Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long

Đội tế nam chuẩn bị vào tế Thượng đẳng thần Cao Sơn Đại Vương. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN
Đội tế nam chuẩn bị vào tế Thượng đẳng thần Cao Sơn Đại Vương. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Ngày 5/5 (tức 16/3 âm lịch) đã diễn ra Lễ hội truyền thống Di tích quốc gia đặc biệt Thăng Long tứ trấn - đền Kim Liên (phường Phương Liên, quận Đống Đa) và lễ hội Đình Đại - Bạch Mai (phường Cầu Dền, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), nhằm tưởng nhớ công đức của thần Cao Sơn Đại Vương, một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long xưa.

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 1Đội tế nam chuẩn bị vào tế Thượng đẳng thần Cao Sơn Đại Vương. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Tương truyền, thần Cao Sơn là con trai Lạc Long Quân và Âu Cơ, sinh ngày 16/3 âm lịch, là một trong 50 người con theo mẹ lên núi, sau này trở thành bộ tướng thân cận của Sơn Tinh (tức Thánh Tản Viên). Thần Cao Sơn Đại Vương chính là Đức Thượng đẳng tối linh, vị thần linh thiêng đã phù trợ giúp giữ yên nhà nước Văn Lang cổ đại, đánh bại quân tướng của tộc người Ân. Thần Cao Sơn còn có công phù trợ Vua Lê Tương Dực dẹp yên nạn chuyên quyền ngoại thích và giành lại ngai vàng. Do có công với nước nên thần Cao Sơn được thờ là vị thần thứ hai trong đền núi Tản (đền Và ở Sơn Tây ngày nay). Thần cũng được thờ tại đền Kim Liên và nơi này thờ phối hưởng nhị vị công chúa Tam tôn nữ động hồ Trưng Vương và Huệ Minh công chúa.

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 2Đội tế nam tiến hành tế Thượng đẳng thần Cao Sơn Đại Vương. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Công đức của thần Cao Sơn Đại Vương được ghi trên tấm bia đá đồ sộ, hiện dựng tại đền Kim Liên. Năm Nhâm Thìn niên hiệu Cảnh Hưng thứ 33 (tức năm 1772) trên bia đá có ghi bài minh: "Cao Sơn lừng danh, vòi vọi oai linh, hễ cầu tất ứng, ban khắp ơn lành, gặp thời vận rủi, trời sinh Thánh minh".

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 3Nghi thức dâng trầu cau tại buổi tế. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Lễ hội đền Kim Liên gồm nhiều nghi thức truyền thống. Sau nghi lễ, sau phần tế lễ, đọc chúc văn là phần dâng hương của các đại biểu, khởi chiêng, trống khai lễ. Bên cạnh đó là màn biểu diễn trống hội Thăng Long và múa cờ hội, biểu diễn màn sử thi về thần tích Cao Sơn Đại Vương, biểu diễn múa tứ linh... Hội đền Kim Liên có nhiều trò chơi dân gian truyền thống thể hiện nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng được người dân nơi đây, trân trọng, giữ gìn và trao truyền cho các thế hệ nối tiếp nhằm bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương và giữ gìn thuần phong mỹ tục của vùng đất phía Nam Kinh thành Thăng Long xưa.

Đền Kim Liên được vua Lê Tương Dực cho xây dựng năm 1509. Ngoài các giá trị đặc sắc về kiến trúc, tại đền Kim Liên hiện còn lưu giữ nhiều di vật quý giá như: Tấm bia đá khắc bài văn bia do sử thần Lê Tung soạn năm 1510, 39 đạo sắc phong của nhiều đời vua nhằm ghi nhận, ca tụng công lao của thần Cao Sơn… Đây là những di vật đặc biệt giá trị, đồng thời cũng là những "cuốn sử biên niên" ghi chép đầy đủ lịch sử xây dựng, vị thần thờ phụng trong đền, đồng thời minh chứng cho sự ra đời của ngôi đền.

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 4Người dân tới tham dự lễ hội truyền thống Đền Kim Liên. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Phó Chủ tịch UBND phường Phương Liên Trần Vũ Đại chia sẻ: Với giá trị lịch sử, văn hóa, di tích đền Kim Liên, nơi phụng thờ Thượng đẳng tối linh thần Cao Sơn Đại Vương, là sự hội tụ kết tinh những giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc. Lễ hội đền Kim Liên thể hiện truyền thống đạo lý cao cả của người Việt Nam "Uống nước nhớ nguồn"; "Ăn quả nhớ người trồng cây", tôn kính và biết ơn các vị thần có công khai thiên lập địa, chế ngự thiên nhiên, phù trợ đánh giặc cứu dân, cứu nước.

Với ý nghĩa về giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mỹ tiêu biểu, ngày 18/1/2022, di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật Thăng Long tứ trấn, trong đó có đền Kim Liên được Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt.

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 5Màn sử thi về Thần tích Cao Sơn Đại Vương. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Lễ hội Đình Đại - Bạch Mai tưởng nhớ Thành hoàng làng là thần Cao Sơn Đại Vương. Lễ hội diễn ra với nhiều nghi thức truyền thống như: Tế lễ, dâng hương của cán bộ và nhân dân địa phương, các hoạt động văn hóa... thu hút đông đảo người dân và khách thập phương tham dự.

Chủ tịch UBND phường Cầu Dền Hoàng Anh Tuấn bày tỏ: Lễ hội truyền thống Đình Đại - Bạch Mai là dịp để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong phường cùng sinh hoạt văn hóa, cầu mong một năm quốc thái dân an, góp phần vào việc giữ gìn, bảo vệ phát huy bản sắc của làng Bạch Mai xưa. Đồng thời, cũng là dịp để các tầng lớp nhân dân tưởng nhớ đến vị thần Thành Hoàng làng với lòng thành kính, biết ơn.

Tưởng nhớ công đức thần Cao Sơn Đại Vương - một trong 4 vị thần tứ trấn Kinh thành Thăng Long ảnh 6Tiết mục hầu đồng tại Lễ hội. Ảnh: Tuấn Đức - TTXVN

Ông Hoàng Anh Tuấn cũng cho biết, noi gương các thế hệ cha ông, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân phường Cầu Dền đã thực hiện tốt các mục tiêu phát triển kinh tế, văn hóa xã hội và an ninh quốc phòng. Nhân dân phường Cầu Dền đoàn kết, phấn đấu thi đua yêu nước, khắc phục khó khăn và đạt được nhiều thành tích, tạo sự chuyển biến tích cực, toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, chăm lo các gia đình chính sách... Các di tích trên địa bàn phường như: Chùa Liên Phái, chùa Hương Tuyết, Đình Đại được đầu tư, tôn tạo. Đặc biệt, Đình Đại - Bạch Mai ngày càng khang trang, phát huy được giá trị di sản văn hóa, nghệ thuật đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa và tín ngưỡng của nhân dân. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân phường Cầu Dền sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, đoàn kết một lòng, vượt qua mọi khó khăn, thực hiện thắng lợi và phát triển những mục tiêu, chỉ tiêu kinh tế, xã hội đã đề ra.

Với tất cả các giá trị truyền thống lịch sử, ngày 13/2/1996, Đình Đại - Bạch Mai đã vinh dự được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) quyết định công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Đây là niềm tự hào và trách nhiệm của phường Cầu Dền đối với các thế hệ ông cha đã dày công vun đắp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Đinh Thuận

(TTXVN)

Có thể bạn quan tâm

Phát huy giá trị Lễ hội Thành Tuyên

Phát huy giá trị Lễ hội Thành Tuyên

Sức ảnh hưởng của Lễ hội Thành Tuyên ngày càng lớn và có sự lan tỏa rộng rãi, thu hút hàng nghìn người tham gia mỗi năm. Bên cạnh thành công đó, Lễ hội Thành Tuyên 2025 cũng ghi nhận một số ý kiến trái chiều, phản án liên quan đến các hoạt động rước diễu.

Sôi nổi Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số

Sôi nổi Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số

Ngày 25/9, tại Nhà thi đấu Thể dục Thể thao tỉnh Thái Nguyên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Ngày hội thể thao các dân tộc thiểu số tỉnh Thái Nguyên năm 2025 với hai môn thi đấu: Tung còn và Bắn nỏ.

Triển lãm hơn 230 hình ảnh, tư liệu quý về Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk

Triển lãm hơn 230 hình ảnh, tư liệu quý về Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk

Ngày 25/9, chào mừng Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ I và Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, tại Bảo tàng tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh khai mạc Triển lãm chuyên đề “Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk - Những chặng đường lịch sử”.

Đồng bào Khmer đón lễ Sene Dolta 2025 trong không khí vui tươi và đầm ấm

Đồng bào Khmer đón lễ Sene Dolta 2025 trong không khí vui tươi và đầm ấm

Từ ngày 21 đến 23/9, đồng bào Khmer Nam Bộ tổ chức lễ Sene Dolta (còn gọi là lễ Sen Dolta, hay Sen Đôn-ta) một trong những lễ truyền thống quan trọng trong năm. Với nghi thức tôn giáo trang nghiêm và phong tục đặc sắc, lễ hội thể hiện đậm nét đời sống tinh thần, tín ngưỡng và truyền thống hiếu đạo của người Khmer, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.

Ấm áp lễ Sene Dolta 2025 của đồng bào Khmer tại TP Hồ Chí Minh

Ấm áp lễ Sene Dolta 2025 của đồng bào Khmer tại TP Hồ Chí Minh

Những ngày cuối tháng 9, cộng đồng người Khmer tại TP Hồ Chí Minh lại hòa mình vào không khí ấm cúng của lễ Sene Dolta 2025. Sene Dolta là một trong những lễ hội truyền thống lớn nhất trong năm, không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên mà còn là dịp để những người con xa quê tìm về chốn thiền môn, thắt chặt tình đoàn kết và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc.

Đồng bào Khmer hướng về cội nguồn, nhớ ơn tổ tiên

Đồng bào Khmer hướng về cội nguồn, nhớ ơn tổ tiên

Trong ngày 21-22/9, đông đảo đồng bào Khmer tại tỉnh Đồng Nai và nhiều địa phương khác đã về Chùa Sóc Lớn, xã Lộc Hưng, tham dự lễ Sene Dolta - lễ hội mang ý nghĩa tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã khuất.

Đặc sắc đêm lễ hội đường phố ở Điện Biên

Đặc sắc đêm lễ hội đường phố ở Điện Biên

Nằm trong chuỗi hoạt động của Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên năm 2025, tối 20/9, đã diễn ra lễ hội đường phố nhằm mang đến một không gian nghệ thuật nhiều màu sắc, với các màn trình diễn dân ca, dân vũ, trang phục truyền thống và các kỹ nghệ dân gian. Chương trình được thiết kế là sân khấu mở, nơi du khách và người dân có thể giao lưu, trải nghiệm và cảm nhận chiều sâu văn hóa vùng cao.

Độc đáo Hội đua bò Bảy Núi tỉnh An Giang năm 2025

Độc đáo Hội đua bò Bảy Núi tỉnh An Giang năm 2025

Ngày 20/9, tại sân đua bò xã Tri Tôn (Khu Liên hợp Thể thao - Du lịch Tà Pạ - Soài Chek), Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh An Giang phối hợp với Báo và Phát thanh - Truyền hình An Giang, UBND xã Tri Tôn tổ chức Hội đua bò Bảy Núi tranh cúp Truyền hình An Giang lần thứ 30, năm 2025. Đây là sự kiện văn hóa – thể thao đặc sắc, gắn liền với đời sống tinh thần của đồng bào dân tộc Khmer vùng Bảy Núi tỉnh An Giang vào dịp lễ Sen Đôn Ta (lễ cúng ông bà) của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ.

Đặc sắc Festival Tinh hoa Tây Bắc

Đặc sắc Festival Tinh hoa Tây Bắc

Sáng 19/9, tại Quảng trường 7/5 (phường Điện Biên Phủ) đã khai mạc nhiều hoạt động trong khuôn khổ Festival Tinh hoa Tây Bắc - Điện Biên 2025 gồm: Triển lãm ảnh đẹp du lịch, Trưng bày giới thiệu điểm đến du lịch đặc sắc và Liên hoan ẩm thực Tây Bắc...

Giữ hồn những mái nhà rêu phong dưới chân Tây Côn Lĩnh

Giữ hồn những mái nhà rêu phong dưới chân Tây Côn Lĩnh

Ẩn mình dưới dãy Tây Côn Lĩnh hùng vĩ, làng rêu Xà Phìn, xã biên giới Thanh Thủy (Tuyên Quang) hiện ra như một bức tranh thủy mặc. Những nếp nhà sàn lợp lá cọ phủ kín rêu xanh, hòa quyện cùng mây trắng, ruộng bậc thang và những gốc chè Shan Tuyết cổ thụ, tạo nên vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính, rất riêng của miền biên viễn.

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Bảo tàng cổ vật Mũi Né lưu giữ và lan tỏa giá trị di sản văn hóa

Giữa làng biển yên bình thuộc phường Mũi Né, tỉnh Lâm Đồng, có một địa chỉ văn hóa đặc biệt - Bảo tàng cổ vật Mũi Né, do nhà sưu tầm Nguyễn Ngọc Ẩn sáng lập và vận hành. Đây được xem là bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên tại vùng ven biển của tỉnh, nơi không chỉ lưu giữ hàng chục nghìn hiện vật quý giá mà còn góp phần giáo dục cộng đồng, quảng bá văn hóa và phát triển du lịch bền vững.

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa

Ngày 11/9, thông tin từ Cục Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, Ngày hội Văn hóa dân tộc Chăm lần thứ VI năm 2025 sẽ diễn ra tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 17-19/10/2025, với sự tham gia của 6 tỉnh, thành phố gồm: Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, An Giang và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Bảo tồn các giá trị di sản ở vùng đất Mường Vang

Nằm ẩn mình trong thung lũng với cảnh sắc bình dị, nguyên sơ của núi rừng và những thửa ruộng bậc thang lúa đang trổ bông là cụm di tích khảo cổ đặc biệt bãi đá có hình khắc cổ Suối Cỏ (xã Nhân Nghĩa, tỉnh Phú Thọ).

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Phát huy vai trò nghệ nhân trong bảo tồn văn hóa dân tộc

Điện Biên là vùng đất hội tụ 19 dân tộc anh em cùng chung sống, tạo nên bức tranh văn hóa rực rỡ sắc màu, từ trang phục truyền thống đến phong tục, lễ hội đặc sắc. Nhiều giá trị văn hóa được tôn vinh là di sản của quốc gia, nhân loại. Người thổi niềm đam mê, là “linh hồn sống” của các di sản ấy chính là những nghệ nhân, họ thắp lên ngọn lửa đam mê, gìn giữ và truyền dạy tinh hoa văn hóa, để mạch nguồn di sản mãi lan tỏa, trường tồn cùng thời gian.

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Nhiều hoạt động hấp dẫn tại Tháng Văn hóa đường phố Lâm Đồng

Tối 6/9, Tháng Văn hóa đường phố với chủ đề “Lâm Đồng - Hội tụ tinh hoa, Kết nối cảm xúc” đã diễn ra tại phường Phan Thiết. Đây là hoạt động chính nằm trong chương trình “Tháng trải nghiệm điểm đến du lịch tỉnh Lâm Đồng năm 2025” do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng tổ chức.

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Trưng bày 200 bức ảnh, tư liệu chống rác thải nhựa

Ngày 5/9, tại phường Phú Yên (tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh tổ chức trưng bày tư liệu chống rác thải nhựa; tập huấn công tác thông tin đối ngoại, tuyên truyền chủ quyền biên giới biển, đảo Việt Nam.

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Rực rỡ sắc màu văn hóa dân tộc trong chuỗi sự kiện "Vui Tết độc lập"

Từ ngày 30/8 đến 2/9/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Hà Nội), diễn ra chuỗi hoạt động đặc sắc với chủ đề “Vui Tết độc lập”, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Sự kiện có sự tham gia của gần 200 nghệ nhân, đồng bào đến từ 18 dân tộc trên cả nước, tái hiện không gian văn hóa truyền thống qua phiên chợ vùng cao, trình diễn dân ca, dân vũ, ẩm thực, trò chơi dân gian, giới thiệu sản vật địa phương...Ảnh: Vân Chi/TTXVN

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

80 năm Quốc khánh: Đa dạng hoạt động văn hóa, trải nghiệm tại Đắk Lắk

Dịp Quốc khánh 2/9 năm nay, tỉnh Đắk Lắk sôi động với nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật đặc sắc. Các chương trình không chỉ tạo không gian vui tươi, gắn kết cộng đồng mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm mới mẻ về vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, hình ảnh Đắk Lắk ngày càng thêm gần gũi, hấp dẫn trong mắt bạn bè và du khách gần xa.

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Tôn vinh, lan tỏa giá trị của di sản Then

Chiều 31/8, tại tỉnh Thái Nguyên, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam phối hợp với Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc; Trung tâm cung ứng dịch vụ xã Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh; Hội Tinh hoa Việt Nam đến từ Cộng hòa Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Sắc Then Việt Bắc”. Sự kiện với sự tham gia của nhiều nghệ nhân, nghệ sỹ, nhà nghiên cứu và đông đảo công chúng yêu mến di sản Then.