Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử

Hàng năm, tại Đình Vạn Phước (xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Long An tổ chức Liên hoan Đờn ca tài tử Nam Bộ tỉnh mở rộng. Khác với nhiều năm trước (là cuộc thi giữa các đơn vị), năm 2023, Liên hoan là nơi giao lưu gặp gỡ, nơi thể hiện niềm đam mê của các tài tử đờn, tài tử ca với Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Nơi thể hiện niềm đam mê

Tại vùng đất Cần Đước, cách đây trên trăm năm, Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại (một nhạc quan của triều đình Huế) đã dừng chân, sinh sống và dạy nhạc vào những năm cuối thế kỷ XIX. Ông cùng với các nghệ nhân, nhạc sĩ chỉnh lý, bổ sung và hoàn chỉnh 20 bài bản tổ, sáng tác 8 bài ngự và truyền dạy cho nhiều thế hệ học trò. Ông là người có công rất lớn trong việc gây dựng và phát triển nền âm nhạc tài tử Nam Bộ độc đáo. Để quảng bá, tôn vinh bộ môn nghệ thuật này, đồng thời tỏ lòng thành kính, tri ân Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh phối hợp với UBND huyện Cần Đước tổ chức Liên hoan đờn ca tài tử Nam Bộ tỉnh Long An mở rộng nhân húy kỵ Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại (ngày 16 tháng Giêng).

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 1Tiết mục giao lưu của Ban Đờn ca tài tử huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An. Ảnh: Thanh Bình - TTXVN

Sau 2 năm bị gián đoạn do dịch COVID-19, Liên hoan năm nay có sự tham gia của 12 ban đờn ca tài tử trong và ngoài tỉnh với gần 150 nghệ nhân, tài tử đờn, tài tử ca. Tài tử ca Trà Thanh Nhàn (Quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, lần đầu được tham gia Liên hoan nhân ngày húy kỵ nhạc sư Nguyễn Quang Đại, chị thấy hạnh phúc, vinh dự, hồi hộp và xúc động. Dù đi hát từ năm 2007 nhưng chị chủ yếu hát Cải lương bởi hát Đờn ca tài tử khó hơn, cần độ chính xác cao, hát phải đúng. Liên hoan là nơi giúp những nghệ nhân như chị học hỏi, trau dồi kinh nghiệm, thể hiện tình yêu, niềm đam mê đối với Di sản văn hóa dân tộc.

Tài tử đờn Lâm Diễm Trinh, Ban đờn ca tài tử tỉnh Bình Thuận năm nay 24 tuổi, nhưng đã có gần 10 năm học và chơi đàn tranh. Được xem là thế hệ kế thừa những tài tử ca của Ban đờn ca tài tử tỉnh sau này, Diễm Trinh cảm thấy vô cùng tự hào và cố gắng sống hết mình với Đờn ca tài tử. Diễm Trinh cho biết, được tham gia Ban đờn ca tài tử của tỉnh, chị có điều kiện học hỏi các cô chú, anh chị đi trước. Từ trước đến nay, chị chỉ mới tham gia liên hoan cấp xã, huyện. Được tham gia cấp tỉnh là cơ hội tốt giúp thế hệ đi sau như chị học hỏi, trau dồi kinh nghiệm.

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 2Tiết mục biểu diễn của Ban đờn ca tài tử tỉnh Long An. Ảnh (tư liệu): Đức Hạnh-TTXVN

Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Đước Nguyễn Minh Vương cho biết, Liên hoan trở thành ngày hội văn hóa truyền thống của giới Đờn ca tài tử trong khu vực suốt 27 năm qua. Lãnh đạo địa phương luôn tạo điều kiện thuận lợi để Liên hoan Đờn ca tài tử thành công tốt đẹp. Đây là dịp để nối kết bền chặt tình cảm giữa huyện Cần Đước với bạn bè, du khách gần xa trong giao lưu văn hóa và hợp tác phát triển kinh tế.

Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc

Long An là một trong những chiếc nôi của nhạc tài tử Nam Bộ với sự có mặt của Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, người đã đào tạo nên nhiều thế hệ tài năng, góp phần giữ gìn và phát huy di sản chung của dân tộc.

Là thành viên Ban đờn ca tài tử tỉnh Long An, tài tử ca Huỳnh Lý (sinh năm 1995) hiện là giáo viên trường Tiểu học Thuận Bình (huyện Thạnh Hóa). Từ khi học Đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, chị đã nuôi dưỡng niềm đam mê ca hát bằng việc tham gia các lớp học ngoại khóa do thầy, cô Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức. Tốt nghiệp Đại học, chị tiếp tục ở lại học thêm và trau dồi bộ môn nghệ thuật này. Chị được tuyển chọn vào Ban Đờn ca tài tử tỉnh Long An từ năm 2021. Huỳnh Lý cho biết, do cha mẹ rất mê vọng cổ nên chị được nghe, tiếp xúc và nuôi dưỡng tình yêu với loại hình nghệ thuật này từ nhỏ.

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 3Đờn ca tài tử là loại hình khác hẳn với các bộ môn khác, sàn diễn có thể biểu diễn dưới bóng mát của cây, trên con thuyền trên sông hoặc trong đêm trăng sáng. Ảnh: Minh Đức-TTXVN

Theo Ban tổ chức, các đơn vị tham gia Liên hoan năm nay thể hiện năng lực nghệ thuật theo tinh thần giao lưu học hỏi, cống hiến cho giới thưởng ngoạn và quần chúng nhân dân những nét tinh túy, tuyệt kỹ nhất của nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ, góp phần nâng cao chất lượng của Liên hoan.

Nhà nghiên cứu Võ Trường Kỳ, Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tỉnh Long An, Trưởng Ban tham vấn Liên hoan cho biết, chất lượng Liên hoan năm nay được nâng lên. Các đội có trình độ ngang nhau. Lực lượng kế thừa phát triển. Đó là dấu hiệu đáng mừng từ khi nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Theo Chi hội trưởng Chi hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tỉnh Long An, do diễn ra nhân Ngày giỗ của Nghệ nhân - Nhạc sư Nguyễn Quang Đại, các đội đã chọn các vở với nhiều nội dung hay, hình thức tốt được đầu tư, chuẩn bị chu đáo từ trang phục đến nhạc cụ để dâng lên báo công Tổ nghiệp. Tham gia Liên hoan năm nay, đa số các tài tử đờn trẻ tốt nghiệp Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh, được đào tạo bài bản về chơi nhạc cũng như kỹ năng trình diễn.

Tại Long An, phong trào Đờn ca tài tử luôn phát huy thế mạnh và luôn được chính quyền quan tâm phát triển lực lượng kế thừa. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động tham mưu tỉnh cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn xây dựng phong trào tại cơ sở. Từ năm 2016 đến nay, tỉnh đã tổ chức nhiều cuộc thi, liên hoan ở cơ sở về Đờn ca tài tử, thu hút nhiều đối tượng tham gia; đồng thời, tuyên truyền bằng nhiều hình thức như: cổ động trực quan, tuyên truyền lưu động, sân khấu hóa, tập huấn, giao lưu, tọa đàm, phát hành đĩa đờn ca tài tử; tổ chức các cuộc thi sáng tác bài ca tài tử, hướng dẫn sách dạy và học về tài tử...

Long An: Giữ gìn và phát huy Di sản văn hóa dân tộc Đờn ca tài tử ảnh 4Biểu diễn đờn ca tài tử. Ảnh: Đức Tám-TTXVN

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Long An Nguyễn Anh Dũng cho rằng, thời gian tới, địa phương cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các bộ, ngành liên quan đề xuất đưa nghệ thuật Đờn ca tài tử vào học đường, ban hành chủ trương chung cho 21 tỉnh, thành phố phía Nam cùng thực hiện đồng bộ. Bên cạnh đó, Long An tạo điều kiện cho những nghệ nhân giỏi nghề của 21 tỉnh, thành phố được góp mặt, giao lưu văn hóa dân tộc nhân các sự kiện trong và ngoài nước; phát hành CD và in ấn sách chuẩn về 20 bài bản tổ của nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ. Tỉnh xem xét, tháo gỡ những vướng mắc, bất cập trong các quy định đã ban hành, có chính sách đãi ngộ cho những nghệ nhân nòng cốt có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ giữ vững tinh thần và ngọn lửa đam mê để thực hành tốt công tác bảo tồn Di sản văn hóa dân tộc.

Đức Hạnh

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày 11/9, thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 sẽ diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 17-19/10/2025, với sự tham gia của 6 tỉnh, thành phố gồm: Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, An Giang và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Nằm ẩn mình trong thung lũng với cảnh sắc bình dị, nguyên sơ của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang lúa đang trổ bông là cụm di tích khảo cổ đặc biệt bãi đá có hình khắc cổ Suối Cỏ (xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ).

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Điện Biên là vùng đất hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống, tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ sắc màu, từ trang phục truyền thống đến phong tục, lễ hội đặc sắc. Nhiều giá trị văn hóa được tôn vinh là di sản của quốc gia, nhân loại. Người thổi niềm đam mê, là “linh hồn sống” của các di sản ấy chính là những nghệ nhân, họ thắp lên ngọn lửa đam mê, gìn giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa, để mạch nguồn di sản mãi lan tỏa, trường tồn cùng thời gian.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Tối 6/9, Tháng Văn hóa đường phố với chủ đề “Lâm Đồng - Hội tụ tinh hoa, Kết nối cảm xúc” đã diễn ra tại phường Phan Thiết. Đây là hoạt động chính nằm trong chương trình “Tháng trải nghiệm điểm đến du lịch tỉnh Lâm Đồng năm 2025” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức.

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Ngày 5/9, tại phường Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức trưng bày tư liệu chống rác thải nhựa; tập huấn công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới biển, đảo Việt Nam.

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025

Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tối 29/8, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức khai mạc Lễ hội Tinh hoa đại ngàn - Biển xanh hội tụ năm 2025 với chủ đề: "Khát vọng biển xanh - Đại ngàn tỏa sáng".

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Hát Xoan - Di sản lan tỏa từ miền đất Tổ

Trong kho tàng nghệ thuật dân gian Việt Nam, Hát Xoan Phú Thọ là loại hình độc đáo, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương - cội nguồn dựng nước của dân tộc. Với giai điệu mộc mạc, ca từ dung dị nhưng giàu chiều sâu văn hóa, Hát Xoan không chỉ phản ánh đời sống tinh thần của cư dân vùng đất Tổ mà còn góp phần khẳng định bản sắc Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Độc đáo ngôi đình có một không hai ở Đồng Tháp

Hai cây bồ đề buông rễ ôm toàn bộ ngôi đình là một trong những nét độc đáo, cổ kính của đình Tân Đông ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp. Hơn 100 năm qua, dù qua nhiều lần trùng tu, tôn tạo nhưng các giá trị lịch sử, văn hóa của ngôi đình này vẫn còn vẹn nguyên đến hôm nay. Ngày nay, đình Tân Đông là một trong những địa điểm thu hút, đón khách tham quan, du lịch nổi tiếng ở xã Tân Đông, tỉnh Đồng Tháp.

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Trên 2.500 người sẽ tham gia màn đại xòe trong Tết Độc lập

Ban Tổ chức Tết Độc lập tỉnh Lai Châu cho biết, chương trình Tết Độc lập năm 2025 tại xã Than Uyên ở quy mô cấp tỉnh sẽ diễn ra từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Chủ tịch UBND xã Than Uyên Phan Văn Ngọc nêu rõ, điểm nhấn trong dịp Tết Độc lập năm nay là màn đại xòe, với sự tham gia của trên 2.500 người. Trước khi diễn ra màn múa xòe sẽ diễn ra màn múa khèn, múa ô của dân tộc Mông.

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

Lào Cai: Xây dựng văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững

“Trong giai đoạn phát triển mới, ngành Văn hóa cần nhận thức sâu sắc văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là cội nguồn sức mạnh nội sinh, là động lực thúc đẩy phát triển bền vững. Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, gắn với nâng cao chỉ số hạnh phúc của nhân dân, chính là con đường đưa Lào Cai vươn lên phát triển xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc, trở thành một cực tăng trưởng mới, một trung tâm kết nối kinh tế - văn hóa của cả vùng”. Đó là nội dung được Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Văn hóa (28/8/1945 - 28/8/2025) diễn ra sáng 24/8.

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

'Vui Tết Độc lập' tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

Thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, từ ngày 30/8-2/9, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đoài Phương, Hà Nội), sẽ diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.

Tập thơ Gia huấn ca nam được sáng tác theo thể loại Brahmakite (thể thơ 5-6 chữ), một thể thơ truyền thống phổ biến trong văn học dân gian Khmer. Ảnh: Sơn Hên

Giá trị giáo dục độc đáo trong "Gia huấn ca nam" của người Khmer Nam Bộ

“Gia huấn ca nam” là tác phẩm thơ giáo huấn đặc sắc của người Khmer Nam Bộ, được truyền từ đời này sang đời khác để răn dạy nam giới về đạo lý, nhân cách và cách ứng xử trong gia đình, xã hội. Với ngôn ngữ giản dị, thể thơ truyền thống dễ thuộc, dễ nhớ, tác phẩm được dạy trong gia đình, chùa chiền và trường học. Không chỉ mang giá trị đạo đức, “Gia huấn ca nam” còn là nền tảng văn hóa giáo dục, đồng thời là kho tàng tri thức dân gian của cộng đồng người Khmer.

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Nhiều hoạt động sôi nổi tại Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo tại Thái Nguyên

Ngày 20/8, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các sở, ngành, địa phương, các tổ chức tôn giáo trên địa bàn tổ chức Ngày hội văn hóa, thể thao tôn giáo lần thứ IV năm 2025, với sự tham gia của hơn 400 vận động viên là chức sắc, chức việc, nhà tu hành và tín đồ các tôn giáo.

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Giữ gìn giá trị văn hóa từ lớp học tiếng Khmer

Mỗi dịp hè, nhiều điểm chùa Phật giáo Nam tông Khmer tại thành phố Cần Thơ tổ chức các lớp dạy chữ Khmer cho học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Các lớp học này giúp truyền dạy tiếng nói, chữ viết, góp phần giữ gìn, phát huy những giá trị truyền thống, văn hóa tốt đẹp của đồng bào Khmer qua từng thế hệ.

Sóc Bom Bo - Không gian văn hóa S’tiêng sống động

Sóc Bom Bo - Không gian văn hóa S’tiêng sống động

Sóc Bom Bo (xã Bom Bo, tỉnh Đồng Nai) là địa danh đã đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ cứu nước. Tiếng chày trên Sóc Bom Bo không chỉ là âm thanh của sự sống mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, ý chí kiên cường của quân và dân nơi đây. Ngày nay, du khách đến Bom Bo vẫn có thể nghe thấy tiếng chày, tiếng cồng chiêng vang vọng khắp nơi, cảm nhận rõ nét hơi thở văn hóa và lịch sử trên mảnh đất anh hùng.