hải Bình cho biết, cách đây 6-7 năm, nghề muối còn kiếm đủ tiền phục vụ cuộc sống. Nhưng vài năm gần đây giá muối xuống kéo theo thu nhập thấp nên nhiều thanh niên đã bỏ nghề đi làm nghề khác mưu sinh. Tuy nhiên, những người trẻ tuổi còn có thể kiếm việc, còn người già như bà chưa biết xin việc vào đâu, đồng muối bỏ hoang không thể làm muối do bị ảnh hưởng bởi các công trình, dự án trong khu vực.
Bà Lê Thị Đậu, phố Đoan Hùng, phường Hải Bình cho hay, gần đây bà không còn làm muối vì đất ruộng muối bị ảnh hưởng bởi công trình và dự án thi công. Sau khi ngừng sản xuất muối, nhiều hộ dân trong độ tuổi lao động đã đi làm công nhân các khu công nghiệp hoặc làm nghề khác nhưng bà không thể tìm được việc làm do quá tuổi lao động. Thời gian tới, mong UBND thị xã Nghi Sơn sớm hỗ trợ gia đình chuyển đổi nghề nghiệp để ổn định cuộc sống.
Tại khu vực ven đồng muối thuộc phường Hải Bình, nước đen ngòm, rác vứt bừa bãi, cơ sở hạ tầng làm muối đã xuống cấp, giếng làm muối hư hỏng, nhiều diêm dân không có nghề phụ cuộc sống khó khăn. Hiện toàn bộ 20 ha diện tích làm muối tại phường đang bị bỏ hoang, gây lãng phí quỹ đất, trong khi người dân vẫn đang đợi chính quyền hỗ trợ nguồn vốn, chuyển đổi nghề nghiệp để sớm ổn định cuộc sống.
Ông Trần Văn Sơn, Chủ tịch UBND phường Hải Bình cho biết, phường còn trên 300 hộ có diện tích đất sản xuất muối là 20 ha, hiện bà con đang gặp khó khăn trong chuyển đổi nghề. Thời gian tới, UBND phường đề nghị UBND tỉnh, UBND thị xã Nghi Sơn sớm thu hồi diện tích đồng muối này, để bà con nhận được tiền bồi thường và ổn định đời sống lâu dài.
Theo UBND thị xã Nghi Sơn, để hỗ trợ diêm dân, thị xã Nghi Sơn sẽ kêu gọi nhà đầu tư tuyển dụng lao động đang sản xuất muối, chuyển đổi nghề nghiệp, tạo công an việc làm, ổn định đời sống người sản xuất muối.
Ông Nguyễn Thành Nhân, Phó Trưởng phòng Phòng Kinh tế thị xã Nghi Sơn khẳng định, hiện đang có nhiều diện tích đồng muối bỏ hoang do diêm dân bỏ nghề, đối với diện tích đồng muối không hiệu quả, thị xã đã chuyển đổi sang cho các doanh nghiệp thuê đất để sản xuất nuôi trồng thủy sản nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn, số diện tích đồng muối còn lại thị xã sẽ sớm có giải pháp để thu hồi. Bên cạnh đó, để hỗ trợ diêm dân không còn làm nghề muối, thị xã đã có chủ trương, vận động người dân đi làm tại các nhà máy, xí nghiệp để tăng thu nhập, ổn định cuộc sống.
Còn tại cánh đồng muối thôn Tam Hòa, xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc, nhiều nhà chứa muối bỏ hoang, ruộng muối bị xuống cấp, cỏ mọc um tùm, cống nước hư hỏng do bị bỏ hoang quá lâu. Nhiều người dân khu vực này không còn mặn mà với nghề làm muối do thu nhập quá thấp. Số lao động đang còn độ tuổi đã xin vào làm công nhân tại các doanh nghiệp, còn người già vẫn đang loay hoay tìm việc làm mới.
Theo thống kê của Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản tỉnh Thanh Hóa, tổng diện tích đất đang còn sản xuất muối là 104,38 ha, chủ yếu tại xã Hòa Lộc và xã Hải Lộc, huyện ven biển Hậu Lộc, với 777 lao động làm nghề muối, sản lượng tính riêng năm 2024 đạt 10.910 tấn muối. Tại thị xã Nghi Sơn, tổng diện tích đồng muối còn 51 ha, tuy nhiên địa phương này không còn làm nghề muối, do ảnh hưởng bởi các công trình, dự án thuộc địa phận Khu kinh tế Nghi Sơn.
Theo ông Nguyễn Hữu Việt, Trưởng phòng Phòng Chế biến và phát triển thị trường, Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản tỉnh Thanh Hóa cho biết, thời gian tới, đối với các diện tích đang làm muối, chi cục sẽ phối hợp với địa phương có lao động làm nghề muối có chính sách hỗ trợ diêm dân; hỗ trợ kinh phí hỗ trợ hợp tác xã củng cố đê bao, kênh mương, tìm kiếm các doanh nghiệp thu mua muối cho diêm dân, hỗ trợ diêm dân cải thiện cơ sở hạ tầng. Đồng thời, thực hiện việc như xúc tiến, quảng bá sản phẩm, kết nối tiêu thụ sản phẩm đối với doanh nghiệp, đảm bảo muối chế biến ở mức chất lượng cao.
Nguyễn Nam
