Tận dụng những lợi thế sẵn có ở địa phương, Hợp tác xã Mý Dao, xã Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu đã phát triển mô hình nuôi ngựa bạch bằng dược liệu. Cách làm độc đáo này đang mở ra hướng phát triển kinh mới khi cho ra những sản phẩm nông nghiệp an toàn sinh học, giá trị kinh tế cao.

Mô hình nuôi ngựa bạch bằng thảo dược của Hợp tác xã Mý Dao, xã Sìn Hồ (Lai Châu) tạo ra hướng phát triển kinh tế tốt tại địa phương.
Xã Sìn Hồ nổi tiếng là vùng trồng dược liệu như: Sâm Lai Châu, đương quy, đỗ trọng, atisô… với quy mô lớn của tỉnh Lai Châu. Không chỉ thế, nơi đây còn có truyền thống về vùng nuôi ngựa lâu đời, đặc biệt là giống ngựa bạch.
Nhận thấy tiềm năng về thịt ngựa bạch thương phẩm và cao ngựa bạch có giá trị kinh tế cao lại được người tiêu dùng ưa chuộng, các thành viên Hợp tác xã Mý Dao, xã Sìn Hồ nảy lên ý tưởng nuôi ngựa bạch bằng dược liệu. Năm 2023, với vốn ban đầu là 7 con ngựa bạch, đến nay, đàn đã phát triển được 30 con. Bước đầu đã cho ra những sản phẩm như: Thịt ngựa bạch dược liệu, cao ngựa bạch…
Hiện trang trại nuôi ngựa bạch của hợp tác xã có quy mô hơn 3 ha. Trong đó, diện tích nuôi nhốt 500 m2. Để nuôi được giống ngựa này cũng rất kỳ công với quy trình chăm sóc nghiêm ngặt theo hướng thảo dược, không dùng kháng sinh đảm bảo vệ sinh thú y.

Lá sâm sâm đương quy ở xã Sìn Hồ là nguồn thức ăn dồi dào để nuôi ngựa bạch tại Hợp tác xã Mý Dao.
Thức ăn cho ngựa là nguồn thảo dược từ lá đương quy kết hợp với thức ăn tự nhiên như ngô, thóc… Chị Tẩn Mý Dao, thành viên Hợp tác xã Mý Dao cho biết, với hơn 200 ha trồng sâm đương quy của bà con nên nguồn thảo dược làm thức ăn cho ngựa bạch rất phong phú. Mới 2 năm phát triển nhưng chúng tôi đã bán ra thị trường sản phẩm thịt ngựa bạch thảo dược với giá hơn 400.000/kg. Cao ngựa bạch 2,5 triệu đồng/lạng và được nhiều người ưa chuộng. Mỗi năm, doanh số lên cả tỉ đồng.
Không chỉ mang tính kinh tế, mô hình còn tạo ra nhiều việc làm cho lao động địa phương, đặc biệt là phụ nữ và người dân tộc thiểu số, trung bình mỗi lao động tham gia mô hình có thu nhập từ 5 - 7 triệu đồng/tháng, góp phần ổn định đời sống và giữ chân người dân gắn bó với nông nghiệp, nông thôn.
Trong tương lai, hợp tác xã sẽ mở rộng ra quy mô với hơn 10 ha và liên kết với các hộ gia đình nuôi ngựa bạch bằng thảo dược theo một quy trình chuẩn để hướng tới các sản phẩm về ngựa bạch theo hướng hàng hóa, chất lượng tốt. Không chỉ dừng lại ở đó, hợp tác xã bước đầu nuôi thử nghiệm lợn bản, gà đen… bằng thảo dược để đa dạng sản phẩm và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Từ hiệu quả bước đầu, Hợp tác xã Mý Dao đang từng bước hoàn thiện quy trình chăn nuôi theo chuỗi giá trị như từ khâu chọn giống, phối giống, chăm sóc, đến thu hoạch và chế biến các sản phẩm từ ngựa bạch theo hướng dược liệu. Các sản phẩm như cao ngựa, xương sấy, thịt ngựa đóng gói,… đang được thử nghiệm đưa vào thị trường nội địa và từng bước xây dựng thương hiệu riêng cho vùng cao Sìn Hồ.
Ông Giàng Xuân Cường, Giám đốc Hợp tác xã Mý Dao chia sẻ, chăn nuôi ngựa bạch không chỉ mang lại thu nhập cao mà còn gắn với bảo tồn nguồn gen ngựa bản địa. Đây là loài vật rất phù hợp với khí hậu, địa hình vùng cao. Hiện nay, Hợp tác xã cũng đang phối hợp với một số viện nghiên cứu, doanh nghiệp dược liệu trong và ngoài tỉnh để chuẩn hóa các quy trình chăn nuôi, chế biến, tiến tới xây dựng chỉ dẫn địa lý và mã vùng nguyên liệu.

Mô hình nuôi ngựa bạch bằng thảo dược của Hợp tác xã Mý Dao, xã Sìn Hồ (Lai Châu) đang tạo ra hướng phát triển kinh tế tốt tại địa phương.
Theo ông Lê Bá Sơn, Chủ tịch UBND xã Sìn Hồ, xã có nhiều lợi thế để phát triển các mô hình kinh tế theo hướng nông nghiệp sinh thái, kinh tế xanh, nông nghiệp thông minh. Trong định hướng tới, xã sẽ tiếp tục hỗ trợ nhân rộng mô hình, lồng ghép với các Chương trình mục tiêu quốc gia như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Từ một mô hình kinh tế nhỏ tại xã Sìn Hồ nhưng cho thấy được sự sáng tạo, định hướng đúng đắn trong việc tạo ra sinh kế để người dân phát triển. Những mô hình này vừa bảo tồn giống vật nuôi bản địa, vừa tạo ra hệ sinh thái nông nghiệp nông thôn xanh, bền vững, giúp đồng bào dân tộc vùng cao Lai Châu có những hướng đi thoát nghèo tại địa phương./.