Gìn giữ, phát huy nghệ thuật đàn tính, hát then trên quê mới

Gìn giữ, phát huy nghệ thuật đàn tính, hát then trên quê mới
Khoảng năm 1991, nhiều hộ dân tộc Tày, Nùng từ các tỉnh như Bắc Kạn, Cao Bằng đã vào Bình Phước lập nghiệp, xây dựng cuộc sống mới. Thời gian đầu, đồng bào chủ yếu canh tác lúa nước, hoa màu, thu nhập còn hạn chế. Sau đó, với tính cần cù, ham học hỏi, nhiều hộ dân ấp Sóc Nê đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng phù hợp với điều kiện tự nhiên và khí hậu ở vùng đất mới. Giờ đây, mảnh đất hoang đã trở thành rẫy điều, tiêu cao su bạt ngàn, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Gìn giữ, phát huy nghệ thuật đàn tính, hát then trên quê mới ảnh 1
Ngoài công việc nương rẫy, các thành viên trong Câu lạc bộ tập hợp các cháu nhỏ để truyền dạy nghệ thuật hát then, đàn tính. Ảnh minh họa: dotchuoinon.com

Ngoài việc chăm lo phát triển kinh tế, người dân ấp Sóc Nê còn quan tâm bảo tồn, phát huy nghệ thuật đàn tính, hát then. Sau những giờ lao động ở rẫy trồng tiêu, trồng điều, người dân trong ấp lại tụ họp, cùng đàn, hát. Ông Vương Văn Thè (59 tuổi), Chủ nhiệm Câu lạc bộ đàn tính, hát then ấp Sóc Nê cho biết: Khi mới từ quê vào Bình Phước xây dựng kinh tế mới, nhiều gia đình gặp khó khăn. Nhưng sau đó, nhờ trồng cây điều, cây tiêu cho hiệu quả kinh tế cao, cuộc sống của người dân đã ổn định hơn. Trong các dịp lễ, Tết bà con cùng quê càng gắn bó với nhau hơn nhờ có Câu lạc bộ đàn tính, hát then. Khi mới thành lập, vào năm 2005, Câu lạc bộ đàn tính, hát then âp Sóc Nê được thành lập với 6 thành viên, đến nay đã thu hút thêm nhiều thành viên tham gia. Các thành viên trong Câu lạc bộ đã được đi giao lưu biểu diễn trong và ngoài tỉnh.

Là Chủ nhiệm Câu lạc bộ, ông Vương Văn Thè luôn trăn trở trước thực trạng lớp trẻ bây giờ không thích chơi đàn tính, hát điệu then. Vì vậy, ngoài công việc nương rẫy, các thành viên trong Câu lạc bộ tập hợp các cháu nhỏ để truyền dạy nghệ thuật hát then, đàn tính. Mỗi khi có dịp đi biểu diễn giao lưu, các thành viên trong Câu lạc bộ đều vận động các cháu tham gia đi học hỏi. "Chúng tôi đều có tuổi rồi nên rất mong muốn các cháu tiếp tục gìn giữ bản sắc và phát huy thể loại nghệ thuật dân tộc", ông Thè nói.

Ông Lý Văn Sóng từ tỉnh Cao Bằng đến Bình Phước lập nghiệp từ năm 1992 là 1 trong 6 người đầu tiên tham gia thành lập câu lạc bộ đàn tính, hát then chia sẻ: "Chúng tôi đều là những người xa quê nhưng không vì thế mà quên đi bản sắc của dân tộc mình. Trên mảnh đất Bình Phước này, chúng tôi đã đến với nhau bằng cây đàn, lời hát sau những ngày lao động mệt nhọc và quan trọng hơn là gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình trên mảnh đất mới này”.

Bà Nông Thị Niu, một thành viên của câu lạc bộ cho biết: "Bà biết đến cây đàn tính từ khi còn ở quê cũ, nhưng vì đời sống kinh tế nên một thời gian bị lẵng quên. Bây giờ, chúng tôi có đều kiện kinh tế khá giả hơn nên mọi người cùng nhau phát huy, gìn giữ nét đẹp truyền thống này".

Gìn giữ, phát huy nghệ thuật đàn tính, hát then trên quê mới ảnh 2
Đội văn nghệ đàn tính, hát then là cấu nối gắn kết những người xa quê ở Bình Phước. Ảnh minh họa: baobinhphuoc.com.vn

Hiện nay, ấp Sóc Nê có nhiều cháu nhỏ đã tham gia câu lạc bộ đàn tính, hát then. Cháu Vy Thị Lan Hương (12 tuổi) cho biết, cha mẹ cháu đều biết đàn tính, hát then. Ban đầu, cháu thấy đàn tính rất khó nhưng được sự truyền dạy nhiệt tình của các cô, chú trong Câu lạc bộ, cháu đã hiểu và yêu đàn tính. Cháu Vương Thi Kim Oanh (13 tuổi) chia sẻ: “Từ khi được vào Câu lạc bộ sinh hoạt, cháu thích lắm. Được truyền dạy, cháu hiểu hơn về bản sắc của dân tộc mình để từ đó biết gìn giữ và phát huy loại hình nghệ thuật này. Ở Câu lạc bộ đàn tính, hát then, cháu đã biết thêm nhiều bài hát ca ngợi quê hương, đất nước”.

Hiện nay, Câu lạc bộ đàn tính, hát then còn biểu diễn khá nhiều bài hát về quê hương Bình Phước bên cạnh những bài hát cũ truyền thống của dân tộc. Những tiếng đàn, lời hát đã giúp họ xích lại gần nhau hơn. Chính quyền địa phương rất quan tâm đến Câu lạc bộ đàn tính, hát then và luôn động viên người dân gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc. Ông Đồng Phú Bích, Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Tân Tiến cho biết: Phong trào đàn tính, hát then của đồng bào Tày, Nùng tại ấp Sóc Nê đang ngày một phát triển. Câu lạc bộ đã mang lời ca tiếng đàn đến mọi người sau những ngày làm việc vất vả. Trong thời gian tới, Câu lạc bộ sẽ mở rộng các thành viên tham gia.

Tiếng đàn tính, điệu hát then đã được gìn giữ và phát huy trên vùng đất mới Bình Phước./.
K GỬIH (TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Giữa làng biển yên bình thuộc phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng, có một địa chỉ văn hóa đặc biệt - Bảo tàng cổ vật Mũi Né, do nhà sưu tầm Nguyễn Ngọc Ẩn sáng lập và vận hành. Đây được xem là bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên tại vùng ven biển của tỉnh, nơi không chỉ lưu giữ hàng chục nghìn hiện vật quý giá mà còn góp phần giáo dục cộng đồng, quảng bá văn hóa và phát triển du lịch bền vững.

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày 11/9, thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 sẽ diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 17-19/10/2025, với sự tham gia của 6 tỉnh, thành phố gồm: Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, An Giang và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Nằm ẩn mình trong thung lũng với cảnh sắc bình dị, nguyên sơ của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang lúa đang trổ bông là cụm di tích khảo cổ đặc biệt bãi đá có hình khắc cổ Suối Cỏ (xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ).

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Điện Biên là vùng đất hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống, tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ sắc màu, từ trang phục truyền thống đến phong tục, lễ hội đặc sắc. Nhiều giá trị văn hóa được tôn vinh là di sản của quốc gia, nhân loại. Người thổi niềm đam mê, là “linh hồn sống” của các di sản ấy chính là những nghệ nhân, họ thắp lên ngọn lửa đam mê, gìn giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa, để mạch nguồn di sản mãi lan tỏa, trường tồn cùng thời gian.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Tối 6/9, Tháng Văn hóa đường phố với chủ đề “Lâm Đồng - Hội tụ tinh hoa, Kết nối cảm xúc” đã diễn ra tại phường Phan Thiết. Đây là hoạt động chính nằm trong chương trình “Tháng trải nghiệm điểm đến du lịch tỉnh Lâm Đồng năm 2025” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức.

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Ngày 5/9, tại phường Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức trưng bày tư liệu chống rác thải nhựa; tập huấn công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới biển, đảo Việt Nam.

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tối 29/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025 với chủ đề: "Khát vọng biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng".

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Trong kho tàng nghệ thuật dân gian Việt Nam, Hát Xoan Phú Thọ là loại hình độc đáo, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương - cội nguồn dựng nước của dân tộc. Với giai điệu mộc mạc, ca từ dung dị nhưng giàu chiều sâu văn hóa, Hát Xoan không chỉ phản ánh đời sống tinh thần của cư dân vùng đất Tổ mà còn góp phần khẳng định bản sắc Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Hai cây bồ đề buông rễ ôm toàn bộ ngôi đình là một trong những nét độc đáo, cổ kính của đình Tân Đông ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 100 năm qua, dù qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo nhưng các giá trị lịch sử, văn hóa của ngôi đình này vẫn còn vẹn nguyên đến hôm nay. Ngày nay, đình Tân Đông là một trong những địa điểm thu hút, đón khách tham quan, du lịch nổi tiếng ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp.

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu cho biết, chương trình Tết Độc lập năm 2025 tại xã Than Uyên ở quy mô cấp tỉnh sẽ diễn ra từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Chủ tịch UBND xã Than Uyên Phan Văn Ngọc nêu rõ, điểm nhấn trong dịp Tết Độc lập năm nay là màn đại xòe, với sự tham gia của trên 2.500 người. Trước khi diễn ra màn múa xòe sẽ diễn ra màn múa khèn, múa ô của dân tộc Mông.

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

“Trong giai đoạn phát triển mới, ngành Văn hóa cần nhận thức sâu sắc văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là cội nguồn sức mạnh nội sinh, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với nâng cao chỉ số hạnh phúc của nhân dân, chính là con đường đưa Lào Cai vươn lên phát triển xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc, trở thành một cực tăng trưởng mới, một trung tâm kết nối kinh tế - văn hóa của cả vùng”. Đó là nội dung được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025) diễn ra sáng 24/8.

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, từ ngày 30/8-2/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội), sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Tập thơ Gia huấn ca nam được sáng tác theo thể loại Brahmakite (thể thơ 5-6 chữ), một thể thơ truyền thống phổ biến trong văn học dân gian Khmer. Ảnh: Sơn Hên

Giá trị giáo dục độc đáo trong "Gia huấn ca nam" của người Khmer Nam Bộ

“Gia huấn ca nam” là tác phẩm thơ giáo huấn đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được truyền từ đời này sang đời khác để răn dạy nam giới về đạo lý, nhân cách và cách ứng xử trong gia đình, xã hội. Với ngôn ngữ giản dị, thể thơ truyền thống dễ thuộc, dễ nhớ, tác phẩm được dạy trong gia đình, chùa chiền và trường học. Không chỉ mang giá trị đạo đức, “Gia huấn ca nam” còn là nền tảng văn hóa giáo dục, đồng thời là kho tàng tri thức dân gian của cộng đồng người Khmer.

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Ngày 20/8, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo lần thứ IV năm 2025, với sự tham gia của hơn 400 vận động viên là chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo.

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Mỗi dịp hè, nhiều điểm chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại thành phố Cần Thơ tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Các lớp học này giúp truyền dạy tiếng nói, chữ viết, góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị truyền thống, văn hóa tốt đẹp của đồng bào Khmer qua từng thế hệ.