Thanh Hóa: Bất cập trong thực hiện sáp nhập nhà văn hóa ở thôn, bản vùng cao

Nhà văn hóa thuộc xã Xuân Dương, huyện miền núi Thường Xuân (Thanh Hóa) đã hư hỏng, xuống cấp. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN
Nhà văn hóa thuộc xã Xuân Dương, huyện miền núi Thường Xuân (Thanh Hóa) đã hư hỏng, xuống cấp. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN

Thực hiện Đề án sáp nhập, thành lập thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa theo Quyết định số 3507/QĐ-UBND ngày 18/9/2017, các địa phương đã sáp nhập 3.100 thôn, tổ dân phố để thành lập 1.522 thôn, tổ dân phố mới. Đến nay, sau hơn 5 năm thực hiện, các thôn, tổ dân phố, khu dân cư mới hoạt động ổn định, mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Tuy nhiên, sau khi sáp nhập, nhiều địa phương đang đối diện tình trạng “thừa, thiếu” nhà văn hóa thôn, tổ dân phố, ảnh hưởng đến sinh hoạt cộng đồng của người dân tại các khu dân cư.

Thanh Hóa: Bất cập trong thực hiện sáp nhập nhà văn hóa ở thôn, bản vùng cao ảnh 1Nhà văn hóa thuộc xã Xuân Dương, huyện miền núi Thường Xuân (Thanh Hóa) đã hư hỏng, xuống cấp. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN

Do không đủ số hộ, số khẩu và diện tích theo quy định, thôn Vụ Bản 1 và Vụ Bản 2, xã Xuân Dương, huyện miền núi Thường Xuân sáp nhập thành thôn Vụ Bản. Sáp nhập thôn, bản tổ dân phố đem lại nhiều lợi ích thiết thực trong việc tinh gọn bộ máy, thuận tiện cho công tác quản lý nên được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, có thực tế là sau sáp nhập, số hộ dân của thôn mới tăng lên nhưng sử dụng nhà văn hóa cũ nên dẫn đến nhiều nhà văn hóa quá tải, xuống cấp và chưa được đầu tư đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Sau khi sáp nhập 2 thôn Vụ Bản 1 và 2, số hộ dân trong thôn tăng lên gấp đôi khoảng 400 hộ, trong khi vẫn sử dụng nhà văn hóa cũ của thôn Vụ Bản 1 để sinh hoạt, dẫn đến tình trạng thiếu chỗ ngồi, ảnh hưởng lớn đến việc tổ chức buổi họp thôn.

Bà Lê Thị Chức, xã Xuân Dương cho biết, hiện nay, nhà văn hóa đã xuống cấp nhiều năm chưa được đầu tư sửa chữa, cùng với việc sáp nhập thôn nên số lượng người sinh hoạt tăng lên gấp đôi, không đủ chỗ ngồi. Nhiều buổi họp thôn, người dân tham gia đi họp chỉ đạt được 20 - 30% số lượng triệu tập. Để khắc phục tình trạng trên, vào dịp tiếp xúc cử tri hay ngày Đại đoàn kết toàn dân, thôn phải thuê, mượn bàn, ghế kê ở ngoài sân nhà văn hóa. Năm 2022, do nhà văn hóa quá chật chội nên nhân dân kiến nghị UBND xã trích kinh phí lợp thêm mái tôn bên ngoài cho người dân có nơi hội họp, sinh hoạt. Thế nhưng, việc này đang gặp khó khăn do thiếu kinh phí.

Lý giải về tình trạng này, theo ông Cầm Bá Thịnh, Phó trưởng phòng Nội vụ huyện Thường Xuân, sau khi sáp nhập, số hộ, số khẩu tăng lên, quy mô các nhà văn hóa cũ của thôn, tổ dân phố không còn phù hợp. Trong khi đó, để xây dựng nhà văn hóa mới quy mô đáp ứng yêu cầu cho các thôn mới sau sáp nhập cần nguồn kinh phí lớn, số kinh phí này chủ yếu được huy động từ nhân dân nên cần thời gian. Vì vậy, người dân cũng như chính quyền địa phương có nhà văn hóa dôi dư sau sáp nhập thôn, tổ dân phố mong muốn tỉnh có cơ chế cho chuyển nhà văn hóa dôi dư sang bán đấu giá đất ở. Nguồn tiền thu được dành tái đầu tư xây mới hoặc cơi nới, nâng cấp cải tạo lại nhà văn hóa được sử dụng cũng như đầu tư thêm trang thiết bị cho phù hợp với dân số thôn, tổ dân phố sau sáp nhập.

Hiện có nhiều thôn, bản của huyện chưa có nhà sinh hoạt văn hóa, khu tập luyện thể thao hoặc có nhưng chưa kiên cố, đã xuống cấp. Những năm gần đây, mặc dù tình hình kinh tế - xã hội của huyện có sự phát triển vượt bậc, tuy nhiên nguồn thu ngân sách vẫn chưa đảm bảo chi hỗ trợ đầu tư các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu của địa phương, nhất là nhà văn hóa thôn, bản chưa phải là công trình ưu tiên hàng đầu của huyện…, ông Cầm Bá Thịnh cho biết thêm.

Thanh Hóa: Bất cập trong thực hiện sáp nhập nhà văn hóa ở thôn, bản vùng cao ảnh 2Nhà văn hóa khu phố Chí Linh, thị trấn lang Chánh, huyện miền núi Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Ảnh: Nguyễn Nam - TTXVN

Cũng trong tình trạng tương tự, sau khi sáp nhập tổ 1 phố 2 và tổ 2 phố 2 thành khu phố Chí Linh, thị trấn Lang Chánh, huyện miền núi Lang Chánh, nhà văn hóa cũ của thôn Chí Linh trở thành nơi sinh hoạt cộng đồng của hơn 300 hộ dân. Tuy nhiên, theo thiết kế, nhà văn hóa chỉ đáp ứng được khoảng hơn 100 hộ nên hiện việc sinh hoạt của nhân dân tại nhà văn hóa gặp nhiều khó khăn. Chưa kể đến việc nhà văn hóa xây dựng cách đây hơn 20 năm nên các hạng mục xuống cấp nghiêm trọng; tường nứt nẻ, nền nhà sụt lún, ẩm thấp; trang thiết bị như bàn, ghế, loa đài… đều thiếu và chưa được đầu tư tại thôn.

Ông Trần Anh Quang, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Lang Chánh cho biết, thực hiện Đề án sáp nhập thôn, bản, tổ dân phố, thị trấn đã sáp nhập 10 thôn thành 5 thôn. Theo đó, tính theo phạm vi, khoảng cách, các hộ dân sau khi sáp nhập sẽ dồn về một nhà văn hóa để sinh hoạt chung. Điều này dẫn đến các nhà văn hóa đều trong tình trạng quá tải và chưa được đầu tư, nâng cấp đáp ứng nhu cầu mới. Địa phương mong muốn UBND huyện có chính sách hỗ trợ cải tạo, nâng cấp các nhà văn hóa thôn, phố ở vị trí phù hợp cho việc đi lại và sinh hoạt của dân cư song về chỗ ngồi, điều kiện trang thiết bị không đảm bảo.

Thống kê của Sở Nội vụ tỉnh Thanh Hóa, sau khi sáp nhập thôn, tổ dân phố trên địa bàn toàn dôi dư hơn 1.578 nhà văn hóa. Các nhà văn hóa đang sử dụng phần lớn đã quá tải, xuống cấp, ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt cộng đồng của người dân.

Ông Nguyễn Giang Nam, Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Thanh Hóa cho hay, tỉnh đang chỉ đạo các huyện rà soát các xã về diện tích tự nhiên, quy mô dân số tại thôn bản để lên kế hoạch sắp xếp giai đoạn 2023-2025. Sau khi có kết quả rà soát, Sở tổng hợp báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy, sau đó trình Bộ Nội vụ xem xét phê duyệt phương án. Sau khi được Bộ Nội vụ phê duyệt, tỉnh Thanh Hóa tiến hành đề án sắp xếp cấp huyện, xã trong giai đoạn 2023-2025 một cách hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích cho nhân dân.

Các địa phương trên cơ sở định hướng giải pháp về xây dựng cơ sở vật chất sau khi sáp nhập thôn, tổ dân phố cần chủ động tìm ra giải pháp khắc phục bất cập trong việc sử dụng nhà văn hóa sau sáp nhập trong giai đoạn 2023-2025 để nhà văn hóa thực sự trở thành không gian sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể thao của nhân dân.

Nguyễn Nam - Khiếu Tư

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày hội văn hoá Mông tại Hà Nội

Ngày 13/12/2025, tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) diễn ra Ngày hội văn hoá Mông 2025. Sự kiện do doanh nghiệp Xã hội CRAFT LINK tổ chức quy tụ 8 nhóm Mông đến từ Cao Bằng, Lào Cai, Tuyên Quang, Điện Biên, Phú Thọ, Nghệ An với những trưng bày đặc sắc về trang phục, hoa văn và nghề thủ công truyền thống, nhằm tôn vinh bản sắc văn hóa, nghề thủ công truyền thống và đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng người Mông trên cả nước.

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Dệt văn hóa Thái trên những khung cửi Pù Luông

Nằm trong vùng lõi của Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, làng nghề dệt thổ cẩm thôn Lặn Ngoài (xã Pù Luông, tỉnh Thanh Hóa) đang trở thành điểm đến hấp dẫn khách du lịch quốc tế bởi những câu chuyện văn hóa qua từng khung cửi. Ở đó, bên nếp nhà sàn, những người phụ nữ dân tộc Thái mỗi ngày cần mẫn đưa thoi, dệt nên những nét hoa văn đặc trưng của núi rừng Pù Luông.

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Đồng bào Si La tưng bừng đón Lễ hội mừng cơm mới

Ngày 12/12, UBND xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) tổ chức Lễ công bố quyết định và đón nhận Giấy chứng nhận Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia “Lễ mừng cơm mới của người Si La” và tổ chức Lễ hội mừng cơm mới năm 2025 tại bản Nậm Sin.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”.

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Miền núi phía Bắc lần thứ 24

Ngày 12/12, UBND tỉnh Cao Bằng phối hợp với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức Lễ Tổng kết, trao giải và khai mạc triển lãm Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực miền núi phía Bắc lần thứ 24 với chủ đề “Vẻ đẹp đất nước - con người miền núi phía Bắc”

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Liên hoan câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh Lâm Đồng

Tối 11/12, tại nhà truyền thống tổ dân phố N’Jriêng (phường Đông Gia Nghĩa), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Lâm Đồng tổ chức khai mạc Liên hoan các câu lạc bộ cồng chiêng tỉnh lần thứ nhất, năm 2025 với chủ đề “Sắc màu hội tụ và lan tỏa”.

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Người giữ nhịp dân ca Bru - Vân Kiều giữa đại ngàn Trường Sơn

Cứ mỗi buổi chiều đến, trong căn Nhà sinh hoạt văn hóa cộng đồng ở khóm 6, xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị lại vang lên những âm thanh mộc mạc mà quen thuộc. Đó là tiếng đàn, tiếng hát của lớp học dân ca Bru - Vân Kiều. Giữa không gian ấy, hình ảnh ông Hồ Văn Mang, chỉnh từng câu hát, từng âm, từng vần, bắt từng nhịp đàn, vẫn cần mẫn truyền dạy cho thanh thiếu niên trong bản đã trở nên quen thuộc với bao thế hệ học trò.

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Nét văn hóa dân tộc Chứt mở hướng du lịch vùng biên

Dân tộc Chứt ở tỉnh Quảng Trị hiện có 2.054 hộ với 8.227 nhân khẩu, sinh sống tập trung chủ yếu tại các xã Kim Phú, Kim Điền, Tuyên Lâm, Dân Hóa và Thượng Trạch. Tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực bảo tồn các nét văn hóa dân tộc Chứt thông qua việc xây dựng các Câu lạc bộ văn hóa dân gian, mở ra hướng phát triển du lịch văn hóa vùng biên.

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Rộn ràng chợ phiên vùng cao Keo Lôm

Trong tiết trời se lạnh của buổi sớm mai nơi vùng cao Na Son (Điện Biên), chợ phiên Keo Lôm bừng lên sức sống khi đồng bào các dân tộc mang nông sản, sản vật rừng xuống chợ trao đổi, mua bán. Phiên chợ được họp vào ngày thứ 7 hàng tuần, không chỉ là nơi giao thương quen thuộc của người dân địa phương mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn để du khách khám phá, trải nghiệm những nét văn hóa đặc trưng của vùng cao Điện Biên.

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữ tiếng chiêng linh thiêng giữa đại ngàn Trường Sơn

Giữa đại ngàn Trường Sơn hùng vĩ, ở phía Tây tỉnh Quảng Trị, nơi những ngọn núi trùng điệp xanh mướt nối tiếp nhau trập trùng, có những bản làng bình yên của người Pa Cô, Vân Kiều sinh sống bao đời nay. Ở nơi đây, tiếng hát, tiếng đàn, điệu khèn vẫn ngân vang mỗi buổi sớm, chiều. Giữa nhịp sống hiện đại, vẫn có những con người thầm lặng, bền bỉ cống hiến cả cuộc đời để bảo tồn tiếng hát, điệu múa, tiếng cồng chiêng và linh hồn của núi rừng quê hương. Đó chính là cội nguồn, bản sắc độc đáo riêng của dân tộc không thể nào bị lãng quên.

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

“Dáng giày nét Giáy”: Khi người trẻ tham gia bảo tồn nghề làm giày truyền thống của người Giáy

Trước nguy cơ mai một của một trong những di sản văn hóa độc đáo, dự án “Dáng giày nét Giáy” do InterArts Agency thực hiện đã mang đến một hướng tiếp cận mới mẻ thông qua chuỗi hoạt động trải nghiệm thực tế. Nổi bật trong số đó là workshop làm giày thủ công, nơi kết nối các nghệ nhân bản địa với thế hệ trẻ, biến di sản thành chất liệu sáng tạo đầy sức sống trong bối cảnh hiện đại.

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Gần 400 nghệ nhân, diễn viên thi tài ở các tiết mục Then cổ

Tối 26/11 tại Trung tâm Văn hoá - Triển lãm tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức khai mạc Liên hoan hát Then, đàn Tính tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề “Bảo tồn, phát huy nghệ thuật hát Then, đàn Tính các dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh trong giai đoạn hiện nay”.

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor

Nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11), Bảo tàng Đà Nẵng tổ chức “Ngày hội Di sản văn hóa Đà Nẵng năm 2025” với chủ đề “Đa dạng sắc màu văn hóa vùng cao Đà Nẵng”, nhằm giới thiệu, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Cơ Tu, Xơ Đăng, Giẻ Triêng, Cor đang sinh sống tại khu vực miền núi phía Tây thành phố.

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Tái hiện đời sống và tín ngưỡng các dân tộc thiểu số qua hàng trăm hình ảnh, hiện vật

Ngày 21/11, tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh số 1, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam 23/11 và kết quả khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Sán Dìu tỉnh Bắc Ninh”. Sự kiện thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu các sở, ngành, địa phương cùng nhiều nghệ nhân, cán bộ văn hóa, đại diện cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Đặc sắc không gian văn hóa nhà dài Ê Đê

Ngày 17/11, tại khuôn viên Bảo tàng tỉnh Đắk Lắk, Bảo tàng tỉnh tổ chức khai mạc không gian trưng bày, trải nghiệm nhà dài truyền thống và tái hiện “Lễ lên nhà mới” của người Ê Đê. Đây là một trong những nét đặc sặc trong đời sống văn hóa của dân tộc Ê Đê trên cao nguyên Đắk Lắk.

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Triển lãm ảnh 'Sắc màu các dân tộc Việt Nam'

Chiều 15/11, tại Công viên bờ biển Nha Trang (cạnh Tháp Trầm Hương – Quảng trường 2/4), phường Nha Trang, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Khánh Hòa khai mạc trưng bày triển lãm 250 bức ảnh với chủ đề “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”. Đây là hoạt động góp phần gìn giữ, tôn vinh, lan tỏa và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc, quý báu của các dân tộc Việt Nam.

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Gìn giữ sợi dây văn hóa kết nối quá khứ với hiện tại

Múa dân gian của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Nguyên không chỉ là loại hình nghệ thuật mà còn là biểu tượng văn hóa gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần, tín ngưỡng và phong tục của cộng đồng. Tại tỉnh Đắk Lắk, thời gian qua, ngành Văn hóa đã nỗ lực gìn giữ và lan tỏa những điệu múa, nhịp xoang của các dân tộc để tiếp tục “giữ hồn” múa dân gian Tây Nguyên.

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Di sản văn hóa Dao trên sân khấu: Từ nghệ thuật đến du lịch bền vững

Với mục tiêu gìn giữ, trao truyền và quảng bá những giá trị văn hóa của người Dao, thông qua nghệ thuật trình diễn kết hợp công nghệ hiện đại như ánh sáng, sắp đặt sân khấu, 3D mapping, nhưng vẫn tôn trọng nguyên bản văn hóa…, vở diễn thực cảnh “Thiêng”, diễn ra tại Sân Quần (Sa Pa, Lào Cai), đã trở thành sự kiện đặc biệt, không chỉ bởi quy mô và công nghệ trình diễn hiện đại, mà bởi thông điệp sâu sắc về văn hóa, niềm tin và bản sắc dân tộc.