Sau khi hợp nhất ba xã Xuân La, An Thắng và Nghiên Loan, xã Nghiên Loan (tỉnh Thái Nguyên) được thành lập với tổng diện tích tự nhiên rộng lớn hơn 130km2 và dân số hơn 11.000 người. Việc hợp nhất này không chỉ mở ra không gian phát triển mới mà còn giúp Nghiên Loan phát huy mạnh mẽ tiềm năng trong lĩnh vực chăn nuôi gia súc.
Đặc biệt, xã Nghiên Loan sở hữu chợ bò Nghiên Loan nổi tiếng khắp miền Bắc, nơi mỗi phiên chợ có hàng nghìn con trâu, bò được giao dịch. Chính từ ngôi chợ sầm uất này, nhiều dịch vụ và nghề phụ trợ đã phát triển; trong đó, nổi bật nhất là nghề nuôi trâu, bò vỗ béo. Mô hình này đang trở thành một con đường hiệu quả giúp nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo, mang lại thu nhập khá cho người dân địa phương.
Nói đến nuôi trâu bò vỗ béo ở Nghiên Loan, không thể không nhắc đến Hợp tác xã Giàng Tiến tại thôn Bản Đính. Đây là một trong những cơ sở có quy mô và số lượng trâu bò vỗ béo lớn nhất xã. Trang trại của Hợp tác xã Giàng Tiến hiện có quy mô lớn nhất xã Nghiên Loan, với số lượng thường xuyên là 170 con trong chuồng. Chuồng nuôi được chia thành nhiều dãy, bao gồm dãy nuôi trâu bò vỗ béo và dãy nuôi trâu bò sinh sản.
Theo chị Nông Thị Xoa, một thành viên hợp tác xã, ban đầu nhu cầu của hợp tác xã chỉ là nuôi vài chục con. Tuy nhiên, nhận thấy nhu cầu thị trường và lợi nhuận từ việc nuôi trâu bò còn rất tốt, hợp tác xã đã quyết định mở rộng quy mô. Hiện nay, Hợp tác xã Giàng Tiến có 10 thành viên và tổng số lượng trâu bò lên đến gần 400 con, bao gồm cả số lượng nuôi tại các khu vực lân cận.
Với quy mô lớn như vậy, mỗi ngày Hợp tác xã Giàng Tiến cần chuẩn bị hơn 2 tấn cỏ làm thức ăn. Để đảm bảo nguồn thức ăn, hợp tác xã đã tự trồng được 10 ha cỏ voi, phần còn lại phải đi mua trong xã. Hợp tác xã Giàng Tiến tập trung chủ yếu vào việc nuôi trâu bò vỗ béo vì mang lại lợi nhuận nhanh chóng. Trung bình, chỉ cần nuôi từ 2 đến 3 tháng là có thể xuất bán, thu về từ một đến hai triệu đồng lợi nhuận mỗi con.
Đặc biệt, các thành viên trong hợp tác xã đã liên kết chặt chẽ với nhau, từ khâu nuôi dưỡng đến quá trình tiêu thụ sản phẩm. Mô hình liên kết này đã giúp nhiều xã viên vươn lên thoát nghèo và tạo động lực để nhân rộng mô hình. Đến nay, xã Nghiên Loan đã có hàng trăm hộ tham gia vào nghề nuôi trâu bò vỗ béo này.
Người đứng sau thành công của hợp tác xã chính là anh Giàng Văn Tiến, Giám đốc hợp tác xã. Anh Tiến đã thực hiện mô hình nuôi trâu bò vỗ béo được hơn chục năm. Trước đó, anh chỉ làm nghề mua đi, bán lại vài ba con. Đến năm 2007, sau khi đi tham quan, học hỏi mô hình nuôi trâu bò vỗ béo, hai vợ chồng anh đã mạnh dạn vay Ngân hàng chính sách số tiền 900 triệu đồng để đầu tư. Từ số vốn này, anh đã xây dựng 2 chuồng trại khép kín và bắt đầu mua trâu, bò gầy về vỗ béo.
Chia sẻ kinh nghiệm, anh Giàng Văn Tiến cho biết, để thành công với nghề này, người nuôi cần phải có "con mắt tinh tường" để đánh giá đúng chất lượng trâu, bò, có như vậy mới đảm bảo có lãi sau khi vỗ béo. Theo anh, những con trâu, bò gầy nhưng phàm ăn mới là đối tượng vỗ béo nhanh, nếu không chịu ăn thì rất dễ bị lỗ vốn.
Về phương pháp nuôi, anh Tiến chủ yếu vỗ béo trâu bò bằng cỏ voi và bã bia. Điều này giúp chi phí cho việc vỗ béo không quá cao. Chỉ sau 2-3 tháng vỗ béo, những con trâu, bò qua tay anh có thể tăng từ 70kg đến 100kg.
Mỗi lần anh Tiến dắt trâu, bò đã vỗ béo ra chợ bán, anh lại tiếp tục chọn mua trâu, bò gầy để đem về nuôi tiếp. Không chỉ mua ở chợ Nghiên Loan, anh còn phải lùng sục khắp các thôn, bản trong tỉnh, thậm chí lặn lội tận các tỉnh xa như Nghệ An, Quảng Bình, Cao Bằng... để tìm mua được những con trâu, bò có tiềm năng vỗ béo tốt nhất.
Ông Phạm Minh Tuân, Phó Chủ tịch UBND xã Nghiên Loan, tỉnh Thái Nguyên cho biết diện tích đất cho trồng trọt không lớn, chủ trương chung của xã là do xã có chợ bò tương đối lớn nên xã định hướng phát triển chăn nuôi đại gia súc, rất phù hợp với nguồn lực địa phương, nay các hộ trong xã đã có các tổ hợp tác, hợp tác xã giúp đỡ nhau cùng phát triển chăn nuôi. Mô hình nuôi trâu, bò vỗ béo của Hợp tác xã Giàng Tiến và những người dân Nghiên Loan đang là một điển hình thành công trong việc tận dụng lợi thế địa phương, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, và tạo ra sinh kế bền vững, hiệu quả, góp phần quan trọng vào công cuộc giảm nghèo và nâng cao đời sống tại xã Nghiên Loan./.