Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2018: Đa dạng văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai

Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2018: Đa dạng văn hóa các dân tộc tỉnh Gia Lai
Nghệ nhân dệt thổ cẩm của tỉnh Gia Lai tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.
 Nghệ nhân dệt thổ cẩm của tỉnh Gia Lai tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.

Nghệ nhân H’rin, 50 tuổi, làng Nghe Lớn, thị trấn Kông Chro, huyện Kông Chro (Gia Lai) tâm sự: Bà biết dệt thổ cẩm từ lúc 14 tuổi. Thuở nhỏ, mỗi lần nhìn bà, nhìn mẹ, nhìn chị trong gia đình ngồi dệt, bà cũng mân mê sợi vải đòi mẹ dạy cho cách dệt. Lúc đầu, bà chỉ được dạy cách se chỉ, làm sợi, rồi sau đó mẹ bà mới cho dệt những vật dụng đơn giản như quai túi xách, dây cột đầu. Những nét họa tiết nguệch ngoạc, vụng về ngày đầu tập dệt dần được thay thế bằng hoa văn tinh xảo hơn. 20 tuổi, bà đã biết dệt toàn bộ các vật dụng sinh hoạt với những sáng tạo hoa văn bắt mắt của tấm chăn hay bộ váy áo cho gia đình. Sau này, nhiều người biết đến sự khéo léo trong đường dệt của bà đã tìm đến đặt mua. Ngoài thời gian nương rẫy, bà tranh thủ dệt thổ cẩm kiếm thêm thu nhập và cũng để gìn giữ nét văn hóa truyền thống dân tộc.

Từ năm 2005, bà được mời dạy tại các lớp dệt thổ cẩm trong chương trình đào tạo việc làm cho lao động nông thôn tại các huyện Kông Chro, Kbang và thị xã An Khê. Học trò của bà H’rin nay có nhóm thành lập hợp tác xã, có nhóm thành lập câu lạc bộ dệt thổ cẩm tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động nữ địa phương, góp phần nâng cao công tác bảo tồn và phát huy nghề dệt của dân tộc Bahnar trên địa bàn tỉnh Gia Lai.

Nghệ nhân Ksor Lang, 64 tuổi, dân tộc Jrai, đoàn nghệ nhân huyện Krông Pa cho biết: Lúc còn trẻ, ông không học đan lát nhưng đến tuổi lấy vợ, theo phong tục người Jrai con trai phải có sính lễ nghề đan truyền thống, tự tay đan một chiếc gùi mang đến nhà gái thì mới được hỏi vợ. Lúc ấy, ông mới nhờ cha dạy đan gùi. Sau khi chiếc gùi hoàn thành và lấy được vợ, ông mới cảm nhận được nét văn hóa đẹp này và theo đuổi đam mê đan lát. Hiện tại, ông thường đan gùi, giỏ, thúng, nia để bán. Mỗi sản phẩm thường được hoàn thành trong ngày và có giá từ 200-300 nghìn đồng. Đây cũng là nguồn thu nhập đáng kể của gia đình sau những ngày mùa vụ. Ông Ksor Lang chia sẻ: Việc đan gùi cũng nhiều thú vị, vất vả nhất là công đoạn lên rừng chặt nứa về vót, nhiều lúc đứt tay, chảy máu nhưng vì đam mê nên ông vẫn giữ nghề truyền thống.

Nghệ nhân tạc tượng của tỉnh Gia Lai tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.
Nghệ nhân tạc tượng của tỉnh Gia Lai tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.

Còn nghệ nhân Ksor Khoa, mới 25 tuổi, nhưng anh đã là “thợ cứng” trong việc tạc tượng nhà mồ trong làng. Khoa cho cho hay, ngày nhỏ thấy các ông, các chú trong làng đục đẽo để cho ra một tác phẩm tượng gỗ nhà mồ khiến Khoa rất thích thú. Chưa được dạy qua nhưng Khoa tự mình đục những bức tượng con vật nhỏ. Sau này, thấy Khoa có năng khiếu tạc tượng, già làng dạy khoa tạc tượng người. Khéo tay, có con mắt nghệ thuật, chỉ sau 2 năm học nghề, Khoa đã tạc được những bức tượng có hồn, giống nhân vật được phác họa. Hiện tại, Khoa là nghệ nhân trẻ nhất trong đoàn tạc tượng gỗ dân gian của thành phố Pleiku. Hàng trăm bức tượng được Khoa phác họa sinh động, tay nghề ngày một nâng cao, tạo uy tín trong giới tạc tượng của tỉnh Gia Lai.

Ngoài đan lát, tạc tượng và dệt thổ cẩm, đoàn nghệ nhân tỉnh Gia Lai còn mang đến cho khán giả những làn điệu âm nhạc riêng biệt qua các tiết mục hát dân ca của người Jrai, diễn xướng sử thi của dân tộc Bahnar. Đây thực chất là những câu hát, điệu ví thường ngày của bà con hai dân tộc này trong quá trình sinh hoạt, làm rẫy. Khi nghỉ ngơi giữa giờ làm việc, bà con dân làng thường hát kể cho nhau nghe, chia sẻ cho nhau những câu chuyện buồn vui qua các tiết mục văn nghệ dân gian. Hay là những giai thoại lịch sử buôn làng được kể truyền từ đời này qua đời khác để lớp con cháu nhớ về cội nguồn dân tộc.

Trình diễn cồng chiêng tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.
Trình diễn cồng chiêng tại Festival. Ảnh: Hồng Điệp - TTXVN.

Theo nghệ nhân Siu Thưm, 35 tuổi, nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng, đoàn nghệ nhân thành phố Pleiku thì lớp trẻ các dân tộc Tây Nguyên cần học hỏi để lưu truyền giá trị văn hóa dân tộc mình. Anh thường xuyên dạy cồng chiêng, chế tác nhạc cụ dân tộc miễn phí cho các em nhỏ trong làng. Với anh, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc thì phải có thế hệ kế cận, tiếp nối. Vấn đề ở chỗ làm sao để thế hệ trẻ đam mê văn hóa dân tộc mình trước những du nhập văn hóa hiện đại. 

Ông Nguyễn Quang Tuệ, nhà nghiên cứu văn hóa Tây Nguyên, Trưởng phòng Quản lý Di sản văn hóa, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai cho biết: Đến với Festival lần này, tỉnh Gia Lai có hàng trăm nghệ nhân của các loại hình văn hóa nghệ thuật. Đây là dịp để tỉnh Gia Lai thống kê, quản lý số lượng nghệ nhân cũng như số lượng cồng chiêng trên địa bàn. Qua Festival lần này, số lượng hùng hậu các đoàn nghệ nhân của các loại hình nghệ thuật dân gian tỉnh cho thấy, Gia Lai đang sở hữu đa dạng các loại hình văn hóa nghệ thuật cần được bảo tồn và phát huy qua các thế hệ nghệ nhân.
Hồng Điệp

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.