Tối 10/11, tại Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo (huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước) diễn ra bế mạc Lễ hội “Vang mãi tiếng chày trên sóc Bom Bo”. Hàng trăm ngàn khách du lịch và người dân nô nức tham dự.
Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số
Lễ hội diễn ra từ ngày 8 – 10/11, nhằm tái hiện lại hình ảnh giã gạo nuôi quân của đồng bào dân tộc S’tiêng trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa quảng bá tiềm năng du lịch mà còn góp phần từng bước thực hiện có hiệu quả việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc của địa phương; kêu gọi sự quan tâm, đầu tư của các doanh nghiệp… góp phần đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân. Đồng thời, qua các hoạt động của lễ hội, nhằm tuyên truyền, giáo dục lịch sử truyền thống cách mạng, lòng tự hào dân tộc, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” và tạo không khí vui tươi phấn khởi, cổ vũ động viên Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tiếp tục thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, mục tiêu kinh tế - xã hội của địa phương.
Lễ hội “Vang mãi tiếng chày trên sóc Bom Bo” gồm chuỗi các hoạt động: Chương trình nghệ thuật “Giã gạo chày tay – Nuôi quân đánh giặc” công phu, hoành tráng với sự tham gia của các ca sỹ, nghệ sỹ đến từ Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh cùng hàng trăm diễn viên tái hiện lại hình ảnh giã gạo nuôi quân, đánh giặc giữ nước của đồng bào dân tộc S’Tiêng; Hội thảo xúc tiến đầu tư du lịch; chạy việt dã với chủ đề “Đường về thăm sóc Bom Bo”; Hội chợ thương mại các gian hàng văn hóa, nông sản; Lễ hội ẩm thực “Hương vị bên ánh đuốc lồ ô”; Liên hoan văn hóa các dân tộc; phục dựng Lễ hội Kết bạn; các trò chơi dân gian (đẩy gậy, cõng nước, giã gạo, nấu cơm lam)… Ngoài ra, lễ hội cũng đón nhận Kỷ lục Quốc gia bộ đàn đá, Cồng chiêng từ Tổ chức Kỷ lục Quốc gia Việt Nam.
Chủ tịch UBND huyện Bù Đăng Vũ Văn Mười cho biết, Lễ hội là sự tri ân, tôn vinh những giá trị văn hóa, đồng thời khẳng định quyết tâm gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống đặc sắc của đồng bào S’tiêng và các dân tộc khác trên địa bàn huyện. Thông qua các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao truyền thống, Lễ hội mang đến cho du khách và bà con cơ hội trải nghiệm và cảm nhận nét đẹp đa dạng của nền văn hóa dân tộc; là dịp để giới thiệu, quảng bá về tiềm năng văn hóa, du lịch của huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước đến bạn bè trong và ngoài tỉnh.
Đến với Lễ hội, du khách biết đến Bom Bo không chỉ với truyền thống hào hùng cách mạng, mà còn là nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa phi vật thể vô cùng đặc sắc, phong phú, vừa có giá trị lịch sử, vừa có giá trị thẩm mỹ độc đáo như: Tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống kỹ thuật chế biến rượu cần của người S’tiêng; nghề dệt thổ cẩm của người Mơ Nông; nghề đan gùi và Nghề dệt thổ cẩm của người S’tiêng; các Lễ hội cầu mưa, mừng lúa mới, kết bạn cộng đồng… cùng với những hình ảnh ghi lại từ những trận chiến của quân và dân Bom Bo đã góp phần tạo nên một Bảo tàng văn hóa phong phú, đặc sắc và để lại giá trị cho đời sau.
Ông Vũ Văn Mười hy vọng, Lễ hội “Vang mãi tiếng chày trên sóc Bom Bo” sẽ là một dấu mốc quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần vào sự phát triển bền vững của huyện Bù Đăng. Tỉnh Bình Phước quan tâm đưa Lễ hội vào trong chuỗi các sự kiện văn hóa – du lịch thường niên của tỉnh, đầu tư gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể và những giá trị truyền thống đặc sắc của đồng bào S’tiêng và các dân tộc khác trên địa bàn huyện.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước Trần Tuyết Minh khẳng định Lễ hội “Vang mãi tiếng chày trên sóc Bom Bo” góp phần xây dựng, phát triển hệ giá trị văn hóa, con người Bình Phước; xây dựng nền văn hóa, con người Bình Phước phát triển toàn diện, bảo tồn tính đa dạng trong thống nhất của văn hóa các dân tộc, tôn giáo trong tỉnh.
Bà Trần Tuyết Minh nhấn mạnh, huyện Bù Đăng tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, đoàn kết, tự lực vươn lên, chủ động trong việc xây dựng, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa kết hợp với việc kết nối và phát triển du lịch trong tỉnh, trong khu vực và cả nước. Hình thành nội dung, chương trình đột phá trong phát triển kinh tế, tạo dấu ấn về một vùng đất mục tiêu, điểm đến đã được xác định.
Bom Bo anh hùng đi vào huyền thoại
Theo Chủ tịch UBND huyện Bù Đăng Vũ Văn Mười, trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, địa danh sóc Bom Bo trở thành huyền thoại, tạo nên khí thế hào hùng, ý chí quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm, giành độc lập tự do cho quê hương, đất nước. Với lòng yêu nước nồng nàn, không khuất phục trước chính sách dồn dân lập ấp của chế độ Mỹ – ngụy, đồng bào Sóc Bom Bo (Sóc Bom Bo thuộc quận Đức Phong, tỉnh Phước Long thời bấy giờ) đã vượt suối, băng rừng để về căn cứ cách mạng (Căn cứ Nửa Lon thuộc xã Đường 10, huyện Bù Đăng ngày nay). Dẫu còn nhiều khó khăn gian khổ nhưng đồng bào S’tiêng sóc Bom Bo một lòng một dạ sắt son với Đảng, với cách mạng, tích cực thi đua lao động sản xuất vừa phục vụ đời sống vừa phục vụ cho yêu cầu nhiệm vụ của vùng căn cứ.
Năm 1965, Bộ Tư lệnh Miền quyết định mở chiến dịch Phước Long – Đồng Xoài nhằm tiêu diệt cụm quân sự của địch ở phía Bắc chiến khu Đ, trong phạm vi tỉnh Phước Long, Bình Long và trên trục giao thông chiến lược Tây Nguyên – Sài Gòn (Quốc lộ 13 và 14). Thời điểm này, sóc Bom Bo trở thành trung tâm tiếp tế lương thực cho bộ đội tham gia chiến dịch. Bằng tinh thần tập trung cao độ cho chiến dịch, với quyết tâm và sự sáng tạo của mình, đồng bào sóc Bom Bo và các sóc trong vùng căn cứ đã tập trung toàn bộ lực lượng, toàn bộ vật dụng hiện có, dùng cây sao dài khoét thành hàng chục lỗ cối để giã gạo không kể ngày đêm, kịp thời phục vụ chiến trường. Sau 3 ngày đêm miệt mài giã gạo, đồng bào sóc Bom Bo cung cấp cho chiến dịch Phước Long – Đồng Xoài 5 tấn gạo trong thời gian ngắn nhất, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Dưới ánh đuốc bập bùng, nhịp chày khua rộn rã, cùng với những tình cảm dạt dào của đồng bào Bom Bo với cách mạng đã trở thành cảm hứng để nhạc sĩ Xuân Hồng sáng tác bài hát nổi tiếng “Tiếng chày trên sóc Bom Bo”.
Hòa bình lập lại, đồng bào sóc Bom Bo lại trở về chốn cũ (ngày nay thuộc thôn Bom Bo, xã Bình Minh, huyện Bù Đăng), lập sóc, giữ rừng, sinh sống và phát triển kinh tế gia đình. Bom Bo giờ đây, hai bên con đường nhựa uốn lượn là những ngọn đồi cà phê, điều, tiêu xanh mướt, những căn nhà ngói đỏ khang trang, nếp ống, rượu cần thơm ngào ngạt. Cùng với nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế, trên mảnh đất thôn Bom Bo ngày nay, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Bình Phước và huyện Bù Đăng đã xây dựng và phát triển Khu bảo tồn văn hóa dân tộc S’tiêng sóc Bom Bo, đây là nơi lưu giữ, bảo tồn và quảng bá những nét văn hóa tiêu biểu của người S’tiêng vùng miền Đông Nam Bộ. Đến nơi đây, ký ức Bom Bo huyền thoại như trở về qua lời ca, tiếng hát cùng với điệu cồng chiêng dưới ánh lửa bập bùng, ký ức hào hùng còn vọng mãi mai sau.
Đậu Tất Thành – Nhật Bình
