Chiêm ngưỡng vẻ đẹp trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y

Người Dao Thanh Y sinh sống trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh nhiều năm qua vẫn luôn giữ được bản sắc văn hóa riêng thông qua phong tục, tập quán hay nếp sinh hoạt hằng ngày và đặc sắc trong đó có bộ trang phục truyền thống của phụ nữ Dao Thanh Y là một di sản văn hóa độc đáo, mang đậm nét đặc trưng.

Dân tộc Dao ở Quảng Ninh với hai nhánh Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán, để dễ phân biệt, nên đặt tên gọi Thanh Y (dịch là “áo xanh”); với tên gọi Thanh Phán ( dịch là áo nhiều hoa văn). Ảnh: Hương Hiền.

Dân tộc Dao ở Quảng Ninh với hai nhánh Dao Thanh Y và Dao Thanh Phán, để dễ phân biệt, nên đặt tên gọi Thanh Y (dịch là “áo xanh”); với tên gọi Thanh Phán ( dịch là áo nhiều hoa văn). Ảnh: Hương Hiền.

Trong trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y nơi đây là sự kết hợp của nhiều màu sắc như xanh, đỏ, vàng, đen, trắng… Nổi bật nhất là các họa tiết hoa, lá, chim, sao… được thêu bằng chỉ len nhiều màu ở vạt áo, vai áo, đai thắt lưng. Mũ đội đầu, yếm ngực cũng được phụ nữ Dao Thanh Y trang trí nhiều họa tiết màu sắc sặc sỡ, thể hiện tình yêu quê hương, bản làng và mối giao hòa với thiên nhiên, trời đất, hoa văn được thêu cầu kỳ ở khăn đội đầu, mũ đội đầu.

img-5637-min.jpg
Trải qua thời gian, trang phục dân tộc của người Dao Thanh Y ở Quảng Ninh vẫn giữ được những nét đẹp đặc trưng gắn với câu chuyện riêng trong đời sống người Dao. Ảnh: Hương Hiền.

Áo nữ người Dao Thanh Y được nhuộm bằng vải chàm màu đen, dài gần gót chân, xẻ tà hai bên hông, hai thân trước cắt đi một bên phải ngắn bằng nửa đùi trước, trái một bên để dài bằng vạt áo, sau khi mặc thân áo trước ngắn ở bên trong, thân dài bên ngoài bó sát vào người, không có cúc, chỉ thắt dây lưng qua eo buộc chặt, vén vạt áo dài thân sau cài lên dây lưng sau hông; vạt áo trước (thân dài) cũng vén lên cài vào dây lưng giống hình tam giác với ẩn ý là che đậy gì đó, cho nên người xưa mới nói Thanh Y là “người vén áo”. Hai góc khăn và 2 bên cổ áo đính nhiều chuỗi cườm và các chùm tua bằng len màu hồng nổi bật. Cửa tay áo đáp bằng vải hoa màu đỏ và màu xanh nước biển – đây chính là điểm nhấn độc đáo của bộ trang phục nữ Dao Thanh Y.

img-5546-min.jpg
Áo nữ người Dao Thanh Y được nhuộm bằng vải chàm màu đen, dài gần gót chân, xẻ tà hai bên hông, hai thân trước cắt đi một bên phải ngắn bằng nửa đùi trước, trái một bên để dài bằng vạt áo. Ảnh: Hương Hiền.
img-5550-min.jpg
Hầu như ở vị trí nào trên trang phục phụ nữ Dao Thanh Y cũng có đính liền với các chùm tua, bằng các sợi xỏ hạt cườm rồi chùm sợi màu hồng hoặc xen sợi kim tuyến. Do vậy cứ nhìn thấy các chùm tua hồng thấp thoáng xa xa là nhận ngay ra phụ nữ Dao Thanh Y. Ảnh: Hương Hiền.
img-5612-min.jpg
Quần của nữ Dao Thanh Y là quần đùi không có hoa văn, chỉ ngắn đến nửa đầu gối được nhuộm bằng vải chàm màu đen, chân quần được may thêm một đường vải màu xanh da trời. Ảnh: Hương Hiền.

Quần của phụ nữ Dao Thanh Y là quần đùi không có hoa văn, chỉ ngắn đến nửa đầu gối được nhuộm bằng vải chàm màu đen, chân quần được may thêm một đường vải màu xanh da trời. Theo truyền thuyết dân gian, xa xưa trong một bản làng người Dao Thanh Y, có một bà mẹ bị ốm nặng, cô con gái phải lặn lội vượt núi, băng rừng đến tận bản xa trên núi cao để tìm thuốc. Khi sắc xong, bưng lên cho mẹ, cô bị vấp vào quần dài làm đổ hết bát thuốc. Không uống kịp, bà mẹ chết. Quá ân hận, cô gái tự tay xé ống quần của mình ngắn đến ngay đùi. Từ đó, người Dao Thanh Y mặc quần ngắn để tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ và cũng để thuận tiện trong công việc lao động sản xuất thường ngày.

img-5581-min.jpg
Cũng theo truyền thuyết, phụ nữ Dao Thanh Y giữ tập tục mặc quần đùi không có hoa văn, chỉ ngắn đến nửa đầu gối được nhuộm bằng vải chàm để tỏ lòng hiếu thảo với cha mẹ và cũng để thuận tiện trong công việc lao động sản xuất thường ngày. Ảnh: Hương Hiền.
img-5653-min.jpg
Sau khi mặc thân áo trước ngắn ở bên trong, thân dài bên ngoài bó sát vào người, không có cúc, chỉ thắt dây lưng qua eo buộc chặt, vén vạt áo dài thân sau cài lên dây lưng sau hông; vạt áo trước (thân dài) cũng vén lên cài vào dây lưng giống hình tam giác. Ảnh: Hương Hiền.
img-5607-min.jpg
Hai góc khăn và hai bên cổ áo đính nhiều chuỗi cườm và các chùm tua bằng len màu hồng nổi bật. Cửa tay áo đáp bằng vải hoa màu đỏ và màu xanh nước biển - đây chính là điểm nhấn độc đáo của bộ trang phục nữ Dao Thanh Y. Ảnh: Hương Hiền.

Trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y gồm khăn đội đầu, mũ đội đầu, yếm, áo, quần, dây lưng, xà cạp. Hoa văn được thêu cầu kỳ ở khăn đội đầu, mũ đội đầu và yếm áo. Khăn đội đầu là một khăn vuông thêu chỉ đen trên nền vải trắng, ở giữa thêu một sao tám cánh, 4 phía kẻ ngang thêu chỉ đen thành 3 hàng mỗi bên. Hàng trên cùng thêu 2 chữ nho, hàng dưới của 2 chữ thêu một đoạn hình thù giống con rồng. Hai góc khăn đính nhiều chuỗi cườm và các chùm tua bằng len màu hồng nổi bật, mỗi bên 2 chiếc, trong đó 2 chiếc buộc thắt nút lên mũ rồi đẩy tua len hồng ra phía sau mũ, lại lấy tiếp 2 chiếc buộc đè lên đỉnh mũ, còn lại 1 dây buộc là sợi len màu hồng được buộc đến cằm để giữ cho mũ khỏi bị rơi.

img-5640-min.jpg
Trong trang phục của phụ nữ Dao Thanh Y nơi đây, hoa văn được thêu cầu kỳ ở khăn đội đầu, mũ đội đầu trên nền khăn vuông vải trắng. Ảnh: Hương Hiền.
img-5646-min.jpg
Đi liền với bộ trang phục phụ nữ Dao Thanh Y là đồ trang sức bằng bạc: Khuyên tai, vòng cổ, nhẫn, những hình ngôi sao 8 cánh,… Khuyên tai thì chỉ đeo một đôi nhưng vòng cổ vòng tay có thể đeo nhiều chiếc thể hiện sự giàu có, sang trọng. Vòng cổ vốn chỉ là một chiếc kiềng loại đơn giản nhưng lại xỏ rất nhiều nhẫn bạc vào vòng khiến cho chiếc vòng trở nên đặc biệt bắt mắt. Ảnh: Hương Hiền.
img-5645-min.jpg
Yếm áo vô cùng ý nghĩa bởi các hoa văn thêu len hồng bằng vải trắng diềm bâu theo hình thang cân, thêu hoa văn hình quả núi với các màu chủ đạo đỏ, đen, xanh, vàng. Ảnh: Hương Hiền.

Bộ trang phục đàn ông người Dao Thanh Y đơn giản hơn gồm áo, quần và mũ nồi. Áo được thêu hoa văn với màu chủ đạo là màu đỏ với các họa tiết mặt trời, chim muông, cỏ cây, hoa lá. Quần màu đen, ống rộng, cạp chun.

trang-phuc-dao-thanh-y-2.jpg
Bộ trang phục đàn ông người Dao Thanh Y đơn giản hơn gồm áo, quần và mũ nồi. Áo được thêu hoa văn với màu chủ đạo là màu đỏ với các họa tiết mặt trời, chim muông, cỏ cây, hoa lá. Quần màu đen, ống rộng, cạp chun. Ảnh: Hương Hiền.
img-5620-min.jpg
Nghề thêu trang phục truyền thống của người Dao Thanh Y được truyền dạy từ mẹ cho con nhiều đời nay mà không có tư liệu thành văn nào ghi chép lại. Phụ nữ Dao Thanh Y phải tự học thêu quần áo cho mình, cho chồng để mặc hằng ngày. Ảnh: Hương Hiền.

Để gìn giữ bộ trang phục truyền thống, phụ nữ Dao Thanh Y rất chú trọng việc truyền dạy nghề cho thế hệ trẻ. Đến với các bản làng, có thể thấy phụ nữ Dao Thanh Y luôn tranh thủ lúc nông nhàn để may, thêu trang phục. Trước khi về nhà chồng, con gái Dao Thanh Y đều có thể tự may, thêu trang phục truyền thống cho mình.

Hương Hiền

(Báo ảnh Dân tộc và Miền núi)

Có thể bạn quan tâm

Khai thác thế mạnh xuất khẩu sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh

Khai thác thế mạnh xuất khẩu sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh

Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Tiền Giang Lưu Văn Phi cho biết: Hiện nay, tỉnh nỗ lực khai thác những tiềm năng và thế mạnh xuất khẩu các sản phẩm nông - thủy sản có lợi thế cạnh tranh; tích cực nắm bắt cơ hội, mở rộng thị trường, nhằm đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu bền vững, thu hút ngoại tệ.

'Chìa khóa' để bắt kịp xu thế cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4

'Chìa khóa' để bắt kịp xu thế cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4

Ngày 6/6, UBND tỉnh Lai Châu và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông đã ký kết thỏa thuận hợp tác đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của tỉnh giai đoạn 2025 - 2030.

Phát huy vai trò khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới

Phát huy vai trò khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong tình hình mới

Ngày 4/6, tại tỉnh Sóc Trăng, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Hậu Giang và thành phố Cần Thơ phối hợp tổ chức Hội nghị đóng góp ý kiến vào dự thảo Đề án sắp xếp, hợp nhất Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị - xã hội và hội quần chúng 3 tỉnh, thành phố (hội nghị lần thứ 3).

Truyền thông Campuchia ca ngợi sức sống mới ở vùng đồng bào Khmer Nam Bộ

Truyền thông Campuchia ca ngợi sức sống mới ở vùng đồng bào Khmer Nam Bộ

Trong những ngày đầu tháng này, các phương tiện truyền thông Campuchia đăng tải nhiều chủ đề bài viết đính kèm hình ảnh đa dạng, giới thiệu về cuộc sống mới với nhiều khởi sắc, đổi thay toàn diện trong vùng đồng bào Khmer tại các tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.

Đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp

Đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tiền Giang Trần Hoàng Nhật Nam, nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác trong nông nghiệp, địa phương đã tổ chức được mạng lưới 198 hợp tác xã nông nghiệp - thủy sản, thu hút gần 55.000 thành viên; giải quyết công ăn việc làm cho gần 2.000 lao động. Đến đầu tháng 6/2025, các hợp tác xã trên lĩnh vực nông nghiệp - thủy sản đã đạt doanh thu khoảng 140 tỷ đồng, tăng gần 25% so với cùng kỳ năm trước.

Các tỉnh Tây Nam Bộ tập trung thực hiện hoàn thành công tác dân tộc

Các tỉnh Tây Nam Bộ tập trung thực hiện hoàn thành công tác dân tộc

Ngày 30/5, tại Sóc Trăng, Bộ Dân tộc và Tôn giáo tổ chức Hội nghị tổng kết công tác thi đua khen thưởng Cụm thi đua số 6 (gồm 10 địa phương: Vĩnh Long, Trà Vinh, Long An, Kiên Giang, An Giang, Hậu Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng và thành phố Cần Thơ) về công tác dân tộc.

Hiệu quả từ mô hình 'Họ đạo bình yên - gia đình hòa thuận' của đồng bào K’Ho

Hiệu quả từ mô hình 'Họ đạo bình yên - gia đình hòa thuận' của đồng bào K’Ho

Được thành lập từ năm 2019, mô hình “Họ đạo bình yên - Gia đình hạnh phúc” ở buôn B’laosire thuộc tổ dân phố 14, phường B’Lao (thành phố Bảo Lộc, Lâm Đồng) được đánh giá cao bởi tính hiệu quả. Từ nhiều năm qua, mô hình góp phần bảo đảm an ninh trật tự, người dân tập trung làm ăn phát triển kinh tế, hàng chục hộ vươn lên thoát nghèo, Họ đạo được Bộ Công an khen thưởng vào năm 2024.

Yên Lạc “giữ lửa” nghề chằm áo tơi truyền thống

Yên Lạc “giữ lửa” nghề chằm áo tơi truyền thống

Chiếc áo mộc mạc, được làm từ những tàu lá cọ khô, không chỉ là vật dụng che mưa nắng quen thuộc của người dân thôn Yên Lạc (xã Quang Lộc, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) suốt hàng trăm năm, mà còn là biểu tượng của sự cần cù, khéo léo và nét đẹp văn hóa đậm đà bản sắc. Giữa nhịp sống hối hả, nghề chằm áo tơi truyền thống vẫn được người dân lặng lẽ “giữ lửa”, trao truyền qua bao thế hệ, bảo tồn một phần hồn quê hương trong từng sợi lá.

Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì

Tết mùa mưa đặc sắc của dân tộc Hà Nhì

Đồng bào dân tộc Hà Nhì có nhiều phong tục đặc sắc, trong đó có Tết mùa mưa (Dế Khừ Chà) là một trong bảy Tết trong năm theo phong tục cổ truyền của người Hà Nhì.

Lễ Mạng Ma - Nghi lễ tâm linh của người Xinh Mun

Lễ Mạng Ma - Nghi lễ tâm linh của người Xinh Mun

Vào độ xuân về khi hoa ban nở trắng rừng, người Xinh Mun ở Sơn La lại tổ chức Lễ Mạng Ma – một nghi lễ tâm linh truyền thống cầu sức khỏe, giải hạn, thể hiện niềm tin sâu sắc vào sự kết nối giữa con người với thần linh, tổ tiên và vạn vật thiên nhiên.

Tục nhuộm răng đen - nét văn hóa đặc sắc của phụ nữ dân tộc Lự ở Lai Châu

Tục nhuộm răng đen - nét văn hóa đặc sắc của phụ nữ dân tộc Lự ở Lai Châu

Dân tộc Lự là một trong những dân tộc rất ít người có số dân dưới 10 nghìn người hiện đang sinh sống chủ yếu ở huyện Tam Đường và huyện Sìn Hồ tỉnh Lai Châu, đã từ lâu, tục nhuộm răng đen của phụ nữ dân tộc Lự là một trong những nét văn hóa đặc trưng. Hiện, các cấp ủy, chính quyền huyện tăng cường tuyên truyền vận động người dân tiếp tục truyền dậy, phát huy những giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc Lự trước nguy cơ bị mai một.

Tái hiện lễ cúng trưởng thành của đồng bào Ê Đê

Tái hiện lễ cúng trưởng thành của đồng bào Ê Đê

Trong khuôn khổ các hoạt động của Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam (19/4), tại Làng Văn hoá – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Ê Đê đã tái hiện nghi lễ trưởng thành đặc sắc của dân tộc mình.

Gìn giữ bánh truyền thống Khẩu Sli của người Tày, Nùng ở Cao Bằng

Gìn giữ bánh truyền thống Khẩu Sli của người Tày, Nùng ở Cao Bằng

Cao Bằng, một tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam, không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Một trong những món ăn truyền thống nổi bật của người Tày, người Nùng ở đây là bánh Khẩu Sli, món bánh mang đậm hương vị quê hương và được người dân nơi đây coi là món quà tuyệt vời trong những dịp lễ, Tết.

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Lễ ăn mừng đầu lúa mới của đồng bào Raglai

Đồng bào Raglai sở hữu một kho tàng tri thức dân gian đồ sộ, từ sử thi, truyện cổ, dân ca đến luật tục… Không chỉ vậy, đồng bào còn lưu giữ nhiều lễ hội dân gian đặc sắc như Lễ ăn mừng đầu lúa mới, lễ bỏ mả, các nghi lễ vòng đời… Trong đó lễ ăn mừng đầu lúa mới đã được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, khẳng định gái trị văn hóa sâu sắc và vai trò quan trọng trong đời sống, tinh thần của cộng đồng người Ragalai.

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Món cà đắng lòng gà bọc lá chuối của người Jrai

Ẩm thực của người Jrai ở Gia Lai luôn độc đáo với những món ăn ngon, dân dã, đậm nét truyền thống. Trong số đó, món cà đắng lòng gà bọc lá chuối nổi bật như một biểu tượng của sự sáng tạo và gắn kết với thiên nhiên.

Vui Tết rừng với đồng bào Mông Nà Hẩu

Vui Tết rừng với đồng bào Mông Nà Hẩu

Đến hẹn lại lên, cứ vào ngày cuối cùng của tháng Giêng hằng năm, đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên (Yên Bái) nô nức hội tụ tại các điểm trung tâm bản để tổ chức Lễ Cúng rừng hay còn gọi Tết rừng.

Gìn giữ món bánh bạc đầu truyền thống của người Sán Dìu

Gìn giữ món bánh bạc đầu truyền thống của người Sán Dìu

Văn hóa ẩm thực của người Sán Dìu tại Quảng Ninh sở hữu những đặc trưng riêng, thể hiện sự khéo léo, tinh tế trong chế biến, phối hợp các thực phẩm. Một trong những món ăn đặc sắc đó là bánh bạc đầu đã trở thành đặc sản nổi tiếng. Thưởng thức các món bánh thơm ngon và tìm hiểu về văn hóa độc đáo của người Sán Dìu ở vùng cao Quảng Ninh là trải nghiệm đáng nhớ.

Tái hiện lễ Khai hạ của đồng bào dân tộc Mường

Tái hiện lễ Khai hạ của đồng bào dân tộc Mường

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động của ngày hội " Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc" xuân Ất Tỵ 2025, tại làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc Mường đến từ tỉnh Hòa Bình đã tổ chức tái hiện lễ hội Khai hạ đặc sắc.

Nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông của đồng bào dân tộc Thái

Nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông của đồng bào dân tộc Thái

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động của ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” xuân Ất Tỵ 2025, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) bà con đồng bào dân tộc Thái đến từ huyện Như Thanh, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức tái hiện trích đoạn nghi thức lễ hát múa ăn mừng dưới cây bông (Kin Chiêng Boọc Mạy) đặc sắc.

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Lễ cúng rừng của người Mông nơi đại ngàn xanh Nà Hẩu

Đối với đồng bào dân tộc Mông ở xã Nà Hẩu (huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái), lễ cúng rừng hay còn gọi Tết rừng có từ khi tổ tiên di cư đến nơi đây lập làng, lập bản và trở thành bản sắc văn hóa, tín ngưỡng dân gian độc đáo riêng có.

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa

Ngày 5/2 (tức mùng 8 Tết Ất Tỵ), tại xã Phong Phú, huyện Tân Lạc (Hòa Bình) diễn ra Lễ hội Khai hạ dân tộc Mường năm 2025. Đây là lễ hội dân gian truyền thống lớn nhất của dân tộc Mường, đồng thời trở thành nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng không thể thiếu trong dịp Tết đến, Xuân về của người Mường ở Hòa Bình. Lễ hội thu hút hàng nghìn người dân, du khách trong và ngoài tỉnh đến tham gia.

Hội làng mừng Gươl mới của đồng bào Cơ-tu thôn Aró. Ảnh: Khánh Nguyên

Người Cơ-tu vui hội mừng Gươl mới

Với đồng bào Cơ-tu ở thôn Aró, xã Lăng, huyện Tây Giang (Quảng Nam), Gươl là không gian sinh hoạt chung, có ý nghĩa quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh. Để chào mừng công trình trọng đại này, đồng bào Cơ-tu thường tổ chức lễ mừng Gươl mới, góp phần bảo tồn nét đẹp văn hóa cộng đồng.

Lễ sum họp của người M’nông

Lễ sum họp của người M’nông

Cứ từ 3 đến 5 năm, trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3, khi mùa màng thu hoạch xong, đồng bào M’nông ở tỉnh Đắk Nông lại tổ chức lễ sum họp nhằm cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.