Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn (Sầm Dừn), người dân tộc Cao Lan, sinh năm 1946, ở thôn Mãn Hóa, xã Đại Phú, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, là một đảng viên, người có uy tín trong cộng đồng dân cư. Ở tuổi 76, ông Dừn vẫn miệt mài nghiên cứu, phục dựng và bảo tồn giá trị tinh hoa văn hóa dân tộc Cao Lan.

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan ảnh 1Ở tuổi 76, ông Dừn vẫn miệt mài nghiên cứu, phục dựng và bảo tồn giá trị bản sắc văn hóa dân tộc. Ảnh: Nam Sương – TTXVN

Là nghệ nhân trong lĩnh vực văn hóa phi vật thể loại hình nghệ thuật trình diễn dân gian, năm 2019, ông Sầm Văn Dừn được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân vì những cống hiến xuất sắc trong giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa phi vật thể dân tộc.

Khi mới 10 tuổi, Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn đã đam mê và cảm nhận được sự tinh túy, đặc sắc của Sình ca từ bố ông - cụ Sầm Văn, một người hát Sình ca nổi tiếng khắp vùng. Bố ông đã truyền tất cả kinh nghiệm, kỹ năng hát Sình ca lại cho ông.

Năm 1998, khi Nghị quyết số 03-NQ/TW, của Ban Chấp hành Trung ương tại Hội nghị Trung ương 5 (khóa VIII) về Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc được ban hành, ông Sầm Dừn đã mạnh dạn mang trống Sành ra khỏi không gian thờ cúng tâm linh của đồng bào Cao Lan, biến nó thành nhạc cụ trình diễn những nét tinh hoa độc đáo vào các tiết mục biểu diễn để khán giả được hiểu thêm về văn hóa tâm linh, tín ngưỡng, nghệ thuật của người Cao Lan. Khi ấy người cao tuổi trong làng cũng có nhiều ý kiến phản đối vì trống Sành trong văn hóa của người Cao Lan là vật thiêng chỉ dùng để thờ cúng.

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan ảnh 2Ông Dừn luôn nhiệt tình chia sẻ cho thế hệ trẻ người Cao Lan về ngôn ngữ, chữ viết và văn hóa truyền thống. Ảnh: Nam Sương – TTXVN

Sau này, ông Sầm Dừn tham gia Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc ở Lạng Sơn. Tiết mục "Múa hội cờ xuân" do ông dàn dựng và biểu diễn đã giành Huy chương Bạc. Năm 2000, tham dự Ngày hội văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc tại Thái Nguyên, ông biểu diễn tiết mục "Tam thanh cầu lành" giành Huy chương Bạc và sau này là Huy chương Vàng trong Liên hoan văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc tại tỉnh Cao Bằng năm 2002.

Ông Trần Hạnh, Chủ tịch UBND xã Đại Phú khẳng định, Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn là một người đảng viên gương mẫu, người có uy tín trong cộng đồng và là niềm tự hào của đồng bào Cao Lan. Là Chủ nhiệm Câu lạc bộ Gia đình văn hóa thôn Mãn Hóa, ông Sầm Dừn thường xuyên vận động nhân dân tích cực tham gia các phong trào văn hóa, văn nghệ. Đội văn nghệ do ông thành lập duy trì sinh hoạt suốt hơn 20 năm qua và cũng trở thành niềm tự hào của đồng bào Cao Lan ở Tuyên Quang khi liên tục giành được những giải thưởng lớn tại các hội thi, hội diễn ở địa phương cũng như trên toàn quốc, vinh dự được phục vụ nhiều sự kiện chính trị lớn của đất nước.

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan ảnh 3Anh Sầm Anh Đạo, con trai ông Sầm Dừn, người được ông kỳ vọng sẽ nối nghiệp cha duy trì và phát triển Sình Ca cũng như văn hóa Cao Lan. Ảnh: Nam Sương – TTXVN

Mong muốn được truyền đến lớp trẻ di sản của cha ông để lại, ông Sầm Dừn đã mở lớp dạy hát Sình ca tại nhà. Những năm qua, ông đã truyền dạy được 4 thế hệ diễn viên, gần 100 học viên biết hát, múa các làn điệu dân tộc. Ông cũng đóng góp nhiều bản dịch bài hát Sình ca cho Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh làm tư liệu nghiên cứu, lập hồ sơ và được cấp có thẩm quyền công nhận Sình ca của dân tộc Cao Lan là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Hiện nay, ông Sầm Dừn đang sưu tầm và lưu giữ hơn 200 đầu sách cổ hàng trăm năm tuổi viết bằng chữ Nho và 8 tập sách hát Sình ca của dân tộc mình. Những cuốn sách cổ ông đang lưu giữ chủ yếu mô tả về nguồn gốc loài người, ca dao, tục ngữ, chứa đựng những câu chuyện kể về các vị thần trong tín ngưỡng đồng bào, quá trình di cư, định cư và nhất là các nghi lễ quan trọng trong vòng đời của người Cao Lan. Nhờ tâm huyết và sự chia sẻ của ông Sầm Dừn nhiều thế hệ người Cao Lan ở trong thôn, trong xã đã tìm lại được tình yêu với văn hóa truyền thống, với điệu Sình Ca. Những hiểu biết của ông cùng quá trình nghiên cứu, chỉ bảo cho bà con cách hát, cách múa các điệu múa truyền thống đã giúp gắn kết cộng đồng làng xóm, thanh niên dân tộc Cao Lan cũng có sự quan tâm, học tập để cùng cộng đồng gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống.

Nghệ nhân Nhân dân Sầm Dừn giữ lửa tự hào cho thế hệ trẻ dân tộc Cao Lan ảnh 4Ông Dừn sưu tầm và lưu giữ hơn 200 đầu sách cổ hàng trăm năm tuổi viết bằng chữ Nho và 8 tập sách hát Sình ca của dân tộc Cao Lan. Ảnh: Nam Sương-TTXVN

Tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn miệt mài nghiên cứu, chắt lọc những tinh túy nhất của văn hóa dân tộc mình qua từng trang sách, từng lời ca cổ để truyền dạy cho lớp trẻ. Ông đã sáng tác trên 140 câu hát Sình Ca gắn với thực tế đời sống hiện tại để các thế hệ trẻ dễ tiếp cận và thực hành, giúp duy trì giao tiếp bằng tiếng dân tộc. Ông còn được dân bản gọi là "bảo tàng sống" bởi đang lưu giữ các loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc mình như: sành, pí lè, chũm chọe, sóc nhạc…

Với những cống hiến không biết mệt mỏi, ông Sầm Dừn đã 2 lần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen vì có công giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số vào các năm 2010 và năm 2017. Cuối năm 2022, Nghệ nhân Nhân dân Sầm Văn Dừn được UBND tỉnh Tuyên Quang vinh danh là 1 trong 10 "Công dân tiêu biểu" toàn tỉnh.

Nam Sương

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Giữ hồn những mái nhà rêu phong dưới chân Tây Côn Lĩnh

Giữ hồn những mái nhà rêu phong dưới chân Tây Côn Lĩnh

Ẩn mình dưới dãy Tây Côn Lĩnh hùng vĩ, làng rêu Xà Phìn, xã biên giới Thanh Thủy (Tuyên Quang) hiện ra như một bức tranh thủy mặc. Những nếp nhà sàn lợp lá cọ phủ kín rêu xanh, hòa quyện cùng mây trắng, ruộng bậc thang và những gốc chè Shan Tuyết cổ thụ, tạo nên vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính, rất riêng của miền biên viễn.

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Giữa làng biển yên bình thuộc phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng, có một địa chỉ văn hóa đặc biệt - Bảo tàng cổ vật Mũi Né, do nhà sưu tầm Nguyễn Ngọc Ẩn sáng lập và vận hành. Đây được xem là bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên tại vùng ven biển của tỉnh, nơi không chỉ lưu giữ hàng chục nghìn hiện vật quý giá mà còn góp phần giáo dục cộng đồng, quảng bá văn hóa và phát triển du lịch bền vững.

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày 11/9, thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 sẽ diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 17-19/10/2025, với sự tham gia của 6 tỉnh, thành phố gồm: Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, An Giang và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Nằm ẩn mình trong thung lũng với cảnh sắc bình dị, nguyên sơ của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang lúa đang trổ bông là cụm di tích khảo cổ đặc biệt bãi đá có hình khắc cổ Suối Cỏ (xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ).

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Điện Biên là vùng đất hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống, tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ sắc màu, từ trang phục truyền thống đến phong tục, lễ hội đặc sắc. Nhiều giá trị văn hóa được tôn vinh là di sản của quốc gia, nhân loại. Người thổi niềm đam mê, là “linh hồn sống” của các di sản ấy chính là những nghệ nhân, họ thắp lên ngọn lửa đam mê, gìn giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa, để mạch nguồn di sản mãi lan tỏa, trường tồn cùng thời gian.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Tối 6/9, Tháng Văn hóa đường phố với chủ đề “Lâm Đồng - Hội tụ tinh hoa, Kết nối cảm xúc” đã diễn ra tại phường Phan Thiết. Đây là hoạt động chính nằm trong chương trình “Tháng trải nghiệm điểm đến du lịch tỉnh Lâm Đồng năm 2025” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức.

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Ngày 5/9, tại phường Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức trưng bày tư liệu chống rác thải nhựa; tập huấn công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới biển, đảo Việt Nam.

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tối 29/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025 với chủ đề: "Khát vọng biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng".

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Trong kho tàng nghệ thuật dân gian Việt Nam, Hát Xoan Phú Thọ là loại hình độc đáo, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương - cội nguồn dựng nước của dân tộc. Với giai điệu mộc mạc, ca từ dung dị nhưng giàu chiều sâu văn hóa, Hát Xoan không chỉ phản ánh đời sống tinh thần của cư dân vùng đất Tổ mà còn góp phần khẳng định bản sắc Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Hai cây bồ đề buông rễ ôm toàn bộ ngôi đình là một trong những nét độc đáo, cổ kính của đình Tân Đông ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 100 năm qua, dù qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo nhưng các giá trị lịch sử, văn hóa của ngôi đình này vẫn còn vẹn nguyên đến hôm nay. Ngày nay, đình Tân Đông là một trong những địa điểm thu hút, đón khách tham quan, du lịch nổi tiếng ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp.

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu cho biết, chương trình Tết Độc lập năm 2025 tại xã Than Uyên ở quy mô cấp tỉnh sẽ diễn ra từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Chủ tịch UBND xã Than Uyên Phan Văn Ngọc nêu rõ, điểm nhấn trong dịp Tết Độc lập năm nay là màn đại xòe, với sự tham gia của trên 2.500 người. Trước khi diễn ra màn múa xòe sẽ diễn ra màn múa khèn, múa ô của dân tộc Mông.

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

“Trong giai đoạn phát triển mới, ngành Văn hóa cần nhận thức sâu sắc văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là cội nguồn sức mạnh nội sinh, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với nâng cao chỉ số hạnh phúc của nhân dân, chính là con đường đưa Lào Cai vươn lên phát triển xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc, trở thành một cực tăng trưởng mới, một trung tâm kết nối kinh tế - văn hóa của cả vùng”. Đó là nội dung được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025) diễn ra sáng 24/8.

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, từ ngày 30/8-2/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội), sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Tập thơ Gia huấn ca nam được sáng tác theo thể loại Brahmakite (thể thơ 5-6 chữ), một thể thơ truyền thống phổ biến trong văn học dân gian Khmer. Ảnh: Sơn Hên

Giá trị giáo dục độc đáo trong "Gia huấn ca nam" của người Khmer Nam Bộ

“Gia huấn ca nam” là tác phẩm thơ giáo huấn đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được truyền từ đời này sang đời khác để răn dạy nam giới về đạo lý, nhân cách và cách ứng xử trong gia đình, xã hội. Với ngôn ngữ giản dị, thể thơ truyền thống dễ thuộc, dễ nhớ, tác phẩm được dạy trong gia đình, chùa chiền và trường học. Không chỉ mang giá trị đạo đức, “Gia huấn ca nam” còn là nền tảng văn hóa giáo dục, đồng thời là kho tàng tri thức dân gian của cộng đồng người Khmer.

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Ngày 20/8, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo lần thứ IV năm 2025, với sự tham gia của hơn 400 vận động viên là chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo.