Triển vọng chẩn đoán mắc COVID-19 qua ảnh chụp X-quang

Triển vọng chẩn đoán mắc COVID-19 qua ảnh chụp X-quang

Để chữa trị cho những người nghi mắc COVID-19, điều đầu tiên là phải xác định họ có thực sự nhiễm virus SARS-CoV-2 hay không. Tại Anh, điều này là hoàn toàn dễ dàng khi nước này có các biện pháp chẩn đoán hiệu quả và phổ biến rộng rãi ngay từ giai đoạn đầu của đại dịch, tạo điều kiện cho việc chữa trị và chăm sóc kịp thời các bệnh nhân, từ đó giúp cứu sống được nhiều người.

Công nghệ chính để xác định một người mắc COVID-19 là xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase PCR. Quá trình này có thể phát hiện ADN của virus SARS-CoV-2 có hiện diện trong mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân hay không. Mẫu bệnh phẩm này thường được lấy từ dịch họng hoặc dịch mũi. Quá trình xét nghiệm thường được thực hiện trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, việc có đủ nguồn lực thực hiện xét nghiệm ở quy mô lớn thực sự là một thách thức. Các nước thu nhập cao có thể mạnh tay đầu tư mở rộng quy mô xét nghiệm, song tại những quốc gia có thu nhập thấp hoặc trung bình như Pakistan, Sri Lanka, Ấn Độ và nhiều nước châu Phi, các nhân viên y tế không thể thực hiện lượng lớn xét nghiệm COVID-19 do thiếu nguồn lực. Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng tại các vùng xa xôi hẻo lánh.

Hơn thế nữa, xét nghiệm PCR không hề nhanh. Quá trình này thường mất khoảng 2 giờ, thậm chí nhiều thời gian hơn để đưa mẫu bệnh phẩm tới phòng thí nghiệm phù hợp. Trong nhiều trường hợp, việc xác nhận một người có nhiễm virus hay không cần phải nhanh hơn thế, đặc biệt là những bệnh nhân mắc COVID-19 nghiêm trọng cần được chữa trị ngay lập tức. Việc chẩn đoán nhanh chính là yếu tố mang tính quyết định.

Do đó, nhóm nghiên cứu của các trường Đại học Tây Scotland và Đại học Durham đã tìm tòi các phương pháp nhanh chóng và có thể thay thế cho PCR, sử dụng những thiết bị sẵn có tại bệnh viện, đặc biệt là các máy móc tại khoa X-quang. Công nghệ chụp ảnh lồng ngực như chụp cắt lớp vi tính (CT) hay X-quang có thể giúp các bác sĩ phân tích, tìm kiếm dấu vết bằng hình ảnh của COVID-19. Các cuộc điều tra vào đầu đại dịch cho thấy những bất thường thể hiện qua ảnh chụp X-quang lồng ngực bệnh nhân nhiễm virus. Trên cơ sở đó, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã khuyến nghị sử dụng công nghệ chụp X-quang để chẩn đoán mắc COVID-19 khi không có xét nghiệm PCR, đặc biệt là với những bệnh nhân nặng.

Tuy nhiên, công tác chụp chiếu cũng đòi hỏi nguồn lực nhất định. Việc chẩn đoán qua ảnh chụp X-quang và ảnh chụp cắt lớp CT đòi hỏi các bác sĩ phải phân tích hình ảnh kỹ lưỡng bởi các dấu hiệu mắc COVID-19 rất khó phát hiện. Do đó, nhóm nghiên cứu đã phát triển một chương trình trí tuệ nhân tạo để thực hiện, đẩy nhanh quá trình chẩn đoán, hỗ trợ cho các bác sĩ. Chương trình này dựa trên một thuật toán thường được dùng để nhận dạng và phân tích hình ảnh. Những thuật toán như vậy có thể lọc ra các điểm nổi bật trong ảnh và xếp loại hình ảnh theo các điểm tương đồng và khác biệt.

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành huấn luyện và thử nghiệm một số thuật toán khác nhau, sử dụng dữ liệu gồm khoảng 3.000 ảnh chụp X-quang. Số dữ liệu này trộn lẫn cả ảnh của người mắc COVID-19, người khỏe mạnh và người bị viêm phổi do virus. Trong quá trình xây dựng chương trình, họ cũng nâng cấp các thuật toán để có thể phát hiện tốt hơn các điểm khác biệt giữa các ảnh chụp X-quang. Qua thời gian, các nhà nghiên cứu đã tìm ra một thuật toán có hiệu quả vượt trội. Tiếp đó, họ đưa vào thuật toán một bộ ảnh chụp X-quang hoàn toàn mới và lọc tìm các bệnh nhân mắc COVID-19, đem lại kết quả chính xác tới 98,04%.

Từ kết quả này, họ đã phát triển một ứng dụng có thể chạy chương trình bên ngoài phòng thí nghiệm. Ứng dụng này không cần nhiều bộ nhớ trong máy tính hoặc điện để vận hành, có thể được cài đặt trên các máy tính cá nhân hay máy tính xách tay bình thường. Ứng dụng này cũng được thiết kế mà không cần thêm bất kỳ thiết bị nào hỗ trợ. Người dùng chỉ cần tải ảnh chụp X-quang lên ứng dụng qua USB hoặc trang web, tiếp đó thuật toán sẽ tự động phân tích hình ảnh và trả lại kết quả xác nhận xem họ có mắc COVID-19 hay không.

Mặc dù ứng dụng này sẽ không thay thế được hoàn toàn cho xét nghiệm PCR, song phương pháp này sẽ rất hữu ích tại các khoa cấp cứu nơi thường tiếp nhận các bệnh nhân nặng. Ứng dụng sẽ cho phép nhanh chóng chụp ảnh X-quang lồng ngực và phân tích hình ảnh. Nếu bệnh nhân mắc COVID-19, họ sẽ được điều trị ngay lập tức thay vì đợi kết quả của phòng thí nghiệm. Biện pháp này sẽ giúp rút ngắn thời gian đưa bệnh nhân tới khoa điều trị phù hợp, giảm tải cho khoa cấp cứu. Bên cạnh đó, ứng dụng cũng rất hiệu quả trong việc chẩn đoán các ca mắc COVID-19 tại các nước thu nhập thấp và những vùng xa xôi, vốn không có công nghệ PCR. Bước tiếp theo, nhóm nghiên cứu sẽ thử nghiệm công nghệ mới tại Pakistan, trong khuôn khổ dự án SAFE RH do Liên minh châu Âu tài trợ, để đánh giá mức độ hiệu quả trên thực tế.

Nghiên cứu đã được đăng trên chuyên trang nghiên cứu y khoa medicaldaily.com.

Đặng Ánh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Trái ngọt từ hành trình tìm con của các gia đình hiếm muộn Tây Nguyên​

Trái ngọt từ hành trình tìm con của các gia đình hiếm muộn Tây Nguyên​

Sáng 2/8, Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột (phường Tân An, tỉnh Đắk Lắk) tổ chức Lễ kỷ niệm 500 em bé chào đời nhờ phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Đơn vị hỗ trợ sinh sản IVF Mỹ Đức Buôn Ma Thuột. Sự kiện này ghi dấu cột mốc đặc biệt trên hành trình Bệnh viện đồng hành cùng các gia đình hiếm muộn tại khu vực Tây Nguyên.

Điểm tựa để Mỹ Lý đứng dậy sau lũ

Điểm tựa để Mỹ Lý đứng dậy sau lũ

Sau trận lũ lịch sử xảy ra vào cuối tháng 7, xã Mỹ Lý trở thành tâm điểm của sự tàn phá. Hàng trăm ngôi nhà bị cuốn trôi, giao thông chia cắt, điện lực và thông tin liên lạc tê liệt.

Độc đáo Hội thi sâm Ngọc Linh gây quỹ xóa nhà tạm cho hộ nghèo

Độc đáo Hội thi sâm Ngọc Linh gây quỹ xóa nhà tạm cho hộ nghèo

Trong khuôn khổ Lễ hội Sâm Ngọc Linh lần thứ VII, ngày 1/8, xã miền núi Nam Trà My, thành phố Đà Nẵng đã phối hợp với các xã Trà Linh, Trà Leng, Trà Tập tổ chức Hội thi sâm Ngọc Linh nhằm tôn vinh các hộ trồng sâm trong công tác bảo tồn, phát triển cây dược liệu quý hiếm được mệnh danh là Quốc bảo Việt Nam.

Đồng hành cùng người dân vùng lũ Nghệ An

Đồng hành cùng người dân vùng lũ Nghệ An

Do ảnh hưởng của bão số 3 xảy ra vào cuối tháng 7/2025, nhiều địa phương ở khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An chịu nhiều thiệt hại về người và tài sản. Phát huy truyền thống “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách”, các cá nhân, tổ chức, đoàn thể tại tỉnh Quảng Trị triển khai nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, kịp thời hỗ trợ, đồng hành với bà con vùng lũ ở Nghệ An.

Đa dạng hóa sinh kế, giúp đồng bào dân tộc thiểu số giảm nghèo, phát triển bền vững

Đa dạng hóa sinh kế, giúp đồng bào dân tộc thiểu số giảm nghèo, phát triển bền vững

Từ nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, các địa phương tỉnh Lâm Đồng đã xây dựng, triển khai nhiều mô hình phát triển kinh tế hộ gia đình phù hợp với điều kiện đặc thù tại chỗ cũng như tập quán canh tác của bà con. Kết quả là hàng nghìn hộ gia đình là đồng bào dân tộc thiểu số đã thoát nghèo bền vững và tỷ lệ giảm nghèo nhiều năm nay đều vượt kế hoạch.

Sơn La: Mưa lũ khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp

Sơn La: Mưa lũ khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp

Trên địa bàn tỉnh Sơn La có mưa vừa, mưa to đến rất to, khiến nhiều nơi tiếp tục xảy ra ngập lụt, gây thiệt hại về nhà ở, diện tích sản xuất nông nghiệp của người dân và hệ thống cơ sở hạ tầng, giao thông đi lại khó khăn. Đặc biệt, nước ngập sâu khiến một số bản bị cô lập, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp.

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Động lực để thầy và trò vùng cao 'vượt khó', bám trường, giữ lớp

Nằm cheo leo trên ngọn đồi cao giữa xã biên giới Lao Chải (Tuyên Quang), Trường Phổ thông Dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Xín Chải là một trong 248 điểm trường đang được Trung ương ưu tiên đầu tư theo chủ trương lớn về phát triển giáo dục vùng khó. Trong khung cảnh núi non hiểm trở, cuộc sống thiếu thốn đủ bề, chủ trương này như một luồng sinh khí mới, tiếp thêm động lực để thầy và trò vượt khó, bám trường, giữ lớp.

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Mưa lũ gây nhiều thiệt hại tại Sơn La

Từ tối 31/7 đến sáng 1/8, trên địa bàn tỉnh Sơn La, nhiều nơi tiếp tục xảy ra mưa lũ, gây thiệt hại về nhà ở, nông nghiệp của người dân và hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn.

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Hỗ trợ nguồn lực giúp Điện Biên tăng tốc trong công tác xóa nhà tạm

Ngày 1/8, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Điện Biên tổ chức lễ tiếp nhận 2,5 tỷ đồng kinh phí hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát do Công đoàn Ngân hàng Việt Nam trao tặng. Đây là nguồn lực thiết thực, góp phần cùng địa phương đẩy nhanh tiến độ hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm cho hộ nghèo, hộ khó khăn trên địa bàn.

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ, ổn định đời sống

Đợt mưa lũ vừa qua, nhiều gia đình tại xã Chiềng Sơ (tỉnh Sơn La) bị mất nhà cửa, tài sản và đang đối mặt với nhiều khó khăn. Sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng là vô cùng cần thiết để giúp họ vượt qua khó khăn, sớm ổn định cuộc sống, tái thiết sản xuất, xây dựng, phát triển kinh tế gia đình.

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Đề xuất xây dựng 21 trường phổ thông nội trú liên cấp cho các xã biên giới Nghệ An

Thực hiện Thông báo số 81-TB/TW của Bộ Chính trị về thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền trên cả nước, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Nghệ An đã đánh giá, thống kê và trình danh sách 21 trường dự kiến sẽ được đầu tư xây dựng.

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Nhiều dự án lớn tại Lâm Đồng tiếp tục chậm tiến độ

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng số 3 (trực thuộc UBND tỉnh Lâm Đồng), việc triển khai các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh Đắk Nông (cũ) đang gặp nhiều khó khăn do thời tiết bất lợi. Thêm vào đó, một số dự án chưa được bố trí đủ vốn từ ngân sách địa phương, trong khi hạn định hoàn thành là vào cuối năm 2025.

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Phát huy vai trò của nhân dân trong giữ gìn an ninh trật tự từ cơ sở

Ngày 31/7, xã Quảng Uyên (tỉnh Cao Bằng) tổ chức Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2025. Đây là một trong 21 địa phương được Bộ Công an lựa chọn tổ chức điểm Ngày hội cấp tỉnh nhằm lan tỏa phong trào toàn dân tham gia giữ gìn an ninh trật tự ngay từ cơ sở.

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Đắk Lắk quyết bứt tốc giải ngân vốn đầu tư công

Theo UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kế hoạch đầu tư công năm 2025 của tỉnh là 14.840 tỷ đồng (sau khi hợp nhất tỉnh Đắk Lắk và Phú Yên). Tỉnh Đắk Lắk xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, do đó trong thời gian tới sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Gia Lai đẩy mạnh tiêm chủng, chủ động giám sát dịch sởi

Theo báo cáo của Sở Y tế tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 4.075 ca nghi sởi, trong đó có 594 ca dương tính, 1 ca tử vong. Số ca mắc tăng 4.060 ca, tử vong tăng 1 ca so với cùng kỳ năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 ghi nhận 15 ca mắc/0 ca tử vong).

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Thanh niên Cà Mau hỗ trợ xóa nhà tạm cho hàng trăm gia đình chính sách

Tuổi trẻ tỉnh Cà Mau đã triển khai chuỗi hoạt động "Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn" với nhiều dấu ấn thiết thực nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Nổi bật nhất là việc ra quân cao điểm hỗ trợ phong trào "xóa nhà tạm, nhà dột nát", góp phần mang lại mái ấm khang trang cho nhiều gia đình chính sách.

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Vượt khó, tận tâm để gần dân

Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, tỉnh Khánh Hòa chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính.

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Nghệ An: Hàng trăm ngôi nhà bị sạt lở, nằm cheo leo bên vực sông sau khi lũ dữ quét qua

Hoàn lưu bão số 3 đã gây ra đợt mưa lũ khốc liệt trên địa bàn các xã miền núi phía Tây của tỉnh Nghệ An, làm hơn 7.000 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó gần 420 căn sập, vùi lấp hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn; 5.430 căn nhà khác bị ngập sâu trong nước, tài sản hư hỏng nặng, 1.240 căn tốc mái, nhiều căn bị thiệt hại trên 70%.