 |
| Ông Ngọ Duy Hiểu – Phó chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động phát biểu tại hội thảo. Ảnh: thegioitiepthi.vn |
Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Ngọ Duy Hiểu cho biết, tuổi nghỉ hưu và quy định về quấy rối tình dục là hai vấn đề lớn trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi), đồng thời cũng là vấn đề liên quan mật thiết quyền lợi với người lao động. Hội thảo được tổ chức nhằm lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà nghiên cứu và người lao động về hai vấn đề này.
Dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) đưa hai phương án về việc thay đổi tuổi về hưu. Phương án 1: Kể từ ngày 1/1/2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi. Phương án 2: Kể từ ngày 1/1/2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 4 tháng đối với nam và đủ 55 tuổi 6 tháng đối với nữ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với nam và 6 tháng đối với nữ cho đến khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng, việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu sẽ dẫn đến những tác động đối với lao động nữ. Trong đó, tác động tiêu cực là thu hẹp khoảng cách giới trong quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động nam và nữ từ 5 năm xuống còn 2 năm. Bên cạnh đó là các tác động tiêu cực, đối với một số ngành, nghề thâm dụng lao động như dày da, dệt may, chế biến thủy sản, lắp giáp linh kiện điện tử… Tỷ lệ lao động nữ làm việc trực tiếp chiếm số đông và vấn đề sức khỏe, khả năng lao động của nữ giới là rào cản lớn trong việc điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu.
Chủ tịch Công đoàn Công ty SIA (Khu Công nghiệp Thăng Long, Hà Nội) Phạm Hải Hà cho biết, khảo sát lấy ý kiến của hơn 400 người lao động trong doanh nghiệp về dự thảo quy định tăng tuổi nghỉ hưu người lao động, chỉ có 1,5% người lao động đồng ý tăng tuổi nghỉ hưu, chủ yếu là người lao động làm công tác quản lý. "Công ty sản xuất bảng vi mạch, người lao động tham gia trực tiếp nên ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, xương khớp, tuổi cao thị lực kém, khó đảm bảo tính chính xác trong lao động và năng suất", bà Phạm Hải Hà nêu ý kiến.
Tại Hội nghị, một số chuyên gia lao động cho rằng, đề xuất tuổi nghỉ hưu không chỉ dựa trên giới tính mà cần dựa theo lĩnh vực nghề nghiệp. Đại biểu Hà Thị Thanh Vân, Viện Nghiên cứu phụ nữ, Học viện Phụ nữ Việt Nam cho rằng, tuổi nghỉ hưu cần dựa trên nhiều góc độ như: tính tuổi phù hợp với giai đoạn, điều kiện thực tế. Theo đại biểu, Nhà nước nên đưa ra tuổi trần tối thiểu và tuổi tối đa nghỉ hưu, còn quyết định làm đến bao giờ nghỉ hưu, người lao động sẽ quyết định dựa trên sức khỏe của họ.
Phó ban Quan hệ Lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Lê Đình Quảng cho biết, quan điểm của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam về việc tăng tuổi nghỉ hưu là cần quy định thống nhất trong Bộ luật Lao động, điều chỉnh tuổi nghỉ hưu cần có tầm nhìn dài hạn và có lộ trình, giải quyết việc làm, thất nghiệp; không gây tác động tiêu cực đến thị trường lao động, bảo đảm số lượng, chất lượng và cơ cấu dân số, bình đẳng giới, cân đối quỹ bảo hiểm xã hội trong dài hạn, xu hướng già hóa dân số, tính chất loại hình lao động.
Bên cạnh đó, cần cân nhắc, xem xét tuổi nghỉ hưu của các đối tượng là công nhân lao động trực tiếp trong khu vực sản xuất, dịch vụ và một số ngành, nghề đặc thù. Đối với những đối tượng này, có thể xem xét chưa tăng tuổi nghỉ hưu hoặc có lộ trình tăng chậm hơn, có các chính sách hỗ trợ linh hoạt, không gây tác động tiêu cực đến thị trường lao động...
Bàn về vấn đề quấy rối tình dục tại nơi lại việc, Trưởng Ban nữ công (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) Trịnh Thị Thanh Hằng nhấn mạnh, người sử dụng lao động phải có hành động ngay lập tức khi xuất hiện bất cứ cáo buộc nào về quấy rối tình dục. Tổ chức Công đoàn có trách nhiệm đảm bảo tất cả các vấn đề liên quan đến quấy rối tình dục tại doanh nghiệp, phải được thương lượng một cách công bằng và minh bạch.
Theo Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) Nguyễn Văn Bình, thành viên Ban soạn thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi), dự thảo Bộ luật bổ sung những nội dung mới đó là: định nghĩa về quấy rối tình dục, bổ sung nội dung xác định nghĩa vụ chung của người sử dụng lao động là phải xây dựng biện pháp phòng, chống quấy rối tại nơi làm việc; quy định về xử lý kỷ luật đối với hành vi quấy rối tình dục. "Bộ luật Lao động sửa đổi đã bổ sung khá nhiều nội dung mới để mở đường cho việc giải quyết vấn đề này trong tương lai. Hy vọng với những sửa đổi đó, từng bước sẽ có một khung khổ pháp lý đầy đủ hơn", ông Nguyễn Văn Bình cho biết.
Cho ý kiến về những quy định này, các đại biểu cho rằng, cần thay đổi tư duy của mọi người dân về quấy rối tình dục tại nơi làm việc. Vì vậy, quy định phải giải quyết những vấn đề mang tính nội bộ. Theo các đại biểu, nguyên nhân giúp cho việc quấy rối tình dục tại nơi làm việc luôn có cơ hội tồn tại như một dạng “tội phạm ẩn” đó là người lao động khi bị quấy rối tình dục không nhận thức được về hành vi quấy rối nên không có phản ứng hoặc nhận thức được nhưng lo sợ bị sa thải, trừ lương nếu tố cáo. Bên cạnh đó, việc thu thập chứng cứ rất khó khăn. Do vậy, nhiều người bị đồng nghiệp quấy rối nhưng đã lựa chọn giải pháp bỏ việc để né tránh và tìm việc nơi khác.
Để ngăn chặn “vấn nạn” quấy rối tình dục, trước hết cần xây dựng môi trường làm việc nghiêm túc, văn minh, nâng cao nhận thức cũng như cách tự bảo vệ bản thân khi bị quấy rối tình dục. Mặt khác, mỗi cá nhân, đặc biệt là phụ nữ khi đến công sở cần có cách ăn mặc, nói năng chuẩn mực. Những người làm công tác quản lý trong các cơ quan, công sở cần nhận thức rõ ràng hơn về những biểu hiện quấy rối tình dục, để có cách điều chỉnh ứng xử từ bản thân nói riêng và tập thể nói chung.
Đỗ Bình
