Quản lý bệnh hại rễ cây ăn trái bằng biện pháp sinh học

Quản lý bệnh hại rễ cây ăn trái bằng biện pháp sinh học
Vì thế, nhà vườn cần thăm vườn thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh ngay khi những triệu chứng đầu tiên chớm xuất hiện, đồng thời trong quá trình canh tác luôn có những biện pháp phòng sẽ hạn chế sự phát triển bệnh. Nông dân cần biết trong đất cũng có hệ sinh thái giống như trên mặt đất: có các sinh vật có hại (tấn công cây trồng) sống cùng với các sinh vật có lợi (tấn công các sinh vật có hại). Do đó, nếu nhà vườn biết tạo điều kiện bất lợi cho các sinh vật có hại và tạo điều kiện thuận lợi cho các sinh vật có lợi phát triển mạnh sẽ giúp bảo vệ cây trồng một cách tốt nhất.
Bệnh vàng lá thối rễ trên bưởi. Ảnh: snnptnt.bentre.gov.vn
Bệnh vàng lá thối rễ trên bưởi. Ảnh: snnptnt.bentre.gov.vn

Trong các loài dịch hại trong đất, phổ biến nhất phải kể đến các loài nấm và tuyến trùng gây hại rễ cây ăn trái:

Nấm

Nấm  Fusarium sp, Phytophthora sp., Pythium sp., Rhizoctonia sp.,… là tác nhân gây bệnh thối rễ của nhiều loại cây ăn trái như bệnh vàng lá thối rễ trên cây có múi, bệnh thối rễ sầu riêng, chôm chôm,…. Riêng nấm Fusarium sp. luôn hiện diện trong đất nhưng không xâm nhập trực tiếp vào rễ. Nấm xâm nhập chủ yếu qua các mảng thối ở rễ non khi rễ bị oi nước trong một thời gian dài. Bên cạnh đó, vết thương cơ giới, do tuyến trùng và côn trùng tạo ra cũng là cửa ngõ để nấm xâm nhập và gây hại. Các loài Rhizoctonia sp.cũng gây hiện tượng lở cổ rễ cây con, thường xảy ra trong vườn ươm. Triệu chứng lở cổ rễ do nấm xâm nhiễm ở phần cổ rễ sát mặt đất có thể làm chết cây con. Bệnh thối rễ do nấm Rhizoctonia hình thành do nấm xâm nhập vào cây ở đỉnh sinh trưởng của các rễ phụ nhỏ. Nấm sau đó phát triển từ đầu rễ và lan vào rễ chính làm thối rễ. 

Các điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật gây hại phát triển và tấn công rễ cây trồng:  Đất vườn có thành phần sét, lạm dụng phân hóa học ít dùng phân hữu cơ nên đất bị nén chặt, vườn bị oi nước trong mùa mưa, trong khi mùa nắng đất lại dễ bị khô nứt làm ảnh hưởng xấu đến sự phát triển hệ thống rễ và tạo điều kiện cho các loại dịch hại trong đất tấn công.Vườn không bón vôi cho đất cũng là điều kiện giúp bệnh phát triển và gây hại nặng. Xử lý ra hoa (nghịch vụ) bằng biện pháp xiết nước khi tưới nước trở lại hoặc gặp mưa dễ làm cho rễ mẫn cảm với nấm bệnh. Vườn thoát nước kém, cây giống không sạch bệnh. 

Nấm bệnh hại rễ tồn tại trong đất qua một thời gian dài khi không có ký chủ và nguồn bệnh trong đất tăng dần qua nhiều năm (chu kỳ mùa vụ). Chúng có thể lan truyền theo nước tưới, đất do động vật và người mang,  giống bị nhiễm bệnh.

Tuyến trùng

Ngoài nấm gây hại rễ, tuyến trùng là dịch hại nguy hiểm cho sản xuất cây ăn trái vì khi tuyến trùng  xâm hại cây không thể hút được nước và dinh dưỡng nuôi cây dẫn đến cây chết hàng loạt gây ra hậu quả nghiêm trọng. Ngoài ra, tuyến trùng ký sinh thực vật còn được đánh giá là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng các bệnh hại cây trồng do nấm, vi khuẩn từ đất. Có nhiều loài tuyến trùng gây hại rễ cây ăn trái nhưng phổ biến nhất là tuyến trùng Meloidogyne spp. Tuyến trùng xuất hiện và xâm hại sẽ khiến rễ cây ăn trái bị biến dạng chuyển sang màu nâu, rễ bị thối và bắt đầu xuất hiện những nốt sưng, cây phát triển chậm dần còi cọc, cây thấp. Tuyến trùng thường tấn công vào những rễ đã trưởng thành, những vết chích hút của nó tạo điều kiện cho nấm xâm nhập và gây hại trên cây. Bệnh biểu hiện nặng vào cuối mùa khô, đầu mùa mưa. Tuyến trùng ký sinh thực vật thuộc nhóm giun tròn nhỏ, không phân đốt. Chúng di chuyển trong đất hoặc rễ bằng cách uốn mình chuyển động như rắn dựa vào các phần tử đất hoặc mô cây. Chúng có thể di chuyển tất cả mọi hướng thông qua đất ướt để tìm rễ ký chủ.. Vào mùa khô, chúng thường di chuyển sâu hơn xuống dưới đất. Tuyến trùng di chuyển theo nước nên khả năng lây lan rất nhanh.Vì thế, những hoạt động như đào, xới gây tổn thương ở rễ cây tạo điều kiện cho tuyến trùng lây lan và phát triển. Đa số tuyến trùng ký sinh thực vật có phổ ký chủ rộng. Tuyến trùng có thể tồn tại ở trạng thái ngủ nghỉ khi không có ký chủ.

Biện pháp quản lý bệnh hại rễ

- Bón nhiều phân hữu cơ hàng năm sau khi thu hoạch để làm cho đất tơi xốp, kết hợp sử dụng nấm đối kháng Trichoderma tăng cường hoạt động vi sinh vật có lợi trong đất giúp cân bằng hệ sinh vật đất, hạn chế nấm gây bệnh.

- Trong vườn nên trồng các loại cỏ thân thấp, ít cạnh tranh dinh dưỡng, để giúp đất thông thoáng, bốc thoát hơi nước trong mùa mưa, giữ ẩm trong mùa khô. Nên để cỏ cách gốc 50cm.

- Xẻ rãnh thoát nước tốt trong mùa mưa tránh vườn bị ngập úng cục bộ trong mùa mưa. Mực nước trong mương vườn cách mặt bờ khoảng 80cm.

- Hàng năm bón bổ sung vôi cho vườn cây ăn trái với liều lượng 1-2 kg/gốc. Nên quét vôi vào gốc cây khoảng trên 50cm vào cuối mùa nắng.

- Thường xuyên tỉa cành, tạo tán cho cây, cắt tỉa, loại bỏ những cành già yếu, sâu bệnh,…để giúp cây thông thoáng và thúc đẩy chồi mới hình thành mạnh.

- Vùng có nhiều tuyến trùng có thể trồng cây cúc vạn thọ trong vườn để hạn chế mật số của tuyến trùng. Nấm Paecilomyces sp. được xem là một trong những loài nấm diệt tuyến trùng hiệu quả cao nhất. Hạn chế việc đào xới đối với những vườn cây từng bị bệnh tuyến trùng. Vườn cây đã xuất hiện một vài cây bị bệnh không nên áp dụng biện pháp tưới tràn vì như vậy mầm bệnh sẽ lây lan khắp nơi.

Đối với việc quản lý bệnh hại rễ cây ăn trái, nên chú ý phòng bệnh bằng kỹ thuật canh tác và  biện pháp sinh học luôn mang lại hiệu quả cao hơn khi thấy bệnh phát triển mới xử lý thuốc vừa gây ô nhiễm môi trường vừa ảnh hưởng nguồn vi sinh vật có lợi vốn dĩ có sẵn trong đất.
Theo snnptnt.bentre.gov.vn

Có thể bạn quan tâm

Ổn định sinh kế trên nương đá vùng cực Bắc

Ổn định sinh kế trên nương đá vùng cực Bắc

Vào độ tháng 12, cái lạnh vùng cao bắt đầu bao trùm những dãy núi đá tai mèo ở Lũng Cú (Tuyên Quang). Trên sườn núi cheo leo, bà con các thôn, bản phấn khởi bước vào vụ thu hoạch gừng và khoai sâm. Tiếng cuốc đất, tiếng cười nói rộn ràng giữa gió rét, những củ gừng vàng ruộm, khoai sâm căng tròn lần lượt hiện ra từ khe đá, mang theo niềm vui vụ mùa và hy vọng đổi thay sinh kế cho người dân vùng cực Bắc.

Chàng trai người Tày với thương hiệu Chè Chốt 468

Chàng trai người Tày với thương hiệu Chè Chốt 468

Với ý chí vươn lên và khát vọng làm giàu ngay trên mảnh đất biên cương, anh Lý Đức Dân (người dân tộc Tày, thôn Nà Toong, xã Thanh Thủy, tỉnh Tuyên Quang) đã trở thành một trong 36 thanh niên tiêu biểu được Trung ương Đoàn tuyên dương năm 2025.

Mô hình trình diễn nông nghiệp công nghệ cao vùng biên mang lại hiệu quả

Mô hình trình diễn nông nghiệp công nghệ cao vùng biên mang lại hiệu quả

Thời gian qua, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp Khu vực 15 (tỉnh Đồng Nai) đã tích cực triển khai xây dựng các mô hình trình diễn nông nghiệp công nghệ cao tại vùng biên. Mỗi năm, Trung tâm thực hiện từ 14-15 mô hình trình diễn, góp phần phổ biến những phương thức canh tác tiên tiến cho nhiều hộ dân.

Hiệu quả tích cực từ chuyển đổi số trong hợp tác xã

Hiệu quả tích cực từ chuyển đổi số trong hợp tác xã

Tại tỉnh Cà Mau, thời gian qua, lĩnh vực kinh tế tập thể hợp tác xã được đánh giá có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước khẳng định vai trò trong phát triển kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, để nâng cao hiệu quả hoạt động, các hợp tác xã của tỉnh Cà Mau đang thực hiện nhiều giải pháp, trong đó chú trọng gắn liên kết chuỗi giá trị với chuyển đổi số.

Chú trọng giảng dạy tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số

Chú trọng giảng dạy tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số

Đến năm 2030, giáo dục và đào tạo tỉnh Lâm Đồng phấn đấu được đổi mới căn bản theo hướng cơ bản chuẩn hóa, hiện đại hóa; bảo đảm mọi người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận giáo dục chất lượng. Đó là mục tiêu của Chương trình “Nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo cho đồng bào dân tộc Tây Nguyên” giai đoạn 2026- 2030, được Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng ban hành ngày 3/12.

'Biến' rơm thành tiền

'Biến' rơm thành tiền

Thay vì đốt bỏ rơm sau khi thu hoạch lúa như thói quen trước đây, vài năm gần đây, nông dân Đồng Tháp có thêm một khoản thu nhập từ việc bán rơm, trồng nấm rơm, sản xuất phân hữu cơ từ rơm…

Khám phá mùa su nụ trên nóc nhà miền Tây

Khám phá mùa su nụ trên nóc nhà miền Tây

Giữa không gian se lạnh, những giàn su nụ (quả su su non) xanh mướt, sum suê trái khẽ đung đưa trong nắng sớm, thu hút du khách dừng chân chụp ảnh. Không chỉ được ngắm, du khách còn có thể tự tay hái những trái su nụ rồi luộc lên thành món su su luộc chấm chao - món ăn giản dị, chuẩn vị thiên nhiên Núi Cấm níu chân những vị khách phương xa khó tính nhất.

Hàng trăm hộ dân Bạch Thông thoát nghèo nhờ thương hiệu 'Quýt Bắc Kạn'

Hàng trăm hộ dân Bạch Thông thoát nghèo nhờ thương hiệu 'Quýt Bắc Kạn'

Giữa tiết trời cuối năm, những đồi quýt trải dài ở xã Bạch Thông lại rực rỡ một màu vàng ươm của quýt chín. Với sản lượng hàng nghìn tấn mỗi năm và thương hiệu "Quýt Bắc Kạn" đã được bảo hộ chỉ dẫn địa lý, cây quýt không chỉ là cây ăn quả truyền thống mà đã trở thành cây chủ lực, mang lại thu nhập ổn định và góp phần quan trọng vào công cuộc xóa đói giảm nghèo tại địa phương.

Kịp thời hướng dẫn người dân vùng lũ khôi phục sản xuất nông nghiệp

Kịp thời hướng dẫn người dân vùng lũ khôi phục sản xuất nông nghiệp

Chiều 28/11, tại xã Hữu Lũng (Lạng Sơn), Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lạng Sơn tổ chức Tọa đàm hướng dẫn bà con các xã vừa chịu ảnh hưởng nặng bởi thiên tai, ngập lụt như: Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Thiện Tân, Cai Kinh những biện pháp khôi phục sản xuất nông nghiệp sau mưa lũ.

Tiếp nhận thủ tục hành chính lưu động - 'điểm sáng' trong giải quyết hành chính công

Tiếp nhận thủ tục hành chính lưu động - 'điểm sáng' trong giải quyết hành chính công

Ya Ly là một xã nằm ở phía Tây của tỉnh Quảng Ngãi, được thành lập theo Nghị quyết số 1677/NQ-UBTVQH15 ngày 16/6/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hình thành từ việc sáp nhập các xã Ya Ly, Ya Tăng, Ya Xiêr của huyện Sa Thầy (cũ). Do địa bàn rộng, nhiều thôn, làng nằm xã trung tâm xã nên người dân gặp không ít khó khăn trong việc nộp các hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính. Vì vậy, để thuận tiện cho bà con các thôn ở xa, Ủy ban nhân dân xã Ya Ly đã triển khai thực hiện tiếp nhận hồ sơ lưu động trên địa bàn xã.

Sơn La phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi

Sơn La phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi

Thời gian qua, tỉnh Sơn La xuất hiện các đợt rét, khu vực vùng núi cao xảy ra rét đậm, rét hại kèm mưa. Trước tình hình đó, các địa phương trong tỉnh đã chủ động tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống đói, rét cho đàn vật nuôi nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại.

Truyền cảm hứng, bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc cho học sinh qua môn Lịch sử

Truyền cảm hứng, bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc cho học sinh qua môn Lịch sử

Gần hai thập kỷ gắn bó với Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Dân tộc nội trú Hà Tĩnh, cô giáo Nguyễn Thị Cẩm Tú - giáo viên môn Lịch sử - luôn kiên trì bám trường, bám lớp, không ngừng đổi mới phương pháp giảng dạy. Sự tận tụy, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của cô đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trở thành tấm gương điển hình tiên tiến của nhà trường. Với những đóng góp bền bỉ ấy, cô vinh dự được Thủ tướng Chính phủ trao tặng Bằng khen.

'Hồi sinh' hồ tiêu Gia Lai nhờ canh tác thuận tự nhiên

'Hồi sinh' hồ tiêu Gia Lai nhờ canh tác thuận tự nhiên

Sau nhiều năm bị ảnh hưởng nặng bởi dịch bệnh “chết nhanh, chết chậm”, ngành hồ tiêu ở Gia Lai đang dần phục hồi nhờ sự chuyển đổi mạnh mẽ sang phương thức canh tác thuận tự nhiên, trong đó người trồng ưu tiên duy trì độ phì nhiêu của đất, sử dụng chế phẩm sinh học và giảm thiểu hóa chất. Cách làm này giúp cây tiêu tăng sức đề kháng, ổn định năng suất và thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Trợ giúp pháp lý, nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số

Trợ giúp pháp lý, nâng cao hiểu biết pháp luật cho đồng bào dân tộc thiểu số

Hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam (9/11), ngày 7/11, tại xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai, Trung tâm Tư vấn pháp luật cho người nghèo và Phát triển cộng đồng thuộc Hội Luật gia Việt Nam tổ chức Hội nghị tập huấn và truyền thông nâng cao nhận thức về Luật hôn nhân và Gia đình cho phụ nữ, người dân tộc thiểu số tỉnh Lào Cai.

Đưa bản sắc văn hóa vào trường học thông qua môn Giáo dục địa phương

Đưa bản sắc văn hóa vào trường học thông qua môn Giáo dục địa phương

Thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, các trường học trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang tăng cường triển khai môn Giáo dục địa phương, gắn nội dung dạy học với thực tiễn văn hóa, lịch sử, đời sống quê hương. Việc lồng ghép, phát huy bản sắc văn hóa trong nhà trường không chỉ làm phong phú hoạt động giáo dục mà còn góp phần bồi dưỡng tình yêu quê hương, niềm tự hào dân tộc cho học sinh.

Xây dựng sinh kế bền vững từ nghề nuôi trâu bò vỗ béo

Xây dựng sinh kế bền vững từ nghề nuôi trâu bò vỗ béo

Sau khi hợp nhất ba xã Xuân La, An Thắng và Nghiên Loan, xã Nghiên Loan (tỉnh Thái Nguyên) được thành lập với tổng diện tích tự nhiên rộng lớn hơn 130km2 và dân số hơn 11.000 người. Việc hợp nhất này không chỉ mở ra không gian phát triển mới mà còn giúp Nghiên Loan phát huy mạnh mẽ tiềm năng trong lĩnh vực chăn nuôi gia súc.

Người phụ nữ khởi xướng phát triển các loại dược liệu cho quê hương

Người phụ nữ khởi xướng phát triển các loại dược liệu cho quê hương

Những năm trở lại đây, các sản phẩm dầu gió, tinh dầu bạc hà, tràm, quế, cao xoa thảo dược... của Hợp tác xã Nông ngư nghiệp Mỹ An do chị Nguyễn Thụy Thúy Vy (sinh năm 1992, xã Phù Mỹ Đông, tỉnh Gia Lai), khởi xướng sáng lập được người dân trong và ngoài xã coi như món quà biếu, tặng bạn bè, người thân.

Hành trình bền bỉ gieo chữ nơi biên giới Dào San

Hành trình bền bỉ gieo chữ nơi biên giới Dào San

Trong tiết trời se lạnh của vùng cao Dào San (tỉnh Lai Châu), tiếng đọc bài của học trò vang đều trong lớp học nhỏ. Cô Trần Thị Thao, giáo viên Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú Tiểu học Dào San nhẹ nhàng chỉnh lại chiếc máy tính giúp học trò vùng biên biết đến Tin học.

Kinh tế tập thể tạo trụ đỡ cho nông nghiệp xanh

Kinh tế tập thể tạo trụ đỡ cho nông nghiệp xanh

Với hơn 500 hợp tác xã và hàng nghìn tổ hợp tác đang hoạt động, khu vực kinh tế tập thể ở Vĩnh Long đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành điểm tựa vững chắc cho nông nghiệp bền vững. Từ những mô hình sản xuất hữu cơ, trồng xen đến liên kết “4 nhà”, kinh tế hợp tác không chỉ giúp nông dân nâng cao thu nhập mà còn tạo nền tảng cho nông nghiệp xanh - hiện đại, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

'Vương quốc' cây ăn trái Đồng Tháp tạo chỗ đứng vững chắc

'Vương quốc' cây ăn trái Đồng Tháp tạo chỗ đứng vững chắc

Sau khi hợp nhất địa giới, Đồng Tháp không chỉ mở rộng về quy mô diện tích, dân số mà còn gia tăng đáng kể lợi thế về phát triển nông nghiệp, nhất là hình thành các vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản gắn với chế biến và tiêu thụ, đáp ứng nhu cầu của thị trường xuất khẩu.

Triển khai truyền thông hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ

Triển khai truyền thông hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ

Ngày 10/10, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lào Cai tổ chức Chương trình triển khai hoạt động truyền thông, hướng dẫn khôi phục sản xuất sau mưa lũ tại tỉnh Lào Cai.

Mô hình nuôi dúi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm

Mô hình nuôi dúi cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm

Mô hình chăn nuôi dúi của anh Đinh Tiến Hoàng, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ tổng hợp Hoàng Phát - HB, xóm Cang 3, phường Tân Hòa, tỉnh Phú Thọ, đang đem lại hiệu quả kinh tế cao và bền vững, cho thu lời hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Liên kết trồng chanh không hạt, nông dân lãi nửa tỷ đồng mỗi ha

Liên kết trồng chanh không hạt, nông dân lãi nửa tỷ đồng mỗi ha

Trong bối cảnh ngành nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức do sản xuất nhỏ lẻ, manh mún và biến động thị trường ngày càng phức tạp, nhiều mô hình liên kết hợp tác trong sản xuất – tiêu thụ tại tỉnh Vĩnh Long chứng minh tính hiệu quả bền vững.

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Nông dân tỷ phú với mô hình kết hợp 'nuôi - trồng'

Năm 2025, thành phố Cần Thơ có 3 nông dân được Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là nông dân xuất sắc Việt Nam, trong đó có ông Trần Hồng Quan, ấp Trường Hiệp, xã Trường Long Tây. Với mô hình phát triển kinh tế - nuôi ba ba kết hợp trồng sầu riêng và lúa, nông dân Trần Hồng Quan thu lợi nhuận tiền tỷ mỗi năm.