Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai Hà Văn Thắng cho biết, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch vừa công nhận Lễ hội đua ngựa Bắc Hà, nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Mông hoa huyện Bắc Hà, nghệ thuật trang trí trên trang phục của người Nùng Dín huyện Mường Khương và nghề làm tranh thờ của người Dao đỏ thị xã Sa Pa là 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Lễ hội đua ngựa Bắc Hà là lễ hội truyền thống của các dân tộc huyện Bắc Hà. Lễ hội này được diễn ra thường niên vào tháng 6 hằng năm tại sân vận động của thị trấn Bắc Hà. Lễ hội đua ngựa có nguồn gốc từ tập quán nuôi ngựa, thuần dưỡng ngựa để phục vụ nhu cầu vận chuyển, phát triển kinh tế của cộng đồng. Lễ hội còn được bắt nguồn từ phong tục diễu hành ngựa qua các con đường của thị trấn, các thôn bản nhằm thể hiện tình cảm của cộng đồng với con vật hết sức thân quen của mình và cũng là để báo hiệu thời gian nghỉ ngơi đã hết, bắt đầu cho một mùa canh tác mới. Lễ hội đua ngựa ở Bắc Hà được duy trì đến cuối thế kỷ XIX, sau đó bị gián đoạn trong một thời gian dài do chiến tranh. Tháng 6/2008, Lễ hội đua ngựa Bắc Hà chính thực được khôi phục trở lại trên cơ sở lễ hội rước ngựa xưa của đồng bào và hội đua ngựa.

Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 1Giải đua ngựa xã Na Hối, huyện Bắc Hà mở rộng lần thứ nhất nằm trong hoạt động Lễ hội mùa đông Bắc Hà 2020. Ảnh: Quốc Khánh - TTXVN

Trang phục của người Mông Hoa về cơ bản gồm có bộ trang phục nam giới và nữ giới. Trong đó, Bộ trang phục cổ truyền của người phụ nữ Mông Hoa chính là một tác phẩm tiêu biểu cho nghệ thuật trang trí. Bộ trang phục cổ truyền của người phụ nữ Mông Hoa gồm có: khăn, áo xẻ ngực, váy, tấm vải che phía trước váy, sau váy, thắt lưng, xà cạp. Họa tiết hoa văn trên áo, váy của người Mông Hoa chủ yếu là các hoa văn hình học. Tên gọi các mẫu hoa văn có có tính chất ước lệ, thấy hoa văn gần giống vật gì quen thuộc trong đời sống là người dân dùng tên vật đó để gọi tên hoa văn như: rau dớn, khóa đuôi ngựa, chân gà, hoa hướng dương, hoa đào… Ngoài ra, còn có một số hoa văn hình học phân bố xen cài bên nhau tôn thêm vẻ đẹp cho họa tiết chính như: hình tam giác, hình răng cưa, đường viền, đường nhánh… Trong các họa tiết nổi bật là hoa văn hình xoắn ốc từng cặp đôi, cặp bốn được trang trí nhiều trên cổ áo, tay áo, gấu váy.

Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 2Những đôi tay khéo léo và tinh tế để thêu được những hoa văn tinh xảo lên trang phục. Ảnh: Xuân Tư – TTXVN

Bộ trang phục của người Nùng Dín được trang trí bằng các đồ chạm bạc. Tính thẩm mỹ còn được sáng tạo thông qua kỹ thuật thêu, ghép vải, ghép hạt cườm bằng kim loại, bằng bạc… Hoa văn trang trí trên trang phục thể hiện tín ngưỡng và thế giới quan của tộc người thông qua những biểu tượng sùng bái tự nhiên như mặt trời, nguồn nước gắn với tập quán canh tác nông nghiệp. Nghệ thuật trang trí phản ánh triết lý âm dương của tộc người, biểu hiện tín ngưỡng phồn thực của cư dân nông nghiệp thông qua biểu tượng nước, nguồn sống của con người có đôi, có cặp phần nào thể hiện sự đầy đàn, sự phồn thịnh. Ngoài ra, còn có sự xuất hiện của một số loại động vật (chim phượng, đàn cá) như: hoa văn song phượng ở vòng cổ, hoa văn con chim được ghép vào một cúc áo, những cặp đôi hình cá được xếp tạo thành một dải trên hoa tai…

Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 3Các chi tiết trang trí bằng bạc trên trang phục của ngườii Nùng Dín. Nguồn: langvietonline.vn

Nghề làm tranh thờ gắn liền với đời sống tâm linh hết sức phong phú và huyền bí, linh thiêng của người Dao Đỏ. Do đó, để có thể làm ra được bộ tranh thờ đúng theo quy định, đảm bảo các yếu tố tín ngưỡng thì toàn bộ công việc từ khi làm ra giấy dó, hồ giấy vẽ, tạo màu, cho đến những kiêng kị trong quá trình vẽ tranh... đều phải trải qua một quy trình nghiêm ngặt, bất cứ thầy vẽ nào cũng buộc phải tuân thủ. Người Dao Đỏ có nhiều nghề thủ công nhưng nghề làm tranh thờ là một trong những nghề thủ công độc đáo nhất, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, phản ánh thế giới đa tầng, tâm linh, tín ngưỡng, thậm chí là tính triết lý, triết học thể hiện trên từng bức tranh thờ. Nghề làm tranh thờ ra đời xuất phát từ nhu cầu nội tại của tộc người, phục vụ đời sống sinh hoạt hàng ngày và nhu cầu tâm linh của họ. Bộ tranh thờ đều gắn liền với các thầy cúng, thầy tào… Tranh thờ bổ trợ cho các thầy khi các thầy đi thực hành lễ cấp sắc, chấu đàng… Từ xưa, tranh thờ và bộ tranh thờ đã trở thành sản phẩm hàng hóa đặc biệt bởi ý nghĩa, giá trị về mặt tâm linh của đồng bào Dao Đỏ. Có thể nói, trong suốt quá trình hình thành và phát triển của người Dao nói chung và người Dao Đỏ nói riêng, tranh thờ luôn chiếm một vị trí quan trọng trong đời sống tinh thần của cộng đồng. Các bức tranh thờ đều mang những giá trị riêng, thể hiện rất rõ vị trí và vai trò của tín ngưỡng thờ Đạo giáo trong cộng đồng người Dao Đỏ. Đây cũng được xem là yếu tố quan trọng giúp người Dao không tin và đi theo các loại tôn giáo khác. Qua quá trình nghiên cứu cho thấy, tranh thờ người Dao Dỏ là một loại hình di sản văn hóa độc đáo, với nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, thẩm mĩ, tín ngưỡng, giáo dục...

Lào Cai có thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ảnh 4Nghệ nhân vẽ tranh thờ của người Dao đỏ. Nguồn: baolaocai.vn

Với việc công bố thêm 4 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia sẽ góp phần tạo thuận lợi cho công tác bảo tồn, gìn giữ và phát huy di sản văn hóa đặc sắc của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên địa bàn Lào Cai.

Hồng Ninh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.