Đồng bào dân tộc Cống ở xã Pa Thơm đón Tết hoa mào gà

Đồng bào dân tộc Cống ở xã Pa Thơm đón Tết hoa mào gà
Hoa Mào gà không thể thiếu trong ngày tết của đồng bào dân tộc Cống. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Hoa Mào gà không thể thiếu trong ngày tết của đồng bào dân tộc Cống.
Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Năm nay, bà con ở Huổi Moi rất phấn khởi do đây là lần đầu tiên Tết hoa mào gà được được chính quyền xã Pa Thơm tổ chức quy mô ở bản. Theo đó, trên nẻo đường vào bản, bà con người Cống trong và ngoài xã đã tề tựu về đây để cùng chung vui ngày Tết với bà con bản Huổi Moi. Con đường vào bản nhộn nhịp hơn mọi ngày với những khuôn mặt háo hức, phấn khởi. Sau thời gian tất bật với công việc bếp núc, nhà cửa, đến buổi chiều là thời điểm chuẩn bị diễn ra lễ cúng, các chị em lại được khoác lên mình bộ trang phục dân tộc đẹp nhất, rực rỡ nhất. Trong khi đó, người đàn ông trụ cột trong gia đình từ sáng sớm phải lên nương để hái hoa mào gà.

Hoa Mào gà được cắm ngay trước cửa nhà trong ngày tết. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Hoa Mào gà được cắm ngay trước cửa nhà trong ngày tết.
Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Theo quan niệm của người Cống, hoa mào gà là biểu tượng của sự may mắn, tốt đẹp. Hoa mào gà được dùng để trang trí trước cổng nhà thầy cúng và dùng để làm lễ vật trong nghi thức cúng. Đến buổi chiều, trước khi diễn ra lễ cúng, các gia chủ mang lễ vật gồm hoa mào gà, sóc hoặc chuột, cá suối, gà, bánh tẻ, củ quả, rượu đến nhà thầy cúng. Người chủ trì lễ cúng là già làng, người có uy tín được bà con trong bản kính trọng và cũng chính là thầy cúng trong phần lễ. Địa điểm diễn ra lễ cúng cho Tết hoa mào gà là nhà thầy cúng. Trước khi diễn ra lễ một tuần, thầy cúng chọn ngày lành, tháng tốt (tránh ngày mất, chôn cất của những người quá cố trong bản) để tổ chức ngày Tết. Lễ vật của tất cả bà con trong bản được xếp lại thành một mâm lễ thịnh soạn (xếp theo cặp) đặt ở góc nhà, phía trên cắm những bông hoa mào gà đỏ rực, thắp nến sáp ong.

Người dân chuẩn bị lễ cúng. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Người dân chuẩn bị lễ cúng. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Khi mọi lễ vật đã được chuẩn bị chu đáo, mọi người tắm rửa sạch sẽ, mặc trang phục dân tộc truyền thống đến tụ họp tại nhà thầy cúng. Khoảng 4 giờ chiều, thầy cúng bắt đầu nghi lễ cúng cho tổ tiên và cho bản làng. Trong bài cúng, thầy cúng mời tổ tiên về; báo cáo cho các thần linh, tổ tiên biết bà con tổ chức nghi lễ. Thầy cúng thay mặt dân bản báo cáo tình hình mùa màng, chăn nuôi, sức khỏe của bà con trong năm qua và cầu xin các thần linh, tổ tiên phù hộ dân bản sang năm mới dồi dào sức khỏe, mùa màng bội thu, gà, lợn đầy chuồng và cầu cho mọi sự tốt lành may mắn đến cho bản mường. Sau lễ cúng, người dân trong bản gõ cồng chiêng mừng kết thúc buổi lễ. Sau đó, thầy cúng nâng chén rượu mời bà con cũng như bạn bè, du khách cùng chung vui năm mới với những điều tốt đẹp nhất.
 
Đồ cúng của các gia đình trong bản mang đến nhà thầy cúng làm lễ. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Đồ cúng của các gia đình trong bản mang đến nhà thầy cúng làm lễ. 
Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Thầy cúng Nạ Văn May ở bản Huổi Moi, cho biết: Tết hoa mào gà được tổ chức khi bà con trong bản thu hoạch xong mùa màng. Ngày Tết là dịp thể hiện mong muốn của người dân bản về sự đoàn kết, ai cũng khỏe mạnh, mùa màng bội thu, nhiều lợn, nhiều gà, đời sống hạnh phúc và làm ăn phát đạt… Tết hoa mào gà là dịp để bà con hướng về cội nguồn tổ tiên và bày tỏ lòng biết ơn với các thần linh đã phù hộ cho bà con suốt một năm qua có sức khỏe và mùa màng tươi tốt; đồng thời, cầu xin những điều tốt đẹp cho một năm mới.

Thầy cúng làm lễ cho cả bản, mong một năm mưa thuận gió hòa. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Thầy cúng làm lễ cho cả bản, mong một năm mưa thuận gió hòa.
Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Tối đến, cả bản cùng hân hoan trong tiếng chiêng đồng, cùng nhau nhảy múa, hát ca và ném những hạt giống thóc, ngô ra khắp không gian xung quanh với mong ước bản mường bước sang một năm mới vạn vật sẽ sinh sôi nảy nở như những trận mưa hạt giống này. Mọi người đến xem hò reo, cổ vũ náo nhiệt, khiến không khí của ngày hội thêm tưng bừng. Chương trình vui Tết hoa mào gà được kéo dài đến ngày hôm sau, bà con trong bản tập trung ra bãi đất trống để tham gia phần hội, với các chương trình văn nghệ và thi thố các trò chơi dân gian như: đi cà kheo, kéo co, đẩy gậy… Các trò chơi được diễn ra sôi nổi với sự cổ vũ nhiệt tình của bà con trong bản và khách mời. Ngoài phần thi thố quyết liệt, các vận động viên mời bà con trong bản và khách mời cùng tham gia chơi các trò chơi dân gian.

Một nghi thức trong lễ cúng tết Mền Lóong Phạt Ái. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Một nghi thức trong lễ cúng tết Mền Lóong Phạt Ái. 
Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Chị Nạ Thị Chiêu, người dân bản Huổi Moi, cho biết: Năm nay, được xã tổ chức ngày Tết hoa mào gà cho bà con nên người dân rất phấn khởi và háo hức. Để chuẩn bị cho ngày Tết, chị đã tự tay may bộ quần áo mới cho mình và cho các con nhằm dành riêng cho dịp này. Dù cuộc sống còn thiếu thốn nhưng cứ đến ngày Tết, mọi người trong bản lại quây quần và vui chơi, để có động lực cho một năm mới thêm may mắn và công việc nương rẫy thêm thuận lợi.

Tết hoa mào gà là nghi lễ lớn, độc đáo nhất và được xem là Tết cổ truyền trong năm của đồng bào dân tộc Cống ở Điện Biên. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN
Tết hoa mào gà là nghi lễ lớn, độc đáo nhất và được xem là Tết cổ truyền trong năm của đồng bào dân tộc Cống ở Điện Biên. Ảnh: Phan Tuấn Anh - TTXVN

Huổi Moi là một trong những bản khó khăn nhất của xã Pa Thơm, với 32 hộ dân và 100% là người dân tộc Cống, trong đó có đến 29 hộ nghèo. Hiện nay, Huổi Moi vẫn chưa có điện, chưa có nước sạch sinh hoạt, người dân phải sử dụng nguồn nước từ các khe suối. Người dân sống trên địa hình đất dốc lại cằn cỗi nên rất khó để trồng trọt, chăn nuôi. Mặt khác, do giao thông đi lại khó khăn, xa trung tâm xã nên cuộc sống bà con chủ yếu là tự cung tự cấp. Tuy vậy, người dân trong bản vẫn lưu giữ những nét văn hóa dân tộc đặc sắc từ nhà cửa, trang phục đến các nghi lễ văn hóa như: lễ cúng cơm mới, cúng ma nhà, cúng tổ tiên trời đất, lễ cưới, lễ mừng nhà mới.

Ông Lò Văn Hoàn, Bí thư Đảng ủy xã Pa Thơm, khẳng định: Qua các hoạt động lễ hội, đồng bào dân tộc Cống từng bước bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống trong đời sống hiện nay, tôn vinh bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Cống; đồng thời, động viên, khích lệ các nghệ nhân, đồng bào trong cộng đồng dân tộc Cống nâng cao ý thức gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống, không ngừng sáng tạo, làm phong phú nền văn hóa dân tộc, góp phần vào làm giàu thêm văn hóa các dân tộc tỉnh Điện Biên.

Bí thư Đảng ủy xã Pa Thơm cũng cho biết, hiện toàn xã có 3 dân tộc là Lào, Khơ Mú và Cống sinh sống; trong đó, người dân tộc Cống hiện có 110 hộ, chiếm hơn 30% dân số trong xã, sống tập trung ở hai bản Huổi Moi và Púng Bon. Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chương trình, chính sách quan tâm đến người dân tộc Cống ở Pa Thơm cũng như các địa phương khác trong tỉnh, cụ thể là Đề án “phát triển kinh tế - xã hội vùng dân tộc Cống” đã được UBND tỉnh Điện Biên phê duyệt từ năm 2012. Nhờ có Đề án mà nơi đây đã đầu tư xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi, giáo dục, văn hóa… Tuy nhiên, hiện nay cuộc sống của cộng đồng người dân tộc Cống tại xã Pa Thơm vẫn còn nhiều khó khăn; đặc biệt là bản Huổi Moi.
Xuân Tư

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.