Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Không gian Đám Hát, đình Đụn (biểu tượng kho lương thời nhà Trần) tại thôn Quả Linh, xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN
Không gian Đám Hát, đình Đụn (biểu tượng kho lương thời nhà Trần) tại thôn Quả Linh, xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Ngày 28/4, UBND xã Thành Lợi và cộng đồng dân cư (huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định) tổ chức đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với Lễ hội Thái bình xướng ca. Lễ hội có giá trị về lịch sử, khẳng định truyền thống hào hùng của nhân dân trong công cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước.

Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 1Không gian Đám Hát, đình Đụn (biểu tượng kho lương thời nhà Trần) tại thôn Quả Linh, xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Ông Đỗ Văn Kỳ, Phó Chủ tịch UBND huyện Vụ Bản nhấn mạnh, việc Lễ hội Thái bình xướng ca được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Vụ Bản. Đây cũng là cơ sở pháp lý và khoa học khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 2Người dân trang trí đầu thuyền chuẩn bị cho phần thi đua thuyền tải lương trong lễ hội Thái Bình xướng ca. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Nhằm bảo vệ, phát huy giá trị của di sản, Phó Chủ tịch UBND huyện Vụ Bản đề nghị, Đảng bộ và nhân dân xã Thành Lợi, Phòng Văn hóa và Thông tin huyện phối hợp xây dựng, tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Chương trình hành động bảo tồn, phát huy di sản văn hóa, đồng thời cùng với các cơ quan chuyên môn, nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm, phục hồi một số hoạt động trong lễ hội xưa; tiếp tục bảo vệ, giữ gìn không gian nơi tổ chức lễ hội, đề xuất những giải pháp nhằm gìn giữ và phát huy, gắn bảo tồn di sản với phát triển du lịch. Song song với đó, các đơn vị liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhân dân và các nghệ nhân nâng cao trách nhiệm trong việc bảo tồn, trao truyền và phát huy giá trị di sản văn hóa của quê hương, dân tộc.

Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 3Người dân trang trí đầu thuyền chuẩn bị cho phần thi đua thuyền tải lương trong lễ hội Thái Bình xướng ca. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Lễ hội Thái bình xướng ca với ý nghĩa mừng đất nước thái bình được nhân dân thôn Quả Linh, xã Thành Lợi, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định tổ chức 3 năm một lần vào các năm Dần - Thân - Tỵ - Hợi. Thời gian tổ chức từ ngày mùng 9 đến 11 tháng Ba âm lịch. Trong lễ hội có các hoạt động như dựng đình đụn, đua thuyền tải lương, thi dệt vải trên hồ, hát trống quân, đánh cờ đèn, tam cúc, tổ tôm điếm… tái hiện các hoạt động của nhân dân làng Gạo trước kia, thôn Quả Linh ngày nay góp công, góp sức vận chuyển lương thực cho quân dân nhà Trần, giúp nhà Trần ba lần đánh tan quân Nguyên Mông xâm lược vào thế kỷ XIII.

Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 4Người dân tập dệt cửi chuẩn bị cho phàn thi dệt vải trên hồ trong lễ hội Thái Bình xướng ca. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Đây là lễ hội tiêu biểu đặc trưng của văn hóa thời Trần tại Nam Định. Các hoạt động trò chơi trong lễ hội đều được tổ chức trên sông nước, tượng trưng cho các trận thủy chiến của quân dân nhà Trần đánh tan quân Nguyên Mông xâm lược. Nghi lễ rước kiệu Thánh và nhang án 18 cụ Tổ tập trung tại Đám Hát vào ngày đầu tiên của lễ hội được người dân ví như hội nghị Diên Hồng, hội nghị biểu dương tinh thần “Sát Thát” của quân dân nhà Trần nhằm nêu cao tinh thần đoàn kết “vua tôi đồng lòng, anh em hòa mục, cả nước góp sức nên giặc phải đầu hàng”. Trong lễ hội còn có sự xuất hiện của song long, rồng vàng và rồng xanh (rồng vàng là biểu tượng vua Trần, rồng xanh biểu tượng cho tầng lớp nhân dân) mang ý nghĩa thể hiện chính sách “thân dân”, “dĩ dân vi bản” của nhà Trần.

Lễ hội Thái bình xướng ca - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 5Người dân tập dệt cửi chuẩn bị cho phàn thi dệt vải trên hồ trong lễ hội Thái bình xướng ca. Ảnh: Nguyễn Lành - TTXVN

Lễ hội thái bình xướng ca mang những đặc trưng tiêu biểu nhất cho văn hóa dân gian, trong đó văn hóa làng gắn kết, hòa quyện với văn hóa dòng họ, văn hóa gia đình trở thành những giá trị truyền thống, thể hiện bản sắc của quê hương. Các hoạt động trong lễ hội thể hiện tư duy, nhận thức về nhân sinh quan, thế giới quan của cộng đồng dân cư; đặc biệt cư dân nông nghiệp lúa nước.

Ngoài Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt được UNESCO công nhận, Nam Định hiện có 11 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là: Hát ca trù; nghi lễ chầu văn của người Việt; Lễ hội Phủ Dầy; Lễ hội Đền Trần; Lễ hội chùa Keo Hành Thiện; Lễ hội đền thờ đức Thánh tổ Tống Xá; Lễ hội Chùa Đại Bi; Lễ hội đền - chùa Linh Quang; Nghề sơn mài Cát Đằng; Lễ hội Chùa Cổ Lễ và Lễ hội Thái bình xướng ca.

Nguyễn Lành

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.

Nhiều hoạt động đặc sắc tại Ngày hội văn hóa - Tết cổ truyền dân tộc Hà Nhì

Nhiều hoạt động đặc sắc tại Ngày hội văn hóa - Tết cổ truyền dân tộc Hà Nhì

Ngày 6/11/2025, tại Trung tâm xã biên giới Thu Lũm (Lai Châu) diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc sắc tại Ngày hội văn hóa – Tết cổ truyền dân tộc Hà Nhì năm 2026 như: Trình diễn cách thức làm bánh dầy truyền thống, trích đoạn Nghi lễ cúng tổ tiên – chúc Tết ông bà, cha mẹ trong ngày đầu năm mới, nghề thủ công truyền thống, tạo hình trang phục, lễ hội ẩm thực, trình diễn kỹ thuật chế tác nhạc cụ truyền thống... 

Đồng bào Cống nơi biên giới Nậm Kè vui Tết Hoa mào gà

Đồng bào Cống nơi biên giới Nậm Kè vui Tết Hoa mào gà

Khi sắc hoa mào gà rực đỏ trên những sườn đồi, cũng là lúc đồng bào Cống ở xã Nậm Kè, tỉnh Điện Biên nô nức đón Tết Hoa mào gà, hay còn gọi là Tết Hoa. Đây là dịp để bà con sum họp, vui Tết truyền thống, đồng thời gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc, thể hiện đời sống tinh thần phong phú, tình đoàn kết của cộng đồng người Cống nơi cực Tây Tổ quốc.

Lan tỏa giá trị văn hóa Đất Tổ, thúc đẩy hợp tác quốc tế

Lan tỏa giá trị văn hóa Đất Tổ, thúc đẩy hợp tác quốc tế

Với vị thế là vùng đất cội nguồn của dân tộc Việt Nam, những năm qua, Phú Thọ đã chủ động, sáng tạo trong ngoại giao văn hóa và đạt được nhiều kết quả quan trọng; góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Đất Tổ, thúc đẩy hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.