Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử

Hàng năm, tại Đình Vạn Phước (xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Long An tổ chức Liên hoan Đờn ca tài tử Nam Bộ tỉnh mở rộng. Khác với nhiều năm trước (là cuộc thi giữa các đơn vị), năm 2023, Liên hoan là nơi giao lưu gặp gỡ, nơi thể hiện niềm đam mê của các tài tử đờn, tài tử ca với Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Nơi thể hiện niềm đam mê

Tại vùng đất Cần Đước, cách đây trên trăm năm, Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại (một nhạc quan của triều đình Huế) đã dừng chân, sinh sống và dạy nhạc vào những năm cuối thế kỷ XIX. Ông cùng với các nghệ nhân, nhạc sĩ chỉnh lý, bổ sung và hoàn chỉnh 20 bài bản tổ, sáng tác 8 bài ngự và truyền dạy cho nhiều thế hệ học trò. Ông là người có công rất lớn trong việc gây dựng và phát triển nền âm nhạc tài tử Nam Bộ độc đáo. Để quảng bá, tôn vinh bộ môn nghệ thuật này, đồng thời tỏ lòng thành kính, tri ân Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với UBND huyện Cần Đước tổ chức Liên hoan đờn ca tài tử Nam Bộ tỉnh Long An mở rộng nhân húy kỵ Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại (ngày 16 tháng Giêng).

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 1Tiết mục giao lưu của Ban Đờn ca tài tử huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An. Ảnh: Thanh Bình - TTXVN

Sau 2 năm bị gián đoạn do dịch COVID-19, Liên hoan năm nay có sự tham gia của 12 ban đờn ca tài tử trong và ngoài tỉnh với gần 150 nghệ nhân, tài tử đờn, tài tử ca. Tài tử ca Trà Thanh Nhàn (Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, lần đầu được tham gia Liên hoan nhân ngày húy kỵ nhạc sư Nguyễn Quang Đại, chị thấy hạnh phúc, vinh dự, hồi hộp và xúc động. Dù đi hát từ năm 2007 nhưng chị chủ yếu hát Cải lương bởi hát Đờn ca tài tử khó hơn, cần độ chính xác cao, hát phải đúng. Liên hoan là nơi giúp những nghệ nhân như chị học hỏi, trau dồi kinh nghiệm, thể hiện tình yêu, niềm đam mê đối với Di sản văn hóa dân tộc.

Tài tử đờn Lâm Diễm Trinh, Ban đờn ca tài tử tỉnh Bình Thuận năm nay 24 tuổi, nhưng đã có gần 10 năm học và chơi đàn tranh. Được xem là thế hệ kế thừa những tài tử ca của Ban đờn ca tài tử tỉnh sau này, Diễm Trinh cảm thấy vô cùng tự hào và cố gắng sống hết mình với Đờn ca tài tử. Diễm Trinh cho biết, được tham gia Ban đờn ca tài tử của tỉnh, chị có điều kiện học hỏi các cô chú, anh chị đi trước. Từ trước đến nay, chị chỉ mới tham gia liên hoan cấp xã, huyện. Được tham gia cấp tỉnh là cơ hội tốt giúp thế hệ đi sau như chị học hỏi, trau dồi kinh nghiệm.

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 2Tiết mục biểu diễn của Ban đờn ca tài tử tỉnh Long An. Ảnh (tư liệu): Đức Hạnh-TTXVN

Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Đước Nguyễn Minh Vương cho biết, Liên hoan trở thành ngày hội văn hóa truyền thống của giới Đờn ca tài tử trong khu vực suốt 27 năm qua. Lãnh đạo địa phương luôn tạo điều kiện thuận lợi để Liên hoan Đờn ca tài tử thành công tốt đẹp. Đây là dịp để nối kết bền chặt tình cảm giữa huyện Cần Đước với bạn bè, du khách gần xa trong giao lưu văn hóa và hợp tác phát triển kinh tế.

Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc

Long An là một trong những chiếc nôi của nhạc tài tử Nam Bộ với sự có mặt của Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, người đã đào tạo nên nhiều thế hệ tài năng, góp phần giữ gìn và phát huy di sản chung của dân tộc.

Là thành viên Ban đờn ca tài tử tỉnh Long An, tài tử ca Huỳnh Lý (sinh năm 1995) hiện là giáo viên trường Tiểu học Thuận Bình (huyện Thạnh Hóa). Từ khi học Đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, chị đã nuôi dưỡng niềm đam mê ca hát bằng việc tham gia các lớp học ngoại khóa do thầy, cô Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức. Tốt nghiệp Đại học, chị tiếp tục ở lại học thêm và trau dồi bộ môn nghệ thuật này. Chị được tuyển chọn vào Ban Đờn ca tài tử tỉnh Long An từ năm 2021. Huỳnh Lý cho biết, do cha mẹ rất mê vọng cổ nên chị được nghe, tiếp xúc và nuôi dưỡng tình yêu với loại hình nghệ thuật này từ nhỏ.

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 3Đờn ca tài tử là loại hình khác hẳn với các bộ môn khác, sàn diễn có thể biểu diễn dưới bóng mát của cây, trên con thuyền trên sông hoặc trong đêm trăng sáng. Ảnh: Minh Đức-TTXVN

Theo Ban tổ chức, các đơn vị tham gia Liên hoan năm nay thể hiện năng lực nghệ thuật theo tinh thần giao lưu học hỏi, cống hiến cho giới thưởng ngoạn và quần chúng nhân dân những nét tinh túy, tuyệt kỹ nhất của nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ, góp phần nâng cao chất lượng của Liên hoan.

Nhà nghiên cứu Võ Trường Kỳ, Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tỉnh Long An, Trưởng Ban tham vấn Liên hoan cho biết, chất lượng Liên hoan năm nay được nâng lên. Các đội có trình độ ngang nhau. Lực lượng kế thừa phát triển. Đó là dấu hiệu đáng mừng từ khi nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Theo Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tỉnh Long An, do diễn ra nhân Ngày giỗ của Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, các đội đã chọn các vở với nhiều nội dung hay, hình thức tốt được đầu tư, chuẩn bị chu đáo từ trang phục đến nhạc cụ để dâng lên báo công Tổ nghiệp. Tham gia Liên hoan năm nay, đa số các tài tử đờn trẻ tốt nghiệp Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, được đào tạo bài bản về chơi nhạc cũng như kỹ năng trình diễn.

Tại Long An, phong trào Đờn ca tài tử luôn phát huy thế mạnh và luôn được chính quyền quan tâm phát triển lực lượng kế thừa. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động tham mưu tỉnh cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn xây dựng phong trào tại cơ sở. Từ năm 2016 đến nay, tỉnh đã tổ chức nhiều cuộc thi, liên hoan ở cơ sở về Đờn ca tài tử, thu hút nhiều đối tượng tham gia; đồng thời, tuyên truyền bằng nhiều hình thức như: cổ động trực quan, tuyên truyền lưu động, sân khấu hóa, tập huấn, giao lưu, tọa đàm, phát hành đĩa đờn ca tài tử; tổ chức các cuộc thi sáng tác bài ca tài tử, hướng dẫn sách dạy và học về tài tử...

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 4Biểu diễn đờn ca tài tử. Ảnh: Đức Tám-TTXVN

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Long An Nguyễn Anh Dũng cho rằng, thời gian tới, địa phương cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các bộ, ngành liên quan đề xuất đưa nghệ thuật Đờn ca tài tử vào học đường, ban hành chủ trương chung cho 21 tỉnh, thành phố phía Nam cùng thực hiện đồng bộ. Bên cạnh đó, Long An tạo điều kiện cho những nghệ nhân giỏi nghề của 21 tỉnh, thành phố được góp mặt, giao lưu văn hóa dân tộc nhân các sự kiện trong và ngoài nước; phát hành CD và in ấn sách chuẩn về 20 bài bản tổ của nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ. Tỉnh xem xét, tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong các quy định đã ban hành, có chính sách đãi ngộ cho những nghệ nhân nòng cốt có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ giữ vững tinh thần và ngọn lửa đam mê để thực hành tốt công tác bảo tồn Di sản văn hóa dân tộc.

Đức Hạnh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

'Đắk Lắk - Âm vang ngày mới'

'Đắk Lắk - Âm vang ngày mới'

Tối 19/7, tại quảng trường Tháp Nghinh Phong (phường Tuy Hòa, tỉnh Đắk Lắk) diễn ra chương trình nghệ thuật - thời trang với chủ đề “Đắk Lắk - Âm vang ngày mới”.

Dạy chữ Khmer, giúp học sinh gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc

Dạy chữ Khmer, giúp học sinh gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc

Đã thành thông lệ, vào dịp hè, các chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại tỉnh Vĩnh Long tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh là con em đồng bào Khmer tại địa phương. Hoạt động này không chỉ góp phần bảo tồn tiếng nói, chữ viết của dân tộc thiểu số mà còn tạo nên sân chơi bổ ích trong dịp hè, giúp các em gắn kết với cội nguồn văn hóa dân tộc.

Tiếng nói đầy cảm hứng của những em gái dân tộc thiểu số

Tiếng nói đầy cảm hứng của những em gái dân tộc thiểu số

Tại Hà Nội, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam phối hợp cùng Văn phòng UNESCO Hà Nội đã tổ chức triển lãm tranh “Chúng tôi CÓ THỂ”. Sự kiện đặc biệt này giới thiệu gần 30 tác phẩm do các em học sinh thực hiện, được tuyển chọn từ hai cuộc thi “Vươn xa - Tỏa sáng” và “Trẻ em gái làm chủ tương lai”, một sáng kiến nhằm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại vùng khó khăn tiếp cận cơ hội học tập và phát triển toàn diện.

Nhạc cụ truyền thống giữ hồn văn hóa dân tộc

Nhạc cụ truyền thống giữ hồn văn hóa dân tộc

Trong đời sống văn hóa tinh thần của đồng bào các dân tộc vùng cao Lào Cai, nhạc cụ truyền thống đã giúp truyền tải nét đẹp tâm hồn với các thanh âm, điệu múa và nhạc điệu của tâm linh hiện hữu trong những nghi lễ thiêng liêng của đồng bào nơi đây, thể hiện sức sống bền bỉ, mộc mạc, tính gắn kết cộng đồng cao.

Yên Bái khát vọng vào thời kỳ đổi mới

Yên Bái khát vọng vào thời kỳ đổi mới

Tối 29/6, tại Quảng trường 19/8, thành phố Yên Bái, tỉnh Yên Bái tổ chức Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “80 năm - Sáng mãi niềm tin” nhân kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đảng bộ tỉnh Yên Bái (30/6/1945 - 30/6/2025) và chào mừng thành lập tỉnh Lào Cai mới.

UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn

UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn

Chiều 28/6, UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức đón nhận Danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn. Danh hiệu này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đưa tỉnh Lạng Sơn gia nhập Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO gồm 229 điểm đến thuộc 50 quốc gia trên thế giới.

Tháp Bà Ponagar: Tinh hoa kiến trúc Chăm và giá trị tâm linh được vinh danh

Tháp Bà Ponagar: Tinh hoa kiến trúc Chăm và giá trị tâm linh được vinh danh

Với tư cách là một trong những quần thể kiến trúc Chăm tiêu biểu và nguyên vẹn nhất còn lại, Tháp Bà Ponagar (Nha Trang, Khánh Hòa) hội tụ những giá trị đặc sắc của nghệ thuật xây dựng và điêu khắc. Sự độc đáo thể hiện ở cấu trúc tháp nhiều tầng, kỹ thuật xử lý vật liệu và sự hòa quyện giữa tín ngưỡng bản địa với ảnh hưởng Ấn Độ giáo. Việc được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt tháng 1/2025, không chỉ vinh danh giá trị vật thể mà còn là sự thừa nhận tầm quan trọng của một trung tâm tâm linh đã tồn tại và phát triển qua nhiều thế kỷ.

Khai mạc Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025

Khai mạc Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025

Tối 25/6, tại Trung tâm Văn hóa - Du lịch tỉnh Đắk Lắk (thành phố Buôn Ma Thuột), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ Khai mạc Ngày hội Gia đình Việt Nam năm 2025.

Fraser's Hill International Birdrace 2025: Giải thưởng quốc tế cho Việt Nam giữa “thiên đường hoang dã”

Fraser's Hill International Birdrace 2025: Giải thưởng quốc tế cho Việt Nam giữa “thiên đường hoang dã”

Từ TP.HCM, 10 thành viên Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Thiên nhiên Hoang dã Việt Nam đã lên đường sang Malaysia, tham dự Cuộc thi nổi tiếng Fraser's Hill International Birdrace 2025. Đây là sân chơi lớn nhất Đông Nam Á dành cho những người yêu chim hoang dã và bảo tồn thiên nhiên. Đoàn Việt Nam do nhiếp ảnh gia Nguyễn Hoài Bảo, Giảng viên Trường ĐH Khoa học tự nhiên - ĐH Quốc gia TP.HCM làm trưởng đoàn đã xuất sắc giành Giải Nhì chung cuộc (First Runner-up) hạng mục Advanced - hạng mục cao nhất dành cho các đội chuyên nghiệp.

Báo chí, đồng hành cùng đồng bào dân tộc thiểu số

Báo chí, đồng hành cùng đồng bào dân tộc thiểu số

Trong những năm qua, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã có những chuyển biến quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội. Đời sống vật chất của đồng bào các dân tộc thiểu số ngày càng được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh hằng năm. Những thành tựu đó có đóng góp to lớn của các cơ quan báo chí, trong đó có báo Tin tức và Dân tộc, TTXVN trong việc tuyên truyền, cổ vũ, phổ biến kiến thức tới đồng bào.

Báo chí góp sức vì Đất Sen hồng bền vững và nhân văn

Báo chí góp sức vì Đất Sen hồng bền vững và nhân văn

Ngày 19/6, Hội Nhà báo tỉnh Đồng Tháp tổ chức trao Giải báo chí tỉnh lần thứ VIII năm 2025. Năm nay, Ban Tổ chức nhận được 339 tác phẩm của 226 tác giả, nhóm tác giả thuộc các loại hình báo in, báo điện tử, báo nói, báo hình, ảnh báo chí. Kết quả, có 81 tác phẩm đoạt giải, gồm 5 giải A, 9 giải B, 15 giải C, 23 giải Khuyến khích và các giải thưởng theo thể loại gồm 4 giải Nhất, 7 giải Nhì, 12 giải Ba và 6 giải Khuyến khích.

Long An trao Giải Báo chí Nguyễn An Ninh lần thứ I

Long An trao Giải Báo chí Nguyễn An Ninh lần thứ I

Ngày 19/6, UBND tỉnh Long An long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025). Tham dự có nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang; lãnh đạo tỉnh Long An; đại diện các đơn vị, địa phương cùng đại diện lãnh đạo, phóng viên cơ quan báo chí.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên năm 2025

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên năm 2025

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên đã ban hành kế hoạch tổ chức triển lãm ảnh đẹp du lịch “Sắc màu Tây Bắc”; Trưng bày, giới thiệu điểm đến du lịch đặc sắc và Liên hoan ẩm thực Tây Bắc. Đây là một trong chuỗi những hoạt động hấp dẫn tại Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên năm 2025

Giao lưu nghệ thuật Việt Nam - Campuchia

Giao lưu nghệ thuật Việt Nam - Campuchia

Tối 13/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long phối hợp với Đoàn Bộ Văn hóa và Nghệ thuật Vương quốc Campuchia tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật Việt Nam - Campuchia.

Sôi nổi Giải đua ngựa truyền thống trên Cao nguyên trắng Bắc Hà

Sôi nổi Giải đua ngựa truyền thống trên Cao nguyên trắng Bắc Hà

Ngày 7/6, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai đã tổ chức Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà lần thứ 18. Đây được xem là cuộc đua "độc nhất vô nhị" ở Việt Nam bởi những nài ngựa tham gia cuộc thi là những nông dân thực thụ ở các xã vùng cao của huyện Bắc Hà, huyện Si Ma Cai, huyện Bát Xát tỉnh Lào Cai và các nài ngựa đến từ tỉnh Tuyên Quang và Sơn La.

Sau ánh hào quang là những em thơ nơi bản làng

Sau ánh hào quang là những em thơ nơi bản làng

Với các giải thưởng tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế Amsterdam và tác phẩm lọt vào danh sách rút gọn Oscar, đạo diễn Hà Lệ Diễm (dân tộc Tày, Bắc Kạn) đang khẳng định tên tuổi ở những sân khấu điện ảnh lớn nhất thế giới. Sau ánh đèn hào quang, chị lại lặng lẽ quay về những bản làng xa xôi, truyền cảm hứng về hành trình theo đuổi con chữ, vun đắp mơ ước cho những em nhỏ.

Người Cơ Tu gửi lời tạ ơn thần núi, thần rừng

Người Cơ Tu gửi lời tạ ơn thần núi, thần rừng

Lễ hội Tấc Giàng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (Cúng thần núi, thần rừng), nghi lễ tâm linh quan trọng của đồng bào Cơ Tu huyện A Lưới (Huế) vừa được tái hiện tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).

Giữ hồn khèn Mông ở vùng cao Trạm Tấu

Giữ hồn khèn Mông ở vùng cao Trạm Tấu

Người Mông ở vùng cao Trạm Tấu (Yên Bái) hiện còn giữ được nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào. Cây khèn với họ không chỉ là nhạc cụ, mà còn là tiếng nói của núi rừng, tiếng lòng của người Mông và sợi dây kết nối giữa quá khứ, hiện tại với tương lai. Để tiếng khèn trường tồn với thời gian, các thế hệ người Mông huyện Trạm Tấu luôn miệt mài gìn giữ nét văn hóa đặc sắc này.

Bảo tồn, phát huy giá trị gốm Quảng Đức gắn với du lịch làng nghề

Bảo tồn, phát huy giá trị gốm Quảng Đức gắn với du lịch làng nghề

Gốm cổ Quảng Đức là một trong những di sản văn hóa tiêu biểu của tỉnh Phú Yên. Tỉnh đang tổ chức nhiều hội thảo, triển lãm chuyên đề và nghiên cứu nhằm đánh giá, nhận diện một cách tổng quan, đầy đủ về giá trị di sản văn hóa gốm Quảng Đức, từ đó đề xuất các giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch làng nghề trong thời gian tới.

Thúc đẩy văn hóa đọc trong cộng đồng gắn với giáo dục truyền thống yêu nước

Thúc đẩy văn hóa đọc trong cộng đồng gắn với giáo dục truyền thống yêu nước

Tối 27/5, tại thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ Khai mạc Liên hoan Cán bộ thư viện toàn quốc tuyên truyền phát triển văn hóa đọc và giới thiệu sách- Kỷ niệm các ngày Lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước trong năm 2025 với Chủ đề “Bản hùng ca đất nước”.

Phát huy giá trị quần thể di tích Thổ Hà gắn với phát triển du lịch

Phát huy giá trị quần thể di tích Thổ Hà gắn với phát triển du lịch

Chiều 23/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang, UBND thị xã Việt Yên phối hợp tổ chức tọa đàm “Bảo tồn, phát huy giá trị quần thể di tích đình, chùa, từ chỉ Thổ Hà, xã Vân Hà, thị xã Việt Yên gắn với phát triển du lịch”. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang Mai Sơn, cùng đông đảo chuyên gia về lịch sử, văn hóa Trung ương và địa phương tham dự.