Tạo sinh kế bền vững cho đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Trị

Triển khai từ năm 2021 đến nay, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã góp phần tạo sinh kế bền vững, tỉ lệ hộ nghèo giảm sâu, làm thay đổi diện mạo nông thôn miền núi Quảng Trị.

vna_potal_quang_tri_von_vay_uu_dai_-_diem_tua_cho_ho_dan_toc_thieu_so_vuon_len_thoat_ngheo_6493049.jpg
Từ nguồn vốn vay ưu đãi, anh Hồ Văn Nguy, ở xã biên giới Hướng Việt, huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đã phát triển chăn nuôi dê, bò và trồng 3ha rừng, thu nhập hàng năm hơn 100 triệu đồng. Ảnh: Nguyên Linh - TTXVN

Giúp dân an cư, tạo sinh kế

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2030, trong đó, giai đoạn I từ năm 2021-2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) với 10 dự án với tổng nguồn đầu tư lớn, đã tác động toàn diện lên vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Trị.

Cùng với đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, Chương trình còn hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, đầu tư mô hình sinh kế, sản xuất theo chuỗi giá trị, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… Nhờ đó, đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ở Quảng Trị đã có những chuyến biến tích cực.

Là huyện miền núi nghèo có gần 80% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, bởi vậy, việc hỗ trợ đất ở, đất sản xuất được chính quyền địa phương Đakrông ưu tiên triển khai sớm. Trong 2 năm 2022 và 2023, tổng ngân sách hỗ trợ đất ở là 7,6 tỉ đồng.

Phó Chủ tịch UBND huyện Đakrông Nguyễn Đăng Sơn cho biết: Để chăm lo, ổn định đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số, huyện đã tập trung thực hiện các chính sách đầu tư của Nhà nước, triển khai hỗ trợ đất ở, nhà ở, tạo sinh kế, giống cây trồng, vật nuôi và công cụ sản xuất; quan tâm đào tạo nghề, hỗ trợ lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Những năm qua, Đakrông đã hỗ trợ 65 hộ thiếu đất ở; xây dựng nhà mới cho 500 hộ nghèo; 126 hộ chuyển đổi nghề do thiếu đất sản xuất; xây dựng 68 công trình nước sạch... ở các thôn, bản đặc biệt khó khăn. Huyện cũng làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội, để tạo điều kiện cho hơn 12.900 lượt hộ nghèo được vay vốn xây dựng và phát triển sản xuất với tổng số tiền hơn 600 tỷ đồng.

vna_potal_quang_tri_von_vay_uu_dai_-_diem_tua_cho_ho_dan_toc_thieu_so_vuon_len_thoat_ngheo_6493051.jpg
Hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở Quảng Trị được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để phát triển kinh tế. Ảnh: Nguyên Linh - TTXVN

Cùng với hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, đồng bào các dân tộc thiểu số ở Quảng Trị còn được thụ hưởng chính sách hỗ trợ sinh kế, phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị. Điển hình như mô hình trồng chuối lùn thoát nghèo của chị em người Bru Vân Kiều ở xã Tà Rụt.

Bà Hồ Thị Xở, Tổ trưởng Tổ hợp tác chuối lùn Tà Rụt cho biết: Chương trình MTQG 1719 hỗ trợ hơn 500 triệu đồng. Chị em người Bru Vân Kiều ở xã Tà Rụt đã thành lập tổ hợp tác sản xuất theo chuỗi giá trị. Đến nay, tổ hợp tác đã có hơn 40 hội viên và trồng được 18ha chuối tại thôn Tà Rụt 1, Tà Rụt 2 và Tà Rụt 3. Mô hình trồng chuối cho thu nhập ổn định, mỗi thành viên mỗi năm thu 100-120 triệu đồng, giúp nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo.

Chỉ tính từ cuối năm 2022 đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo tại 31 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ở Quảng Trị đã giảm 6,92% (mục tiêu hàng năm giảm 4-5%), tại các xã đặc biệt khó khăn giảm 7,47%. Hàng ngàn hộ nghèo sinh sống tại xã, thôn bản đặc biệt khó khăn đã được giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt.

Gỡ vướng mắc trong khâu giải ngân

Khuôn khổ Chương trình MTQG 1719, kế hoạch ngân sách Trung ương bố trí cho tỉnh Quảng Trị hơn 1.198 tỉ đồng để thực hiện 10 dự án đầu tư phát triển công trình hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh, hỗ trợ phát triển sản xuất và sinh kế tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Quảng Trị đặt mục tiêu đến năm 2025, phấn đấu mức thu nhập bình quân đầu người vùng dân tộc thiểu số tăng trên 2 lần so với năm 2020; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 4 - 5%/năm.

Bà Hồ Thị Lệ Hà, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị cho biết, tỉ lệ giải ngân của Chương trình MTQG 1719 còn thấp. Đến nay, toàn Chương trình mới chỉ giải ngân được 550,6/980,2 tỉ đồng, đạt 56,2% (giai đoạn 2021-2024). Một số vấn đề quan trọng của đồng bào dân tộc thiểu số như: Tình trạng thiếu đất sản xuất, thiếu đất ở chưa được giải quyết hiệu quả; hoạt động hỗ trợ sản xuất chưa bền vững; một số hộ đồng bào dân tộc thiểu số đang thiếu phương tiện, thiếu vốn sản xuất nên tỷ lệ tái nghèo, phát sinh hộ nghèo còn cao.

Bên cạnh đó vẫn còn những hộ đồng bào chưa thực sự chủ động áp dụng phương pháp sản xuất phù hợp, ổn định cuộc sống, còn trông chờ Nhà nước, cộng đồng; vẫn tồn tại một số phong tục tập quán lạc hậu trong cộng đồng.

Lý giải về việc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh đạt thấp, bà Hồ Thị Lệ Hà cho rằng, do bất cập, vướng mắc từ các cơ chế chính sách; văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương trong thực hiện chương trình còn chưa cụ thể, rõ ràng. Một số văn bản hướng dẫn ban hành chậm, nguồn vốn cho Chương trình trong giai đoạn 2021-2025 được phân bổ muộn làm cho công tác giải ngân toàn chương trình bị chậm so với yêu cầu.

Các địa phương gặp khó khăn khi triển khai nội dung hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt. Thực trạng quỹ đất của một số địa phương qua rà soát không đủ để thực hiện theo yêu cầu của chương trình; quy hoạch sử dụng đất còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Việc đầu tư xây dựng các công trình, dự án trên địa bàn các huyện miền núi chủ yếu thực hiện trên đất rừng các loại nhưng việc chuyển đổi đất rừng mất rất nhiều thời gian và khó khăn trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Theo bà Hồ Thị Lệ Hà, thời gian tới, Quảng Trị tiếp tục chỉ đạo đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và bền vững theo thứ tự ưu tiên, giải quyết những vấn đề bức thiết nhất về nhu cầu sản xuất tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Đặc biệt chú trọng tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn về đất ở, đất sản xuất cho người dân; bố trí, sắp xếp ổn định dân cư vùng dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai, sạt lở, khu vực rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; gắn với đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn.

Đồng thời, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi và hướng dẫn, hỗ trợ sử dụng hiệu quả vốn vay để phát triển kinh tế; bảo tồn, phát huy bản sắc, giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc trên địa bàn, gắn với phát triển du lịch nông thôn.

Nguyên Linh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Thu nhập cao từ trồng nhãn chín sớm, trái vụ

Thu nhập cao từ trồng nhãn chín sớm, trái vụ

Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Ngoan Hậu, xã Chiềng Khương, tỉnh Sơn La đã đầu tư hệ thống tưới nước vảy gốc, áp dụng kỹ thuật vào canh tác, chăm sóc, ghép các giống nhãn chín sớm, trái vụ, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ đó, giá trị của quả nhãn được nâng lên, có đầu ra ổn định.

OCOP tạo 'cú hích' chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang chuỗi giá trị

OCOP tạo 'cú hích' chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang chuỗi giá trị

Tại tỉnh Vĩnh Long, Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã tạo “cú hích” thúc đẩy mạnh mẽ sự chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang chuỗi giá trị bài bản, ứng dụng công nghệ, truy xuất nguồn gốc và cải tiến bao bì... Từ đó, nhiều đặc sản địa phương vươn tầm thành sản phẩm OCOP 4-5 sao, mở rộng thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Nâng tầm tài nguyên bản địa

Nâng tầm tài nguyên bản địa

Nhiều hợp tác xã tại Quảng Ngãi đã phát triển các sản phẩm OCOP từ thế mạnh địa phương, góp phần nâng cao giá trị tài nguyên bản địa, thúc đẩy sản xuất, tăng thu nhập cho người dân và xây dựng nông thôn mới.

Nâng tầm thương hiệu hồ tiêu Gia Lai

Nâng tầm thương hiệu hồ tiêu Gia Lai

Sau nhiều năm gặp khó khăn do giá cả bấp bênh và dịch bệnh gây hại cây trồng, người trồng hồ tiêu tại tỉnh Gia Lai đang bước vào một vụ mùa thắng lợi khi vừa được mùa, vừa được giá. Cùng với đó, các hợp tác xã và doanh nghiệp địa phương cũng đang đẩy mạnh sản xuất theo hướng hữu cơ bền vững, gia tăng giá trị và mở rộng thị trường cho sản phẩm hồ tiêu Gia Lai.

Phong trào 'Bình dân học vụ số' lan tỏa sâu rộng ở vùng cao Điện Biên

Phong trào 'Bình dân học vụ số' lan tỏa sâu rộng ở vùng cao Điện Biên

Nhằm phổ cập kiến thức và kỹ năng số cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, nơi người dân ít tiếp xúc với công nghệ, tại tỉnh Điện Biên, phong trào “Bình dân học vụ số” đang được triển khai và lan tỏa sâu rộng. Điều này không chỉ giúp người dân vùng cao chủ động tiếp cận và làm chủ công nghệ số, mà còn hình thành cộng đồng thích ứng với chuyển đổi số, góp phần phục vụ hiệu quả công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Biến nông sản ít giá trị thành sản phẩm OCOP

Biến nông sản ít giá trị thành sản phẩm OCOP

Tận dụng các nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương, nhất là các loại nông sản có giá trị kinh tế thấp, nhiều người dân ở tỉnh An Giang đã đầu tư phát triển ngành nghề sản xuất, chế biến, vừa nâng cao thu nhập gia đình, vừa góp phần tiêu thụ nông sản, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều người dân khu vực nông thôn.

Chuyển đổi số tạo đà phát triển cho các hợp tác xã

Chuyển đổi số tạo đà phát triển cho các hợp tác xã

Tại tỉnh Cà Mau, chuyển đổi số đã và đang đóng vai trò quan trọng trong sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã khi góp phần thay đổi phương thức sản xuất, giải phóng sức lao động; giúp các hợp tác xã nâng cao năng lực cạnh tranh, hiệu quả sản xuất, tham gia vào chuỗi giá trị. Với tầm quan trọng như vậy, Liên minh Hợp tác xã tỉnh Cà Mau đang đẩy mạnh các giải pháp để giúp các hợp tác xã thực hiện thành công chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

Chuyển đổi cây trồng cho hiệu quả cao trên vùng phèn trũng

Chuyển đổi cây trồng cho hiệu quả cao trên vùng phèn trũng

Long Hưng là xã được hợp nhất trên cơ sở 2 xã Long Hưng và Hưng Phú, thuộc thành phố Cần Thơ. Địa bàn xã nằm trên vùng phèn trũng cách trung tâm thành phố Cần Thơ hơn 40 km. Xã có diện tích gần 80 km2, dân số hơn 33.500 người, là xã thuần nông nên nên điều kiện kinh tế - xã hội, đi lại còn rất nhiều khó khăn, nhất là sau khi hợp nhất.

Vùng chuyên canh mắc ca ở xã vùng biên Lâm Đồng

Vùng chuyên canh mắc ca ở xã vùng biên Lâm Đồng

Với hơn 1.500 ha đất trồng mắc ca, xã Quảng Trực đã hình thành một vùng chuyên canh với diện tích, sản lượng lớn nhất tỉnh Lâm Đồng. Loại cây này cũng giúp nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số thoát nghèo, và góp phần nâng cao độ che phủ rừng tại nơi phên dậu Tổ quốc.

Hợp tác xã ở Điện Biên chủ động chuyển đổi, tăng giá trị sản xuất

Hợp tác xã ở Điện Biên chủ động chuyển đổi, tăng giá trị sản xuất

Trước những biến động của thị trường, giá cả nông sản thiếu ổn định, nhiều hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Điện Biên đã chủ động tìm hướng đi mới: mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, áp dụng kỹ thuật hiện đại, mở rộng kênh bán hàng trực tuyến. Những giải pháp này không chỉ giúp nâng cao giá trị sản xuất mà còn góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho thành viên, người lao động địa phương.

Cơ cấu mùa vụ sản xuất tránh hạn và mặn xâm nhập mặn

Cơ cấu mùa vụ sản xuất tránh hạn và mặn xâm nhập mặn

Sóc Trăng là địa phương trực tiếp và chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (hạn hán và nước mặn xâm nhập) đến sản xuất nông nghiệp. Chính vì vậy, ngành chức năng tỉnh đã xây dựng kế hoạch cơ cấu mùa vụ sản xuất trong năm đối với từng địa phương, đem lại hiệu quả cho nhiều hộ nông dân.

Nuôi cá tầm - hướng đi xóa nghèo cho đồng bào vùng cao

Nuôi cá tầm - hướng đi xóa nghèo cho đồng bào vùng cao

Sau nhiều năm cố gắng, nỗ lực với nghề nuôi cá tầm, ông Giàng A Hồ ở bản Xím Vàng, xã Xím Vàng, huyện Bắc Yên (Sơn La) đã thoát nghèo, từng bước vươn lên trở thành hộ khá. Ông trở thành tấm gương trong phát triển kinh tế gia đình của cộng đồng các dân tộc vùng cao nơi còn rất nhiều khó khăn.

Đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao giá trị nông sản đặc thù

Đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao giá trị nông sản đặc thù

Để thiết lập chuỗi liên kết chặt chẽ từ khâu sản xuất đến chế biến, nhằm nâng cao chất lượng, đảm bảo truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu sản phẩm để gia tăng giá trị cho nông sản địa phương, tỉnh Ninh Thuận đang tập trung xây dựng các vùng sản xuất nông sản quy mô lớn; đồng thời thu hút doanh nghiệp đầu tư vào công nghiệp chế biến.

Nông dân thu nhập hàng trăm triệu đồng từ mùa chuối 'ngọt'

Nông dân thu nhập hàng trăm triệu đồng từ mùa chuối 'ngọt'

Chuối xiêm là cây trồng chủ lực tại khu vực vùng đệm Vườn quốc gia U Minh Thượng hơn 20 năm qua. Nơi đây được mệnh danh là vương quốc chuối của tỉnh Kiên Giang. Từ đầu năm 2025 đến nay, giá chuối xiêm ở huyện U Minh Thượng duy trì ở mức cao mang lại niềm vui và nguồn thu nhập khá cho người dân.

Chuyển trên 15.800 ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng mít xuất khẩu

Chuyển trên 15.800 ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng mít xuất khẩu

Nhằm chuyển đổi sản xuất thích ứng biến đổi khí hậu, giảm nhẹ thiên tai những địa bàn canh tác khó khăn, các huyện vùng ngập lũ và vùng Đồng Tháp Mười phía Tây tỉnh Tiền Giang: Cái Bè, Cai Lậy, Châu Thành, Tân Phước, thị xã Cai Lậy đã chuyển trên 15.800 ha đất trồng lúa hiệu quả thấp, bị ảnh hưởng lũ lụt hàng năm trước đây sang trồng mít Thái chuyên canh phục vụ nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu.

Nâng cao kỹ năng sống cho trẻ em vùng dân tộc thiểu số

Nâng cao kỹ năng sống cho trẻ em vùng dân tộc thiểu số

Sóc Trăng có trên 35% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trong đó có 30% dân số là đồng bào Khmer. Việc chăm sóc, bảo vệ trẻ em vùng dân tộc thiểu số được quan tâm triển khai thực hiện. Trong dịp Hè năm 2025, ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng tổ chức nhiều hoạt động nhằm giúp trẻ em có điều kiện vui chơi, nâng cao kỹ năng sống.

Sản phẩm chuối Gia Lai chinh phục các thị trường khó tính

Sản phẩm chuối Gia Lai chinh phục các thị trường khó tính

Sản phẩm chuối của tỉnh Gia Lai đã có mặt tại nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông… Điều này khẳng định chất lượng và vị thế ngày càng cao của nông sản Việt Nam nói chung và Gia Lai nói riêng trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để giữ vững và phát huy thành quả này, các doanh nghiệp trồng cây ăn quả, đặc biệt là chuối cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình sản xuất, từ khâu chọn giống, trồng, chăm sóc đến khâu thu hoạch và bảo quản.

Điện lực Đắk Nông nâng cao năng lực xử lý sự cố, ứng phó thiên tai

Điện lực Đắk Nông nâng cao năng lực xử lý sự cố, ứng phó thiên tai

Nhằm chủ động ứng phó với thiên tai và nâng cao khả năng xử lý sự cố trên lưới điện, Công ty Điện lực Đắk Nông vừa tổ chức diễn tập phương án phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2025. Cùng với đó, Công ty cũng triển khai nhiều giải pháp nhằm góp phần nâng cao năng lực ứng phó trước các tình huống bất ngờ do thiên tai gây ra.

Chuyển đổi số là cơ hội để Lào Cai bứt phá, vươn lên

Chuyển đổi số là cơ hội để Lào Cai bứt phá, vươn lên

Ngày 21/5, tại Hội nghị trực tuyến triển khai Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, triển khai phong trào “Bình dân học vụ số”, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường khẳng định, chuyển đổi số là cơ hội để tỉnh bứt phá vươn lên, rút ngắn khoảng cách với các tỉnh, thành phố phát triển trong cả nước.